Οταν ο πόλεμος τελειώσει: H ταπεινωμένη Ρωσία και η αμήχανη Ευρώπη μπροστά στην ξεδοντιασμένη «αυτοκρατορία του κακού»
Κλειστοί δρόμοι στην Κόκκινη Πλατεία την παραμονή της Πρωτοχρονιάς για λόγους ασφαλείας. EPA, SERGEI ILNITSKY
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Άντονι Μπλίνκεν προσπαθεί να πείσει τον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ για την πρόταση κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα: Τηλεφώνησε στον Γιοάβ Γκάλαντ
Το Ισραήλ πέτυχε «τους περισσότερους» από τους στόχους της στρατιωτικής επιχείρησής του, υποστηρίζει ο Λευκός Οίκος: Αλλά η Χαμάς συνεχίζει να αποτελεί απειλή, λέει ο Κίρμπι
Δεν υπάρχει πιο καίριο ερώτημα για το 2023 από το πότε θα τελειώσει ο πόλεμος. Η ανάλυση του CNN όμως προχωράει ένα βήμα παρακάτω: Η μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη θα είναι η επόμενη μέρα σε μια ηττημένη, «μειωμένη» και ενδεχομένως ταπεινωμένη Ρωσία και η στρατηγική με την οποία θα αντιμετωπίσει μια τέτοια, νέα πραγματικότητα.
Η εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, σημειώνει ο Nick Paton Walsh, κατάφερε να τρομάξει με κάθε και να εκπλήξει με κάθε τρόπο. Τρόμαξε όσους πίστευαν ότι η Μόσχα ήταν αρκετά λογική για να μην επιχειρήσει ένα τόσο τεράστιο και ανόητο εγχείρημα.
Εξέπληξε εκείνους που πίστευαν ότι ο ρωσικός στρατός θα χόρευε βαλς σε μια χώρα 40 εκατομμυρίων ανθρώπων και θα προχωρούσε σε επιχείρηση – σκούπα μέσα σε 10 ημέρες.
Τρόμαξε επίσης όσους νόμιζαν ότι ο στρατός του Κρεμλίνου είχε εξελιχθεί από την ισοπέδωση του Γκρόζνι στην Τσετσενία τη δεκαετία του ’90 και μετά
Η Ρωσία ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια προφανώς για τον εκσυγχρονισμό του στρατού της, αλλά αποδεικνύεται ότι αυτό ήταν, σε μεγάλο βαθμό, απάτη.
Ανακάλυψε ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού της δεν λειτουργούν μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορά της.
Οτι η εκτίμησή της για την Ουκρανία ως μια απελπισμένη χώρα που ήθελε την απελευθέρωσή από έναν εσωτερικό «ναζιστικό εχθρό» δεν ηταν παρά ένα παραμορφωμένο προϊόν που απλά τροφοδοτούσε έναν πρόεδρο – τον Βλαντιμίρ Πούτιν – με αυτό που ήθελε να ακούσει.
Η Ρωσία συνάντησε επίσης μια Δύση που, μακριά από το να είναι διχασμένη και επιφυλακτική, μπόρεσε να στείλει μπόλικα από τα πυρομαχικά της στα ανατολικά της σύνορα.
Οι δυτικοί αξιωματούχοι εκπλήσσονται βλέποντας ότι οι κόκκινες γραμμές της Ρωσίας φαίνεται να αλλάζουν συνεχώς, καθώς η Μόσχα συνειδητοποιεί πόσο περιορισμένες είναι οι μη πυρηνικές επιλογές της.
Η απροσδόκητη ενότητα
Τίποτα από αυτά δεν έπρεπε να συμβεί. Αλλά τι κάνει και πώς προετοιμάζεται η Ευρώπη, τώρα που όλα αυτά συνέβησαν;
Το σημαντικό στην υπόθεση Ουκρανίας είναι το πόσο απροσδόκητα ενοποιήθηκε η Δύση. Διχασμένοι για το Ιράκ, διχασμένοι για τη Συρία και εν μέρει απρόθυμοι να ξοδέψουν το 2% του ΑΕΠ για την ασφάλεια που ζητούσαν εδώ και καιρό οι Ηνωμένες Πολιτείες από τα μέλη του ΝΑΤΟ, Ευρώπη και ΗΠΑ κατάφεραν να μιλήσουν την ίδια γλώσσα για την Ουκρανία. Κατά καιρούς, η Ουάσιγκτον μπορεί να φαινόταν πιο επιφυλακτική, και υπήρξαν αυταρχικοί ακραίοι όπως η Ουγγαρία. Αλλά η πορεία είναι προς την ενότητα, όχι προς την ανισότητα. Και αυτό είναι μια ακόμη μεγάλη έκπληξη.
Η Ρωσία δεν έχει ακόμη χάσει
Δηλώσεις ότι η Ρωσία έχει ήδη χάσει τον πόλεμο παραμένουν πρόωρες. Υπάρχουν μεταβλητές που θα μπορούσαν ακόμα να οδηγήσουν σε αδιέξοδο προς όφελός της, ή ακόμα και σε αντιστροφή της τύχης. Το ΝΑΤΟ για παράδειγμα θα μπορούσε να χάσει την υπομονή του για τις αποστολές όπλων και να επιδιώξει με οικονομική σκοπιμότητα τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια, πιέζοντας για μια ειρήνη δυσμενή για το Κίεβο. Αλλά αυτό, αυτή τη στιγμή, φαίνεται απίθανο.
Η Ρωσία σκάβει αναχώματα στην ανατολική πλευρά του Δνείπερου στη νότια Ουκρανία και έχει το πλεονέκτημα ότι τα μέτωπα του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ στα ανατολικά της Ουκρανίας είναι πιο κοντά στα σύνορά της. Ωστόσο, οι προκλήσεις της είναι τεράστιες: το ανεπαρκώς εκπαιδευμένο, στρατευμένο με τη βία προσωπικό της συγκροτεί έναν πληθυσμό 77.000 ανθρώπων από τα στρατεύματα που έχουν εμπλακεί στην πρώτη γραμμή. Ο στρατός αγωνίζεται για τα πυρομαχικά και μαστίζεται τακτικά από ανοιχτή, εσωτερική κριτική για την πλημμελή χειμερινή επιμελητεία.
Στην Ουκρανία το ηθικό να είναι ακόμα υψηλό και τα δυτικά όπλα εξακολουθούν να συρρέουν. Από την κατάρρευση των δυνάμεων της Μόσχας γύρω από το Χάρκοβο τον Σεπτέμβριο και μετά η όλη δυναμική είναι εναντίον της Μόσχας.
Η μεγάλη ζημιά και οι οργισμένοι σύμμαχοι της Μόσχας
Η προοπτική μιας ρωσικής ήττας βρίσκεται ενεργά στο τραπέζι.
Έχοντας αποδειχθεί χάρτινος τίγρης, ο ρωσικός στρατός θα αγωνίζεται για δεκαετίες να ανακτήσει έστω και υποτυπώδη αίσθηση ίσου προς ίσον με το ΝΑΤΟ. Αυτή είναι ίσως η ευρύτερη ζημιά για το Κρεμλίνο: τα χρόνια προσπάθειας που δαπανήθηκαν για την ανοικοδόμηση της φήμης της Μόσχας ως έξυπνου, ασύμμετρου εχθρού με συμβατικές δυνάμεις, εξανεμίστηκαν σε περίπου έξι μήνες κακοδιαχείρισης.
Το ζήτημα της πυρηνικής απειλής παραμένει επίσης στο κάδρο, κυρίως επειδή ο Πούτιν θέλει να το επικαλείται τακτικά. Αλλά ακόμη και εδώ η απειλή της Ρωσίας έχει μειωθεί. Πρώτον, το ΝΑΤΟ έχει στείλει ξεκάθαρα σήματα για τη συμβατική καταστροφή που θα προκαλούσαν οι δυνάμεις του εάν η Ρωσία κατέφευγε σε οποιαδήποτε μορφή πυρηνικού χτυπήματος. Δεύτερον, οι σύμμαχοι της Ρωσίας, η Ινδία και η Κίνα, αξιολόγησαν γρήγορα το σερί ηττών της και τάχθηκαν δημόσια κατά της πυρηνικής ρητορικής της Μόσχας. (Τα κατ΄ιδαίαν μηνύματα θα ήταν πιθανότατα πιο άγρια).
Μια ερώτηση που δεν θέλει κανείς να μάθει την απάντηση
απάντηση που δεν Η Μόσχα είναι αντιμέτωπη επίσης με μια ερώτηση την απάντηση στην οποία κανείς δεν θέλει ποτέ να μάθει: Εάν οι αλυσίδες εφοδιασμού της για καύσιμα 40 μίλια από τα σύνορά της δεν αποδίδουν, τότε πώς μπορούν να είναι σίγουροι ότι το κουμπί των πυρηνικών θα λειτουργήσει, εάν φτάσει ο Πούτιν στην τρέλα να το πατήσει; Δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για για μια πυρηνική δύναμη από το να αποκαλύψει ότι οι στρατηγικοί πύραυλοί της και η δυναμική αντιποίνων δεν λειτουργεί.
Παρά την απτή ρωσική παρακμή, η Ευρώπη δεν εισέρχεται σε εποχή μεγαλύτερης ασφάλειας. Οι εκκλήσεις για μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες είναι όλο και πιο ισχυρές.
Η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες –και τις άγριες εναλλαγές της μεταξύ των πολιτικών πόλων της– αποκλειστικά για την ασφάλειά της.
Εν τω μεταξύ, χιλιάδες αθώοι Ουκρανοί έχουν πεθάνει στην εγωιστική και άστοχη προσπάθεια του Πούτιν να αναβιώσει μια τσαρική αυτοκρατορία.
Η κολοσσιαία ταπείνωση
Ωστόσο, μερικά καλά προήλθαν από αυτήν την καταστροφή. Η Ευρώπη γνωρίζει ότι πρέπει να σταματήσει αμέσως την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο και γενικά τους υδρογονάνθρακες μακροπρόθεσμα, καθώς η οικονομική εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα των δικτατόρων δεν μπορεί να φέρει μακροπρόθεσμη σταθερότητα.
Λοιπόν, πώς θα αντιμετωπίσει η Δύση μια Ρωσία που έχει βιώσει αυτή την κολοσσιαία ταπείνωση στην Ουκρανία και σιγά – σιγά μαραίνεται οικονομικά εξαιτίας των κυρώσεων; Είναι μια αδύναμη Ρωσία κάτι που πρέπει να φοβόμαστε ή θα είναι απλώς αδύναμη; Αυτό είναι το γνωστό – άγνωστο με το οποίο πρέπει να παλέψει η Δύση. Αλλά πλέον δεν συνιστά μία τόσο τρομακτική ερώτηση.
Για περισσότερα από 70 χρόνια, οι Ρώσοι και η Δύση διετήρησαν την ειρήνη στον κόσμο, βασισμένη στον φόβο μιας αμοιβαία σίγουρης καταστροφής. Ήταν μια ειρήνη βασισμένη στον φόβο. Αλλά ο φόβος για τη Μόσχα θα πρέπει να υποχωρεί σιγά σιγά, και μαζί με αυτό έρχεται ο και ο κίνδυνος ενός λανθασμένου υπολογισμού. Υπάρχει όμως και μια λιγότερο ανατριχιαστική προοπτική: ότι η Ρωσία –όπως πολλές απολυταρχίες πριν από αυτήν– θα αρχίσει να ξεθωριάζει, υπονομευμένη από τη ίδια της την αδέξια εξάρτηση από τον φόβο στο εσωτερικό της χώρας
Η πρόκληση για την Ευρώπη τώρα είναι να αντιμετωπίσει τη Ρωσία που βρίσκεται σε κατάσταση χαοτικής άρνησης, την ίδια στιγμή που ελπίζει να εξελιχθεί σε μια κατάσταση διαχειριζόμενης παρακμής. Και μια τελευταία παρηγοριά είναι ότι αφότου υποτίμησε τις δυνατότητες της Μόσχας ως δύναμης του κακού, τώρα ο κίνδυνος για την Ευρώπη θα ήταν να υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές της ως απειλής.
Με πληροφορίες από CNN: Europe’s big question: What a diminished Russia will do next
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE