File Photo: Η υποψήφια των Δημοκρατικών, Ελίζαμπεθ Γουόρεν. EPA, TANNEN MAURY
Από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι προφανώς υποψήφιος για την επανεκλογή του. Από την πλευρά των Δημοκρατικών, πάλι, τα πράγματα είναι λιγότερο σαφή. Οι υποψήφιοι είναι πάνω από 20. Και οι προκριματικές εκλογές δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει.
Ποιος θα κερδίσει;
Για να απαντήσουμε, ο πρώτος κανόνας είναι ότι η αρχαιότητα αποτελεί όλο και λιγότερο ένα ασφαλές κριτήριο. Εχουμε ήδη αμέτρητα παραδείγματα νικητών που προέκυψαν από το πουθενά, όπως ο Μπαράκ Ομπάμα ή ο Εμανουέλ Μακρόν. Ο νέος θεμελιώδης κανόνας της πολιτικής μοιάζει να είναι ο ακόλουθος: «Όταν είναι η σειρά σου, η σειρά σου έχει ήδη περάσει». Και αυτό θα ισχύσει και το 2020.
Ο δεύτερος κανόνας είναι ότι κανείς από τους νικητές-έκπληξη δεν νίκησε τυχαία. Αντιθέτως, όλοι τους συντονίστηκαν πολύ νωρίς με ένα κομμάτι της κοινής γνώμης και στη συνέχεια διεύρυναν μεθοδικά τη βάση τους χωρίς να παρεκκλίνουν από την πορεία τους και, κυρίως, χωρίς να προσπαθήσουν να «συστημικοποιηθούν». Όταν σε σπρώχνει το κύμα, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να σταθείς ακίνητος.
Το ίδιο ισχύει και για τον άλλο ηλικιωμένο υποψήφιο, τον Μπέρνι Σάντερς. Όταν αντιμετώπισε τη Χίλαρι Κλίντον, το 2016, ο αριστερός του λόγος ξεχώρισε στο πολιτικό τοπίο και του επέτρεψε να έχει μεγάλη απήχηση, ιδιαίτερα στους νέους. Τέσσερα χρόνια μετά, όμως, έχει κολλήσει η βελόνα. Ο Σάντερς επαναλαμβάνει τις ίδιες ιδέες. Θα σκεφτόταν κανείς ότι η νίκη που του διέφυγε για λίγο το 2016 είναι σήμερα δική του. Ο κανόνας όμως είναι αμείλικτος: «Όταν είναι η σειρά σου, η σειρά σου έχει ήδη περάσει».
Τι συμβαίνει;
Η πρώτη εξήγηση είναι ότι η Γουόρεν έχει μια αποτελεσματική στρατηγική για να έρχεται κοντά στους ψηφοφόρους: σέλφι με τους υποστηρικτές της (35.000 μέχρι στιγμής), προσωπικές εκκλήσεις σε μικρούς χρηματοδότες που στη συνέχεια μοιράζονται τον ενθουσιασμό τους στο Διαδίκτυο, ανάγνωση μηνυμάτων από ψηφοφόρους μπροστά στην κάμερα. Ολη αυτή η επικοινωνία της με τους καθημερινούς Αμερικανούς είναι ένας τρόπος να υπενθυμίζει ότι η σταδιοδρομία της ως καθηγήτριας δικαίου, συμβούλου της κυβέρνησης Ομπάμα και γερουσιαστή ένα στόχο είχε: να επωφεληθεί η μεσαία τάξη από την ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.
Οι πολιτικοί παρατηρητές είναι προβληματισμένοι. Ποιος να πιστέψει ότι αυτή η τεχνοκρατική προσέγγιση μπορεί να γοητεύσει τους ψηφοφόρους;
Από τότε που εξελέγη ο Τραμπ, πολλοί πίστευαν ότι το Διαδίκτυο έχει στερήσει τη δημοκρατική ζωή από την ουσία της. Αυτό που μας δείχνει η Ελίζαμπεθ Γουόρεν είναι ότι δεν υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα σε ένα ενωτικό μήνυμα, μια σειρά λεπτομερών προτάσεων που ενισχύουν αυτό το μήνυμα και μια εγγύτητα με τους ψηφοφόρους. Είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε τη συνέχεια, αλλά οι επόμενοι μήνες θα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον.
(*) O Νικολά Κολέν είναι καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού-Πηγή: L’Obs via ΑΠΕ-ΜΠΕ
Όλοι την είχαν τελειωμένη αλλά παραδέχθηκαν ότι στο τέλος νικά η Καγκελάριος Μέρκελ…