Οι Αμερικανοί εξέφρασαν αμφιβολίες για τις προθέσεις Ερντογάν-Ακιντζί στην Κύπρο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Πρόεδρος της Κύπρου υμνεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, “δεν είμαστε θεατές στις Βρυξέλλες”, τονίζει: Καλεί τους πολίτες σε μαζική συμμετοχή στις Ευρωεκλογές
“Ανοικτός”, αλλά με προβλήματα, ο Θαλάσσιος Διάδρομος από τη Λάρνακα στη Γάζα: Επιστρέφει στην Κύπρο για νέο φορτίο ανθρωπιστικής βοήθειας το «Sagamore»
Του Κώστα Βενιζέλου
Ενοχλημένοι είναι οι Αμερικανοί με τη στάση της τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό και ενόψει τούτου έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα ισχύσει η απόφασή τους για οικονομική στήριξη της διαδικασίας αξιολόγησης των τραπεζών στα κατεχόμενα.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Φιλελεύθερου», η αμερικανική Πρεσβεία στη Λευκωσία ενημέρωσε γραπτώς την τουρκοκυπριακή ηγεσία ότι η Ουάσινγκτον έχει δώσει οδηγίες όπως το ποσό των 3 εκατομμυρίων δολαρίων που θα πρόσφερε υπό μορφή βοήθειας για να συμβάλει στην αξιολόγηση των τουρκικών τραπεζών δεν θα παραχωρηθεί. Η οδηγία της αμερικανικής διοίκησης είναι πως αυτό το κονδύλι θα δοθεί αλλού, σε άλλες περιπτώσεις, εκτός Κύπρου. Η Πρεσβεία ενημέρωσε γραπτώς την τουρκοκυπριακή πλευρά, ενώ φαίνεται πως έτυχε ενημέρωσης και ο διαπραγματευτής Οντζίλ Ναμί.
Στην επιστολή οι Αμερικανοί, σύμφωνα με πληροφορίες, εκφράζουν έντονη ανησυχία, αλλά και αμφιβολίες για τις πραγματικές προθέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς στο Κυπριακό και τις προσπάθειες για λύση. Σημειώνεται συναφώς ότι το κατοχικό καθεστώς έχει δυσκολέψει τους εμπειρογνώμονες της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις τράπεζες στα κατεχόμενα. Αυτό θεωρείται αναγκαίο για να μπορέσει η οικονομία να λειτουργήσει την επόμενη ημέρα μιας συμφωνίας ενιαία.
Η κίνηση αυτή της αμερικανικής κυβέρνησης, να «κόψει» την εξαγγελθείσα βοήθεια, που ειρήσθω εν παρόδω αιφνιδίασε, είναι ενδεικτική της στάσης έναντι των τουρκικών ενεργειών και κινήσεων που εν πολλοίς εξουδετερώνουν τις δυνατότητες να προχωρήσει προς τα εμπρός η διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Τόσο οι Αμερικανοί όσο και τα υπόλοιπα κράτη των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, που ενημερώθηκαν από τον Έσπεν Μπαρθ Άιντα, θεωρούν πως η διαδικασία δεν προχωρά λόγω της στάσης του κατοχικού ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος, όπως σημειώνουν ξένοι διπλωμάτες, εάν είχε πραγματική πρόθεση να επιτευχθεί συμφωνία, «θα έπρεπε να είχε δεχθεί την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη». Την ίδια στάση με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας φαίνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να τηρεί για το ζήτημα αυτό και ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντα.
Ο τελευταίος θεωρεί πως η πρόταση Αναστασιάδη προσφέρει δυνατότητες για να συγκληθεί Διάσκεψη, αλλά και για να προκύψει αποτέλεσμα. Άλλωστε, ο απεσταλμένος του Διεθνούς Οργανισμού, ο οποίος ως γνωστό έχει καθορίσει άτυπο οδικό χάρτη, λόγω και της επικείμενης αποχώρησής του από τη θέση αυτή, φαίνεται ότι εκτιμά πως η φόρμουλα Αναστασιάδη, εάν γινόταν αποδεκτή, θα οδηγούσε σε νέα Διάσκεψη στη Γενεύη εντός Ιουνίου.
Σημειώνεται συναφώς ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης με τον κ. Άιντα, παρουσίασε διαφοροποιημένη φόρμουλα, με στόχο να αποδεχθεί ο Ακιντζί την πρότασή του. Ο κ. Αναστασιάδης αναφέρθηκε σε μια φόρμουλα που θα καταγράφονται «μετρήσιμα στοιχεία προόδου» και να θεωρούνται συγκλίσεις, ώστε η διαδικασία να βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Το θέμα της Ασφάλειας θα εξακολουθούσε, με βάση τη διαφοροποιημένη φόρμουλα, να ήταν κορυφή στην ατζέντα. Ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, μετά από εντολές της Άγκυρας, απέρριψε και αυτή τη φόρμουλα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως το καθεστώς Ερντογάν δεν επέτρεψε στον Μουσταφά Ακιντζί να παρουσιαστεί «ευέλικτος», ούτε καν να συζητήσει προτάσεις, καθώς είναι ξεκάθαρη η θέση της Άγκυρας ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε νέα Διάσκεψη για την Κύπρο. Με βάση αυτή την οδηγία, ο κ. Ακιντζί ανέλαβε να διαχειριστεί το θέμα αυτό, δηλαδή το ενδεχόμενο να συγκληθεί νέα Διάσκεψη εντός Ιουνίου, αναζητώντας τρόπους για να αποφύγει την πραγματοποίηση νέας σύναξης στη Γενεύη. Ως εκ τούτου, προχώρησε και τούμπαρε την προσπάθεια.
Η Λευκωσία θεωρεί πως τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να συνεχίσουν την προσπάθεια, πλην όμως, παράλληλα, είναι υποχρεωμένα να αποδώσουν και ευθύνες για το προδιαγεγραμμένο αδιέξοδο. Τα επόμενα βήματα δεν είναι ξεκάθαρα, πλην όμως, είναι σαφές πως η προσοχή είναι στραμμένη στη Νέα Υόρκη και στην ενημέρωση που προτίθεται να κάνει ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την πορεία της διαδικασίας.
ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Ο ΑΪΝΤΑ, ΑΠΟΧΩΡΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ
Αύριο ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα θα βρίσκεται στην Αθήνα και θα γίνει δεκτός από τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος Νίκο Κοτζιά.
Τη συνάντηση ζήτησε ο απεσταλμένος του Διεθνούς Οργανισμού και εντάσσεται στα πλαίσια της προσπάθειάς του να εμπλέξει τις εγγυήτριες δυνάμεις και να σπάσει το προδιαγεγραμμένο αδιέξοδο. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις για μετάβαση του αξιωματούχου του Διεθνούς Οργανισμού στην Άγκυρα.
Σημειώνεται συναφώς ότι, σύμφωνα με πληροφορίες από ξένους διπλωμάτες στη Λευκωσία, ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα θα αποχωρήσει από τη θέση του στο τέλος Ιουλίου ενόψει της εμπλοκής του στην προεκλογική περίοδο στη χώρα του, Νορβηγία, καθώς είναι υποψήφιος βουλευτής του Εργατικού Κόμματος. Οι εκλογές θα διεξαχθούν στις 11 Σεπτεμβρίου.
Από το Πεκίνο οι ενδείξεις αδιαφορίας – Ο Ερντογάν δεν αντέδρασε όταν ο Τσίπρας έθεσε Κυπριακό – Δεν είναι στις προτεραιότητες της Άγκυρας
Το μήνυμα έφθασε πρώτα από το Πεκίνο για τις τουρκικές προθέσεις, αν και δεν έχουν αλλάξει εδώ και χρόνια. Όπως είναι γνωστό, στην πρωτεύουσα της Κίνας ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Αλέξης Τσίπρας είχε συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Αλέξης Τσίπρας ενημερώνοντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εξέφρασε την εκτίμηση πως το Κυπριακό δεν είναι μέσα στις προτεραιότητες του Ερντογάν. Αυτό προέκυψε από τη συζήτηση όταν ο Έλληνας Πρωθυπουργός έθεσε το Κυπριακό τονίζοντας την ανάγκη να γίνουν βήματα προς την κατεύθυνση της επίτευξης συμφωνίας. Ο Ερντογάν αντιμετώπισε το θέμα απαθώς, χωρίς ενδιαφέρον.
Πληροφορίες αναφέρουν πως η Λευκωσία εκτιμά, με βάση και τη συνάντηση του Πεκίνου αλλά και από άλλες επαφές που έχουν Τούρκοι αξιωματούχοι με τρίτους, πως η Άγκυρα δεν έχει διάθεση να ασχοληθεί με το Κυπριακό, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
Εκτιμάται πως ο Ερντογάν δεν μπορεί να κάνει υποχωρήσεις χωρίς να χάσει σημαντικούς συμμάχους εντός της Τουρκίας, δηλαδή τους εθνικιστές. Θεωρείται δε, ως προς το πεδίο των ευρωτουρκικών, πως η Άγκυρα θα ασχοληθεί μετά τις γερμανικές εκλογές και τούτο να συνδεθεί ενδεχομένως και με το Κυπριακό.
Αυτό, όμως, έχει αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν (μέχρι και καταλύτης χαρακτηρίσθηκε η ενταξιακή της πορείας) χωρίς να διαπιστωθεί διαφοροποίηση της τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό.