Γεμάτες οι αποσκευές του Άιντα – Δώρα ή παγίδα;
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Συνταγή που δοκιμάστηκε στο παρελθόν αλλά δεν προχώρησε, επιστρατεύουν και αυτή τη φορά τα Ηνωμένα Έθνη, στοχεύοντας στη συζήτηση όλων των πτυχών, έχοντας ως προίκα «το δικαίωμα», που εξασφάλισαν για την υποβολή γεφυρωτικών προτάσεων.
Η μεθοδολογία που υιοθετεί ο Διεθνής Οργανισμός έχει δυο άξονες και αφορά τόσο τη διαδικασία όσο και την ουσία. Ο νέος ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα στο Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, που θα βρίσκεται στο νησί αυτή την εβδομάδα για χωριστές συναντήσεις αλλά και μια κοινή, έχει θέσει το πλαίσιο των κινήσεων του ενώπιον των εμπλεκόμενων. Παρουσιάζεται δε να έχει ως «ευαγγέλιο» την κοινή διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου 2014. Στην τελευταία συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, Ντερβίς Έρογλου, την επικαλέστηκε μερικές φορές για να αναφέρει πως «αυτά είναι συμφωνημένα εδώ».
Ο Διεθνής Οργανισμός, όπως ξεκαθαρίσθηκε και από τις εκ του σύνεγγυς συναντήσεις των τελευταίων ημερών, θα κινηθεί ως εξής:
Πρώτο, θα διεξάγεται παράλληλη συζήτηση όλων των πτυχών του Κυπριακού, επιλέγοντας δυο, κατά βάση, αλληλένδετα, κεφάλαια. Αυτό που προκύπτει από τα όσα ανέφεραν αξιωματούχοι του ΟΗΕ στο «Φ», η επιλογή θα αφορά ένα κεφάλαιο που επιθυμεί η μια πλευρά και ένα άλλο που θέλει να τεθεί προς συζήτηση η άλλη. Με αυτόν τον τρόπο, αναφέρουν, σε αυτή τη νέα φάση των διαπραγματεύσεων θα συζητηθούν όλες οι πτυχές, ακόμη και εκείνες που μέχρι σήμερα δεν έχουν τεθεί στο παρελθόν.
Δεύτερο, τα Ηνωμένα Έθνη αισθάνονται «απελευθερωμένα» μετά που οι εμπλεκόμενοι άναψαν το πράσινο φως στον κ. Άιντα και την ομάδα του να υποβάλλουν γεφυρωτικές προτάσεις. Τούτο, θεωρούν, αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για το Διεθνή Οργανισμό, ώστε να κατατίθενται ιδέες που θα καλύψουν το χάσμα απόψεων που υπάρχει μεταξύ των δυο πλευρών. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στο αρχείο του ΟΗΕ, υπάρχουν έγγραφα με γεφυρωτικές προτάσεις, τις οποίες ετοίμασαν ειδικοί, που είχε εκμισθώσει η ομάδα Ντάουνερ. Εκείνες οι προτάσεις, που αφορούσαν το συνταγματικό και το περιουσιακό, είχαν ως βάση το απορριφθέν σχέδιο Ανάν. Δεν είναι γνωστό κατά πόσο τα Ηνωμένα Έθνη θα αποφύγουν τον πειρασμό και δεν αξιοποιήσουν το έτοιμο υλικό, την «κληρονομιά» που άφησε ο Αλεξάντερ Ντάουνερ και θα ετοιμάσουν νέες. Τούτο θα φανεί στην πορεία.
Πηγές του Διεθνούς Οργανισμού επιμένουν πως οι προτάσεις που θα υποβάλλονται θα είναι προφορικές και μη δεσμευτικές. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι με αυτή την προσέγγιση ξεκίνησε και η διαδικασία το 2000 που βαθμηδόν οδήγησε στο δημοψήφισμα, με ενδιάμεσο σταθμό την αποδοχή και από τη δική μας πλευράς της επιδιαιτησίας, το Φεβρουάριο του 2004.
Είναι σαφές και οι δυο άξονες της νέας φάσης της διαδικασίας, που αναβαθμίζουν τον τρόπο εμπλοκής του ΟΗΕ, θα αποτελέσει, μια δοκιμή αντοχής τόσο για τους Ελληνοκύπριους όσο και για την τουρκική πλευρά. Με βάση τη μέχρι σήμερα πορεία των διαπραγματεύσεων, είναι προφανές πως η τουρκική πλευρά θα δυσκολευθεί στην παράλληλη και σε συνδυασμό συζήτηση πτυχών του Κυπριακού. Η ελληνοκυπριακή πλευρά αναμένεται ότι θα περάσει «δύσκολα» όταν ο ΟΗΕ αρχίσει να υποβάλει προτάσεις.
Πέραν από τα όσα διαδραματίζονται στα στενά όρια της διαδικασίας για το Κυπριακό, οι προσπάθειες, κυρίως όμως το παρασκήνιο δεν μπορεί παρά να επηρεάζεται με τα όσα συντελούνται στην περιοχή μας. Οι βασικοί παίκτες που επηρεάζουν στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, τις εξελίξεις στο Κυπριακό και στην περιοχή, θέτουν προτεραιότητες αλλά προβαίνουν και σε προσεγγίσεις. Για παράδειγμα, Ουάσινγκτον και Άγκυρα, παρά την κρίση στις σχέσεις τους, βρίσκουν «κοινούς βηματισμούς» ενόψει της αντιμετώπισης του κοινού εχθρού, που είναι οι τζιχατιστές. Η Άγκυρα μπορεί να σύρθηκε στη συμμαχία, παρουσιάζεται όμως έτοιμη να… πουλήσει πολύ ακριβά τη συμμετοχή της. Αυτός είναι ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη και για τα όσα θα διαδραματισθούν και στο Κυπριακό.
Και «υποψήφιος» και διαπραγματευτής;
Ο ΚΑΤΟΧΙΚΟΣ ηγέτης, Ντερβίς Έρογλου δεν σχολίασε τα όσα του ανακοίνωσε ο Κουντρέτ Οζερσάι, όταν του ανέφερε σε συνάντησή τους ότι θα είναι υποψήφιος στις λεγόμενες προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Ιουνίου στα κατεχόμενα. Ο Έρογλου επιφυλάχθηκε να απαντήσει βασικά κατά πόσο θα διατηρήσει τον Οζερσάι ως διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής πλευράς μέχρι την έναρξη της προεκλογικής ή θα τον αντικαταστήσει από τώρα.
Είναι σαφές πως όποια και να είναι η τελική απόφαση, η διαδικασία των διαπραγματεύσεων θα επηρεαστεί. Ειδικά εάν και ο Έρογλου ανακοινώσει τον Νοέμβριο, όπως δεσμεύθηκε, την απόφασή του κατά πόσο θα κατέλθει ως υποψήφιος. Είναι πρόδηλο ότι οι όποιες κινήσεις γίνονται εφεξής από τ/κ πλευράς θα έχουν προεκλογικό χαρακτήρα. Ανκαι, ως γνωστό η μεγάλη εικόνα φτιάχνεται στην Άγκυρα και όχι στα κατεχόμενα.
ΠΗΓΗ: WWW.PHILENEWS.COM, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Eskinder Debebe