Το πιεστικό φλερτ του Ερντογάν με τους Ευρωπαίους: Καμία πλευρά δεν είναι έτοιμη για πλήρη ρήξη
File Photo: Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στο Προεδρικό Μέγαρο της Άγκυρας. Photo via Turkish Presidency
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Στο νέο δημοσίευμα της εφημερίδας Financial Times (κείμενο Laura Pitel), περιγράφεται η δύσκολη σχέση τουπροέδρου της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), αλλά και στις γεωπολιτικές φιλοδοξίες του ισλαμιστή ηγέτη.
Η Τουρκία του Erdogan απέχει περισσότερο από ποτέ από την ένταξή της στην Ε.Ε. Αφού οι αρχηγοί του μπλοκ ανακοίνωσαν τον περασμένο μήνα την προετοιμασία νέων κυρώσεων εναντίον της Άγκυρας λόγω της διαμάχης στη Μεσόγειο, οι σχέσεις έχουν καταλήξει σε μια βαθύτερη κρίση, χωρίς ένα προφανές σχέδιο για τον τρόπο αναβίωσής τους.
Η κλιμάκωση των διαφορών σε τομείς από τα ανθρώπινα δικαιώματα έως τους ισχυρισμούς για δικαιώματα επί θαλάσσιων περιοχών προκάλεσε φόβους σύγκρουσης και κατέστρεψε την εμπιστοσύνη πολλών ευρωπαϊκών χωρών και αξιωματούχων των Βρυξελλών απέναντι στην Τουρκία.
Ταυτόχρονα, οι αμοιβαίες εξαρτήσεις σε τομείς όπως το εμπόριο, η μετανάστευση και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας σημαίνουν ότι καμία πλευρά δεν είναι ακόμη έτοιμη για μια πλήρη ρήξη.
Μετά από χρόνια μιας ad hoc προσέγγισης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρόκειται να πραγματοποιήσουν συνομιλίες τον Μάρτιο για τη στρατηγική τους για την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων νέων κυρώσεων
Το πιο πιεστικό δίλημμα της Ε.Ε. είναι εάν θα αναλάβει αυστηρότερη δράση λόγω των τουρκικών ερευνητικών αποστολών για φυσικό αέριο στα αμφισβητούμενα ύδατα της Μεσογείου. Η Κύπρος, η Ελλάδα και οι σύμμαχοί τους έχουν πιέσει μέχρι στιγμής να γίνουν αυστηρότερες οι μέχρι τώρα ήπιες κυρώσεις. Ωστόσο, πολλές ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν επιφυλακτικές απέναντι σε μια πιο σκληρή στάση.
Επισημαίνεται πάντως ότι ο Erdogan έχει προχωρήσει σε πιο συμφιλιωτικό τόνο τις τελευταίες εβδομάδες, εν μέρει για να προσελκύσει ξένο κεφάλαιο στη χώρα του. Την Τρίτη, ο Τούρκος πρόεδρος σε συνάντηση με πρεσβευτές της Ε.Ε. χαιρέτισε τα σχέδια για εκ νέου συνομιλίες με την Ελλάδα και είπε ότι ήθελε να δημιουργήσει μια «θετική ατζέντα» στις σχέσεις της Τουρκίας με τις Βρυξέλλες.
Όμως, πολλοί διπλωμάτες της Ε.Ε. είναι σκεπτικοί απέναντι σε μια βαθιά αλλαγή στη σχέση με την Τουρκία λόγω των πολυετών διαφωνιών.
Σημειώνεται ότι στο δημοσίευμα γίνεται επίσης αναφορά ως σημείο τριβής, τόσο στο Κυπριακό, με τις συνομιλίες να έχουν στην ουσία παγώσει από το 2017, όσο και στο προσφυγικό και την κίνηση του Erdogan τον Μάρτιο του 2020 να ανοίξει τα σύνορα με την Ελλάδα για τους πρόσφυγες.
ΠΗΓΗ: Financial Times, (κείμενο Laura Pitel) – Erdogan’s great game: The Turkish problem on the EU’s doorstep]
- Ο Erdogan προσπαθεί να φτιάξει τις σχέσεις του με την ΕΕ
Οι δύο ανταποκρίτριες της εφημερίδας The Times στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη (Hannah Lucinda Smith – Anthee Carassava), υπογράφουν το άρθρο με θέμα τις προσπάθειες του Erdogan να διορθώσει τις σχέσεις του με την ΕΕ και την πρόσκληση προς την Ελλάδα για έναρξη διερευνητικών επαφών, ενώ -όπως σημειώνεται- η τουρκική οικονομία ακόμα παλεύει.
Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι αξιωματούχοι από την Αθήνα θα επισκεφθούν την Άγκυρα στις 25 Ιανουαρίου, προκειμένου να συνεχιστούν οι συνομιλίες που είχαν διακοπεί. Σημειώνεται ότι οι συνομιλίες θα έχουν ως θέμα τις διεκδικήσεις επί των χωρικών υδάτων, στη Μεσόγειο, όπου η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει έρευνες για φυσικό αέριο, σε ύδατα που αναγνωρίζονται ως ελληνικά”. Σημειώνεται επίσης, ότι ο τούρκος ΥΠΕΞ Cavusoglu δήλωσε ότι καλεί την Ελλάδα σε διάλογο εφ΄ όλης της ύλης.
Η στροφή Erdogan ακολούθησε την απειλή της ΕΕ για κυρώσεις, επί των εξορμήσεων της Άγκυρας στη Μεσόγειο. Στο θέμα έχουν εμπλακεί πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, που έστειλε πλοία στην περιοχή για στρατιωτικές ασκήσεις με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και οδήγησε σε μια κατά λάθος σύγκρουση μεταξύ μιας ελληνικής και μιας τουρκικής φρεγάτας τον Αύγουστο.
Η πρόσκληση της Τουρκίας δεν έγινε αμέσως αποδεκτή από την Ελλάδα, με τη δικαιολογία ότι δεν είχε επίσημη μορφή. Η Ελλάδα θέτει ως προαπαιτούμενο ότι θα συζητηθούν μόνο οι διαφορές στο ζήτημα των θαλασσίων συνόρων και των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.
Η Merkel προσπάθησε να διαμεσολαβήσει στην ελληνοτουρκική διαμάχη, αλλά Ελλάδα, Κύπρος και Γαλλία έσπρωξαν την ΕΕ προς μια πιο σκληρή στάση. Παράλληλα, λόγω του Brexit η Τουρκία έχασε έναν από τους πιο σταθερούς της συμμάχους (στην ΕΕ) ενώ η νίκη Biden σηματοδοτεί έναν πιο αυστηρό Λευκό Οίκο. Η καταρρέουσα εικόνα του Erdogan και τα χρόνια κακής οικονομικής διαχείρισης έχουν προκαλέσει μια οικονομική κρίση, που έφερε υψηλό πληθωρισμό, μείωση των ξένων επενδύσεων και αύξηση της ανεργίας.
Το άρθρο καταλήγει ότι ακόμα και πριν από την κρίση στη Μεσόγειο, τα πέντε χρόνια κρίσεων και προσβολών από την πλευρά Erdogan είχαν φέρει της σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ στο χαμηλότερο σημείο. Αν και είναι επισήμως υποψήφια για ένταξη, οι διαπραγματεύσεις έχουν παγώσει εδώ και χρόνια. Το σχέδιο για άρση των θεωρήσεων εισόδου για τη ζώνη Schengen, που ήταν μέρος της συμφωνίας του Μαρτίου 2016 για τη προσφυγική κρίση, δεν υλοποιήθηκε, ενώ η Τουρκία δεν προχώρησε στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
ΠΗΓΗ: The Times, Hannah Lucinda Smith – Anthee Carassava – Erdogan in effort to fix EU relations
Η Μέρκελ φεύγει και εύχεται σωστές αποφάσεις για το μέλλον: Τι είπε στο συνέδριο του CDU