Πού οδηγείται η Κίνα; Τριάντα χρόνια από την ημέρα που κτύπησαν τα τανκς στο Πεκίνο
Participants attend the annual candlelit vigil commemorating the 30th anniversary of the 1989 Beijing Tiananmen Square massacre at Victoria Park in Hong Kong, China, 04 June 2019. EPA, JEROME FAVRE
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
“Πόλεμος” Βρυξελλών και Πεκίνου: Η Ε.Ε. προχωρά στην επιβολή επιπρόσθετων δασμών ως και 35% στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που εισάγει από την Κίνα, η οποία …φωνάζει!
Η αποφυγή από Ισραήλ να κτυπήσει ενεργειακές πηγές στο Ιράν έφερε πτώση 4% στην τιμή του πετρελαίου-Ο ρόλος των ειρηνευτικών συνομιλών στη μείωση τιμών
Ταραχές. Αταξία. Χάος. Είναι οι λέξεις που φοβάται περισσότερο το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας.
Δεν ήταν πάντα έτσι. Στη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης (1966-1076), ο Μάο παρακινούσε τους κόκκινους φρουρούς να εξεγερθούν – «είναι δίκαιο» – και να «βομβαρδίσουν το γενικό αρχηγείο».
Το ότι σήμερα το ΚΚΚ είναι διατεθειμένο να θέσει τη σταθερότητα πάνω από οποιονδήποτε άλλο στόχο – περιλαμβανομένης της οικονομικής ανάπτυξης -, να εφοδιαστεί με τα πιο σύγχρονα συστήματα ελέγχου και να συντρίψει στη ρίζα της οποιαδήποτε κοινωνική κινητοποίηση του φαίνεται ύποπτη, ξεκινά από αυτά που συνέβησαν πριν από 30 χρόνια. Στις 4 Ιουνίου 1989 σημειώθηκε η σφαγή της πλατείας Τιαν Ανμέν, στο Πεκίνο. Εκείνη την ημέρα άλλαξε η πρόσφατη ιστορία της χώρας.
- Εκείνη τη νύχτα, με εντολή του κόμματος, άρματα μάχης κινήθηκαν εναντίον των φοιτητών που τους τελευταίους δύο μήνες ζητούσαν ελευθερία της έκφρασης, μέτρα κατά της διαφθοράς και, εν τέλει, δημοκρατία. Ο αριθμός των θυμάτων εξακολουθεί να είναι άγνωστος και κυμαίνεται από μερικές εκατοντάδες ως 10.000. Ποτέ δεν δημοσιεύτηκε πλήρης κατάλογος. Ποτέ δεν αναγνώρισε το ΚΚΚ τις ευθύνες του, καθώς αυτό θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητά του. Αντί για εξηγήσεις, κυριαρχεί η επίσημη σιωπή. Πολλοί νέοι, άλλωστε, αγνοούν πλήρως τι συνέβη. Και οι γενιές που θυμούνται αποφεύγουν να μιλήσουν δημοσίως.
Μετά την Τιαν Ανμέν – και αντίθετα με το κύμα εκδημοκρατισμού στο μεγαλύτερο μέρος του κομμουνιστικού συνασπισμού -, κράτος και κοινωνία υπέγραψαν ένα τακτικού χαρακτήρα κοινωνικό συμβόλαιο: οι πολίτες θα απείχαν από την ανάμιξη στα κοινά και το κράτος θα τους εξασφάλιζε μια όλο και καλύτερη ζωή. Τα αποτελέσματα έπεισαν το ΚΚΚ – αν υποθέσουμε ότι είχε ποτέ καμιά αμφιβολία – πως έκανε το σωστό στην Τιαν Ανμέν. Ότι η καταστολή άνοιξε τον δρόμο για να φτάσει η χώρα στη σημερινή κατάσταση.
Η Κίνα επενδύει σήμερα περισσότερα στον εσωτερικό έλεγχο απ’ό,τι στην άμυνα. Το 2017, σύμφωνα με μια μελέτη τουJamestown Foundation, ο προϋπολογισμός για την εσωτερική ασφάλεια έφτασε τα 197 δισεκατομμύρια δολάρια, χωρίς να υπολογίζονται οι επενδύσεις στην τεχνολογία της παρακολούθησης και στην αστική ασφάλεια. Ο αριθμός αυτός ξεπέρασε κατά 40.000 δολάρια τις στρατιωτικές δαπάνες. «Είναι η ειρωνεία της τυραννίας», λέει ο Τζου Φενγκσουό, πρώην ηγετικό στέλεχος της εξέγερσης στην Τιαν Ανμέν. «Οσο περισσότερη εξουσία έχεις, τόσο περισσότερο φοβάσαι ότι κάποιος θα προσπαθήσει να στην αρπάξει».
Η Κίνα μετατράπηκε όμως και σε δεύτερη δύναμη του κόσμου, με μια οικονομική ανάπτυξη πρωτοφανή ως προς την ταχύτητα και τις διαστάσεις της. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της είναι σήμερα 9.608 δολάρια, είκοσι φορές μεγαλύτερο από εκείνο του 1989, όταν μόλις και μετά βίας υπερέβαινε τα 400 δολάρια. Το στίγμα της χώρας στον κόσμο είναι όλο και πιο έντονο.
- Αν το κόμμα εκπλήρωσε τους όρους του συμβολαίου, το ίδιο έκανε και ο πληθυσμός. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είναι εξαιρετικά δημοφιλής. Σύμφωνα με το Asian Barometer Survey, ένα πρόγραμμα της Σινικής Ακαδημίας στην Ταϊβάν, το 2016 το 63% των Κινέζων εξέφραζε την υποστήριξή του στο πολιτικό σύστημα και το 72% εξέφραζε την επιθυμία να ζει στο καθεστώς του Σι. Λίγοι πιστεύουν στην αναγκαιότητα μιας δημοκρατίας. Κι ακόμη λιγότεροι το λένε δημοσίως.
«Το καθεστώς αυτό θα ζήσει για πολύ καιρό χάρις στην ικανότητα προσαρμογής και εκσυγχρονισμού του και τα όχι μόνο κατασταλτικά, αλλά και οικονομικά μέσα που διαθέτει», γράφει ο γάλλος καθηγητής Ζαν-Πιερ Καμπεστάν στο βιβλίο του «Η αυριανή Κίνα: δημοκρατία ή δικτατορία;». «Θα ζήσει όμως επίσης και χάρις στη στήριξή του από το μεγάλο μέρος των ελίτ και την κινεζική κοινωνία.»
Το επίσημο μήνυμα, 30 χρόνια μετά την Τιαν Ανμέν, είναι ότι η Κίνα επιστρέφει στην ηγετική της θέση στον πλανήτη, την οποία τής άρπαξαν οι δυτικές δυνάμεις στη διάρκεια του «αιώνα του εξευτελισμού». Το «κινεζικό όνειρο» και η «ανανέωση του μεγάλου κινεζικού έθνους», τα βασικά συνθήματα της θητείας του Σι, φαίνεται να μπορούν να εκπληρωθούν καθώς η Κίνα αυξάνει την επιρροή της στο εξωτερικό μέσω των επιχειρήσεών της και φιλόδοξων πρωτοβουλιών όπως ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού. Η σύγκρουση με τις ΗΠΑ, που ξεκίνησε στον εμπορικό τομέα, επεκτάθηκε στην τεχνολογία και απειλεί να επεκταθεί σε άλλους τομείς όπως η ναυτιλία και η άμυνα. Η πιθανότητα ενός διπολικού κόσμου, χωρισμένου σε δύο οικοσυστήματα που δεν είναι αναγκαστικά συμβατά μεταξύ τους, γίνεται όλο και μεγαλύτερη.
«Εχουν περάσει 30 χρόνια, αλλά ακόμη προσπαθούμε να αποσπάσουμε δικαιοσύνη για σας και να σας επιτρέψουμε να αναπαυθείτε με ειρήνη», γράφουν οι Μητέρες της Τιαν Ανμέν σε μια ανοιχτή τους επιστολή που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από την επέτειο. «Η ενοχή που αισθανόμαστε είναι τεράστια.»
(*) Η Μακαρένα Βιντάλ Λι είναι ανταποκρίτρια της El Pais στην Κίνα – (Πηγή: El Pais via ΑΠΕ-ΜΠΕ)
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.
Η Ελλάδα έτοιμη για νέες κινηματογραφικές περιπέτειες: Αγωνία, δράση, μυστήριο, εκλογές…