ΓΝΩΜΕΣ
19/04/2025 | 06:10
Κερδισμένος ουδείς, ζημιωμένοι όλοι στην Κύπρο μετά από 51 χρόνια κατοχής: Ανησυχητική περιρρέουσα σε διχασμένο περιβάλλον μετά τη συνάντηση στη Γενεύη
Του ΠΑΥΛΟΥ Κ. ΠΑΥΛΟΥ*, Λευκωσία
Το κυπριακό πρόβλημα στη μακρά και αδιέξοδη πορεία του, μεταξύ πολλών άλλων, υποβλήθηκε και στην τυραννία των λέξεων και των όρων. Που κουβαλούν συναισθηματική και πολιτική φόρτιση, συμπύκνωση διαφορετικών και συχνά αλληλοσυγκρουόμενων εννοιών, αμφισημία ώς προς την ερμηνεία τους, στίγμα και αναθέματα έναντι ημών και αλλήλων.
Τέτοιες λέξεις, προτού ολοκληρώσουν τον κύκλο τους και εγκαταλείψουν την επικαιρότητα, παίρνουν θέση στην καθ’ ημάς πολιτική σημειολογία ώς επικεφαλίδες κεφαλαίων και επεισοδίων ενός συνεχιζόμενου δράματος.
- Τελευταία στη μακρά αλυσίδα η περίφημη περιρρέουσα, γέννημα του 2004, απότοκο του οδυνηρού διλήμματος στο οποίο, υπαιτιότητι του συνόλου της πολιτικής ηγεσίας, υπεβλήθη ο ταλαίπωρος λαός μας.
Το θλιβερό είναι ότι η λέξη αυτή συνυπάρχει και φορτίζει έτι περαιτέρω ένα ήδη τοξικό και διχαστικό πολιτικό περιβάλλον, τυγχάνει εκμετάλλευσης για αποκόμιση κομματικού, ιδεολογικού οφέλους ή και προσωπικής αυτοδικαίωσης. Μόνο που από την αντιπαράθεση αυτή ουδείς βγαίνει κερδισμένος, όλοι ζημιωμένοι είναι και, το χειρότερο, πιο πολύ η ίδια η κοινή πατρίδα, η Κύπρος.
Αναζωπύρωση μετά τη Γενεύη
Δεν είναι βέβαια ούτε παράξενο ούτε ανεξήγητο, το γεγονός ότι το φαινόμενο εμφανίζεται σε πλήρη αναζωπύρωση, ύστερα από κάθε νέα κρίσιμη (sic) φάση του Κυπριακού, εν προκειμένω μετά την αποκληθείσα Διευρυμένη Διάσκεψη της Γενεύης.
- Η αποτίμηση τού αποτελέσματος συναρτάται με όλα όσα η περιρρέουσα κουβαλά, σε βαθμό που διαμορφώνει ένα νέο τοξικό περιβάλλον, με έντονα στοιχεία, χωρίς υπερβολή, και πολιτικής αφασίας.
Ένας κουρασμένος, απογοητευμένος, δύσπιστος, χωρίς όραμα και ηγετική έμπνευση λαός παρακολουθεί απαθής ένα ακόμη επεισόδιο στη μακρά αλυσίδα του συνεχιζόμενου δράματός του, καθώς βομβαρδίζεται από ερμηνευτικές αναλύσεις που έλαβαν διαζύγιο από τη Λογική και το Μέτρο.
Δεν είναι εύκολο εγχείρημα να περιγράψει κανείς το διαμορφωθέν αλλόκοτο τοπίο, αξίζει, ωστόσο, η προσπάθεια, έστω κι αν εμπεριέχει στοιχεία μαζοχισμού και ματαιοπονίας. Ιδού, λοιπόν, η ενώπιόν μας εικόνα:
- Όσοι από την περιρρέουσα κατατάσσονται από τους αντιθέτους τους στους οπαδούς της όποιας λύσης και πριν από τη διάσκεψη καλούσαν τον ΠτΔ να επιδείξει τόλμη, για να αποφευχθεί το αδιέξοδο, εμφανίζονται τώρα σκεπτικοί και προβληματισμένοι. Είναι οι ίδιοι που δημοσίως έλεγαν, «και τι έγινε, ας δεχτούμε να ανοίξει μόνο η Μια Μηλιά, όπως ζητά ο Τατάρ. Γιατί βάζει προσκόμματα ο Χριστοδουλίδης; Πώς θα πείσει ότι όντως θέλουμε πρόοδο και λύση»; Φτάνουν, μάλιστα, στο σημείο, προκειμένου να μηδενίσουν και να απαξιώσουν το αποτέλεσμα, να ταυτίζονται με αυτούς που οι ίδιοι κατηγορούν ότι δεν θέλουν λύση .
- Όσοι από την περιρρέουσα κατατάσσονται στους οπαδούς της μη λύσης και υποστηρικτές της διχοτόμησης, ενώ πριν από τη διάσκεψη εξέφραζαν την απόλυτη βεβαιότητα ότι δεν θα προκύψει απολύτως τίποτε, μιλούν για μικρό θετικό βήμα που όμως δεν…, στα… ίδια θα καταλήξουμε και πάλι.
- Όσοι δεν χώνεψαν την εκλογική επικράτηση του Νίκου Χριστοδουλίδη, καταλογίζοντάς του αναξιοπιστία, ανικανότητα και απόλυτη εξάρτιση από τους αρνητές της λύσης που τον ανέδειξαν στην προεδρία, μηχανεύονται τρόπους να απαξιώσουν το αποτέλεσμα, μπας και κερδίσει πόντους ο πρόεδρος στην επόμενη δημοσκόπηση. Χαρακτηριστική η περίπτωση ανθρώπου με πνευματικό, μάλιστα, υπόβαθρο που έγραψε: «ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ ΜΗΔΕΝ ΑΠΟ ΜΗΔΕΝ=ΜΗΔΕΝ!». Με κεφαλαία! Για να συμπληρώσει: «Τέτοιες αόριστες “αποφάσεις” είναι αληθινό ψωμοτύρι για τον Χριστοδουλίδη και την συνοπαρτζιά του!». Τέτοιο επίπεδο!
- Άνθρωποι του προέδρου δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους, υπερεκτιμούν το αποτέλεσμα, ξεχνώντας ότι προηγήθηκαν πολλές Γενεύες, πολλά αεροδρόμια Λευκωσίας, Λήδρα Πάλας, Νέες Υόρκες και πάει λέγοντας, και ότι έχουμε να κάνουμε με την Τουρκία, που δεν σέβεται συμφωνίες, ζητά συνεχώς κέρδη χωρίς να δίδει τίποτε, πιστή στον αμετάθετο διαχρονικό της στόχο για πλήρη έλεγχο της Κύπρου.
- Πολλοί στέκονται στο επιχείρημα ότι η πάροδος μισού αιώνα κατοχής δημιουργεί δίκαιο και θεωρούν πως όλα έχουν πια χαθεί, αφού ο πανίσχυρος κατέχων, συνεχώς αναβαθμισμένος, κανένα λόγο δεν έχει για έντιμο συμβιβασμό. Οπότε;
- Όσοι με φανατισμό υποστήριξαν αποδοχή του Σχεδίου Ανάν, θεωρούν ότι ο χρόνος σταμάτησε οριστικά στο 2004, επαναλαμβάνοντας με κάθε ευκαιρία: Εμείς ευθυνόμαστε για τη μη λύση, ό, τι μάς κάμουν εν χάκκιν μας! Μερικοί, μάλιστα, έφθασαν στο σημείο να υιοθετούν πλήρως την τουρκική επιχειρηματολογία και να πιέζουν για παραχωρήσεις. Για παράδειγμα, τακτικός αρθρογράφος έγραψε: «Στα ΜΟΕ δεν χρειάζεται ούτε προεργασία, ούτε πολλή συζήτηση. Θα πρέπει ο ΠτΔ να δεχθεί τις θέσεις Τατάρ και να τελειώνει άμεσα (sic) το θέμα αυτό». Τόσο απλά. Δώσε στον άρπαγα ό, τι ζητά, για να τελειώνουμε! Τώρα ΜΟΕ, αύριο κυριαρχική ισότητα, μεθαύριο;
- Μεγάλη μάζα πολιτών, απογοητευμένων από την κατ’ επανάληψη αναίρεση προσδοκιών και ελπίδων, καταστάλαξε στο απόλυτο τίποτε.
- Οι άνθρωποι της νέας γενιάς, χωρίς μνήμες, χωρίς σταθερά σημεία αναφοράς, στη δίνη ενός πολιτικού συστήματος πλήρως απαξιωμένου, γύρισαν την πλάτη αδιαφορώντας για τα συμβαίνοντα. Στην αξιακή τους κλίμακα δεν έχουν θέση ούτε τα παραδοσιακά κόμματα, ούτε τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, κυρίως έντυπα, το δε ενδιαφέρον τους για ενημέρωση περιορίζεται σε τίτλους και επικεφαλίδες αμφιβόλου ποιότητας.
- Υπάρχει και το συνεχώς ανερχόμενο ΕΛΑΜ. Δεν συμμετέσχε στην αποστολή, περιορίστηκε σε μΊα λιτή δήλωση και κάθεται, κατά το δη λεγόμενον, στην κλούβα, τρίβοντας με ικανοποίηση τα χέρια. Η πλειονότητα των ΜΜΕ, ώς μία μορφή δήθεν αντίστασης, αφήνουν στο απυρόβλητο τους εκπροσώπους του, αντί να τους εκθέτουν με λόγο και αντίλογο. Ό, τι οι ίδιοι επιζητούν.
Οι μεγάλες πληγές που μας κυνηγούν
Η περιρρέουσα που περιγράψαμε γίνεται ακόμη πιο προβληματική, καθώς φέρει μαζί της τις μεγάλες πληγές που είναι σύμφυτες στο DNA μας. Με την πατρίδα μας υπό κατοχή, αντί ενωμένοι στον κοινόν αγώνα για τη σωτηρία, είμαστε ένας βαθιά διχασμένος λαός, που πορεύεται χωρίς πίστη, χωρίς όραμα, χωρίς ελπίδα.
Οι πληγές είναι πολλές, τρεις, όμως, που σηματοδοτούνται από τρείς ημερομηνίες και όσα αυτές φέρουν, πληγώνουν βαθιά το κορμί του άμοιρου νησιού μας:
- 1955-1959, οι συμμέτοχοι και οι αμέτοχοι, οι πατριώτες και οι ριψάσπιδες, οι εθνικόφρονες και οι κομμουνιστές, οι αγωνιστές και οι προδότες.
- 1974, οι πραξικοπηματίες και οι δημοκράτες, οι παράνομοι και οι νόμιμοι, οι μακαριακοί και οι γριβικοί, οι ενωτικοί και οι ανθενωτικοί, οι υπερέλληνες και οι ανθέλληνες.
- 2004, οι ΟΧΙάδες και οι ΝΑΙνέκοι, οι ρεαλιστές και οι αιθεροβάμονες, οι εθνικιστές και οι πουλημένοι, οι τουρκοφάγοι και οι τουρκολάγνοι. Όλοι φανατικοί με τα δικά τους πιστεύω.
Στην περίπτωση της Κύπρου, ο πανδαμάτωρ χρόνος, που επουλώνει πληγές, έχει από καιρού υψώσει απελπισμένος τα χέρια, καθότι οι επίγονοι των πρωταγωνιστών τής κάθε περιόδου, πολλώ κάρρονες εκείνων και πανάξιοι συνεχιστές των, υψώνουν τα λάβαρα του διχασμού, εμπλουτίζοντας τη φαρέτρα τους με νέα συνθήματα και μεγαλοστομίες.
Πολλοί θα πουν πως εξισώνουμε αθώους και ενόχους, νομίμους και παρανόμους, δικαίους και αδίκους. Σίγουρα δεν είναι αυτό που υπονοούμε ή προτείνουμε. Ουδέποτε θα εξισωθεί η ηρωική, η γνήσια ΕΟΚΑ, με την εγκληματική, ψευδεπίγραφη ΕΟΚΑ Β΄. Κανείς δεν απαλλάσσεται από τα ανομήματά του, ούτε παραγράφονται οι ευθύνες του.
- Το ερώτημα, ωστόσο, είναι μέχρι πού θα πάει αυτό; Αν συνεχίσουμε να συντηρούμε τον διχασμό με τον ίδιο φανατισμό εκατέρωθεν, ουδείς θα εξέλθει κερδισμένος και μεγάλη χαμένη θα είναι η Κύπρος. Θα παραμείνουμε δέσμιοι του χθες, ανίκανοι να δούμε το αύριο, με ελπίδα, αισιοδοξία και πίστη.
Ο μέγας Διονύσιος Σολωμός προειδοποιεί δραματικά από το 1823: «Μην ειπούν στο στοχασμό τους τα ξένα έθνη αληθινά: Εάν μισούνται ανάμεσό τους, δεν τους πρέπει ελευθεριά». Δεν είμαστε ο μόνος λαός στη γη που πληγώθηκε από το σαράκι του διχασμού. Ας παραδειγματιστούμε από τον γνήσιο πατριωτισμό αυτών που ξεπέρασαν τα πάθη τους.
Στην Ελλάδα, όπου για τέσσερα χρόνια, κατά τον Καζαντζάκη, «αδερφοφάδες σφάχτηκαν μεταξύ τους», κοίταξαν στα μάτια ο ένας τον άλλο, έπαψαν να μιλούν για συμμορίτες και αναρχοφασίστες, έδωσαν τα χέρια και ονομάτισαν την τραγωδία τους Εμφύλιο. Δεν είναι ποτέ εύκολος ο δρόμος, ιδίως όταν οι πληγές είναι ακόμη ανοικτές.
- Μπορούμε, όμως, να αρχίσουμε από κάπου, ας πούμε από τα μνημόσυνα. Ας κάνει τον Μάρτιο του χρόνου το ΑΚΕΛ στο οίκημά του μια ειδική εκδήλωση τιμής για τον Γρηγόρη Αυξεντίου. Ας στείλει ο ΔΗΣΥ του χρόνου τον Απρίλη επίσημη αντιπροσωπεία στην εκδήλωση τιμής των Μισιαούλη και Καβάζογλου. Μπορούν. Τολμούν;
Ή μήπως ισχύει αυτό που έγραψε ο άλλος μεγάλος Έλληνας, ο Μίκης Θεοδωράκης:
«Εμείς σφαχτήκαμε. Εμείς δίνουμε τα χέρια. Έταξα, που λέτε, μοναδική αποστολή στον εαυτό μου να κλείσω την πληγή που άνοιξε ο Εμφύλιος, με σύμβολο τη Μακρόνησο, πάνω στο κορμί της πατρίδας μου. Αλλιώς, δεν θα μπορούσα να ζήσω. Δεν ήταν μόνο μια πολιτική ένταξη. Ήταν μια υπαρξιακή επιταγή. Μια υπόθεση ζωής και θανάτου. Κι όλα παίχτηκαν γύρω απ’ αυτήν την πληγή. Άλλοι προσπαθούν να την κλείσουν. Άλλοι τη σκαλίζουν, τη ματώνουν, να μένει ανοιχτή και να ζαλίζει με το πύον της τους ψηφοφόρους της Κυριακής. Αυτό είναι η σύγχρονη εθνική μας τραγωδία».
Επιμύθιον. Αν βρούμε τη δύναμη να ενώσουμε ξανά δυνάμεις, θα μπορέσουμε να διαβάσουμε καθαρά όσα η Ιστορία διδάσκει: Πως τίποτε δεν μένει στατικό και πως αυτό που σήμερα φαντάζει αδύνατο, αύριο γίνεται δυνατό. Πως σε έναν κόσμο όπου επισυμβαίνουν θεμελιώδεις μεταβολές και ποικίλα συμφέροντα επανακαθορίζουν τη γεωπολιτική και τους συσχετισμούς δυνάμεων σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, ακόμη και η μικρή πατρίδα μας, με όπλο την Κυριακή Δημοκρατία (αυτήν που ελάχιστοι αγάπησαν και πλείστοι επιδίωξαν να εξαφανίσουν) και τη θεσμική παρουσία μας στην Ε.Ε. έχει και ελπίδα και μέλλον.
* Παύλος Κ. Παύλου
Δημοσιογράφος
(pcpavlou@gmail.com)
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
