Προειδοποίηση του ΔΝΤ στην Ελλάδα: Νέες περικοπές αν δεν σταματήσετε την φοροδιαφυγή

Εύσημα αλλά και αρκετές ενστάσεις περιέχει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την πρόοδο του ελληνικού προγράμματος, κάνοντας λόγο για «αξιοσημείωτα επιτεύγματα» αλλά και «σημαντικές καθυστερήσεις» και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο για νέα μέτρα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, η έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνει ότι με πρωτοφανή ευρωπαϊκή και διεθνή υποστήριξη και σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή από τις ελληνικές Αρχές, η χώρα είναι τώρα στο κατώφλι της επίτευξης πρωτογενούς ισοζυγίου, ένα «αξιοσημείωτο επίτευγμα» και «οι εξωτερικές ανισορροπίες έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά», όπως τονίζεται.
Στην έκθεση καταγράφονται αναλυτικά τα συμφωνηθέντα μέτρα μεταξύ ελληνικών Αρχών και δανειστών, σημειώνοντας ότι οι πρόσφατες μακροοικονομικές εξελίξεις βρίσκονται σε γενικές γραμμές σύμφωνα με τις προβλέψεις του προγράμματος και ότι τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του έτους έως σήμερα είναι σε γενικές γραμμές συνεπή με τους στόχους του προγράμματος.

«Η οικονομία αναπροσαρμόζεται. Ωστόσο αυτό εξακολουθεί να γίνεται εν μέσω ύφεσης και όχι μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα βελτίωναν την παραγωγικότητα. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει συρρικνωθεί, το μεγάλο παραγωγικό κενό και η υψηλή ανεργία ασκούν καθοδική πίεση στους μισθούς και το κενό ανταγωνιστικότητας έχει μειωθεί ακόμη περισσότερο. Οι τιμές των προϊόντων χαλαρώνουν επίσης. Οι δείκτες εμπιστοσύνης έχουν βελτιωθεί, ωστόσο η πρόσφατη πολιτική κρίση είχε περιοριστική επίδραση» επισημαίνεται.

«Διορθωτικές κινήσεις έχουν παρθεί για να βεβαιώσουν ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2013-14 θα υλοποιηθούν. Λαμβάνοντας υπόψη την κλίμακα των ανισορροπιών μόλις πριν τρία χρόνια, η επίτευξη του στόχου του μηδενικού πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος θα ήταν ένα εντυπωσιακό επίτευγμα. Παρόλα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν αξιοσημείωτες καθυστερήσεις στη αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, στα έσοδα και στις ιδιωτικοποιήσεις. Σε συνέχεια της ανακεφαλαιοποίησης των συστημικών τραπεζών, λαμβάνονται μέτρα για την περαιτέρω εξασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας», σημειώνει η έκθεση.
Όσον αφορά στη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, η έκθεση
πιέζει ώστε αυτή να εξακολουθεί να γίνεται μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ, σημειώνοντας μάλιστα χαρακτηριστικά ότι ένα άλλο ενδεχόμενο θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες μεγάλες περικοπές ακόμη και κοινωνικά ευαίσθητων δαπανών:
«Υπάρχουν σημαντικές αμφιβολίες για την ικανότητα των Αρχών να βάλουν σε τάξη ένα σύστημα φορολόγησης ακινήτων τους επόμενους μήνες, το οποίο θα μπορούσε να αντικαταστήσει ήδη από το 2014 το υπάρχον σύστημα χωρίς σημαντική απώλεια εσόδων. Η επίτευξη υψηλών ποσοστών συμμόρφωσης θα είναι μια μεγάλη πρόκληση, σε μια κουλτούρα όπου η συμμόρφωση με τις φορολογικές υποχρεώσεις μέχρι στιγμής ήταν ιδιαιτέρως φτωχή. Έτσι, αν και η τρέχουσα πρακτική της συλλογής φόρων μέσω των λογαρισμών ηλεκτροδότησης προφανώς δεν είναι μια μόνιμη λύση, οι Αρχές πρέπει να σκεφτούν την παράταση αυτού του τρόπου, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις ώστε να ληφθούν υπόψη οι ενστάσεις περί συνταγματικότητας. Και εδώ, η αποτυχία ανάληψης δράσης θα είχε ως συνέπεια την ανάγκη για πολύ μεγαλύτερες περικοπές δαπανών μέσα στο 2014, σε σύγκριση με αυτές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένων και πιθανών στοχευμένων περικοπών σε κοινωνικά ευαίσθητες δαπάνες».
Σε άλλο σημείο της, η έκθεση τονίζει: «Αν οι αρχές δεν αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της διαχείρισης των φορολογικών εσόδων με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα, ένας αξιόπιστος προϋπολογισμός για το 2014 θα πρέπει και πάλι να επικεντρώνεται σε επώδυνες περικοπές δαπανών».
Λόγος γίνεται, όμως, και για νέα μείωση μισθών, καθώς η έκθεση προβλέπει ότι οι μισθοί θα συνεχίσουν να μειώνονται τόσο φέτος (7%) όσο και το 2014 (1,5%) οδηγώντας σε συνολική πτώση άνω του 20% την περίοδο 2010-2014.
Επίσης, σημειώνεται ότι οι μεταρρυθμίσεις προσκρούουν μέσα από «επαναλαμβανόμενες πολιτικές κρίσεις», σε «συμφέροντα», επηρεάζοντας το επενδυτικό κλίμα και, όπως τονίζεται, η ευθύνη παραμένει, για να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις με ταχύτητα, για να «ξεκλειδώσουν την ανάπτυξη και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας».

Ανάμεσα στις επισημάνσεις για μέτρα που δεν έχουν υλοποιηθεί, για καθυστερήσεις και κινδύνους που ελλοχεύουν, κατονομάζονται οι καθυστερήσεις στην τιμολόγηση των φόρων ακίνητης περιουσίας, υπερβάσεις στις δαπάνες για την υγεία και σε αδυναμίες στον μηχανισμό είσπραξης φόρων. Επίσης, σημειώνεται ότι κενά που εντοπίστηκαν έχουν κλείσει με πρόσθετα μέτρα, αλλά αυτά θα επαναξιολογηθούν στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2014, κατά τη διάρκεια της επόμενης αναθεώρησης.

Ειδικά για τη φορολογική διοίκηση επισημαίνεται ότι υπήρξε κάποια πρόοδος στην ενίσχυση της αυτονομίας των εσόδων, αλλά έχουν προκύψει νέα εμπόδια, τονίζοντας παράλληλα ότι οι Αρχές ενίσχυσαν την ικανότητα των μονάδων για φορολογούμενους με υψηλά εισοδήματα και ότι η είσπραξη χρεών έχει επίσης μείνει πίσω, παρά τις πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές.

Αναφορά γίνεται και για τις «εξόδους» από το δημόσιο, για «αντικατάσταση» των απολυθέντων με νέο προσωπικό, με τα «απαιτούμενα προσόντα», τονίζοντας ότι οι Αρχές έκλεισαν την ΕΡΤ τον Ιούνιο και ότι «ανοίγουν ένα μικρότερο, πιο αποτελεσματικό σταθμό» και ότι θα μπορούσε να επαναπροσλάβει ένα αριθμό πρώην υπαλλήλων της ΕΡΤ, όπως υποστηρίζεται στην έκθεση.

Photo by IMF