Μια εύκολη απάντηση στο ερώτημα γιατί η Κύπρος απέδρασε γρήγορα από τα μνημόνια, ενώ η Ελλάδα παραμένει σε δημοσιονομική ομηρία, υποχρεωμένη να καταγράφει εξωφρενικά πρωτογενή πλεονάσματα, είναι ότι η κρίση στη Μεγαλόνησο ήταν πρωτίστως τραπεζική.
Μολόνοτι η εξήγηση αυτή έχει μία βάση, προσωπικά δεν με καλύπτει. Πιστεύω ότι η Κύπρος έχει μια πολύ πιο προηγμένη πολιτική κουλτούρα και ο κυπριακός λαός έχει εκπαιδευθεί να ενώνεται στα δύσκολα. Υπάρχει επίσης και το στοιχείο της αγγλοσαξονικής επιρροής που, πέραν μιας απεχθούς και μαρτυρικής περιόδου κατοχής, άφησε σημαντική παρακαταθήκη στους τομείς της συλλογικότητας και της ομαδικής πειθαρχίας.
Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκα για ένα επαγγελματικό ταξίδι στην Κύπρο και η πεποίθηση μου αυτή επιβεβαιώθηκε. Παθογένειες υπάρχουν πολλές και προσομοιάζουν αρκετά με αυτές της Ελλάδας. Το διαχρονικό σκάνδαλο με την Συνεργατική Τράπεζα είναι για παράδειγμα, πολύ ανάλογο με το φαινόμενο «πελατειακών εξυπηρετήσεων» κομματικού χαρακτήρα της δικής μας Τράπεζας Αττικής. Και στην Κύπρο επίσης υπάρχουν δικαστές που ακυρώνουν πολιτικές αποφάσεις «εκτακτης ανάγκης», για να κολακέψουν το κοινό αίσθημα, χωρίς συναίσθηση ότι τα «αναδρομικά», απλούστατα είναι αδύνατον να δοθούν χωρίς να γκρεμιστεί όλη η προσπάθεια εξοικονόμησης που έχει γίνει.
Φαινόμενα λοιπόν συντεχνιακών συμπεριφορών, διαφθοράς και διαπλοκής υπάρχουν ασφαλώς και στην Κύπρο. Το αλγεβρικό άθροισμα όμως, παρά τις παθογένειες παραμένει με θετικό πρόσημο.
Η γρήγορη έξοδος από τα μνημόνια και το μικρό οικονομικό θαύμα της περιόδου «2015-2018» πιστώνεται ασφαλώς στον σημερινό της Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη. Στα χέρια του έσκασε η βόμβα του «κουρέματος», αλλά ο κυπριακός λαός δεν του απέδωσε μεγαλύτερες ευθύνες από όσες του αναλογούσαν, γνωρίζοντας ότι το τραπεζικό «κράχ» ήταν κυρίως αποτέλεσμα καταστροφικών χειρισμών του προκατόχου του, Δημήτρη Χριστόφια.
Βρέθηκα με τον Νίκο Αναστασιάδη στο Προεδρικό Μέγαρο και η κουβέντα μας επικεντρώθηκε στην οικονομία(δεδομένου ότι στο εθνικό θέμα έχουμε διαφορετικές απόψεις και μπορεί να χαλούσαμε τις καρδιές μας…).
«Μα πως καταφέρατε να απαλλαγείτε; Παίξατε με τους κανόνες, ενώ εμείς πήγαμε να κάνουμε τους πονηρούς;» τον ρώτησα. Ο ίδιος αποδίδει το μυστικό της επιτυχίας στην κατανομή των κυβερνητικών ρόλων. Ο «μνημονιακός» Χαρις Γεωργιάδης, σε αντίθεση με τους δικούς μας «μνημονιακούς» υπουργούς, ακόμη και τους τάχα μου αριστερούς, όπως ο Χουλιαράκης ή Αχτσιόγλου, αποδείχτηκε εξαιρετικά αποτελεσματικός. Λειτούργησε ως κυματοθραύστης όλων των πολιτικών ή κοινωνικών αξιώσεων που θα οδηγούσαν σε «παρεκκλίσεις» από το πρόγραμμα, χωρίς φόβο για το πολιτικό κόστος και τον κίνδυνο να καταστεί ο…αντιπαθητικός της παρέας.
«Τον έβαλα εκεί, βράχο ακλόνητο και οποιοδήποτε αίτημα ή νομοθέτημα υπουργού, έπρεπε να πάρει την υπογραφή του. Αυτός ήταν ασυγκίνητος. Ακόμη κι εγώ ως πολιτικός θα έμπαινα στον πειρασμό να ικανοποιήσω το λαικό αίσθημα…», εξομολογείται ο Κύπριος Πρόεδρος.
«Δηλαδή κάνατε ότι σας έλεγαν οι δανειστές;», αντιτείνω. «Ασφαλώς και όχι. Προσεγγίζαμε όμως με ακρίβεια τους στόχους. Πολλές φορές ήρθαμε σε αντιπαράθεση μαζί τους για τα μέσα που έπρεπε να χρησιμοποιηθούν».
Η αλήθεια είναι ότι ο Αναστασιάδης ξέρει να επιλέγει συνεργάτες. Χωρίς να ξεσκονίζει τα κομματικά τους διαπιστευτήρια. Ο υπουργός ενέργειας Γιώργος Λακοτρύπης θεωρείται αστέρι. «Αυτός είναι τόσο χαρισματικός διαπραγματευτής που μπορεί να πουλήσει ψυγεία και στους Εσκιμώους», λένε στη Κύπρο. Αστέρι είναι και ο υπουργός εξωτερικών Nίκος Χριστοδουλίδης. Αυτός κρατάτει τα μπόσικα στο εθνικό θέμα. Αλλά δεν έχει κομματική διαδρομή. Διπλωμάτης καριέρας είναι τον οποίο ανέδειξε ο Αναστασιάδης, χρίζοντας τον αρχικά και κυβερνητικό εκπρόσωπο.
Αυτό ακριβώς λείπει στην Ελλάδα. Φανταστείτε να λέγαμε ότι ο ναύαρχος Αποστολάκης, ή ο αποτελεσματικός Σπίρτζης που είναι από τα ικανότερα στελέχη της σημερινής κυβέρνησης, παραμένουν επί Κυριάκου. Και μετά ξυπνήσαμε…
Πως ο κατοχικός ηγέτης εξαπάτησε Τσίπρα και Αναστασιάδη: Πίστεψαν το δούλο του Ερντογάν