Στήνουν σκηνικό συμφωνίας: Ο Νταβούτογλου θέλει «να κλείσει το Κυπριακό»
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι ειρωνείες του υπουργού Άμυνας της Τουρκίας για τα μαχητικά F-35 που αγοράζει η Ελλάδα: Τι λέει ο Γιασάρ Γκιουλέρ για το Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ο νεοσουλτάνος επιχειρεί να πλήξει την ισραηλινή οικονομία, διακόπτει όλες τις εμπορικές συναλλαγές: “Εμείς κερδίζουμε και αυτοί χάνουν”, απαντά η Ιερουσαλήμ…
Του Κώστα Βενιζέλου
«Τα μανίκια πάνω και σκληρή δουλειά» ζητούν διεθνείς πρωταγωνιστές από όλους τους εμπλεκόμενους στο Κυπριακό. Τα Ηνωμένα Έθνη επιμένουν πως «ο κρίσιμος χρόνος» για το Κυπριακό είναι η περίοδος Νοεμβρίου-Ιανουαρίου καθώς θεωρούν πως εάν επιτευχθεί συμφωνία θα προλάβουν και τις βουλευτικές του Μάιου 2016 με διενέργεια δημοψηφίσματος.
Είναι πρόδηλο, σημείωναν ενημερωμένες πηγές, πως επενδύουν στο τρίμηνο αυτό καθώς όσο περνά ο καιρός χάνεται το μομέντουμ και αναδεικνύονται οι διαφορές. Παράλληλα αναμένεται πως λόγω και των εξελίξεων στην περιοχή στα θέματα της ενέργειας, οι πιέσεις για να προχωρήσει το Κυπριακό, ώστε να μην υπάρξουν εμπόδια στους σχεδιασμούς των εμπλεκόμενων θα αυξάνονται. Οι εξελίξεις, άλλωστε, στο πεδίο της ενέργειας και οι συζητήσεις που γίνονται για υλοποίηση σχεδιασμών έχει οδηγήσει την Άγκυρα να στείλει προειδοποιήσεις ( έγγραφο του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας).
Στο μεταξύ, είναι σαφές πως η προσοχή είναι στραμμένη και στην Τουρκία ενόψει των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου. Η Άγκυρα εξακολουθεί να κινείται στην ίδια ρητορική χωρίς να προβαίνει σε συγκεκριμένες ενέργειες στο Κυπριακό, που θα παραπέμπουν σε λύση. Όπως πληροφορούμαστε, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ όταν επισκέφθηκε πρόσφατα την Τουρκία και στη συνέχεια ήλθε στην Κύπρο ενημέρωσε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι η Άγκυρα «θέλει να τελειώνει με το Κυπριακό». Ειδικότερα ο Αχμέτ Νταβούτογλου φέρεται να έχει αναφέρει στον Ευρωπαίο αξιωματούχο ότι θα στηρίξει κάθε θετική εξέλιξη, απέφυγε ωστόσο να είναι διαφωτιστικός.
Την ίδια ώρα ενώ στήνεται το σκηνικό για ενίσχυση των προσπαθειών και τη μεγαλύτερη εμπλοκή των Αναστασιάδη και Ναμί, οι δυσκολίες και οι διαφωνίες δεν μπορούν πλέον να κρυφτούν κάτω από το χαλί. Με βάση τις αξιολογήσεις που γίνονται η εικόνα σήμερα διαμορφώνεται ως εξής:
Πρώτο, το περιουσιακό δεν προχωρά λόγω των πολλών διαφωνιών που υπάρχουν, κυρίως στο πυρήνα του κεφαλαίου, που είναι η άσκηση του δικαιώματος ( ιδιοκτήτης και χρήστης).
Δεύτερο, η ε/κ πλευρά υποστηρίζει πως δεν μπορεί να υπάρξει περιορισμός στην εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας σε ολόκληρο το νησί. Η τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει πως θα πρέπει να υπάρχει πλειοψηφία πληθυσμού και περιουσίας στα συνιστώντα κρατίδια. Επί τούτου, όπως πληροφορούμαστε, ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα ξεκαθαρίζει πως σε ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. δεν μπορούν να υπάρχουν περιορισμοί.
Τρίτο, το θέμα των εγγυήσεων δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει παρά μόνο όταν αποφασισθεί η εμπλοκή των εγγυητριών δυνάμεων στη διαδικασία. Η τ/κ πλευρά στο έγγραφο που κατέθεσε θεωρεί πως το θέμα θα αντιμετωπιστεί στο τέλος και στα πλαίσια μιας πενταμερούς διάσκεψης. Η ε/κ πλευρά υποστηρίζει κατάργηση του συστήματος των εγγυήσεων ενώ ο απεσταλμένος του ΟΗΕ αναζητά φόρμουλες ικανοποίησης όλων των πλευρών μέσα από τους μηχανισμούς της Ε.Ε., του ΟΗΕ αλλά και του ΝΑΤΟ.
Τέταρτο, στο εδαφικό πλην των κριτηρίων που κατατέθηκαν δεν έχει διεξαχθεί συζήτηση. Εκείνο που φαίνεται πως θα αποτελέσει κλειδί για το κεφάλαιο αυτό είναι η Μόρφου. Πληροφορίες αναφέρουν πως η τουρκική πλευρά δεν συζητά επιστροφή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, τούτο όμως θα πρέπει να επιβεβαιωθεί στις διαπραγματεύσεις. Η ε/κ πλευρά επιδιώκει την επιστροφή 100.000 Ε/κ στο ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο ενώ έχει συζητηθεί και η δημιουργία ειδικών περιοχών που θα υπάγονται στο ομοσπονδιακό κράτος( Μαρωνίτες, αρχαιολογικοί και θρησκευτικοί χώροι, Καρπασία).
Πέμπτο, στο θέμα των εποίκων, η τουρκική πλευρά υποστηρίζει πως όσοι κατέχουν σήμερα «υπηκοότητα» του ψευδοκράτους θα πρέπει αυτόματα να γίνουν πολίτες της «νέας κατάστασης πραγμάτων».
Έκτο στα θέματα Διακυβέρνησης υπάρχουν αρκετές συγκλίσεις κυρίως ως προς τη δομή των διαφόρων θεσμών και εξουσιών. Είναι προφανές από τα έγγραφα πως θα υπάρξει πρόβλημα στην λειτουργία του κράτους επειδή οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με χωριστές πλειοψηφίες. Παραμένει η διαφωνία στο θέμα της προεδρίας, ωστόσο, αυτό δεν θεωρείται αγκάθι.
Έβδομο, η συμφωνία για την αναλογία πληθυσμού (4:1) είναι στο αέρα καθώς έχει υπαναχωρήσει ο κ. Ακιντζί. Η τουρκική πλευρά ζητά όπως δοθεί δικαίωμα απόλαυσης των βασικών ελευθεριών στους Τούρκους υπηκόους όπως έχουν και οι Ευρωπαίοι.
Προτεραιότητα η εναρμόνιση Τ/Κ
Η τουρκοκυπριακή πλευρά επιχειρεί να επισπεύσει τη διαδικασία εναρμόνισης με το κοινοτικό κεκτημένο της κατεχόμενης περιοχής. Στα πλαίσια αυτά ο Τ/Κ διαπραγματευτής, Οζντίλ Ναμί ζήτησε την περασμένη εβδομάδα τη συνδρομή των επιτρόπων της Ε.Ε. τους οποίους συνάντησε στις Βρυξέλλες (την Επίτροπο για την Περιφερειακή Πολιτική, Κορίνα Κρετσού, και τον Επίτροπο Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν).
Είναι προφανές πως η τ/κ πλευρά θέλει τελειώσει με την εναρμόνιση ανεξαρτήτως της πορεία των διαπραγματεύσεων. Όπως είναι γνωστό, έχει ήδη συμφωνηθεί η σύσταση Μικτής Επιτροπής που θα αποτελείται από Ε/Κ, Τ/Κ και εκπροσώπους της Ε.Ε. «για να βοηθήσει στην εναρμόνιση των Τ/Κ με το ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Αμερικανοί πιλότοι επικοινωνούν με την Τύμπου
Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ Δημοκρατία ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα των Αμερικανών για τη διέλευση από τον εναέριο χώρο της πολεμικών με προορισμό από και προς τη στρατιωτική βάση στο Ιντσιρλίκ στην Τουρκία. Οι Αμερικανοί πιλότοι, ωστόσο, δεν σεβάστηκαν τους κανόνες και επικοινώνησαν με τον Πύργο Ελέγχου του παράνομου αεροδρομίου της Τύμβου.
Όπως συναφώς πληροφορούμαστε σε δυο περιπτώσεις πιλότοι αμερικανικών μαχητικών που είχαν εισέλθει στο FIR Λευκωσίας επικοινώνησαν με το παράνομο αεροδρόμιο των κατεχομένων. Την πρώτη φορά οι πιλότοι κατευθυνόμενοι προς στο Ιντσιρλίκ απάντησαν σε κλήση από τον Πύργο Ελέγχου του παράνομου αεροδρομίου. Τη δεύτερη φορά προερχόμενοι από την Τουρκία επικοινώνησαν μόνοι τους με την Τύμπου. Ουσιαστικά ο Πύργος Ελέγχου της Άγκυρας τους παρέδωσε σε αυτό της Τύμπου και αυτοί επικοινώνησαν μαζί με το κατεχόμενο αεροδρόμιο. Η εξέλιξη αυτή έχει σφόδρα ενοχλήσει την κυπριακή κυβέρνηση, η οποία προέβη ήδη σε διαβήματα σε διάφορα επίπεδα προς τους Αμερικανούς.
Η Λευκωσία συνεργάζεται και ανταποκρίνεται πλήρως στα αιτήματα της Ουάσινγκτον, παρέχει όλες τις διευκολύνσεις, τις οποίες οι Αμερικανοί θεωρούν δεδομένες και επιπροσθέτως προβαίνουν σε ενέργειες που όχι μόνο παραβιάζουν τους διεθνείς κανόνες αλλά είναι αρκούντως ενοχλητικές για την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι προκλητικές αυτές ενέργειες συνέπεσαν, πάντως, χρονικά και με την κάθοδο στην περιοχή της Υφυπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Βικτώρια Νούλαντ, για την οποία έγινε χωριστό διάβημα από την Κυπριακή Δημοκρατία για το γεγονός ότι είχε συνάντηση με την λεγόμενη υπουργό Εξωτερικών, Εγκεμέν Τσολάκ στα κατεχόμενα.