ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σε πρακτορειακή ανταπόκριση (Reuters) στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας NEW YORK TIMES, με τίτλο «E.C.B.’s Task of Lifting Euro Zone’s Growth Rates», o Hugo Dixon υποστηρίζει ότι η κρισιμότερη φάση στην κρίση χρέους της ευρωζώνης έχει ίσως λήξει”.
Ωστόσο, σημειώνει, η ευρωζώνη θα συνεχίσει χωλαίνοντας επί χρόνια με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και υψηλή ανεργία έως ότου ληφθεί δράση σε τρία μέτωπα: στην εξυγίανση των τραπεζικών ισοζυγίων, την άμβλυνση της νομισματικής πολιτικής και την υιοθέτηση αυξημένων μεταρρυθμίσεων για τη φιλελευθεροποίηση της αγοράς.
Τα τελευταία νέα από τα μέτωπα της ευρωζώνης είναι αρκούντως ενθαρρυντικά, καθώς όλες οι προβληματικές χώρες, με εξαίρεση την Κύπρο, αναμένονται το 2014 να παρουσιάσουν ανάπτυξη, ενώ ακόμη και «η Ελλάδα φλερτάρει με την ιδέα της έκδοσης κρατικών ομολόγων τον επόμενο χρόνο». Ωστόσο, καμία από τις ειδήσεις αυτές δεν υποδηλώνει ότι η ευρωζώνη βρίσκεται σε καλή κατάσταση με την ανεργία να υπερβαίνει το 12%, ενώ «σε Ελλάδα και Ισπανία, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υπερδιπλάσια».
Η κατάσταση ως έχει φέρει το ρίσκο πολιτικών εκρήξεων με επίμαχο σημείο τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαϊου, στις οποίες τα παραδοσιακά κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα αναμένεται να σημειώσουν χαμηλές επιδόσεις, δεδομένου ότι οι ψηφοφόροι θα στραφούν σε κόμματα διαμαρτυρίας, μεταξύ των οποίων και το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Μεσοπρόθεσμα, είναι καθοριστικής σημασίας η συμβολή της ΕΚΤ, τόσο ως προς την εξυγίανση των τραπεζικών ισοζυγίων, όσο και ως προς την αύξηση του πληθωρισμού, ούτως ώστε να μην υπερβαίνει το 2%. Ωστόσο και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πρέπει να αφήσουν την ΕΚΤ να επωμιστεί όλο το βάρος, καταλήγει ο Dixon, αλλά χρειάζεται να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις για φιλελευθεροποίηση του εργασιακού τους τομέα, για αύξηση της εγχώριας παραγωγής και για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς στις υπηρεσίες.
ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
Ο Wolfgang Münchau, αν και δηλώνει υποστηρικτής της τραπεζικής ένωσης, σημειώνει ότι για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να γίνει σωστά και επισημαίνει τα λανθασμένα σημεία της σημερινής συμφωνίας, όπως επιτεύχθηκε την περασμένη εβδομάδα, σε άρθρο γνώμης για τους FINANCIAL TIMES («This is not the Banking Union Europe is looking for»).
Το οικονομικό κόστος, γράφει, είναι τεράστιο, καθώς απαιτείται, μεταξύ άλλων, εναρμόνιση του τρόπου απολογισμού των κακών δανείων. Στα θετικά ωστόσο προσμετράται η ανάδυση ενός αποτοξινωμένου τραπεζικού συστήματος, αποδεσμευμένου από τον εθνικό κίνδυνο, ενισχυμένου διασυνοριακά και αποδοτικότερου, από όπου θα προκύψει ένας μηχανισμός ασφάλειας που θα προστατεύει το σύνολο της ευρωζώνης από μελλοντικές κρίσεις.
Η παρούσα συμφωνία προβλέπει ταμείο ύψους €55 δις, ποσό που συνιστά ένα 0,2% της βάσης των περιουσιακών στοιχείων που διαθέτουν οι τράπεζες (οι περισσότερες εκ των οποίων διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία που ανέρχονται σε περισσότερα από €30 δις). Σε περίπτωση συστημικής κρίσης, όπου μια τράπεζα ενδέχεται να καταρρεύσει ξαφνικά, ο μηχανισμός αντιμετώπισης των τραπεζικών κρίσεων θα μπορεί να καλύψει το πολύ μία μετρίου μεγέθους τράπεζα.
Ο μηχανισμός χρειάζεται γραμμή πίστωσης, εν προκειμένω είτε από την ΕΚΤ είτε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, οργανισμούς στην ανάμιξη των οποίων οι Γερμανοί έχουν σταθερά αντισταθεί, στερώντας στην τραπεζική ένωση έναν μηχανισμό δημοσιονομικής περιφρούρησης. Χωρίς τη διασφάλιση συνεχόμενων πιστώσεων, ο μηχανισμός αντιμετώπισης των τραπεζικών κρίσεων δεν αποτελεί εργαλείο αναχαίτισης των κρίσεων, ενώ για τη δημιουργία του, το κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό, χωρίς μακροπρόθεσμο κέρδος. Η τραπεζική ένωση χρειάζεται αφενός τη διασφάλιση ικανών πιστώσεων αλλά και δεσμευτικών κανόνων αφετέρου: για παράδειγμα, ούτε η δυνατότητα μικρής ομάδας πιστωτών να ασκούν βέτο στην ανακεφαλαιοποίηση μιας μεγάλης τράπεζας συνιστά μηχανισμό ασφάλειας.
Επιπλέον, οι Alex Barker και Sam Fleming, υπογραμμίζουν τον υπερβολικά γραφειοκρατικό χαρακτήρα του νέου τραπεζικού καθεστώτος, σε άρθρο τους για την ίδια εφ. («Rules for Failing Banks Raise Prospects of Eurozone Red-Tape Burden»). Θα χρειαστεί η συμβουλευτική παρέμβαση 126 ανθρώπων προκειμένου να κλείσει μία τράπεζα, ακόμη κι αν υπάρξει σχετική συμφωνία στο διάστημα ενός Σ/Κ, επισημαίνουν. Αν βασικοί αξιωματούχοι διαφωνούν, θα χρειαστούν 9 σώματα ομιλητών και 143 ψήφοι.
Στις καλύτερες των περιπτώσεων θα χρειαστούν 107 ψήφοι από το εποπτικό σώμα της ΕΚΤ, το συμβούλιο διακυβέρνησης της ΕΚΤ, δύο επιτροπές του μηχανισμού αντιμετώπισης τραπεζικών κρίσεων και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (80-90 άτομα). Εάν ληφθούν υπόψη πιθανές εφέσεις και διαμεσολαβητικά σώματα, οι ψήφοι αυξάνονται στους 36 επιπλέον.
Η περιπλοκότητα, που επισημάνθηκε μεταξύ άλλων και από τον Michel Barnier, οφείλεται στην επιθυμία των κ-μ να διατηρήσουν την επιρροή τους επί της τύχης των τραπεζών τους. Η διαδικασία περιπλέκεται περισσότερο με την εμπλοκή χωρών εκτός τραπεζικής ένωσης.
http://www.ft.com/cms/s/0/92bbb0a6-6330-11e3-886f-00144feabdc0.html
http://www.ft.com/cms/s/0/809485e4-6324-11e3-a87d-00144feabdc0.html