Η ρητορική του Ερντογάν είναι πλέον ζήτημα ασφάλειας για την Ευρώπη: H Γερμανία ανέλαβε το ρίσκο σε μια περίοδο έντονης αντισημιτικής ρητορικής από τον μικρό Τούρκο “Σουλτάνο”

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Ερντογάν εκπλιπαρεί για μία χειραψία με την Κάμαλα Χάρις: Η Αντιπρόεδρος θα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη την Κυριακή… Ο Τούρκος πρόεδρος έφαγε “πόρτα” από τον Τραμπ;

Η Ευρώπη αποδεικνύεται μικρότερη από την ιστορία της: Ο τρόπος λειτουργίας της Ε.Ε. είναι ασύγχρονος με τη πολιτική βούληση των κοινωνιών της Γηραιάς Ηπείρου…

Είναι πλέον σαφές ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος και όχι μόνο εναντίον της Χαμάς στη Γάζα: Η «Άγρια Δύση» του Νετανιάχου και το μίσος για τη Χεζμπολάχ…

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στη Γερμανία αποτελούν ένα μικρό ή μεγάλο δείγμα του προσανατολισμού της Τουρκίας στο διεθνές γίγνεσθαι.

Μπορεί να απέφυγε την προσφάτως αγαπημένη του συνήθεια και δεν χαρακτήρισε τη Χαμάς απελευθερωτικό κίνημα, αλλά με ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση προσέκρουσε στην αχίλλειο πτέρνα της Γερμανίας αναφερόμενος στο ολοκαύτωμα έναντι των Εβραίων, τονίζοντας ότι η χώρα του δεν έχει μια τέτοια ιστορία.

Η πρωτοτυπία, ωστόσο, που προκύπτει εδώ, δεν αποτυπώνεται στις δηλώσεις του Ερντογάν, αλλά στην υποτονική ή όποια αντίδραση του Γερμανού Καγκελαρίου.

Μπορεί, δηλαδή, κανείς να αντλήσει παραδείγματα γενοκτονιών από την τουρκική ιστορία, παρόλα αυτά, η προσβολή έμεινε αναπάντητη, όπως αναπάντητες έμειναν και οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου και σε άλλα ζητήματα, όπως είναι ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και οι εκατέρωθεν όμηροι.

• Δεν υπήρξε, δηλαδή, μια σοβαρή απόκριση στην προσπάθεια του Τούρκου προέδρου να εξισώσει τους Ισραηλινούς ομήρους με τους συλληφθέντες τρομοκράτες της Χαμάς.

Η στάση του Όλαφ Σόλτς οδηγεί σε μια σειρά από παραδοχές, οι οποίες, μεταξύ άλλων, καταδεικνύουν την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συγκροτεί την εξωτερική της πολιτική. Κάθε κράτος – μέλος έχει τη δική του προσέγγιση στα διεθνή ζητήματα, ωστόσο, θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον η Τουρκία διατηρεί τις συμμαχίες της εντός της Ένωσης κι αν κάτι τέτοιο προσκρούει στα εθνικά συμφέροντα άλλων μελών.

Με την ανάληψη των καθηκόντων της το 2021, η γερμανική κυβέρνηση εξέφρασε την απροθυμία της για τη συζήτηση με την Τουρκία, τουλάχιστον έως ότου η τελευταία επιδείξει κάποια πρόοδο στα ζητήματα που αφορούν για παράδειγμα, τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Στο μεταξύ, η Τουρκία προμηθεύεται υποβρύχια γερμανικής τεχνολογίας και η αιτιολόγηση εκ μέρους της Γερμανίας γι’ αυτή τη συνδιαλλαγή είναι ότι πρόκειται για παλαιά συμβόλαια. Μια πανομοιότυπη συγκυρία αποτέλεσε και η προμήθεια ισπανικών ελικοπτεροφόρων στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Είναι, άλλωστε, γνωστές οι καλές σχέσεις των δυο χωρών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την εκατέρωθεν φιλοξενία κεφαλαίων.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι τί θα συμβεί εάν η Τουρκία χρησιμοποιήσει τον εξοπλισμό αυτό έναντι κάποιου άλλου – κράτους μέλους, όχι μόνο της ΕΕ, όπως είναι η Κύπρος, αλλά και του ΝΑΤΟ, όπως είναι η Ελλάδα. Με άλλα λόγια, τα κράτη – μέλη της ΕΕ διέπονται από ασύμμετρα συμφέροντα, τα οποία απολήγουν στον αδρανή ρόλο της ΕΕ και στη διαχρονική ανοχή των Ευρωπαίων έναντι των αναθεωρητικών διεκδικήσεων της Τουρκίας και τη συνέργειά της με την τρομοκρατία.

Είναι προφανές ότι οι δηλώσεις του Ερντογάν στη Γερμανία είχαν πολλαπλούς αποδέκτες. Ο Τούρκος πρόεδρος έφτασε στη Γερμανία καλά προετοιμασμένος. Ο σκοπός του ήταν να απευθυνθεί στον γερμανικό λαό, να τον προσβάλει και δια μέσου της προσβολής να στείλει το μήνυμά του στους Ευρωπαίους ηγέτες και στους λαούς τους.

• Με μία του μόνο δήλωση λειτούργησε με έναν τρόπο αποσταθεροποιητικά. Η τουρκική διασπορά στη Γερμανία, η οποία είναι η μεγαλύτερη εθνική μειονότητα στη χώρα, αποτέλεσε τον δεύτερο αποδέκτη των δηλώσεών του.

Είναι, άλλωστε, γνωστή η ικανότητα του Τούρκου προέδρου να διεγείρει και να ξεσηκώνει τα μουσουλμανικά πλήθη προκαλώντας ανακατατάξεις και επιθετικές συμπεριφορές.

Ενδυόμενος το προσωπείο του προστάτη όλων των μουσουλμάνων του κόσμου, η απεύθυνσή του στους Γερμανούς πολίτες τουρκικής καταγωγής αποτελεί αναπόσπαστο μέρος μιας καλά ενορχηστρωμένης, διαχρονικής πολιτικής που στόχο έχει τη διάχυση και την επιβολή δικών του, ποικιλόμορφων πολιτικών στην ΕΕ, όπως είναι η θεώρηση της βίζας ή ακόμα και ένα ευρύτερο αντισημιτικό πνεύμα, όπως ακριβώς πράττει και τώρα.

Εν κατακλείδι, η Γερμανία ανέλαβε το ρίσκο σε μια περίοδο έντονης αντισημιτικής ρητορικής να υποδεχθεί τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος συμπεριφέρθηκε ως ένας μικρός, περιφερειακός ηγεμόνας που μπορεί να επηρεάζει την πολιτική του Βερολίνου ή του Παρισίου δια μέσου και της τουρκικής διασποράς.

Μια ενδεχόμενη κατάργηση της θεώρησης της βίζας ή η αποδοχή άλλων τουρκικών αιτημάτων δεν θα κατευνάσουν τη ρητορική του Τούρκου προέδρου. Αντίθετα, με κάθε ευκαιρία θα ζητάει περισσότερα. Γνωρίζει, άλλωστε, ότι η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας είναι ένα δύσκολο έργο κι αυτό του δίνει τη δυνατότητα να εκθέτει, να προσβάλλει, να κατηγορεί. Υπάρχουν όρια στην ανοχή; Θεωρητικώς, ναι.

Η στοχοθεσία Ερντογάν μετατρέπεται σε ζήτημα ασφάλειας για την Ευρώπη, η οποία, ωστόσο, μέχρι στιγμής δυσκολεύεται να αναμετρηθεί μαζί του ακόμα και σε επίπεδο ρητορικής.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Η Αθήνα πρέπει να αντιμετωπίσει τον “Σουλτάνο” Ελλάδα λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι σχέσεις διέπονται πρώτα από το Κυπριακό: Ένα ανδρείκελο στα χέρια της Τουρκίας