Από το 3% εκτοξεύθηκε στο 36% αλλά ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπόρεσε να αφουγκραστεί το πνεύμα των καιρών: Δεν πρόσφερε στους Έλληνες ένα όραμα, ούτε ένα πειστικό κυβερνητικό πρόγραμμα (video)
FILE PHOTO: Ο Αλέξης Τσίπρας ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Αλέξης Τσίπρας, ο πρώην φοιτητής ακτιβιστής που έγινε ο πρώτος ριζοσπαστικός αριστερός πρωθυπουργός της Ελλάδας, παραιτήθηκε από ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ τέσσερις ημέρες μετά τη συντριπτική ήττα του κόμματος στις γενικές εκλογές, γράφει η βρετανική εφημερίδα The Guardian, (κείμενο Helena Smith).
Οκτώ χρόνια μετά την κρίση χρέους, ο Τσίπρας είπε ότι παραιτείται για να ανοίξει τον δρόμο για έναν νέο ηγέτη που θα μπορούσε να δρομολογήσει τη «βαθιά ανανέωση» του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ήρθε η ώρα να ξεκινήσουμε έναν νέο κύκλο. Το αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί και πρέπει να γίνει η αρχή αυτού του κύκλου», είπε σε τηλεοπτικό διάγγελμα ανακοινώνοντας την αιφνιδιαστική παραίτησή του.
Ανέφερε ότι η αλλαγή είναι ζωτικής σημασίας εάν το κόμμα της αντιπολίτευσης επρόκειτο να αντιμετωπίσει με επιτυχία το πλέον δεξιό κοινοβούλιο που έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα από το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας.
Συνδυάζοντας ένα σπάνιο χάρισμα με ένα πολιτικό ένστικτο, ο Τσίπρας έφερε από το περιθώριο στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής, μια συμμαχία αριστερών ριζοσπαστών, μαρξιστών-λενινιστών, πρώην κομμουνιστών, τροτσκιστών, οικολόγων και σοσιαλδημοκρατών.
Από το 2008, όταν ανέλαβε το τιμόνι του Συνασπισμού, και το 2015, όταν εκτοξεύτηκε στην εξουσία μέσω μιας πλατφόρμας κατά της λιτότητας στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους της Ελλάδας, η ψήφος του ΣΥΡΙΖΑ εκτινάχθηκε από το 3,5% στο 36%.
Στην Ευρώπη, λίγοι πολιτικοί της αριστεράς υπήρξαν τόσο επιτυχημένοι. Χρησιμοποιώντας ένα κύμα λαϊκίστικης ρητορικής, ο Τσίπρας παρουσιάστηκε ως μια ασταμάτητη δύναμη που δεν φοβάται να αντιμετωπίσει τους άτεγκτους διεθνείς πιστωτές της σχεδόν χρεοκοπημένης χώρας, καθώς η οργή ξεχείλιζε για τις τιμωρητικές μεταρρυθμίσεις, τις περικοπές και τις αυξήσεις φόρων που ζητήθηκαν ως αντάλλαγμα για τα δάνεια διάσωσης.
Μόνον όταν η Ελλάδα βρισκόταν στο χείλος της αποχώρησης από την ευρωζώνη, η κυβέρνηση συμφώνησε με τους όρους του προγράμματος διάσωσης. «Για όσους ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, αυτή θα είναι μια ημέρα πένθους», δήλωσε ο κοσμήτορας του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου, Δημήτρης Χριστόπουλος.
«Αλλά κάτι τέτοιο έπρεπε να γίνει. Η παραίτησή του ήταν απαραίτητη για την επόμενη μέρα. Υπάρχουν πολλοί που θα το δουν ως τιμητική πράξη, αλλά πιστεύουν ότι έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα».
Ο ηλικίας 48 ετών Τσίπρας είχε μείνει αναστατωμένος από την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ την Κυριακή. Σε έναν εκλογικό κύκλο που παρατάθηκε από μια ατελέσφορη ψηφοφορία τον Μάιο, το κόμμα είχε υποστεί μεγάλο πλήγμα, χάνοντας σχεδόν τους μισούς βουλευτές του και βλέποντας την ψήφο του να μειώνεται από 32% το 2019 σε λιγότερο από 18%.
Καθώς ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, απολάμβανε τον θρίαμβο της εξασφάλισης άνω του 40% και μιας δεύτερης θητείας – παρά τα σκάνδαλα και τις καταστροφές που είχαν προκαλέσει εκτεταμένες διαμαρτυρίες – στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αναγνώρισαν ότι το κόμμα είχε βυθιστεί σε μια υπαρξιακή κρίση παρά το γεγονός ότι είχε καταφέρει να διατηρήσει τη θέση του ως αξιωματική αντιπολίτευση.
Οι αναλυτές απέδωσαν το φτωχό αποτέλεσμα στην αποτυχία του Τσίπρα να αφουγκραστεί το πνεύμα των καιρών και να προσφέρει είτε ένα όραμα είτε ένα πειστικό κυβερνητικό πρόγραμμα σε μια εποχή που οι Έλληνες ήταν πρόθυμοι να απολαύσουν την κανονικότητα της οικονομικής ανάκαμψης που έφερε ο Μητσοτάκης τα τελευταία χρόνια. «Είναι ένας
εξαιρετικά ταλαντούχος πολιτικός, αλλά είχε χάσει την επαφή με την κοινωνία», είπε ο Fabian Perrier, του οποίου η βιογραφία, Alexis Tsipras: A Greek Story καταγράφει τη μεταμόρφωσή του από ριζοσπαστικό αριστερό σε επίδοξο σοσιαλδημοκράτη.
«Πραγματοποίησε μια υπερβολικά αρνητική εκστρατεία και αυτό ήταν τεράστιο λάθος. Οι άνθρωποι έχουν προχωρήσει πέρα από την κρίση. Το μόνο ενδιαφέρον τους τώρα είναι πώς μπορεί να γίνει καλύτερη η ζωή τους», πρόσθεσε.
Ο Perrier είπε ότι ο Τσίπρας έκανε επίσης το λάθος να κυνηγήσει κεντρώους ψηφοφόρους, εμφανιζόμενος συχνά σε συνεδριάσεις σοσιαλιστικών ομάδων στην Ευρώπη ενώ έκανε έκκληση στους παραδοσιακούς υποστηρικτές της κεντροαριστεράς στο εσωτερικό.
Στην προσπάθειά του να προσελκύσει το mainstream, ο Τσίπρας, αν και πάντα χωρίς γραβάτα, σύντομα αντικατέστησε το casual στυλ του με κομψά κοστούμια – μια ενδυματολογική αλλαγή που αντανακλούσε τη σταδιακή μετακίνησή του σε λιγότερο αντικαθεστωτικές απόψεις.
«Όταν η αριστερά τρέχει πίσω από το κέντρο, χάνει», είπε ο Perrier. «Αυτό συνέβη σε όλη την Ευρώπη».
Την Πέμπτη, ο Τσίπρας αναγνώρισε ότι είχαν γίνει προσαρμογές από τον ΣΥΡΙΖΑ παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες ψήφισαν συντριπτικά υπέρ της απόρριψης των όρων διάσωσης σε δημοψήφισμα.
Οι φατρίες μέσα στη συμμαχία απομακρύνθηκαν καθώς ο θυμός αυξήθηκε για την κυβίστηση.«Αυτό το δύσκολο ταξίδι είχε συμβιβασμούς και δύσκολες αποφάσεις και τραυματισμούς και φθορές», είπε, σημειώνοντας ότι αρχικά ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίστηκε με μεγάλη καχυποψία στο εξωτερικό.
«Αλλά ήταν ένα ταξίδι που άφησε σημάδι στην ιστορία». Στον απόηχο της ήττας του περασμένου Σαββατοκύριακου, οι αριστεροί που διακινδύνευσαν τη ζωή τους κατά τα σκοτεινά χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας του έθνους 1967-74 εξέφρασαν φόβους ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε χάσει ηθικό και πολιτικό κεφάλαιο στον δρόμο του προς τον μετασχηματισμό.
«Είχαμε φτάσει στο σημείο να μην ξέρουμε αν ήμασταν αριστεροί, κεντροαριστεροί ή κεντρώοι», είπε ο Μάκης Μπαλαούρας, πρώην βουλευτής του Σύριζα που είχε φυλακιστεί και βασανιστεί από τη χούντα.
Οι διεκδικητές για την αντικατάσταση του Τσίπρα αναμένεται να αρχίσουν να διαγκωνίζονται για τη θέση τις επόμενες ημέρες.
Όποιος αναδειχθεί στην κορυφή θα πρέπει όχι μόνο να αναζωογονήσει το κόμμα αλλά να «επανιδρύσει» έναν νέο ΣΥΡΙΖΑ που, όπως είπε ο Τσίπρας, «θα αγκαλιάσει όλους τους φίλους και τις κοινωνικές ομάδες που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε» – τη στιγμή που ένας στους τέσσερις Έλληνες βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, σύμφωνα με την ελληνική στατιστική υπηρεσία.
ΠΗΓΗ: –The Guardian, Helena Smith – Alexis Tsipras steps down as Syriza leader after Greek election rout
Χωρίς τη γραβάτα του, ως συνήθως, και με ένα θλιμμένο βλέμμα στο πρόσωπό του, ο Αλέξης Τσίπρας, ο ηγέτης της αριστερής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην πρωθυπουργός (2015-2019), αποχώρησε την Πέμπτη 29 Ιουνίου.
Αποχωρεί από την ηγεσία του κόμματος που κατείχε επί δεκατέσσερα χρόνια, τέσσερις ημέρες μετά τη συντριπτική ήττα του από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον συντηρητικό πρωθυπουργό, μεταδίδει στην ανταπόκρισή της από την Αθήνα, για την εφημερίδα Le Monde η Marina Rafenberg.
Η παραίτηση αυτού του 48χρονου αριστερού ταραξία, ο οποίος ενσάρκωσε την αντίσταση στη λιτότητα που επέβαλαν οι πιστωτές της χώρας (ΕΚΤ, ΕΕ, ΔΝΤ) όταν εξελέγη πρωθυπουργός το 2015, ήταν αναμενόμενη μετά από τρεις διαδοχικές εκλογικές ήττες, σχολιάζει η συντάκτρια.
Εν συνεχεία προβάλλονται οι χθεσινές δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα και σκιαγραφείται το πορτρέτο του. Χαρισματικός και καλός ομιλητής, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στα φοιτητικά κινήματα στο Πολυτεχνείο. Σε ηλικία μόλις 25 ετών, ήταν γενικός γραμματέας του κινήματος νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, προτού θέσει υποψηφιότητα για δήμαρχος της Αθήνας στα 32 του και γίνει πρωθυπουργός στα 40 του.
Το 2015, ο άνθρωπος που ο Τύπος ονόμασε “Έλληνα Melenchon”, ο “outsider” που δεν προέρχεται από καμία μεγάλη πολιτική οικογένεια, άκουσε τον ελληνικό λαό, ο οποίος ένιωθε ταπεινωμένος και κουρασμένος μετά από πέντε χρόνια σχεδίων λιτότητας. Υποσχέθηκε να “σκίσει” τα μνημόνια.
Σύντομα όμως βρέθηκε αντιμέτωπος με μια αδιάλλακτη Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδιαίτερα με τη Γερμανία, η οποία ήθελε η Ελλάδα να δώσει προσοχή στα οικονομικά της και να αποπληρώσει το χρέος της. Τον Ιούλιο του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας προσέφερε στους Έλληνες την ευκαιρία να ψηφίσουν υπέρ ή κατά ενός ακόμη πακέτου μεταρρυθμίσεων.
Παρά το “όχι” και μπροστά στην απειλή της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, ο επικεφαλής της κυβέρνησης έκανε πίσω και εισήγαγε νέα μέτρα λιτότητας. Αφού έκανε αυτή την οδυνηρή παραχώρηση, υπέκυψε και πάλι στην ψήφο των Ελλήνων.
Το στοίχημα απέδωσε και επανεξελέγη. Αλλά αυτή η στροφή το καλοκαίρι του 2015 θα του κόστιζε ακριβά: ένα μέρος του αριστερού εκλογικού σώματος δεν θα την αποδεχόταν ποτέ, νιώθοντας “προδομένο”, ενώ η δεξιά τον κατηγόρησε ότι ήταν ανεύθυνος και διακινδύνευσε το μέλλον της χώρας.
Για τον Γεώργιο Σαμαρά, καθηγητή Οικονομικής Πολιτικής στο King’s College του Λονδίνου, “ο Αλέξης Τσίπρας αφήνει μια οδυνηρή κληρονομιά, επειδή αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει με τις απαιτήσεις των πιστωτών, επέβαλε ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων που άφησαν πολλές επιχειρήσεις εκτός λειτουργίας, ενώ αναγκάστηκε επίσης να συμμαχήσει με ένα μικρό εθνικιστικό κόμμα“.
Όμως, σύμφωνα με τον αναλυτή, άφησε επίσης το στίγμα του σε μια ολόκληρη εποχή: “Ενέπνευσε μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων, έκανε την αριστερά να ονειρεύεται και μετέτρεψε μια μικρή ομάδα σε κυβερνητικό κόμμα που κατάφερε να αναπροσανατολιστεί σε ορισμένες περιόδους”.
Για τον Σαμαρά, το μεγαλύτερο επίτευγμα του Αλέξη Τσίπρα παραμένει η συμφωνία που υπεγράφη με τη Βόρεια Μακεδονία, βάζοντας τέλος σε μια διαμάχη είκοσι επτά ετών: “Η μεγαλύτερη ελληνική διπλωματική επιτυχία των τελευταίων σαράντα ετών’.
Σε κοινωνικό επίπεδο, υπό τη θητεία του, η Ελλάδα επέδειξε μεγάλη αλληλεγγύη απέναντι στην άφιξη σχεδόν ενός εκατομμυρίου προσφύγων, κυρίως Σύρων, το 2015, συμπληρώνει η Rafenberg.
Οι συντηρητικοί εξακολουθούν να τον επικρίνουν για το άνοιγμα των συνόρων. Ο Αλέξης Τσίπρας επέτρεψε στα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, στα ομόφυλα ζευγάρια να συνάψουν σύμφωνο συμβίωσης και στα τρανσέξουαλ άτομα να καθορίσουν το φύλο τους.
Τις επόμενες ημέρες, σημειώνεται, το συνέδριο του κόμματος θα συνεδριάσει και θα αποφασίσει σχετικά με τις εκλογές για την ανάδειξη νέου ηγέτη ενόψει των δημοτικών εκλογών του Οκτωβρίου.
“Προτεραιότητα τώρα είναι ο νέος ΣΥΡΙΖΑ, η ποιότητα της δημοκρατίας μας, η αντίσταση στη Νέα Δημοκρατία και το μέτωπο κατά της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού, που έχει ανακτήσει τη θέση του στη Βουλή”, διαβεβαίωσε ο Αλέξης Τσίπρας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η 38χρονη Έφη Αχτσιόγλου, πρώην υπουργός Εργασίας, εξετάζεται να τον αντικαταστήσει: «ανερχόμενο αστέρι στο κόμμα, υποστηρίζεται από την αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η ήρεμη και μετριοπαθής προσέγγισή της θα μπορούσε επίσης να προσελκύσει το κεντρώο εκλογικό σώμα».
Πάνω απ’ όλα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να σκεφτεί τη στρατηγική του απέναντι στην πανίσχυρη Νέα Δημοκρατία, η οποία κατέλαβε 158 από τις 300 έδρες στο ελληνικό κοινοβούλιο, υποστηρίζει η συντάκτρια.
“Το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παραμείνει στα αριστερά. Αλλά το κόμμα πρέπει να είναι σε θέση να ενωθεί με το Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΠΑΣΟΚ) για να ηγηθεί μιας αποτελεσματικής αντιπολίτευσης τα επόμενα τέσσερα χρόνια… και να επανέλθει καλύτερα από πριν!” τονίζει ο Γιώργος Σαμαράς
“Στην Ελλάδα, η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα από τον ΣΥΡΙΖΑ κλείνει την “αριστερή παρένθεση” τιτλοφορείται η ανταπόκριση του Fabien Perrier από την Αθήνα, για την εφημερίδα Liberation.
Η απόφαση παραίτησης Τσίπρα από την ηγεσία του κόμματός του ΣΥΡΙΖΑ – τέσσερις ημέρες μετά τη συντριπτική ήττα του από την πανίσχυρη δεξιά Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη – ήταν ένας μικρός σεισμός στο ελληνικό πολιτικό τοπίο.
Γυρίζει μια σελίδα, μια σελίδα που η Αριστερά φαινόταν να κατακτά την Ελλάδα και την Ευρώπη. Μια εποχή που ένα πρόσωπο συνέλαβε τις διαμαρτυρίες και τις μετέτρεψε σε ένα όνειρο που ενσωματώθηκε σε ένα κίνημα, σχολιάζει αρχικά ο δ/φος.
Ακολούθως, παρουσιάζεται εκτενώς η πορεία του Αλέξη Τσίπρα στην πολιτική από το 2010 έως σήμερα. [..]
Αναφορικά με την τελευταία πενταετία, σημειώνεται ότι το 2018 ο ΣΥΡΙΖΑ επανήλθε στα έδρανα της αντιπολίτευσης, αλλά δεν κατάφερε να διατυπώσει έναν αντίλογο και να αναγεννήσει τον ενθουσιασμό.
Ο Αλέξης Τσίπρας φάνηκε να κουράζεται να καταγγέλλει συστηματικά την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία υπερηφανευόταν για τα οικονομικά της αποτελέσματα. Το 2023, παρά τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα, το εκλογικό σώμα επέλεξε δύο φορές τη Νέα Δημοκρατία και απέρριψε τον ΣΥΡΙΖΑ.
Τα διδάγματα από αυτές τις πικρές εμπειρίες ώθησαν τον Αλέξη Τσίπρα να υποχωρήσει. Η “αριστερή παρένθεση” κλείνει στην Ελλάδα. Είναι το τέλος μιας εποχής στην Ευρώπη. Παντού, η αποχή αυξάνεται και η ακροδεξιά, που έχει γίνει κοινός τόπος, κερδίζει έδαφος, τόσο στο μυαλό των ανθρώπων όσο και στην κάλπη.
Πριν αφήσει το μικρόφωνο, ο Τσίπρας επανέλαβε τον αγώνα του: “Ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον”. Σκοπεύει να συμβάλει σε αυτό, αλλά δεν είπε πώς, καταλήγει η ανταπόκριση.
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE