Η «μεσολάβηση» Μπάιντεν, τα ανταλλάγματα, τα ανοικτά θέματα ΗΠΑ με Τουρκία και η Κύπρος
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πλύση εγκεφάλου με σφραγίδα Ερντογάν: Η «Γαλάζια Πατρίδα», το έγκλημα στην Κύπρο και οι γενοκτονίες Ποντίων και Αρμενίων μαθήματα στο νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Τουρκίας
Έτοιμη η Ε.Ε. να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για την Κύπρο, λέει ο Σαρλ Μισέλ: Ανοιχτή η πόρτα για παρέμβαση των Βρυξελλών στο Κυπριακό
Του Κώστα Βενιζέλου
Η Ουάσιγκτον θα ήθελε πολύ να κλείσει το θέμα της ασφάλειας με την τουρκική θέση για συγκρότηση μιας βάσης, στην οποία θα σταθμεύουν τα στρατεύματα της Τουρκίας στην Κύπρο.
Αυτό προκύπτει από τον τρόπο που έθεσε το ζήτημα ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, στη διάρκεια συνάντησής του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, πρόσφατα στη Νέα Υόρκη. Ο Αμερικανός αξιωματούχος μετέφερε την τουρκική θέση για την ασφάλεια, που προβλέπει εσαεί παρουσία της Τουρκίας στο νησί και ζήτησε από τον Πρόεδρο να την αξιολογήσει και να αποφασίσει. «Είναι θέμα δικό σου να αποφασίσεις εάν θα αποδεχθείς ή όχι την πρόταση», φέρεται να είπε ο κ. Μπάιντεν στον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Ωστόσο, από πλευράς Λευκωσίας και Αθήνας, η παρέμβαση του Αντιπροέδρου Μπάιντεν θεωρήθηκε ως υπόδειξη με το γάντι για να γίνει αποδεκτή η πρόταση των Τούρκων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του εξήγησε πως διαφωνεί με την τουρκική πρόταση, η οποία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τους Ελληνοκύπριους.
Πληροφορίες αναφέρουν πως εάν αυτή η πρόταση για δημιουργία τουρκικής βάσης, στα πρότυπα αυτών που έχει η Βρετανία στο νησί, που συνοδεύεται ασφαλώς από το θέμα των εγγυήσεων, γινόταν αποδεκτή από τους Ελληνοκύπριους, τότε ως εξέλιξη θα διευκόλυνε τους Αμερικανούς. Κι αυτό γιατί θα μπορούσαν να το… ανταλλάξουν -λόγω «μεσολάβησης»- με άλλα ανοικτά θέματα που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Τουρκία. Η αμερικανική κυβέρνηση, αν και βρίσκεται στο τελευταίο της στάδιο χρονικά πριν να λήξει η θητεία της, φαίνεται πως θα συνεχίσει τις προσπάθειες για να προχωρήσει η διαδικασία στο Κυπριακό.
Είναι προφανές και από τη συνάντηση Αναστασιάδη- Μπάιντεν, αλλά και από μια σειρά επαφών που είχε ο Πρόεδρος, ότι οι Αμερικανοί θέλουν, παρά τις επιφυλάξεις και την ανησυχία τους για τη συμπεριφορά του καθεστώτος Ερντογάν, να ικανοποιήσουν την Άγκυρα. Η Ουάσινγκτον φαίνεται να είναι όμηρος σε διάφορα θέματα στα οποία έχει λόγο η Τουρκία. Ο πάντοτε φιλικός και έτοιμος να βοηθήσει για το Κυπριακό, Τζο Μπάιντεν, ήταν στην τελευταία συνάντησή του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ένας ψυχρός εκπρόσωπος υπερδύναμης, επιστρατεύοντας υποδείξεις, «παραινέσεις» και θέτοντας διλήμματα.
Αθήνα και Λευκωσία έχουν συμφωνήσει να προχωρήσουν σε νέες παρεμβάσεις σε διεθνές επίπεδο για το θέμα της ασφάλειας. Οι παρεμβάσεις θα γίνουν με βάση τη θέση που έχει κατατεθεί από την ελληνοκυπριακή πλευρά στις συνομιλίες, η οποία στηρίχθηκε στο έγγραφο που έχει ετοιμάσει ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς. Το ελληνικό ΥΠΕΞ, σε σύσκεψη που έγινε την περασμένη εβδομάδα για το Κυπριακό, έχει καθορίσει τα επόμενα βήματα στο ζήτημα αυτό, τα οποία αφορούν τόσο ενημέρωση ξένων κυβερνήσεων και Οργανισμών με επαφές υψηλού επιπέδου, όσο και μέσα από τη δραστηριότητα των διπλωματικών αποστολών της Ελλάδος. Επί τούτου ετοιμάζεται και σχετικό έγγραφο. Πληροφορίες αναφέρουν πως και αυτή τη φορά το θέμα της ασφάλειας/εγγυήσεων θα το «σηκώσει» προσωπικά ο Νίκος Κοτζιάς. Στη Λευκωσία, ως αποτέλεσμα και του συντονισμού με την Αθήνα, θα προχωρήσουν σε παράλληλες επαφές για το θέμα της ασφάλειας.
Το θέμα της πενταμερούς ή πολυμερούς αν και έχει απομακρυνθεί και δεν μπορεί να συγκληθεί στο τέλος Οκτωβρίου, παραμένει στην ατζέντα. Ο στόχος της ομάδας Κυπριακού των Ηνωμένων Εθνών, της Ουάσινγκτον και της Τουρκίας είναι να πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του χρόνου. Το ζητούμενο είναι ασφαλώς να κλείσουν τα υπόλοιπα κεφάλαια. Τα τέσσερα (Διακυβέρνηση, Οικονομία, Ε.Ε., Περιουσιακό), να γίνουν συναντήσεις εκτός Κύπρου για το εδαφικό και μετά να συγκληθεί πολυμερής. Ασφαλώς, το σημαντικότερο είναι με ποια θέση θα προσέλθει στη διάσκεψη το καθεστώς Ερντογάν. Με αυτή που παρουσιάζει σήμερα;
Οι βάσεις και η μετεξέλιξη της Κ.Δ.
Το Λονδίνο δεν ενδιαφέρεται να συμμετάσχει σε ένα σύστημα εγγυήσεων, εκτός κι εάν του ζητηθεί τούτο από τις δυο κοινότητες. Αυτή είναι η επίσημη θέση που διατυπώνεται από βρετανικής πλευράς με κάθε ευκαιρία ενώ προδήλως διαχωρίζει το θέμα των βάσεων, τις οποίες δεν θέλει να τις εγκαταλείψει.
Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, η Λευκωσία έχει διαμηνύσει προς το Λονδίνο πως εάν τεθεί θέμα Συνθηκών, που θα επηρεάζει το θέμα της μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, τότε θα ανοίξει θέμα βάσεων. Αυτό, ως φαίνεται, ούτε να το σκέφτονται θέλουν οι Βρετανοί.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης Ε/κ προς την Τουρκία και το όχι Ακιντζί προς το Σ.Α.
Στις συζητήσεις που έχουν διεξαχθεί στο θέμα της ασφάλειας, στα πλαίσια των συνομιλιών, είναι εμφανείς οι διαφωνίες αλλά και η έλλειψη εμπιστοσύνης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημειώνει στις τοποθετήσεις του πως υπάρχουν πολλά παραδείγματα μη εφαρμογής συμφωνιών από την Τουρκία, παραπέμποντας μεταξύ άλλων και στη Συμφωνία της 3ης Βιέννης. Τα σημειώνει συναφώς πως ενόψει τούτου, δηλαδή της έλλειψης εμπιστοσύνης που έχουν οι Ελληνοκύπριοι προς την Τουρκία, η Λευκωσία ζητά όπως υπάρξουν εγγυήσεις από τη διεθνή κοινότητα ότι η λύση θα εφαρμοστεί. Αυτές οι εγγυήσεις θα μπορούσαν να πηγάζουν από το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Η Λευκωσία στα πλαίσια αυτά ανέδειξε την ανάγκη υιοθέτησης του Κεφαλαίου 7 ως του μέσου και του νόμιμου τρόπου για την ασφάλεια των δυο κοινοτήτων. Όπως περαιτέρω τονίζεται από ελληνοκυπριακής πλευράς, η λύση αλλά και η εφαρμογή της πρέπει να είναι δεσμευτικές. Από τουρκικής πλευράς, ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, υποστηρίζει πως τόσο η Τουρκία όσο και οι Τ/κ απορρίπτουν το Κεφάλαιο 7 καθώς, όπως εξήγησε, δεν εμπιστεύονται το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Προκύπτει από τις τοποθετήσεις του Μουσταφά Ακιντζί ότι δεν θέλουν, όπως αναφέρει, να εξαρτώνται από ένα διεθνές όργανο με το οποίο οι μεγάλες και ισχυρές χώρες του πλανήτη κινούνται εξυπηρετώντας τα δικά τους συμφέροντα. Πάντως, όπως συναφώς πληροφορούμαστε, υπήρξε μια προσπάθεια σε τεχνοκρατικό επίπεδο να πεισθεί η τουρκική πλευρά για την αναγκαιότητα υιοθέτησης της θέσης για το Κεφάλαιο 7. Προτάθηκε μέχρι και αυτοκατάργηση του βέτο των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για να καθησυχαστούν οι τουρκικές ανησυχίες. Όπως πληροφορούμαστε, η τουρκική πλευρά δεν έχει πεισθεί.