ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΓΚΟΥΜΑ – …Κάποιοι από αυτούς που θα μιλήσουν εις μνήμην του και θα επικαλεστούν την παρακαταθήκη του, καλό θα ήταν να μην μιλούν με το στόμα και το στομάχι γεμάτο και τα χέρια λερωμένα…. Τα ακριβά τους κοστούμια μπορεί να είναι το μόνο καθαρό…
Στις 9 Ιανουαρίου 1956 ο αγωνιστής Κυριάκος Μάτσης συνελήφθη από τους Βρετανούς στρατιώτες. Μεταφέρθηκε στη Λευκωσία, στα κρατητήρια της Ομορφίτας, όπου τρεις από τους πλέον σκληρούς ανακριτές της αποικιοκρατίας τον βασάνιζαν ανηλεώς επί ημέρες στην προσπαθεια τους να πληροφορηθούν κρίσιμα μυστικά της ΕΟΚΑ.
Η πρωτοφανής αντοχή και η αλύγιστη στάση του Κυριάκου, ανάγκασαν τον ίδιο τον κυβερνήτη στρατάρχη Τζον Χάρντιγκ να τον επισκεφθεί στο κελλί του. Ο κυβερνήτης τού ζήτησε να αποκαλύψει το σημείο όπου βρισκόταν το κρησφύγετο του αρχηγού της ΕΟΚΑ, Γεωργίου Γρίβα – Διγενή, προσφέροντας του μάλιστα την ελευθερία του και το μυθικό ποσό των 500.000 κυπριακών λιρών.
Ο Κυριάκος Μάτσης τον κοίταξε κατάματα, κτύπησε δυνατά το χέρι του στο τραπέζι και του απάντησε: «Εξοχώτατε. Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής. Λυπάμαι αλλά με προσβάλετε».
Ο διακαής του πόθος για απελευθέρωση από τον Αγγλικό ζυγό, εκδηλώθηκε έντονα κατά τη διάρκεια της φοιτητικής του δράσης στη Θεσσαλονίκη. Σε αυτούς που του αντιπρότασσαν το επιχείρημα ότι η Ελλάδα είναι φτωχή και καταστρεμμένη, ενώ η Αγγλία είναι μια πλούσια αυτοκρατορία, απαντούσε με πάθος: «Προτιμούμε τα ράκη της μητρός Ελλάδος, παρά την πορφύραν της μητρυιάς».
Παραμονές της 19ης Νοεμβρίου, επετείου της ηρωικής θυσίας του Κυριάκου Μάτση, στριφογυρίζει στο μυαλό μας η συνειδητή επιλογή του να πεθάνει όρθιος παρά να ζει γονατιστός, ενσαρκώνοντας έτσι την εικόνα του ιδεατού αγωνιστή της Ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε όλες τις διαστάσεις της.
Όσα και να πει κανείς για τον βίο και την πολιτεία του Κυριάκου Μάτση είναι λίγα για να αποτυπώσουν το μεγαλείο της θυσίας και της προσφοράς του. Η ενεργός εθελοντική εμπλοκή του στην ενδυνάμωση του αγροτικού και εργατικού κινήματος ήταν θαυμαστή.
Η πολυσήμαντη δράση του στον κοινωνικό κι εθνικό στίβο με κορωνίδα την ηρωική θυσία του υπέρ του υπέρτατου ιδανικού της ελευθερίας που του σφράγισε το τιμητικό παράσημο «Σταυραετός του Πενταδακτύλου», απεικονίζουν σήμερα το στίγμα και το μέτρο των εθνικών μας προσανατολισμών και των κοινωνικών μας αναζητήσεων.
Με το βλέμμα στραμμένο στα κατεχόμενα εδάφη μας και το μυαλό να στριφογυρίζει στο θυσιαστήριο του Πενταδακτύλου της 19ης Νοεμβρίου 1958, αναζητούμε τους νέους Μάτσηδες, που θα μας βγάλουν από το κοινωνικό βούρκο και την εθνική ύπνωση, σαλπίζοντας περήφανα την ελευθερία των σκλαβωμένων εδαφών μας και την εθνική λύτρωση.
* Δημοσιογράφος, διευθυντής γραφείου τύπου ΣΕΚ, πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού iep.org.cy
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ