Οι τελικές αποφάσεις των δανειστών για τα δάνεια: Στον αέρα οι δανειολήπτες
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τι συμβαίνει στις σχέσεις της Τουρκίας και της Αιγύπτου; Με επιστολή στον ΟΗΕ, το Κάιρο απέρριψε εκ νέου το παράνομο Τουρκολυβικό Μνημόνιο, ενώ ο Σούκρι μετέβη στην Αθήνα…
Ανόητες, αλλά επικίνδυνες, ιδέες για την Κύπρο: Η Ελλάδα δεν μπορεί να απωλέσει τη Μεγαλόνησο, διότι θα είναι η αρχή του τέλους για το Αιγαίο και τη Θράκη… (video)
Συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, που ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση των 2 δισ. ευρώ της υποδόσης και των 10 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, επετεύχθη σήμερα στη 1.30 το πρωί, μετά από πολυήμερες μαραθώνιες διαπραγματεύσεις.
Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε ότι «έχουμε συμφωνία σε όλα, και στα 48 προαπαιτούμενα», ενώ το σχετικό πολυνομοσχέδιο (προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, τιμές γενόσημων φαρμάκων, ρύθμιση για τις 100 δόσεις, ισοδύναμα για τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση και τέλη κυκλοφορίας) κατατίθεται σήμερα στη Βουλή προκειμένου να ψηφιστεί το βράδυ της Πέμπτης.
Επίσης σήμερα, θα ενημερωθεί το Euro Working Group για την επίτευξη της συμφωνίας, και την Παρασκευή θα συνέλθει εκ νέου για να εισηγηθεί θετικά στον ESM για την εκταμίευση των 2 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, που μίλησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, η εκταμίευση των 10 δισ. ευρώ αναμένεται να γίνει αργότερα από τον ESM, διότι πρέπει πρώτα να κλείσουν τα βιβλία προσφορών των τραπεζών, και το τελικό ποσό θα κυμανθεί ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Παράλληλα, από αύριο αρχίζουν οι συζήσεις με τους εκπροσώπους των πιστωτών για το περιεχόμενο του δεύτερου πακέτου των προαπαιτούμενων, το οποίο συναρτάται με την υποδόση του 1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στελέχη του υπουργείου Οικονομίας, η στρατηγική για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και την πώλησή τους σε ξένα funds παραπέμπεται σε άλλο νομοσχέδιο εντός του Δεκεμβρίου. Οι ίδιοι παράγοντες ανέφεραν ότι δεν έχει αποφασιστεί ακόμη ποια δάνεια θα πωληθούν, δηλαδή εάν θα είναι μόνον επιχειρηματικά, ή και στεγαστικά ή καταναλωτικά. Επίσης, τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια πρέπει να διαχωριστούν ανάλογα τόσο με το ύψος τους, όσο και με το ποιον κλάδο της οικονομίας αφορούν.
Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, η συμφωνία για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, αφορά άμεσα στο 25% των δανειοληπτών και επιπλέον σε έναν στους τρεις οφειλέτες (35%) με βάση αντικειμενικά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ενώ θα ισχύουν αυστηρές προϋποθέσεις σχετικά με τη συνεργασία των δανειοληπτών με τα πιστωτικά ιδρύματα.
Ειδικότερα:
Το νέο πλαίσιο αναμένεται να προσφέρει βέβαιη προστασία για μεικτά εισοδήματα από 8.180 για τον άγαμο, 13.917 για το ζευγάρι και 20.639 ευρώ για τετραμελή οικογένεια και για αντικειμενική αξία ακινήτου έως 170.000 ευρώ. Πρόκειται για το 25% των δανειοληπτών με «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια (περίπου 100.000 δάνεια). Ταυτόχρονα, το κράτος ετοιμάζει έναν «κουμπαρά» 100 εκατ. ευρώ για φτωχούς και άνεργους δανειολήπτες, οι οποίοι δεν μπορούν να αποπληρώνουν ούτε την ελάχιστη δόση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τη δόση θα καταβάλλει το κράτος.
Στη δεύτερη κατηγορία, η οποία αφορά σε ένα επιπλέον 35% των δανειοληπτών, προβλέπεται μια αξιολόγηση της θέσης του δανειολήπτη (τεστ αποτίμησης περιουσίας) που θα ενέχει τον κίνδυνο πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις και εάν ο δανειολήπτης κριθεί μη συνεργάσιμος μετά την υπαγωγή του στον νόμο. Αφορά σε εισοδήματα 13.906 ευρώ για τον άγαμο, 23.659 ευρώ για το ζευγάρι και 35.086 ευρώ για την τετραμελή οικογένεια, και αντικειμενική αξία ακινήτου έως 230.000 ευρώ. Ο δανειολήπτης θα έχει σταθερή δόση για τρία χρόνια.
Τέλος, θα υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές» (ο αριθμός τους είναι μεγάλος, σύμφωνα με τους θεσμούς) και είναι πιθανόν να ζητήσει η σχετική τράπεζα ανανέωση όλων των φακέλων των δανείων για να αποτιμήσει κατά περίπτωση την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη.
Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, υπάρχουν περίπου 1.200.000 στεγαστικά δάνεια, εκ των οποίων τα 400.013 δάνεια έχουν «κοκκινίσει», με περίπου 170.000 από αυτούς τους δανειολήπτες έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στον «νόμο Κατσέλη».
Όμηρος Εμμανουηλίδης, ΑΘΗΝΑ
Σύμφωνα με πληροφορίες του Πρώτου Θέματος από κυβερνητικές πηγές, το πολυνομοσχέδιο θα προβλέπει:
1. Ποια ακίνητα θα βγαίνουν σε πλειστηριασμό και ποια όχι:
– από πλειστηριασμούς θα εξαιρείται μόνον η πρώτη (ή κύρια) κατοικία, δηλαδή όχι τα εξοχικά ή δευτερεύουσες κατοικίες. Θα την σώσουν το 25% των δανειοληπτών. Δεδομένου ότι στην κυβέρνηση υπολογίζουν ότι από τα 1.200.000 ενεργά δάνεια, δεν εξυπηρετούνται περίπου τα 400.000 και τα 170.000 από αυτά υπάγονται (ή εκκρεμούν να υπαχθούν) στο Νόμο Κατσέλη, θα μπορέσουν να διασωθούν περίπου 150.000-200.000 σπίτια. Με άλλα λόγια, τουλάχιστον 30.000-50.000 σπίτια θα αλλάξουν χέρια, μέσω πλειστηριασμών.
– αυτόματη και πλήρη προστασία θα απολαμβάνουν μόνον οι πιο φτωχοί. Αυτοί θα επιλεγούν με βάση το εισόδημα και την αντικειμενική αξία του σπιτιού. Θα πρέπει η αντικειμενική αξία του σπιτιού να μην ξεπερνά τις 170.000 ευρώ και το δηλωθέν εισόδημα τα 8.180 ευρώ προκειμένου για άγαμο, ή τα 13.917 για ζευγάρι χωρίς παιδιά, ή 17.278 ευρώ για οικογένεια με ένα παιδί, ή τα 20.639 ευρώ για οικογένεια με δύο παιδιά και άνω (σσ: το όριο δεν αυξάνεται παραπάνω όσα παιδιά και αν έχει παραπάνω η οικογένεια)! Υπολογίζεται ότι στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν περίπου 100.000 δανειολήπτες (το 25% των κόκκινων δανείων).
– αν οι δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας δεν μπορούν να πληρώσουν τίποτε ή ούτε την ελάχιστη δόση, το κράτος ετοιμάζει “κουμπαρά” 100 εκατ. ευρώ για να πληρώσει το ίδιο τα λεφτά των δόσεων στις τράπεζες.
– όποιος ξεπερνά έστω και κατά ένα ευρώ τα όρια εισοδήματος και περιουσίας, αλλάζει κατηγορία και απειλείται με πλειστηριασμό. Περίπου 100.000-150.000 δανειολήπτες θα προσπαθήσουν όμως να ενταχθούν στην δεύτερη «ταχύτητα» προστασίας, εφόσον εκπληρούν τα ειδικά όρια που θα προβλεφθούν.
– στην δεύτερη κατηγορία θα ανήκουν όσοι έχουν ελαφρώς υψηλότερα εισοδήματα από την πρώτη και συγκεκριμένα, αν έχουν σπίτι αντικειμενικής αξίας έως 230.000 ευρώ και εφόσον δηλώνουν στην εφορία 13.906 ευρώ προκειμένου για άγαμο, 23.659 ευρώ για ζευγάρι, 29.372 ευρώ για οικογένεια με 1 παιδί ή 35.086 ευρώ για οικογένεια με επιπλέον παιδιά, όσα και αν είναι αυτά (πχ τρίτεκνες, πολύτεκνες κλπ).
– στην περίπτωση αυτή, δεν υπάρχει αυτόματη προστασία. Ο δανειολήπτης θα πρέπει να περάσει από ειδικά «τεστ». Προβλέπεται αξιολόγηση της θέσης του δανειολήπτη (το λεγόμενο “τεστ αποτίμησης περιουσίας”), αν ο δανειολήπτης κριθεί συνεργάσιμος με την τράπεζα, αν πλήρωνε κανονικά πριν την κρίση κλπ.
– ο δανειολήπτης θα έχει σταθερή δόση για τρία χρόνια, έως το τέλος του 2018. Μετά θα υπάρξει αναθεώρηση του συστήματος και των ορίων.
– την δόση θα την συμφωνήσουν διαδικαστικά τράπεζα και δανειολήπτης. Θα εξαρτάται από τα οικονομικά στοιχεία του δανειολήπτη αλλά και ως ποσοστό επό της τρέχουσας εμπορικής αξίας της κατοικίας. Και τα δύο στοιχεία που καθορίζουν την δόση, θα τα υπολογίζει η τράπεζα (πχ μέσω εμπειρογνωμόνων εκτιμητών, μεσιτών κλπ).
– σε περίπτωση που η τρέχουσα εμπορική αξία είναι –λόγω κρίσης- κατώτερη της αντικειμενικής που είχε συμφωνηθεί στα συμβόλαια αγορά της κατοικίας, τότε και το δάνειο θα προσαρμόζεται σε αυτήν. Άρα το δάνειο θα «κουρεύεται» και θα μειώνεται στην εμπορική αξία αντί της αντικειμενικής στην οποία είχε υπολογιστεί το κάθε ακίνητο.
2.Αλλαγές στις 100 δόσεις:
Αυστηροποιούνται οι όροι της ρύθμισης ώστε να την χάνουν ευκολότερα όσο δεν πληρώνουν στην ώρα τους. Σήμερα ο οφειλέτης αποβάλλεται από τη ρύθμιση σε περίπτωση που δεν εξοφλήσει ή δεν ρυθμίσει σε δόσεις μια νέα τρέχουσα ληξιπρόθεσμη οφειλή προς το Δημόσιο σε διάστημα 30 ημερών από την ημέρα που θα του κοινοποιείται η σχετική ειδοποίηση. Η προθεσμία των 30 ημερών θα μειωθεί στις 15 (ή 20) ημέρες, από τον Ιούνιο του 2016 και, μετά, στις 15 (ή 10) μέρες από τον Ιανουάριο του 2017. Μετά το 2017, θα χάνεται την επόμενη μέρα καθυστέρησης.
3. Σε δόσεις και μη ληξιπρόθεσμα:
Πάγια ρύθμιση χρεών των 12 δόσεων διευρύνεται και θα μπαίνουν και οφειλές πριν καν καταστούν ληξιπρόθεσμες. Αυτό βοηθά όσους βλέπουν ότι δεν μπορούν να πληρώσουν μαζεμένα τα χαράτσια της εφορίας. Και αν δεν έχουν ακόμη καταστεί ληξιπρόθεσμα, θα τα εντάσσουν στην πάγια ρύθμιση με τις 12 μηνιαίες δόσεις, υποβάλλοντας ηλεκτρονικά αίτηση μέσω taxisnet και με μια υπεύθυνη δήλωση για το τρέχον ύψος του μηνιαίου εισοδήματος και των μηνιαίων δαπανών. Έτσι θα κρίνεται η αδυναμία του να πληρώσει στην ώρα της τις επόμενες οφειλές του. Δηλαδή όποιος οφειλέτης είναι ενταγμένος στη ρύθμιση των 100 δόσεων και ταυτόχρονα έχει νέα οφειλή (π.χ. φόρο εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ) θα μπορεί να εντάξει το χρέος αυτό στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων πριν καταστεί ληξιπρόθεσμη η πρώτη δόση. Η διαδικασία αυτή εν μέρει και σήμερα, αλλά χρειάζεται να γίνει στην ΔΟΥ και όχι από το σπίτι μέσω ίντερνετ.
4. Φόρος στον «τζόγο» αντί στην εκπαίδευση:
Το μέτρο της επιβολής ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση καταργείται και αντικαθίσταται με άλλα ισοδύναμα μέτρα, με βασικότερο την επιβολή ειδικού τέλους 0,05 ευρώ ανά στήλη τυχερού παιχνιδιού του ΟΠΑΠ. Το κουαρτέτο των θεσμών όμως εκτιμά ότι λείπουν 100 εκατ. ευρώ. Προβάλλουν σαν επιχείρημα τον κίνδυνο πτώσης του τζίρου και κατά συνέπεια τη μείωση των εσόδων. Για το σκοπό αυτό, συζητούνται και θα εξειδικευτούν μέσα στις επόμενες ώρες και πρόσθετα άλλα μέτρα που θα καλύψουν τις αποκλίσεις.