Για ποιο λόγο να εξυπηρετούμε τα δυτικά συμφέροντα όταν η Δύση αρνείται να προστατεύσει την εθνική μας ακεραιότητα;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Καλή εξέλιξη… Κρατικό αμερικανικό ταμείο (Fund), με επιστολή στον ΑΔΜΗΕ, ενδιαφέρεται για τον Great Sea Interconnector: Θα διασυνδέει την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ

Αμείωτη η ένταση στις σχέσεις Αιγύπτου- Ισραήλ: Όλα τα σενάρια ανοιχτά για τη διαφύλαξη της ασφάλειας, διαμηνύει υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Καΐρου

Πέθανε ο Ραΐσι, όχι οι μουλάδες: Κοινή η εκτίμηση των αναλυτών ότι μετά το θάνατο του Ιρανού προέδρου απλώς θα αναζητηθεί άλλος διάδοχος του Χαμενεΐ

Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ*

Λίκνο των πολιτισμών και των θρησκειών η Μέση Ανατολή είναι και ένας γεωπολιτικός χώρος μεγάλης σημασίας από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Τα σύνορα της ήταν πάντα ασαφή αλλά οι περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής  ανήκουν στον αραβικό κόσμο.

Οι πιο πυκνοκατοικημένες χώρες της περιοχής είναι η Αίγυπτος, το Ιράν και η Τουρκία, ενώ η Σαουδική Αραβία είναι η μεγαλύτερη χώρα ως προς την έκταση. Εκτός από συγκοινωνιακός κόμβος για το παγκόσμιο εμπόριο η σημασία της περιοχής αυξήθηκε ακόμη περισσότερο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο λόγω των αποθεμάτων ενέργειας που ανακαλύφτηκαν εκεί.

Η Μέση Ανατολή είναι ένα σταυροδρόμι ανάμεσα σε τρεις ηπείρους, την  Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική. Σημαντικές οδοί του διεθνούς εμπορίου περνούν από αυτή την περιοχή. Την βαραίνει βέβαια η κληρονομιά της αποικιοκρατίας η οπόια χάραξε εν πολλοίς και τα σύνορα των σημερινών κρατών σύμφωνα με τα δικά της συμφέροντα και όχι αυτά των λαών της περιοχής, όχι σύμφωνα με τις εθνοπολιτισμικές και γεωγραφικές πραγματικότητες.

Σήμερα υπολογίζεται ότι το 60% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και 25% του φυσικού αερίου βρίσκονται στη Μέση Ανατολή. Παράγει δε το 37% του πετρελαίου και το 18% του φυσικού αερίου που καταναλώνει η ανθρωπότητα.

• Για την Ελλάδα, η  Μέση Ανατολή είναι ο φυσιολογικός της χώρος-μαζί με τα Βαλκανια – από τον οποίο την απέκοψε βασικά ο Σημίτης με την εμμονική προσκόλληση του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο στην Τουρκία.

Την ίδια ώρα  οι περισσότερες χώρες της ΕΕ ανέπτυσσαν τις σχέσεις τους με αυτή την περιοχή για να προασπίσουν τα συμφέροντα τους. Τα αποτελέσματα αυτού του ευρωπαϊκού «μονωτισμού» της Αθήνας φάνηκαν πολύ σύντομα αφού αφέθηκε η Τουρκία να δρα ανενόχλητη σε αυτή τη μικρή Ανατολή και τώρα γίνεται προσπάθεια επανόρθωσης με τα διάφορα σχήματα συνεργασίας σε αυτό τον σημαντικό γεωπολιτικό χώρο.

Οι χώρες με ανταγωνιστικά συμφέροντα στην περιοχή και με ηγεμονικές τάσεις είναι κατά κύριο λόγο το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και η Αίγυπτος, ενώ το Ισραήλ συνιστά μια ξεχωριστή περίπτωση. Την παλιά βρετανική και γαλλική επιρροή στην περιοχή και τον ανταγωνισμό τους αντικατέστησαν σταδιακά οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση ενώ σήμερα η Κίνα διεκδικεί το δικό της μερίδιο.

Με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης εξέλειψε για ένα διάστημα η ρωσική επιρροή η οποία όμως επανήλθε δυναμικά στη συνέχεια. Οι Άραβες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της περιοχής αυτής και ακολουθούν Τούρκοι, Ιρανοί και Ισραηλίτες. Φυσικά και η Κύπρος ανήκει γεωγραφικά στη Μέση Ανατολή.

Το χαρακτηριστικό των τελευταίων χρόνων είναι η σχετική αυτονόμηση των κρατών της περιοχής και η σχετική απώλεια της αμερικανικής επιρροής. Πέρα βέβαια από το Ιράν η πιο χαρακτηριστική αυτονόμηση είναι αυτή της Τουρκίας και κυρίως αυτή της Σαουδικής Αραβίας η οποία αρνήθηκε να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου που της ζητούσαν οι Αμερικανοί, δίνοντας έμμεση στήριξη στη Ρωσία.

Επιπλέον η Σαουδική Αραβία ανέπτυξε στενές σχέσεις με την Κίνα της οποίας ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πραγματοποιεί τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές επίσημη επίσκεψη στη χώρα αυτή κάτω από τα ανήσυχα μάτια των Αμερικανών.

Το ταξίδι του Κινέζου Προέδρου περιλαμβάνει άμεσες συνομιλίες με την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, μια ευρύτερη συνάντηση με την Αραβική συμμαχία των έξι κρατών του Κόλπου και μια σύνοδο κορυφής με Άραβες ηγέτες που θα αποτελέσει «ορόσημο στην ιστορία της ανάπτυξης των σχέσεων Κίνας-Αραβίας», όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ.

Η κινεζική αντιπροσωπεία αναμένεται να υπογράψει  συμφωνίες ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Ριάντ, ανέφερε το σαουδαραβικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SPA, καθώς και συμφωνίες με άλλα αραβικά κράτη. Η Κίνα, ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στον κόσμο, είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος των παραγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου του Κόλπου και η Σαουδική Αραβία είναι ο κορυφαίος προμηθευτής του πετρελαίου της.

Αντίθετα με τις ΗΠΑ, τόσον η Κίνα όσο και η Ρωσία διατηρούν επίσης καλές σχέσεις και με το Ιράν. Η ρωσική παρουσία όμως στην περιοχή έχει πέρα από τις οικονομικές σχέσεις και πολιτικές, ακόμη και στρατιωτικές διαστάσεις, ενώ η Κίνα περιορίζεται στις οικονομικές σχέσεις. Οι οποίες βεβαίως οδηγούν και σε πολιτική επιρροή.

Ελλάδα και Κύπρος έχουν κάθε συμφέρον να αναπτύξουν τις σχέσεις τους με όλες τις χώρες της περιοχής. Ο αποκλεισμός του Ιράν από αυτές τις σχέσεις σύμφωνα με τα αμερικανικά κελεύσματα είναι μια λανθασμένη πολιτική.

• Ο Μητσοτάκης δεν είχε κανένα λόγο να δεσμεύσει το ιρανικό πετρέλαιο από το δεξαμενόπλοιο «Pegas» και να προκαλέσει διπλωματική κρίση μεταξύ Αθήνας και Τεχεράνης όπως και την κατάληψη σε αντίποινα από τους Ιρανούς των δύο ελληνικών τάνκερ στον Περσικό Κόλπο.

Η Ελλάδα δεν είναι δυνατόν να ενεργεί ως χωροφύλακας των Αμερικανών. Ούτε και είχε κανένα λόγο ο Μητσοτάκης να επικροτήσει δημόσια τη δολοφονία, σε ιρακινό έδαφος, του Iρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ.

Το Ιράν διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην περιοχή και δεδομένων των τουρκικών απειλών που δεχόμαστε δεν υπάρχει λόγος να μη διατηρούμε μαζί του καλές σχέσεις. Άλλωστε δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στο Ιράν και την Ελλάδα και την Κύπρο.

Για ποιο λόγο να εξυπηρετούμε τα αμερικανικά συμφέροντα όταν οι ΗΠΑ αρνούνται να προστατεύσουν την  εθνική μας ακεραιότητα; Και όταν το Ιράν στήριζε κατά κανόνα  τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις στα διάφορα ισλαμικά φόρα και όχι τις τουρκικές, ειδικά στον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης όπου ετίθετο θέμα αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Το Ιράν επιπλέον  ήταν η μοναδική χώρα που παρείχε στην Ελλάδα πετρέλαιο με πίστωση το 2011, όταν η χώρα  βρισκόταν ουσιαστικά υπό καθεστώς χρεοκοπίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τότε, περίπου το 50% των ελληνικών αναγκών  σε πετρέλαιο καλυπτόταν με εισαγωγές από το Ιράν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος συμμετοχής της Ελλάδας στις μεσανατολικές αντιπαλότητες και συγκρούσεις ως χωροφύλακας των Αμερικανών διότι  η χώρα δεν προασπίζει με αυτό τον τρόπο τα εθνικά της συμφέροντα,

Υ.Γ. Με αφορμή όσα βιώνουμε, πολιτική δεν γίνεται μέσω της Ιστορίας. Η Ιστορία δεν είναι δικαστήριο και δεν δικάζει κανένα. Ερευνά τα γεγονότα και τα ερμηνεύει. Ψάχνει την αλήθεια.

*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο. Email, [email protected]

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Τη βυζαντινή στρατηγική μας την πήραν οι Τούρκοι: Το κύριο χαρακτηριστικό της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι η μονολιθικότητα: