Εκτιμήσεις του Politico για τα πιθανά μετεκλογικά σενάρια: «Αυτές μπορεί να μην είναι οι πιο κρίσιμες, αλλά σίγουρα είναι οι πιο περίπλοκες εκλογές που είχαμε ποτέ»

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μητσοτάκης στη διακαναλική: Να μη δώσουμε τη δυνατότητα στον λαϊκισμό των «λεφτόδεντρων» να σηκώσει κεφάλι* Γιατί ακόμα δεν έχει καταθέσει «πόθεν έσχες» ο Κασσελάκης;

«Μία μεγάλη νίκη στις ευρωεκλογές» ζήτησε από την Κρήτη ο πρωθυπουργός και απηύθυνε κάλεσμα για μαζική προσέλευση στις κάλπες

Το σκληρό παζάρι για τα νέα… αφεντικά της ΕΕ θα ξεκινήσει από το βράδυ των ευρωεκλογών: Κύριοι διαπραγματευτές του ΕΛΚ θα είναι Μητσοτάκης και Τουσκ, λέει το Politico

Το συντηρητικό κυβερνών κόμμα της Ελλάδας αναμένεται να αναδειχθεί πρώτο στις εκλογές της Κυριακής, αλλά ο μαραθώνιος σχηματισμού κυβέρνησης ενδέχεται να ξεκινά μόλις, εκτιμά στην ιστοσελίδα Politico, η δημοσιογράφος Nektaria Stamouli.

Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη διατηρεί ασφαλές προβάδισμα έναντι του βασικού του αντιπάλου, του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, παρά το γεγονός ότι η πρωθυπουργία του βαρύνεται με σκάνδαλο κατασκοπείας, αυξανόμενο πληθωρισμό και αυξανόμενες ανησυχίες για το Κράτος Δικαίου.

Ίσως το πιο σημαντικό στην ψηφοφορία της Κυριακής, η κυβέρνησή του αντιμετώπισε επίσης πιέσεις για τον χειρισμό ενός θανατηφόρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στις αρχές του έτους.

Αλλά ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να κουβαλά ακόμα τα βάρη από τους ταραχώδεις πρώτους μήνες της ηγεσίας του το 2015 στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης, που οδήγησε στο τρίτο διεθνές πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας.

Ωστόσο, η Νέα Δημοκρατία είναι απίθανο να συγκεντρώσει αρκετές ψήφους -το 45%- για να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, καθώς αυτές οι εκλογές διεξάγονται με νέο σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες πιθανότατα θα κατευθυνθούν ξανά στις κάλπες μέχρι τις αρχές Ιουλίου.

«Αυτές μπορεί να μην είναι οι πιο κρίσιμες, αλλά σίγουρα είναι οι πιο περίπλοκες εκλογές που είχαμε ποτέ», δήλωσε ο Άγγελος Σεριάτος, επικεφαλής επιστημονικής έρευνας στην εταιρεία δημοσκοπήσεων Prorata.

Αυτό αντικατοπτρίζεται σε αυτό που οι δημοσκόποι λένε ότι είναι ένας αριθμός-ρεκόρ αναποφάσιστων ψηφοφόρων που κατευθύνονται σε εθνικές εκλογές.

Η οικονομία και η άνοδος των τιμών είναι οι κύριες ανησυχίες που θα έχουν στο μυαλό τους οι Έλληνες όταν κατευθυνθούν στις κάλπες την Κυριακή, επισκιάζοντας τις ανησυχίες για την αμαυρωμένη εικόνα της χώρας από το σκάνδαλο υποκλοπών, την κατάσταση των ΜΜΕ, τις κατηγορίες για παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ με απώθηση μεταναστών , και επανειλημμένες υποτιθέμενες οικονομικές ατασθαλίες από συντηρητικούς βουλευτές. 

«Και τα δύο μέρη επικεντρώνονται στην κρίση του κόστους ζωής και στην τόνωση της αύξησης των πραγματικών μισθών και τα δύο μέρη ψάχνουν τον καλύτερο τρόπο για την αντιμετώπιση της συλλογικής αποτυχίας του τρένου», δήλωσε η Megan Greene, παγκόσμια επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Kroll .

Το κύριο σύνθημα της Νέας Δημοκρατίας μοιάζει με αυτό της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν (Biden) στις ΗΠΑ: Ας ολοκληρώσουμε αυτό που ξεκινήσαμε, συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς ώθησης για ψηφιοποίηση στην οικονομία, ιδιωτικοποιήσεις και ανάκαμψη με γνώμονα τις επενδύσεις, εξήγησε η Greene. 

«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί έκπληξη ότι επικεντρώνεται περισσότερο στη βελτίωση των συλλογικών αγαθών όπως η υγεία και η εκπαίδευση και στην ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς», είπε.

Σε αντίθεση με τους αρκετούς κρίσιμους εκλογικούς γύρους και τις κυβερνητικές αλλαγές που γνώρισαν οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αυτές οι εκλογές δεν θεωρούνται τόσο μοιραίες.

Η αβεβαιότητα για την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη έχει εξαφανιστεί και η χώρα πέτυχε μια αξιοσημείωτη οικονομική ανάκαμψη, με την οικονομία της να είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2022. 

Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να παλεύει με πολλές από τις αδυναμίες που έχουν επιβαρύνει την ανάπτυξη εδώ και δεκαετίες, συμπεριλαμβανομένης μιας τεράστιας γραφειοκρατίας, ειδικά στο νομικό σύστημα, και της χρόνιας φοροδιαφυγής. 

«Στην Ελλάδα δόθηκε περίπου μια δεκαετία αναστολή όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ  αναδιάρθωσε το χρέος, επομένως πολύ λίγο από το χρέος της λήγει εδώ και χρόνια», δηλώνει η Greene του Ινστιτούτου Kroll. «Το παράθυρο θα έπρεπε να είχε δώσει στην κυβέρνηση τον χρόνο και τον χώρο να εφαρμόσει ορισμένες δύσκολες μεταρρυθμίσεις, αλλά μέχρι στιγμής αυτή η ευκαιρία έχει σε μεγάλο βαθμό χαθεί». 

“Αυτό υποδηλώνει ότι η χώρα δημιουργεί για άλλη μια φορά «τρωτότητες σε μια ξαφνική διακοπή της ξένης χρηματοδότησης», πρόσθεσε η Greene. Το εθνικό χρέος της χώρας ανέρχεται περίπου στο 170% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, μακράν το υψηλότερο στην ΕΕ, παρά τη μείωση κυρίως λόγω του υψηλού πληθωρισμού.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να φέρει την αμφίβολη διάκριση ότι είναι το μόνο μέλος της ευρωζώνης του οποίου το δημόσιο χρέος έχει αποσπάσει βαθμολογία σκουπιδιών – παρόλο που ο Μητσοτάκης ισχυρίζεται ότι το καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας θα μπορούσε να επιτευχθεί εντός 100 ημερών από την πιθανή επανεκλογή του. 

Η λιτότητα έχει προκαλέσει βαθιά σημάδια στην ελληνική κοινωνία, με τη χώρα να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που κινδυνεύουν από φτώχεια. Το πραγματικό εισόδημα μειώθηκε κατά 7,4% το 2022 λόγω του υψηλού πληθωρισμού, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ.

«Δεν αρκεί η αντιμετώπιση της άμεσης κρίσης κόστους ζωής — η κυβέρνηση έχει επίσης την ευθύνη να λάβει μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική και να εξετάσει πώς να σβήσει τις άμεσες οικονομικές πυρκαγιές, εφαρμόζοντας παράλληλα μεταρρυθμίσεις που θέτουν την οικονομία της Ελλάδας σε ισχυρότερη βήματα προς τα εμπρός», λέει η Greene.

Βασική στιγμή στην προεκλογική περίοδο ήταν ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα τον Φεβρουάριο στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 57 άνθρωποι, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της κυβέρνησης. 

Το σιδηροδρομικό δυστύχημα «κατέστρεψε το αλαζονικό αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας σύμφωνα με το οποίο η χώρα βρίσκεται στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση», ανέφερε ο Σεριάτος της εταιρείας δημοσκοπήσεων Prorata. «Για μια μερίδα ψηφοφόρων που συμμεριζόταν αυτή την άποψη, το σιδηροδρομικό δυστύχημα ήταν απογοητευτικό και έσπασε τον δεσμό με το κόμμα».

• Τα σενάρια

Αυτή τη στιγμή η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει περίπου το 36%, ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο 29% και το σοσιαλιστικό κόμμα ΠΑΣΟΚ στο 10%. Εάν αυτοί οι αριθμοί επιβεβαιωθούν στην ψηφοφορία της Κυριακής, θα είναι δυνατός ένας συνασπισμός μεταξύ του πρώτου και του τρίτου κόμματος.

Ωστόσο, η σχέση Μητσοτάκη με τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη είναι ιδιαίτερα τοξική μετά τις αποκαλύψεις στο σκάνδαλο των υποκλοπών που έδειξαν ότι η υπηρεσία κατασκοπείας του κράτους είχε υπό παρακολούθηση τον Ανδρουλάκη.

Ο Μητσοτάκης δεν έχει κρύψει επίσης ότι θα προτιμούσε μια κυβέρνηση αυτοδύναμης πλειοψηφίας και θα μπορούσε να περιμένει τον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας, όταν θα έχει περισσότερες πιθανότητες χάρη σε ένα σύστημα που χορηγεί στο πρώτο κόμμα μπόνους έως 50 εδρών στον δεύτερο γύρο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ μιας κυβέρνησης «προοδευτικού συνασπισμού», ωστόσο είπε ότι θα πρέπει να αναδειχθεί πρώτος για να γίνει αυτό. Ωστόσο, ο Τσίπρας μπορεί να προσεγγίσει το ΠΑΣΟΚ και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, για να σχηματίσουν κυβερνητικό συνασπισμό. Αλλά είναι αμφίβολο ότι οι αριθμοί θα συγκεντρωθούν για την επιτυχία σε αυτό το εγχείρημα.

Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί δεύτερο γύρο εκλογών για να σχηματίσει κυβέρνηση. Χάρη στην προοπτική μπόνους εδρών στον δεύτερο γύρο, το πρώτο κόμμα θα χρειαζόταν τότε περίπου 38% για να πάρει τουλάχιστον 151 έδρες στο κοινοβούλιο των 300 εδρών.

Τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας πιστεύουν ότι το κόμμα τους βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου στον δεύτερο γύρο. 

«Αν αυτή είναι η περίπτωση, εάν υπολείπεται κατά λίγες έδρες μόνο, ο Μητσοτάκης μπορεί να προσπαθήσει να δελεάσει ορισμένους βουλευτές της αντιπολίτευσης να περάσουν τη διαχωριστική γραμμή, διαφορετικά πιθανότατα θα επιδιώξει συνομιλίες συνασπισμού με το ΠΑΣΟΚ», δήλωσε ο Νικ Μαλκουτζής, συντάκτης και συνιδρυτής της ιστοσελίδας οικονομικής ανάλυσης MacroPolis. 

«Αυτό θα είναι άβολο και για τις δύο πλευρές, ειδικά στον απόηχο του σκανδάλου παρακολούθησης, αλλά πιθανότατα δεν θα είναι προς το συμφέρον τους να μην καταλήξουν σε συμφωνία, γιατί αυτό θα οδηγούσε σε τρίτες εκλογές, τις οποίες κανείς δεν θέλει πραγματικά».

Ο Ανδρουλάκης του ΠΑΣΟΚ είπε ότι θα ήταν ανοιχτός να συμμετάσχει σε έναν συνασπισμό, αλλά θέτει ως προϋπόθεση να μην είναι πρωθυπουργός ούτε ο Μητσοτάκης ούτε ο Τσίπρας, μια επιλογή που έχουν απορρίψει και τα δύο κόμματά τους.

Η υποστήριξη που θα λάβουν τα κόμματα στον πρώτο γύρο της Κυριακής θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό ποιο σενάριο θα ακολουθηθεί τελικά.

«Θα είναι πολύ διαφορετικό εάν η Νέα Δημοκρατία κερδίσει τις πρώτες εκλογές με διαφορά μεγαλύτερη από 5 ποσοστιαίες μονάδες, με υποστήριξη κοντά στο 35 τοις εκατό και εντελώς διαφορετικό σενάριο να σκοράρει κάτω από αυτό ή σε μικρή απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ», εκτιμά ο κ. Σεριάτος της Prorata.

ΠΗΓΗ: Politico, Nektaria Stamouli

Τίτλος: Greece’s ruling conservatives in election pole position but messy outcome likely
Υπότιτλος: New Democracy party is suffering after a deadly train crash, spying scandal and other issues, but opposition Syriza hasn’t been able to capitalize