ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Απειλεί και την Ελλάδα το βακτήριο xylella fastidiosa που ευθύνεται για τη «μεγάλη σφαγή» των ιταλικών ελιών: Χωρίς αντίδοτο, ήρθε από τη λατινική αμερική με ένα φυτό καφέ [videos]
Ετοιμο εντός των επόμενων ημερών το τεχνητό λιμάνι στη Γάζα: Θα μεταφέρει την ανθρωπιστική βοήθεια μέσω της Κύπρου ανακοίμωσε ο Λευκός Οίκος
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ*
Η 1η Μαιου ειναι χωρις αμφιβολια μια ημερομηνια με διεθνη σημασια. Αν και καθιερωθηκε ως η ημερα για τον εορτασμο, διεθνως, των δικαιωματων των εργαζομενων μετα τα γεγονοτα του 1886 στο Haymarket στο Σικαγο, (η αστυνομια επενεβη για την διαλυση μιας συγκεντρωσης εργαζομενων με θεμα την οκταωρη εργασια), ειναι μια ημερομηνια που ειναι συνδεδεμενη με σημαντικα γεγονοτα, στην ιστορια, στην πολιτικη, στις διεθνεις σχεσεις, στην επιστημη, στις τεχνες, στη μουσικη, και στην κοινωνια.
Ετσι απο τα παρα πολλα σημαντικα γεγονοτα αναφερονται ενδεικτικα ορισμενα που ισως ειναι περισσοτερο συνδεδεμενα με θεματα της σημερινης περιοδου. Ηταν 1η Μαιου του 305 μ.χ οταν ο πολυ γνωστος Ρωμαιος αυτοκρατωρ Διοκλητιανος αποφασισε να εγκαταλειψει τον αυτοκρατορικο θρονο της Ρωμης, ανοιγοντας με την αποφαση αυτη τον δρομο για τον διαμελισμο της Ρωμαικης Αυτοκρατοριας και την Γεννηση της Βυζαντινης αφου ο ιδιος ειχε εισηγηθει την διοικητικη διαιρεση της Αυτοκρατοριας σε τεσσαρες τομεις οριζοντας Διοικητη του ανατολικου που περιελαμβανε τις περιοχες της μετεπειτα Βυζαντινης Αυτοκρατοριας τον Μεγα Κωνσταντινο.
Ηταν 1η Μαιου, του 1328 οταν τελειωσε ο πολεμος για την ανεξαρτησια της Σκωτιας με την συναψη της Συνθηκης του Edinburgh-Northampton συμφωνα με την οποια το Βασιλειο της Αγγλιας αναγνωρισε το Βασιλειο της Σκωτιας ως ανεξαρτητο κρατος. Κατα ενα περιεργο γυρισμα της τυχης και σημερα η ανεξαρτησια της Σκωτιας ειναι μειζον ζητημα στην Βρεταννικη και Ευρωπαικη πολιτικη.
Ηταν 1η Μαιου του 1786 οταν η γνωστη οπερα του διακεκριμενου συνθετη Μοτσαρτ με τιτλο “Οι Γαμοι του Φιγκαρο” παρουσιαζεται για πρωτη φορα στη Βιεννη.
Μία 1η Μαιου του 1925 η Κυπρος θα χαρακτηρισθει Βρεττανικη αποικια, ενω εικοσι χρονια αργοτερα την 1η Μαιου του 1946 η Συνοδος των Παρισιων για την Ειρηνη θα αποφασισει την επιστροφη των ως τοτε υπο ιταλικη κατοχη Δωδεκανησων στην Ελλαδα.
Την 1η Μαιου του 1960 οι Σοβιετικες στρατιωτικες αρχες θα καταρριψουν το αμερικανικο κατασκοπευτικο αεροσκαφος U2 που με πιλοτο τον Francis Gary Paouer ειχε απογειωθει για αναγνωριστικη πτηση απο την Αμερικανικη βαση στο Ινσιρλικ της Τουρκιας. Το γεγονος θα δημιουργησει σοβαρα προβληματα στις Αμερικανο-Σοβιετικες σχεσεις της περιοδου. Εικοσιεξι χρονια αργοτερα την 1η Μαιου του 1986 το Σοβιετικο Πρακτορειο ειδησεων Tass θα αναφερει το προβλημα στο πυρηνικο εγοστασιο στο Τσερνομπιλ με τα γνωστα επακολουθα που συνιστουν το μεγαλυτερο ατυχημα στον τομεα της παραγωγης πυρηνικης ενεργειας για ειρηνικους σκοπους, με συνεπειες που ειναι ορατες ακομη και σημερα.
Η 1η Μαιου του2003 ειναι μια ημερομηνια σημαντικη και για τις ΗΠΑ και την ευρυτερη περιοχη της Μεσης Ανατολης. Ο τοτε Αμερικανος προεδρος Τζωρτζ Μπους θα ανακοινωσει την ημερα εκεινη με την φραση “Η αποστολη εξετελεσθη” (Mission Accomplished) την ολοκληρωση των επιχειρησεων για την εισβολη των ΗΠΑ στο Ιρακ. Οι δυσμενεις συνεπειες της πολιτικης αυτης και για τις ΗΠΑ και για το Ιρακ και για την ευρυτερη περιοχη της Μεσης Ανατολης αλλα και για την Ευρωπαικη Ενωση, ειναι ακομη πολυ ορατες.
Ενα χρονο αργοτερα την 1η Μαιου του 2004 η Ευρωπαικη Ενωση θα υποδεχθει ως νεα πληρη μελη, 10 κρατη μεταξυ των οποιων και η Κυπρος. Αποφαση ιστορικη, χωρις αμφιβολια, αφου ηταν η πρωτη φορα και μαλλον η τελευταια, που συνετελεσθη μια Διευρυνση τετοιου μεγεθους.
Με αυτο ως δεδομενο, η 1η Μαιου αποτελει για την Ευρωπαικη Ενωση περα απο εορτη για τα δικαιωματα των εργαζομενων και την επετειο της ιστορικης πραγματι διευρυνσης. Η φετεινη δε επετειος εχει ιδιαιτερη σημασια αφου, αφενος συμπληρωνονται 10 χρονια απο την ιστορικη ενταξη των 10, αφετερου η επετειος συμπιπτει με την πορεια προς τις Ευρωεκλογες. Ειναι δε γνωστο οτι ενα απο τα θεματα που περιλαμβανονται στην “ατζεντα” αυτων των Ευρωεκλογων ειναι και η συνεχεια της πολιτικης της Διευρυνσης.
Η επετειος ενος γεγονοτος ειναι, περα απο τους εορτασμους, οπως σε πολλες περιπτωσεις συνηθιζεται μια καλη ευκαιρια για μια αποτιμηση των αποτελεσματων του γεγονοτος αυτου αλλα και μια ευκαιρια για αυτοκριτικη. Επι της αρχης η Διευρυνση των 10 ηταν ενα σημαντικο γεγονος με τεραστια γεωπολιτικη σημασια αφου ετσι ενεταχθη στην Ευρωπαικη Ενωση μια ακομη μεγαλη περιοχη της Ευρωπαικης Ηπειρου και δυο νησιωτικα κρατη -η Κυπρος και η Μαλτα-, γεγονος που ενισχυσε την στρατηγικη σημασια της Ευρωπαικης Ενωσης αφου μετατοπισε τα συνορα της πρωτα προς τα ανατολικα αλλα και προς τα νοτια και νοτιο-ανατολικα, δημιουργωντας νεες πραγματικοτητες κυριως για την κοινη εξωτερικη πολιτικη της ΕΕ και ταυτοχρονα δινοντας νεα ωθηση σε πολιτικες οπως η Ευρωμεσογειακη πολιτικη και η πολιτικη Γειτονιας σημερα περισσοτερο γνωστη ως πολιτικη προς Ανατολας.
Ειναι γεγονος οτι σε ολη τη διαρκεια της ενταξιακης διαδικασιας υπηρξαν σοβαρες συζητησεις για την αναγκη ολοκληρωσης της θεσμικης προετοιμασιας τη ΕΕ με την λεγομενη εμβαθυνση (μεταρρυθμιση της δομης των θεσμικων οργανων, του τροπου λειτουργιας τους αλλα και της διαδικασιας ληψης αποφασεων) πριν απο την υποδοχη των νεων χωρων-μελων. Η σημαντικη και απαραιτητη αυτη εξελιξη δυστυχως δεν πραγματοποιηθηκε λογω της αρνητικης στασης ορισμενων κρατων-μελων αλλα κυριως λογω του ελλειματος που δημιουργησε η απουσια Ευρωπαιων ηγετων με οραμματα.
Παραλληλα υπηρξαν αρκετες συζητησεις για τα οικονομικα της ΕΕ και ιδιαιτερα για το μελλον του κοινοτικου προυπολογισμου με δεδομενο οτι μερικες απο τις νεες χωρες αντιμετωπιζαν αρκετα προβληματα σε ορισμενους τομεις (π.χ Πολωνια και αγροτικος τομεας) που θα μπορουσαν να διαταραξουν σε σοβαρο βαθμο την λειτουργια της ΕΕ. Η ιστορια απεδειξε οτι παρα τα προβληματα, αρκετες νεες χωρες-μελη κινηθηκαν με ικανοποιητικη ταχυτητα ως προς την προσαρμογη τους στις νεες πραγματικοτητες και η λειτουργια της ΕΕ συνεχισε, αν σε πολλες περιπτωσεις οπως στους τομεις της οικονομιας και της εξωτερικης πολιτικης η Ενωση δεν μπορεσε να σταθει στο υψος των περιστασεων, αλλοτε αρνουμενη να παρει γενναιες αποφασεις ,αλλοτε παραμενοντας ενας απλος θεατης των σημαντικων διεθνων εξελιξεων.
Τραγικο παραδειγμα , μεταξυ αλλων, αυτης της πραγματικοτητας η περιπτωση της Κυπρου. Απο τις δεκα νεες χωρες-μελη δυστυχως λογω της αδυναμιας της ΕΕ να επιβαλλει στη Τουρκια που οπως ειναι γνωστο ειναι και υποψηφια χωρα προς ενταξη στην ΕΕ την τηρηση των υποχρεωσεων που η ιδια αποδεχομενη την ενταξιακη διαδικασια εχει αναλαβει , η Κυπρος ειναι η μονη χωρα-μελος οπου δυστυχως υπαρχει ακομη το τειχος της ντροπης, αφου ενα τμημα της επικρατειας της κατεχεται ακομη απο τις στρατιωτικες δυναμεις μιας υποψηφιας χωρας, της Τουρκιας.
Και ειναι τουλαχιστον πολιτικα ανηθικο, χωρες που ωφεληθηκαν σημαντικα απο την καταρρευση του τειχους του Βερολινου και ειναι σημερα μελη της ΕΕ απολαμβανοντας τα αγαθα αυτης της σχεσης να μην αξιωνουν δυναμικα την καταρρευση και του τελευταιου τειχους στον κοσμο που ειναι η Πρασινη (διαχωριστικη) γραμμη στην Κυπρο, απαιτωντας μια δικαιη και διαρκη λυση του Κυπριακου. Την ιδια στιγμη βεβαια, οταν προκειται για θεματα σχετικα με την δικη τους ιστορικη διαδρομη απαιτουν απο ολους και στηριξη και αποδοχη των αποψεων τους εστω και αν σε ορισμενες περιπτωσεις οι αποψεις αυτες διαταρασσουν την ισσοροπημενη αποψη που η ΕΕ πρεπει να εκφραζει διεθνως.
Ας ελπισουμε οτι ο νεος συσχετισμος ου θα προκυψει απο τις Ευρωεκλογες θα εχει θετικοτερες επιδρασεις.
* Ο Γιωργος Δημητρακόπουλος είναι πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Koινοβουλίου