Οι Βρυξέλλες στην υπηρεσία της Τουρκίας: Γονατίζουν μπροστά στον Ταγίπ για νέα μεταναστευτική συμφωνία…
epa09083732 Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen στις Βρυξέλλες, συνομιλεί με τον Ταγίπ Ερντογάν. EPA, STEPHANIE LECOCQ / POOL
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες του Associated Press αναφέρει ότι, μετά από πέντε χρόνια από την υπογραφή της, η συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και της Τουρκίας για την αποτροπή των μεταναστευτικών εισροών στην Ελλάδα δεν είναι πλέον αποτελεσματική.
Ωστόσο, όπως σημειώνεται, η Ε.Ε. επιμένει για το αντίθετο και προτίθεται όχι μόνο να την επαναλάβει, αλλά και να συνάψει παρεμφερείς συμφωνίες με τις χώρες της Βορείου Αφρικής.
Κατά δήλωση (15/3) του ίδιου του Ύπατου Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια της Ε.Ε., Josep Borrell, η εν λόγω συμφωνία θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται και να αποτελεί το κύριο μέσο συνεργασίας στο ζήτημα της μετανάστευσης.
Για τον Borrell, όπως υπογραμμίζεται, η συμφωνία έσωσε ζωές και βοήθησε στην ανάσχεση των διελεύσεων από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά, αλλά για τις ομάδες βοήθειας θεωρείται υπεύθυνη για τη δημιουργία υπαίθριων φυλακών με άθλιες συνθήκες ή τον αποκλεισμό ανθρώπων στην Τουρκία.
Σύμφωνα με την Eve Geddie, διευθύντρια του ευρωπαϊκού γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας, η συμφωνία «βασίζεται καθαρά στην πολιτική ευκολία, αδιαφορώντας για το αναπόφευκτο ανθρώπινο κόστος», ενώ, όπως δηλώνει η Imogen Sudbery της Επιτροπής Διεθνούς Διάσωσης, ευθύνεται για τη διατάραξη της διανοητικής υγείας.
Κατά τους συντάκτες, η συμφωνία του 2016 εμπεριέχει νομικά τεχνάσματα και δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του ανώτατου δικαστηρίου της Ε.Ε. Από τον Μάρτιο του 2016, όπως επισημαίνεται, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, η Τουρκία δέχθηκε την επαναπροώθηση σε αυτήν 2.140 ανθρώπων, και επιπλέον 601, κατόπιν συνεννόησης με την ελληνική πλευρά, ενώ η ΕΕ επανεγκατέστησε στο έδαφός της 28.621 μετανάστες.
Η συμφωνία, σημειώνει η ανταπόκριση είχε άμεση απήχηση όταν εφαρμόστηκε, με τις αφίξεις να μειώνονται ραγδαία εντός δύο ετών, ωστόσο, οι διαφωνίες των κρατών-μελών της Ε.Ε. συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Η συμφωνία του 2016 έχει πάψει να λειτουργεί εδώ και ένα χρόνο, εξαιτίας της πανδημίας, αλλά και της τουρκικής απόφασης να αφήσει ελεύθερες τις μεταναστευτικές εκροές από την Τουρκία προς την Ευρώπη, προκαλώντας εντάσεις με την Ελλάδα, τονίζεται στην ανταπόκριση.
Ωστόσο, τα χρήματα συνεχίζουν να εισρέουν στην Τουρκία. Από την άλλη, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. και οι θεωρήσεις εισόδου, είναι ζητήματα που για χρόνια παραμένουν στάσιμα, με τον τούρκο ΥΠΕΞ να αποδίδει τη στασιμότητα αυτή σε ‘πολιτικά κίνητρα’, προσθέτοντας ότι η Τουρκία -δυνάμει της συμφωνίας- «θα πρέπει να διασφαλίσει την ασφαλή και αξιοπρεπή επιστροφή των Συρίων [στην πατρίδα τους], ανταποκρινόμενη στις βασικές ανθρωπιστικές τους ανάγκες».
Όπως σημειώνεται, κάτι τέτοιο δεσμεύει την ΕΕ, δεδομένου ότι δεν θεωρεί τη Συρία ασφαλή χώρα για την υποδοχή προσφύγων. Ωστόσο, συνεχίζουν οι συντάκτες, η Τουρκία έχει καταφέρει να βρεθεί στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών συμφερόντων, διαδραματίζοντας το ρόλο της στη Συρία και τη Λιβύη -άλλη πηγή πολλών μεταναστών- και έχοντας γίνει βασικός παράγοντας στις συνομιλίες για τη διχοτομημένη Κύπρο.
Η Ολλανδή ευρωβουλευτής του κόμματος των Πρασίνων, Tineke Strik, δήλωσε στο ΑΡ ότι η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας «έδωσε τη δυνατότητα μετατόπισης της ευθύνης για την υποδοχή προσφύγων σε χώρες εκτός Ευρώπης.
Αυτή η ανάθεση σε εξωτερικούς παράγοντες αυξάνει τον κίνδυνο παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων, χωρίς η ΕΕ να κάνει κάτι γι’ αυτό. Και η σύναψη περισσότερων παρόμοιων συμφωνιών σημαίνει περισσότερη καταστολή των προσφύγων και λιγότερη αλληλεγγύη.».
* Την ανταπόκριση συνοδεύει φωτογραφικό υλικό παλαιότερων ετών (φωτογράφος: Πέτρος Γιαννακούρης) με διάφορα στιγμιότυπα από αφίξεις μεταναστών στην Ελλάδα, διαμαρτυρίες τους για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας (2016), την επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στη Μόρια (2016), τις συγκρούσεις μεταναστών – αστυνομικών δυνάμεων στον Έβρο (2020), την καταστροφική πυρκαγιά στον καταυλισμό της Μόριας (2020).
ΠΗΓΗ: AP / Lorne Cook (Βρυξέλλες), Susan Fraser (Άγκυρα) – με τη συμβολή της Έλενας Μπεκατώρου (Αθήνα) – 5 years on, stalled EU Turkey migrant deal remains a model
Οι πέντε χώρες «στην πρώτη γραμμή» υποδοχής μεταναστών συνέρχονται σήμερα στην Αθήνα