Δυσοίωνη η προοπτική της επανένωσης της Κύπρου, εκτιμά ο βρετανικός Economist: Η Τουρκία μπάινει βαθιά στον κατεχόμενο βορρά
ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΓΚΟΥΜΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι ελπίδες για μία λύση στην πιο μακροχρόνια σύγκρουση της Ευρώπης εξανεμίζονται, εκτιμά άρθρο του βρετανικού περιοδικού Economist.
Αναφέρεται στο μερικό παράνομο άνοιγμα των Βαρωσίων νωρίτερα στη διάρκεια του χρόνου, και στην εντολή του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdogan) προς τον στρατό να παραδώσει την πόλη στην (παράνομη) “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”, (που δεν αναγνωρίζεται από καμία χώρα-μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, εκτός της κατοχικής Τουρκίας).
Το περιοδικό υποστηρίζει ότι αυτό έδωσε τη δυνατότητα επισκέψεων από Ελληνοκύπριους που ζουν στο νότιο μέρος του νησιού, στη Δημοκρατία της Κύπρου, την οποία ο έξω κόσμος θεωρεί τη νόμιμη κυβέρνηση ολοκλήρου του νησιού. Όμως, αυτό ενισχύει επίσης την (παράνομη) “ΤΔΒΚ”, την οποία δεν αναγνωρίζει καμία χώρα πλην της Τουρκίας, και προλειαίνει το έδαφος για την ανάπτυξη ιδιοκτησιών τις οποίες ακόμη διεκδικούν Έλληνες που εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους.
Αυτό, με τη σειρά του, περιπλέκει περαιτέρω το ηράκλειο έργο επανένωσης του νησιού. Αυτό ήταν το νόημα: ο κ. Erdogan και ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ (Ersin Tatar) επέμειναν τον περασμένο χρόνο ότι μία ενωμένη Κύπρος δεν είναι πλέον δυνατή. Τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, ο κ. Tatar και ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου, φάνηκε να συμφωνούν ότι δεν υπήρχε τίποτε να συζητήσουν.
- Σύμφωνα με το περιοδικό, η κατεχόμενη Βόρεια Κύπρος, στην οποία ζουν 450 χιλιάδες άνθρωποι, δεν στάθηκε ποτέ στα πόδια της. Η Τουρκία έχει αναπτύξει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στο βόρειο τμήμα του νησιού, στηρίζει την οικονομία του, και είναι ο κύριος αγωγός του για το εξωτερικό του εμπόριο.
Μολονότι η Τουρκία έχει ανέκαθεν αναμειχθεί στις υποθέσεις του κατεχόμενου βορείου τμήματος του νησιού, δεν το έχει πράξει ποτέ τόσο πολύ όσο τώρα. “Η Άγκυρα μας αντιμετωπίζει ως μία από τις περιφέρειές της”, λέει ο Ozdil Nami, πρώην παράνομος ψευτο-“υπουργός Εξωτερικών”.
Ένα νέο χαμηλό σημειώθηκε πέρυσι, όταν αξιωματούχοι και μπράβοι που εστάλησαν από την Τουρκία, υποστήριξαν τον κ. Tatar, τον ευνοούμενο του Erdogan, ενόψει των παράνομων “προεδρικών εκλογών” και απείλησαν τους αντιπάλους του, συμπεριλαμβανομένου του τότε παράνομου “προέδρου” Mustafa Akinci. Ο κ. Tatar κέρδισε την ψήφο με ισχνό προβάδισμα.
“Οι άνθρωποι αυτοί”, υποστηρίζει, αναφερόμενος στους πολιτικούς και δημοσιογράφους που κατηγόρησαν την Τουρκία για ανάμειξη στις εκλογές, “είναι προδότες”. Απηχώντας τον κ. Erdogan, ο κ. Tatar λέει ότι “δεν πιστεύει καθόλου στο προτεινόμενο ομοσπονδιακό μοντέλο, το οποίο θα έφερνε τον βορρά και το νότο κάτω από την ίδια στέγη, και ότι είναι μονόδρομος η διατήρηση της διαίρεσης του νησιού”.
Ωστόσο, αναλυτές και διπλωμάτες λένε ότι η λύση των δύο κρατών είναι μία χίμαιρα. Ακόμη και οι πιο στενοί σύμμαχοι της Τουρκίας δεν θα επιθυμούσαν να διακινδυνεύσουν τις σχέσεις με την ΕΕ, της οποίας η Κύπρος είναι μέλος, αναγνωρίζοντας τον κατεχόμενο βορρά.
Ο κίνδυνος είναι μία αποτυχημένη εκστρατεία για κυριαρχία να βάλει την κατεχόμενη “Βόρεια Κύπρο” σε ολισθηρό έδαφος προς την πλήρη προσάρτηση από την Τουρκία. Αυτό δεν είναι μία έκβαση που επιθυμούν οι Τουρκοκύπριοι. Η μεγάλη πλειοψηφία τους καλωσόρισε την εισβολή της Τουρκίας το 1974, η οποία αχρήστευσε την απόπειρα της ελληνικής χούντας να ενώσει το νησί με την Ελλάδα.
Αισθάνονται κοντά με την Τουρκία. Αλλά έχουν επίσης μία ξεχωριστή ταυτότητα. Πολλοί είναι θορυβημένοι από την αυταρχική στροφή της Τουρκίας. Έποικοι από την Τουρκία, οι οποίοι άρχισαν να καταφθάνουν μετά την εισβολή και είναι τώρα περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού στον βορρά, είναι πολύ πιο ένθερμοι με τον κ. Erdogan.
- Οι Ελληνοκύπριοι είναι επίσης θορυβημένοι. “Εάν δεν βρούμε μία λύση, θα καταλήξουμε να έχουμε σύνορα με την Τουρκία, το οποίο είναι το χειρότερο σενάριο για εμάς”, λέει υψηλόβαθμος Κύπριος αξιωματούχος. Αλλά [οι Ελληνοκύπριοι] πρέπει επίσης να ψέξουν τους εαυτούς τους για την στασιμότητα.
Σύμφωνα με ο περιοδικό: Ήταν ο κ. Αναστασιάδης και η ομάδα του που, σύμφωνα με πληροφορίες, διακατέχονταν από τον φόβο της αποτυχίας, κατά τη διάρκεια των πλέον πρόσφατων συνομιλιών επανένωσης, το 2017. Και ήταν οι Ελληνοκύπριοι ψηφοφόροι που απέρριψαν τη διευθέτηση στο δημοψήφισμα του 2004, την παραμονή της προσχώρησης της χώρας στην ΕΕ.
Υπάρχει περιθώριο για να ελπίζει κανείς. Ένα μεγάλο υπεράκτιο ενεργειακό εύρημα θα μπορούσε να δώσει νέα ζωή στις συνομιλίες, μολονότι θα μπορούσε επίσης να πυροδοτήσει μία αντιπαράθεση μεταξύ Τουρκίας, Κύπρου, Ελλάδας και της ΕΕ.
Οι προσπάθειες της Τουρκίας για μία λύση δύο κρατών θα μπορούσε να είναι ένα τέχνασμα για να ερεθίσει τους Ελληνοκύπριους. Αλλά τα γεγονότα επί του πεδίου θα είναι δύσκολο να αγνοηθούν.
“Μπορεί να έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου δεν είναι πια δυνατόν να επανενώσουμε το νησί”, λέει η Fiona Mullen, της εταιρείας έρευνας και συμβουλευτικών υπηρεσιών Sapienta Economics στη Λευκωσία. “Τα Βαρώσια μπορεί να είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο”.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του περιοδικού υπό τον τίτλο “Permanent partition?”
ΠΗΓΗ: περιοδικό Economist, Putting Cyprus together may be impossible
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE