Αποκλειστική προδημοσίευση: Η φρίκη του Κομμένου μέσα απο τις σελίδες «Γιαβόλ» Αποσπάσματα και φωτογραφίες από την 4η εμπλουτισμένη έκδοση του βιβλίου ορόσημου για τις ελληνογερμανικές σχέσεις
Λεβέντης Κρητικός οδηγείται στο απόσπασμα από τους Γερμανούς ναζί. Φωτογραφία από το βιβλίο του Γιώργου Χαρβαλιά, «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια»
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια» το πολύκροτο βιβλίο του δημοσιογράφου και πολιτικού αναλυτή Γιώργου Χαρβαλιά, άρθρα του οποίου φιλοξενούνται συχνά στην ιστοσελίδα μας, κυκλοφορεί ξανά αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις ΠΕΔΙΟ.
Πρόκειται για μία τέταρτη έκδοση του γνωστού μπεστ σέλερ, εμπλουτισμένη αυτή τη φορά με 150 επιπλέον σελίδες πρόσθετης τεκμηρίωσης που περιέχουν και στοιχεία που βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας όπως αποσπάσματα από τα απόρρητα πρακτικά του ΔΣ της ελληνικής Siemens στο διάστημα 1938-46.
Η νέα έκδοση του Γιαβόλ συνοδεύεται από ένα πλούσιο παράρτημα σχετικά με τα εγκλήματα των Γερμανών στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Κατοχής εξιστορώντας τα όσα πραγματικά συνέβησαν στους εμβληματικούς τόπους θυσίας.
Η «Hellas Journal» εξασφάλισε για τους αναγνώστες της αποσπάσματα από το συγκεκριμένο παράρτημα που αφορούν τις πρωτοφανείς ωμότητες της διαβόητης μεραρχίας «Εντελβαις», καθώς και μία σειρά από φωτογραφίες που περιέχονται στο «Γιαβόλ» και αφορούν τα λεγόμενα «αντίποινα» των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη που συνόδευσαν την «Επιχείρηση Ερμής» εγκαινιάζοντας τις σφαγές αμάχων στο μαρτυρικό νησί.
Στις επόμενες γραμμές παραθέτουμε απόσπασματα και φωτογραφίες από την νέα έκδοση του «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια»:
Μια άλλη γερμανική μονάδα που άφησε ανεξίτηλα τα αιματοβαμμένα ίχνη της στα Βαλκάνια και ειδικότερα στο ελληνικό έδαφος ήταν 1η Ορεινή Μεραρχία της Βέρμαχτ, περισσότερο γνωστή για το έμβλημα της: το λουλούδι «Εντελβαις» των Βαυαρικών Αλπεων.
Χωρίς καμία τύψη, ενοχή ή έστω αναστολή η μεραρχία «Εντελβαις» ανασυστάθηκε με το ίδιο ακριβώς όνομα στις τάξεις της Μπουντεσβερ, μόλις έντεκα χρόνια μετά την λήξη του πολέμου από πρώην ηγετικά στελέχη της Βέρμαχτ. Κι επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο, στις μέρες μας, ο Ουκρανός ηγέτης Βολοντιμίρ Ζελένσκι, απέδωσε με προεδρικό διάταγμα σε μία ουκρανική ταξιαρχία ταχείας ανάπτυξης την ονομασία «Εντελβάις». Τιμής ένεκεν… [… ]
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι στρατιώτες της «Εντελβαις» αν και δεν είχαν σχέση με τα Ες-Ες, στο ελληνικό έδαφος, συμπεριφέρθηκαν ίδια και χειρότερα. Η εμπειρία τους στο Ανατολικό Μέτωπο τους έκανε να ξεσηκώνουν τις πρακτικές των πιο σκληρών Ναζί εξολοθρευτών. Στο τέλος οι στρατιώτες αυτοί της Βέρμαχτ υπό την καθοδήγηση φανατικών ναζιστών αξιωματικών όπως ο διαβόητος λοχαγός Γιόζεφ Ζαλμίγκερ(Josef Salminger), διοικητής της ομώνυμης «ομάδας μάχης», έφτασαν να σφάζουν αμάχους όπως ακριβώς τα αποσπάσματα θανάτου Einsatzgruppen στελέχη των οποίων δικάστηκαν στη Νυρεμβέργη σε αντίθεση με τους ολετήρες των χωριών της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας. [… ]
Βετεράνος του Καυκάσου ο Ράιζερ είχε την φήμη πωρωμένου ναζιστή και αδίστακτου δολοφόνου. Ετσι περιγράφεται στο βιβλίο του Μάγερ, Ματωμένο Εντελβαις, όχι από τους επιζώντες των σφαγών, αλλά από τους ίδιους τους συναδέλφους του. Στην Μουσιωτίτσα ξεπέρασε κάθε όριο θηριωδίας αφού ξέσπασε στα γυναικόπαιδα που ανακάλυψε συγκεντρωμένα σε ένα γειτονικό βοσκοτόπι. Προηγουμένως οι στρατιώτες του Ράιζερ εκτέλεσαν όποιον εύρισκαν έξω από την περίμετρο του χωριού, στους αγρούς, τα δάση και τα μποστάνια. Βοσκοί, καλλιεργητές, ακόμη και γιαγιάδες που φυλούσαν τα λιγοστά ζωντανά τους θεωρήθηκαν οιονεί και εν δυνάμει… «συμμορίτες». [… ]
Όταν οι στρατιώτες του Ράιζερ έφτασαν μπροστά στην παλιά εκκλησία του Κομμένου, στις 5 το πρωί οι κάτοικοι του χωριού κοιμούνταν ξενυχτισμένοι από το γλέντι ανήμερα της Παναγίας και ενός γάμου που συνέπεσε. Στο χωριό βρίσκονταν και πολύ ξένοι από γύρω περιοχές που είχαν έρθει για το πανηγύρι της Θεοτόκου.
Με το που κατέβηκαν από τα καμιόνια οι εκτελεστές του 12ου λόχου, ο Ράιζερ τους θύμισε: «Δεν θέλω αιχμαλώτους. Θερίστε τους όλους…». Πρώτος την πλήρωσε ο παπάς που είχε χοροστατήσει στον γάμο και επέστρεφε τα άμφια στην εκκλησία. Οταν είδε τους Γερμανούς κατάλαβε τι πρόκειται να συμβεί και επιχείρησε να παρέμβει. Στην πρώτη κουβέντα όμως που πήγε να ξεστομίσει τον γάζωσε ο ίδιος ο Ράιζερ με μία ριπή, υπό το επιδοκιμαστικό βλέμμα του ταγματάρχη Κλέμπε.
Το Κομμένο κυκλώθηκε από τρία διαφορετικά σημεία, μιας και η μια πλευρά βρέχεται από τον Αραχθο θεωρήθηκε ότι δεν θα αποτελούσε σημείο διαφυγής. Με το πρώτο φως της ημέρας άρχισε η σφαγή.
Οι πυροβολισμοί ήταν τόσο πυκνοί που έδιναν την εντύπωση ότι διεξάγεται κάποια σκληρή μάχη. Τα οπλοπολυβόλα δεν σταμάτησαν να κροταλίζουν. Αλλά το χωριό δεν προέβαλε την παραμικρή αντίσταση. Κυριολεκτικά πιάστηκε στον ύπνο…
Οσοι πρόλαβαν και πετάχτηκαν έξω απ’ τα σπίτια τους, έτρεχαν να σωθούν στα χωράφια ή να κρυφτούν χωμένοι στα βαθιά χαντάκια. Οι μαρτυρίες που περιέχονται στο βιβλίο του ευσυνείδητου ερευνητή Χέρμαν Μάγερ είναι κυριολεκτικά φρικιαστικές. Ενας χωρικός, ο Χρήστος Μπίτσης, βαριά τραυματισμένος(αργότερα χρειάστηκε να ακρωτηριασθούν και τα δυό του πόδια)κρύφτηκε στις λόχμες ενός πορτοκαλεώνα. Ανίκανος να αντιδράσει, έγινε ο ίδιος μάρτυρας της δολοφονίας των εννέα μελών της οικογένειας του από έναν Γερμανό που στη συνέχεια έβαλε φωτιά στο σπίτι του. Αμέσως μετά στράφηκε προς το περιβόλι που βρισκόταν σακατεμένος ο τραγικός πατέρας για να κόψει φρέσκα φρούτα…
Εφιαλτικές σκηνές καταγράφονται και στο βιβλίο του συνταξιούχου γυμνασιάρχη Στέφανου Β. Παππά, αξιωματικού του ΕΔΕΣ, που κατάφερε να επιζήσει μαζί με τη γυναίκα και τα δυό παιδιά του γιατί κοιμόταν για λόγους προφύλαξης στα χωράφια και άκουσε εγκαίρως τον βόμβο από τα γερμανικά φορτηγά. Ο Παππάς διέσχισε με μια βάρκα το ποτάμι και από την απέναντι ακτή παρακολουθούσε το δράμα των συγχωριανών του. Το κατέγραψε με τα μελανότερα χρώματα στο πρώτο βιβλίο του που εκδόθηκε μόλις το 1946.
Μια κάτοικος του Κομμένου, η Ισμήνη Σπυροκώστα, θυμάται ότι δολοφονήθηκαν μπροστά στα μάτια της ο πατέρας της στην είσοδο του σπιτιού και μετά η γιαγιά, ο αδερφός και η αδερφή της. Η ενενηντάχρονη γερόντισσα σερνόταν στο πάτωμα και με δάκρυα στα μάτια ικέτευε να λυπηθούν τα εγγόνια της. «Η απάντηση ήταν μία κλοτσιά και μια σφαίρα. Μετά καταλήστευσαν τα μπαούλα με τα προικιά».
Σε ένα γειτονικό σπίτι ένας πατέρας προσπάθησε να ριχτεί προστατευτικά μπροστά από το παιδί του εκλιπαρώντας τους εκτελεστές να το αφήσουν να ζήσει. «Τον πυροβόλησαν στη πλάτη. Το είδα με τα ίδια μου τα μάτια. Θυμάμαι κάθε λεπτομέρεια. Δεν ήταν όνειρο», έλεγε και ξανάλεγε η Ισμήνη Σπυροκώστα που κατάφερε να επιζήσει σοβαρά τραυματισμένη επειδή της έδεσε πρόχειρα τα τραύματα και της υπέδειξε που να κρυφτεί ένας Ιταλός. [… ]
Στο μεταξύ στο χωριό οι καταδρομείς συνέχιζαν το κυνήγι σε κατάσταση αμόκ. Κάποιοι ελάχιστοι «κατέβασαν ταχύτητα» σοκαρισμένοι από το μακελειό, αλλά οι περισσότεροι συνέχισαν το έργο τους σε κατάσταση ευφορίας με δυνατές φωνές και χαχανητά. Ο Παππάς αποδίδει με βεβαιότητα αυτού του είδους την κτηνωδία σε πρότερη λήψη διεγερτικών ουσιών.
Μέσα στον χαλασμό δεν έλειψαν και οι βιασμοί, ενώ ο δεύτερος παπάς του χωριού βρέθηκε λογχισμένος με τα μάτια βγαλμένα. Στο αρχοντικό που έγινε ο γάμος κοιμόντουσαν περίπου 30 άτομα. Οι Γερμανοί τους έβγαλαν στο προαύλιο και τους εκτέλεσαν, μαζί τον γαμπρό και τη νύφη. Σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις οι δήμιοι για να «αστειευθούν» μπούκωσαν τα στόματα νηπίων με βαμβάκι ποτισμένο σε πετρέλαιο και ύστερα τους έβαλαν φωτιά. Μια 29χρονη έγκυος βρέθηκε νεκρή κάτω από ένα δέντρο με ανοιγμένη την κοιλιά. Ο σαδιστής δολοφόνος της, είχε βάλει το έμβρυο στην αγκαλιά της…
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι τέτοιες εικόνες που θυμίζουν Αποκάλυψη, αναπλάθονται μέσα από υπερβολικές λόγω της συγκινησιακής φόρτισης, μαρτυρίες επιζώντων. Προς τιμήν του ο Μάγερ ξεκαθαρίζει την κατάσταση παραθέτοντας μαρτυρίες σε μεταπολεμικές ανακρίσεις από ελάχιστους Γερμανούς που συμμετείχαν στην σφαγή και στην κυριολεξία ντράπηκαν για το γένος τους.
Ενας από αυτούς αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Κάτι που μ΄έκανε πραγματικά να αηδιάσω ήταν πώς ορισμένοι από τους στρατιώτες του 12ου λόχου ασελγούσαν πάνω στα πτώματα. Είδα ο ίδιος κάποιους στρατιώτες να χώνουν μπουκάλια μπύρας στα αιδοία των νεκρών γυναικών. Νομίζω πως είδα και πτώματα με βγαλμένα μάτια. Στην ερώτηση αν αληθεύει πως βρέφη κάηκαν αφού τους τοποθετήθηκε στο στόμα βαμβάκι ποτισμένο με βενζίνη, το οποίο μετά και άναψαν, μπορώ μόνο να απαντήσω ότι είδα πράγματι παιδιά(πτώματα)τα οποία έφεραν στο πρόσωπο γύρω από την περιοχή του στόματος φρικτά εγκαύματα. Δεν γνωρίζω όμως εάν αυτό συνέβη ενόσω τα παιδιά ζούσαν ακόμη, ή εάν κακοποιήθηκαν τα πτώματα τους…»
Το λουτρό αίματος κράτησε περίπου πέντε ώρες. Από το πρώτο φως της ημέρας μέχρι νωρίς το μεσημέρι. Όταν ο ήλιος είχε ανέβει ψηλά στον καλοκαιρινό ουρανό, στο χωριό δεν κινούνταν πλέον ψυχή. Οι Γερμανοί κολάτσιζαν αμέριμνοι στην αυλή του κοινοτάρχη Λάμπρου Ζορμπά: «Κάτω από τον παχύ ίσκιο της μουριάς, αχόρταστοι από το αίμα που ερρούφηξαν ως τη στιγμή εκείνη έστησαν τραπεζαρία και έτρωγαν και έπιναν με βουλιμία χωρίς να αισθάνονται ούτε την ελάχιστη συγκίνηση από τα επτά πτώματα που είχαν μπροστά τους κατακρεουργημένα. Εκεί ήταν σφαγμένη όλη η οικογένεια του προέδρου…», θυμάται ο Στέφανος Παππάς που με τον ίδιο συγκλονιστικό τρόπο περιγράφει και την εικόνα μετά την αποχώρηση των Γερμανών:
«Στις 1.45 ακούσθηκε να χτυπά η καμπάνα του χωριού ντάγκ…νταγκ. Είναι το σύνθημα της συγκεντρώσεως των Γερμανών στη πλατεία του χωριού για να φύγουν. Στο χωριό δεν υπάρχει τίποτε ζωντανό, εκτός από σκυλιά και γάτες που κάνουν σαν τρελλά και 25 άνθρωποι κρυμμένοι εδώ κι εκεί στους κήπους και τα χαμόκλαδα. Κοπάδια ζώων μεγάλων και μικρών συγκεντρώθηκαν από τους Γερμανούς στην πλατεία και το θλιβερό παραπονιάρικο βέλασμα των μέσα στη γενική καταστροφή ωμοίαζε με σαν συνειδητό παράπονο για τον χαμό των κυρίων των. Προσπαθούσαν οι βάρβαροι να βάλουν τα ζώα στη γραμμή σαν κοπάδι, για να τα οδηγήσουν, άλλα μεν πεζή και άλλα να τα αναβιβάσουν στ΄αυτοκίνητα, μα αυτά ανθίστανται με πείσμα. Ετοιμάσθησαν κι έφυγαν μ΄άφθονα λάφυρα, πολύτιμα και άσημα: κουβέρτες, σινδόνια, φορέματα, κουστούμια, παπούτσια, γραμμόφωνα, χρήματα, χρυσαφικά. Κι άφησαν πίσω τους ένα απέραντο νεκροταφείο. Εφυγαν με την αιώνια κατάρα σ΄αυτή και τις γενέες τους από τις ψυχές των 317 νεκρών και των 440 επιζήσαντων». [… ]
Σημειωτέον ότι ο Παππάς ως αυτόπτης μάρτυρας που παρακολουθούσε κρυμμένος το ολοκαύτωμα από απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων, κλήθηκε να καταθέσει στην περιβόητη «δίκη των Στρατηγών» που διεξήχθη το 1947 στη Νυρεμβέργη από αμερικανικό στρατοδικείο. Μαζί του βρέθηκε κι ο Τάκης Σπηλιόπουλος ο επιζήσας της σφαγής των Καλάβρύτων και μετέπειτα δήμαρχος, που επίσης εξιστόρησε το δικό του δράμα με μια εξαιρετικά ζωντανή αφήγηση. Κι όμως οι Αμερικανοί δικαστές ψυχροί και αποστασιοποιημένοι δεν φάνηκαν να συγκινούνται. Εμοιαζαν σα να αμφισβητούν την αυθεντικότητα των αναμνήσεων που μετέφεραν ανάγλυφα οι μάρτυρες και σε κάποιες περιπτώσεις έφταναν να υιοθετούν τις επιφυλάξεις των Γερμανών δικηγόρων που προσπαθούσαν να υπονοήσουν ότι οι σφαγές μπορεί να μην έγιναν από Γερμανούς, αλλά από τους…«κομμουνιστές αντάρτες»!
Για ολόκληρους μήνες μετά το τέλος αυτής της δίκης παρωδίας ο Παππάς έψαχνε να βρει την τύχη του κατηγορούμενου που τον αφορούσε, του στρατηγού δηλαδή Χιούμπερτ Λανς(Hubert Lanz), υπεύθυνου του 22ου σώματος στρατού Ηπείρου στο οποίο υπαγόταν η μεραρχία «Εντελβάις». Απεγνωσμένος έγραψε στον εξαιρετικό εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δημήτρη Κιουσόπουλο που συνόδευσε την αποστολή των Ελλήνων μαρτύρων στην συγκεκριμένη δίκη. Ο διορατικός αυτός κρατικός λειτουργός, στην απαντητική επιστολή του έδωσε προσφυώς την εξήγηση της ατιμωρησίας: «Ολοι οι κατηγορούμενοι στρατηγοί διέφυγον της ποινής του θανάτου. Τούτο συνέβη κατά την γνώμην μου, διότι η πολιτική της Αμερικής μετεστράφη.
Μετά την ρήξιν μετά της Ρωσίας εκαλλιέργησε φιλικάς σχέσεις μετά της Γερμανίας και επόμενον ήτο και το Δικαστήριον να τηρήσει ανάλογον συμπεριφοράν.»
Είναι αυτό που λέμε… «με τρείς κουβέντες τα είπε όλα». Ο Λανς για την ακρίβεια δεν έκατσε ούτε τέσσερα χρόνια στη φυλακή. Απελευθερώθηκε με την πρώτη αμνηστία Μακλόι το 1951 και αμέσως εντάχθηκε στις τάξεις του κόμματος των «Ελεύθερων Δημοκρατών» ως στρατιωτικός σύμβουλος! Το 1954 είχε το θράσος να δημοσιεύσει και βιβλίο με τις αναμνήσεις του από την δράση της μεραρχίας «Εντελβαις» που βεβαίως περιέχει ένα σωρό ηθελημένες ανακρίβειες και εξωραισμούς γύρω από την διεξαγωγή των αντιποίνων. [… ]
ΔιΑΒΆΣΤΕ: Μηνύματα Καραμανλή για ελληνοτουρκικά, Μέση Ανατολή: Ομιλία στη Θεσσαλονίκη κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Χαρβαλιά «Γιαβόλ»
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE