Θα της το επιτρέψουν; Η Τουρκία απαιτεί να γίνει εμπορική και θαλάσσια δύναμη στην ανατολική Μεσόγειο

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μάλιστα… Ομιλούν όλοι, ομιλεί και ο Ερντογάν: Ο ισλαμιστής πρόεδρος καλεί το Ισραήλ να δεχτεί την κατάπαυση πυρός όπως η …Χαμάς, έσπευσε να μιλήσει με τον Χανίγε

Αμανές εξωτερικής πολιτικής από τον Ερντογάν ενόψει της επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη: Καημός του να του αναγνωρίσουν ρόλο μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής!

Άθλια επίθεση από τον Χακάν Φιντάν, προκαλεί τον Έλληνα Πρωθυπουργό πριν από την επίσκεψη του στην Άγκυρα: Δεινή, δήθεν, “η κατάσταση των “Τούρκων” στη Δυτική Θράκη”

Εκτενές άρθρο γνώμης του Euractiv (κείμενο Antonia Colibasanu) σημειώνει ότι ο σκοπός της στρατηγικής της Γαλάζιας Πατρίδας είναι η Τουρκία να κυριαρχήσει στη Μεσόγειο και να διεκδικήσει την εμπορική και θαλάσσια δύναμη που κάποτε κατείχαν οι Οθωμανοί.

Καθώς τα όνειρα της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπϊκή Ένωση (Ε.Ε.) έχουν εξασθενίσει, η Άγκυρα έχει μεταστρέψει τη στρατηγική της προς τη Δύση κι αυτό είναι εμφανέστατο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι τελευταίες κινήσεις του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdoğan) – επίσκεψη στην παράνομη “ΤΔΒΚ” και ανακοίνωση για επανέναρξη των τουρκικών ερευνών στην περιοχή- έχουν σκοπό να δείξουν ότι θα συνεχίσει να επιδιώκει το νεοθωμανικό δόγμα «Mavi Vatan» (Blue Homeland).

Σημειώνεται ότι η Τουρκία θα ήθελε να τροποποιήσει ή να ακυρώσει τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, η οποία έδωσε στην Ελλάδα κυριαρχία στα νησιά κοντά στις ακτές της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να εξερευνήσει και να εξάγει φυσικούς πόρους από τη θάλασσα, στερώντας έτσι την Τουρκία μια σημαντική αποκλειστική οικονομική ζώνη.

Ενώ το άνοιγμα των Βαρωσίων και οι δηλώσεις για λύση δύο κρατών στην Κύπρο έγιναν πρωτοσέλιδο, πρέπει να σημειωθεί ότι, πριν από την επίσκεψη, ο Erdogan δήλωσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει την ενεργειακή εξερεύνηση στην Ανατολική Μεσόγειο, δήλωση που υπονομεύει προηγούμενες δηλώσεις για μη περαιτέρω προκλήσεις.

Στην πραγματικότητα, οι αρχές του 21ου αιώνα βρίσκουν την περιοχή σε μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα από εκείνη πριν από μερικές δεκαετίες. Η επανεμφάνιση της ρωσικής απειλής, ένα ολοένα και πιο επιθετικό Ιράν, η αποδυνάμωση της ΕΕ λόγω των κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων της και ο αυξανόμενος αντιτουρκικός συνασπισμός στη Μέση Ανατολή ανάγκασαν την Άγκυρα να επανεξετάσει τη θέση της στην περιοχή.

Επιπλέον, τα οικονομικά προβλήματα της χώρας – προγενέστερα της πανδημίας αλλά αυξανόμενα και πολυπλοκότερα από τότε – έχουν προστεθεί στη λίστα των προβλημάτων της κυβέρνησης.

Η κοινωνικοοικονομική κρίση στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με την προσφυγική κρίση, οδήγησε σε αλλαγή της σχέσης της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες. Με δεδομένο ότι ένας από τους κύριους δρόμους μετανάστευσης από τη Μέση Ανατολή διέρχεται από το Αιγαίο, η Τουρκία και η ΕΕ (και κυρίως η Ελλάδα, ως η πρώτη χώρα υποδοχής), χρειάστηκε να συνεργαστούν για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.

Όταν η Τουρκία επισημαίνει τη στρατιωτικοποίηση των νησιών από την Ελλάδα, μεγάλο μέρος της έχει να κάνει με την τοποθέτηση προσωπικού ασφαλείας για να διασφαλιστεί η καλή διαχείριση της μεταναστευτικής ροής και ότι οι ντόπιοι εκτίθενται σε ελάχιστους κινδύνους.

Ταυτόχρονα, η Τουρκία προσπάθησε να εδραιωθεί ως χώρα-κλειδί στη μεταφορά φυσικού αερίου στον νότιο διάδρομο της Ευρώπης μέσω της συμμετοχής της στους αγωγούς TANAP και TurkStream, οι οποίοι μεταφέρουν φυσικό αέριο από τον Καύκασο και τη Ρωσία, αντίστοιχα.

Με την ανακάλυψη ενεργειακών κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, οι φιλοδοξίες της Τουρκίας να γίνει περιφερειακός ενεργειακός κόμβος αυξήθηκαν περαιτέρω – ακόμα και όταν οι ελπίδες για καλύτερες σχέσεις μεταξύ Τουρκίας, Κύπρου και Ελλάδας μειώθηκαν.

Τουρκία, Κύπρος και Ελλάδα δεν είναι μόνοι στο νέο ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο πρώτος δικαιούχος φυσικού αερίου στην περιοχή ήταν το Ισραήλ, το οποίο έγινε εξαγωγέας φυσικού αερίου από την ανακάλυψη το 2010. Η Αίγυπτος συμμετέχει επίσης από το 2011.

Οι δύο χώρες έχουν πολύπλοκες σχέσεις με την Τουρκία, κάτι που περιπλέκει περαιτέρω την τουρκική θέση στην περιοχή , ειδικά αφού Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ έχουν έρθει πιο κοντά μετά τις πρώτες ανακαλύψεις φυσικού αερίου.

Στη συνέχεια, οι χώρες καθιέρωσαν αποκλειστικές οικονομικές ζώνες με συνέπεια η Τουρκία να αισθάνεται ξανά ότι εγκλωβίζεται, κάτι που δεν επιθυμεί μία επίδοξη περιφερειακή δύναμη. Έτσι ανέπτυξε τη στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας», σύμφωνα με την οποία η Τουρκία θα αναπτύξει το ναυτικό της και θα ενισχύσει την ικανότητά της να προστατεύει τα τουρκικά συμφέροντα στο εξωτερικό.

Ο Erdoğan ελπίζει να ανοίξει έναν διάδρομο μεταξύ ελληνικών θέσεων στο Αιγαίο και των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και να ελέγξει τον χώρο που διασχίζει υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου που θα κατασκευαστεί και θα διαχειρίζεται ελληνοκυπριακή-ισραηλινή κοινοπραξία.

Ο σκοπός της στρατηγικής της Γαλάζιας Πατρίδας δεν είναι μόνο η επέκταση της τουρκικής επιρροής στο εξωτερικό, αλλά και η επίτευξη πολλών εσωτερικών και οικονομικών συμφερόντων της Τουρκίας. Υποστηρίζει ότι η γεωγραφική θέση της Τουρκίας είναι ένα πλεονέκτημα και όχι ένα τρωτό σημείο.

Η ισχυρή ναυτική παρουσία ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, θα επέτρεπε στην Τουρκία διεκδικήσεις για αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου σε αμφισβητούμενα ύδατα εκεί. Αυτό με τη σειρά του θα βοηθούσε την Άγκυρα να γίνει ενεργειακός κόμβος και να επιτύχει ενεργειακή ανεξαρτησία και αυτή η ανάκτηση προβολής είναι κάτι που το κυβερνών κόμμα μπορεί να χρησιμοποιήσει για να αποσπάσει την προσοχή των ψηφοφόρων από τα δεινά της τουρκικής οικονομίας.

*Η Antonia Colibasanu είναι Chief Operating Officer του Geopolitical Futures (GPF) που ιδρύθηκε το 2015 από τον George Friedman.

ΠΗΓΗ: Euractiv, (κείμενο Antonia Colibasanu) – Blue Homeland: Turkey’s Strategy in the Eastern Mediterranean

Ελλάδα και Κούρδους κατηγορούν για τις πυρκαγιές στην Τουρκία: Αντιπερισπασμός για τις κρατικές ελλείψεις σε μέσα [video, photo]