ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΑΚΗ ΚΟΣΩΝΑ
Αν η εξουσία είναι ταυτόσημη με την καταστολή, τότε η Αριστερά δεν μπορεί να την ασκήσει ή να μετέχει σε αυτήν. Μπορεί να μαθητεύει, αλλά αν τελειοποιήσει τις γνώσεις της και τις μετατρέψει σε καθημερινότητα, δεν θα είναι Αριστερά. Αν ενσωματώσει τους μηχανισμούς και το πλέγμα ιδεών ελέγχου της κοινωνίας ώστε αυτή (φοβούμενη) να μην αντιδρά σε οτιδήποτε, τότε ελαχιστοποιεί τα στοιχεία που την αντιδιαστέλλουν από την Δεξιά.
Ο λαός αναγνωρίζει και ονοματίζει στη βάση στοιχείων, συμπεριφορών και δημόσιας στάσης των πολιτικών δυνάμεων, όχι μόνο στη βάση προγραμμάτων και αρχών- συχνά δεν γνωρίζει κανένα από τα δύο. Όταν μια πολιτική δύναμη της Αριστεράς οδηγείται μέσα από συγκυρίες ή από ώριμες συνθήκες στην εξουσία, καλείται να αποκηρύξει ή να αναστείλει (στην καλύτερη περίπτωση) σημαντικό μέρος του χαρακτήρα και των αρχών της, αποδεχόμενη ταυτόχρονα τη λειτουργία μηχανισμών που απέρριπτε.
Η εφαρμογή στην καθημερινότητα αυτής της συνθήκης οδηγεί σε μια εσωτερική αντίφαση που παραπέμπει σχεδόν νομοτελειακά σε ιδεολογικές και πολιτικές συγκρούσεις. Έξω, στην κοινωνία, προκαλεί ένα σοκ, μια απογοήτευση: Και των δύο προηγείται η έκπληξη από μιαν απόφαση, ένα πολιτικό γεγονός, που συνοψίζεται στη φράση «δεν το περίμενα απ’ αυτούς, από τη Δεξιά ναι, αλλά κι απ’ αυτούς…». Εάν μάλιστα το γεγονός αυτό εμπεριέχει χαρακτηριστικά πολιτικής βίας (από συγκρούσεις με δυνάμεις ασφάλειας και τάξης, μέχρι βίαιες παρεμβάσεις του κράτους στη ζωή των ανθρώπων, ακόμα κι αν αυτές γίνονται στο όνομα της εισπρακτικής ή άλλης νομιμότητας) η έκπληξη αποτελεί σύντομο συναίσθημα και τη θέση της παίρνει η απογοήτευση και η οργή. Δεν είναι σαφής και γνωστή η σειρά.
Στην περίπτωση που δεν επιστρατεύεται βία αλλά επιλέγεται η λογική του «στρογγυλέματος» των αιχμηρών θεμάτων και, στη συνέχεια, της αφομοίωσής τους από το σύστημα κυβερνητικών αρχών και αξιών, έχουμε την εύκολη αντίδραση της κοινωνίας που κωδικοποιείται στη φράση «κι αυτοί τα ίδια κάνουν. Με άλλο τρόπο, αλλά τα ίδια». Την κατάσταση για την κυβερνώσα αριστερά μπορεί να σώζει εν μέρει η επιλογή αυτής της πρότασης και όχι της άμεσα αυστηρής και καταδικαστικής «όλοι ίδιοι είναι». Αλλά για πόσο;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εξουσία για την Αριστερά ανά τον κόσμο είναι νέο στοιχείο και όχι βιωματική σχέση. Δεν αποτελεί μέρος της γενετικής μνήμης της και έτσι, δεν είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα για τη διατήρησή της: Δεν έχει επέλθει η αλληλεξάρτηση επιθυμιών και αναγκαιότητας και η εξάρτηση από τη γοητεία της εξουσίας δεν είναι τέτοια που να οδηγεί στην παράβαση αρχών και αξιών. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος μιας αριστερής κυβέρνησης είναι να αρχίσει να θεωρεί τα πάντα φυσιολογικά. ΄Η, εντασσόμενα (δυνάμενα να ενταχθούν) στο σύστημα των δικών της αξιών, υποτιμώντας έτσι τη δύναμη συστημάτων που προϋπήρξαν της δικής της εξουσίας και προσδιόρισαν αρχές και κυβερνητική ζωή των προηγουμένων.
Ούτε όλα είναι φυσικά και φυσιολογικά, ούτε «εντάσσονται». Μερικά είναι ξένα, εχθρικά και υπονομευτικά για την πολιτική αυτονομία, την προσωπική και συλλογική αξιοπρέπεια αυτών που νίκησαν σε εκλογές επειδή ήθελαν να αλλάξουν το περιεχόμενο της εξουσίας και του τρόπου διακυβέρνησης. Μήπως, όμως, η εξουσία είναι από τη φύση της, Δεξιά; Αν είναι έτσι, υπάρχει ένας ακόμα λόγος να αντιμετωπιστεί με οργάνωση και καχυποψία.
- Ο Άκης Κοσώνας είναι δημοσιογράφος – Αθηναϊκό Πρακτορείο