Κωδικός της Τουρκίας ο «διαμοιρασμός» του αερίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Εκβιαστικά και επιστρατεύοντας την τακτική του εκφοβισμού θα κινηθεί η Τουρκία αυτή την περίοδο, επιχειρώντας να εξουδετερώσει τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Λευκωσίας, να δημιουργήσει τετελεσμένα, να αποτελέσει «συνέταιρος στο κέρδος από τα ενεργειακά». Ο κωδικός της τουρκικής επιχείρησης αυτής ονομάζεται «διαμοιρασμός».
Είναι σαφές πως η Άγκυρα είναι διατεθειμένη να χοντρύνει το παιχνίδι αξιοποιώντας τις εξελίξεις στην περιοχή, θεωρώντας πως αποτελεί ευκαιρία για να δημιουργήσει τετελεσμένα στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς είναι ο διαμοιρασμός του φυσικού αερίου είτε με λύση του Κυπριακού είτε χωρίς. Τούτο θα επιτευχθεί, αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, επιστρατεύοντας ένα πιεστικό δίλημμα, το οποίο θα θέσουν οι Τούρκοι προσεχώς προς τη Λευκωσία: Είτε θα τα χάσετε όλα είτε θα πάρετε τα μισά.
Η επιτυχία του τουρκικού σχεδιασμού δεν είναι εξασφαλισμένη για την Άγκυρα, καθώς είναι προφανές πως η κατάσταση στην περιοχή είναι ρευστή, συνεχώς μεταβλητή και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το τι μέλλει γενέσθαι. Σήμερα ευνοείται η Άγκυρα ενώ προ εξαμήνου διαφαινόταν μια αναβάθμιση της Λευκωσίας, που είχε ενεργοποιήσει και τις ΗΠΑ, οι οποίες είχαν βαπτίσει την Κύπρο ως «στρατηγικό εταίρο» τους στην περιοχή. Τα διαδραματιζόμενα, όμως, στην περιοχή, ο πόλεμος κατά του Ισλαμικού Κράτους, άλλαξε τα δεδομένα, τις ισορροπίες και τους ρόλους.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, είναι πρόδηλο πως η Τουρκία θα προσπαθήσει να σταματήσει τον προγραμματισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πεδίο της ενέργειας και να δημιουργήσει «γκρίζες ζώνες». Είναι σαφές πως παρακολουθώντας τα βήματα της Λευκωσίας στο πεδίο της ενέργειας, γινόταν αντιληπτό από την Τουρκία πως δημιουργούνταν νέα δεδομένα. Οι προσπάθειες για επίτευξη συμφωνιών της Κυπριακής Δημοκρατίας με τρίτες χώρες για πώληση φυσικού αερίου, θα δημιουργήσουν, σύμφωνα με την Άγκυρα, «τετελεσμένα» στην περιοχή. Ως εκ τούτου, οι νέες προκλήσεις της Τουρκίας συνδέονται και με τις εξελίξεις στο θέμα των συμφωνιών και στόχος της είναι να τις αποτρέψει.
Την ίδια ώρα, ισχυρά κράτη ενώ είναι πρόδηλο ότι δεν επιθυμούν σε καμία περίπτωση να προκληθούν νέες εστίες ανωμαλίας στην περιοχή, λόγω των εξελίξεων σε άλλα μέτωπα, αποφεύγουν να αντιδράσουν. Ξένες διπλωματικές πηγές υποστήριζαν ότι «μπορεί αυτή η κρίση και η ένταση να επισπεύσει κάτω από κάποιες συνθήκες και την επίλυση του Κυπριακού». Επί του παρόντος αυτό δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, αντίθετα λόγω των προκλήσεων η διαδικασία έχει ανασταλεί και η επανάληψή της, δεν θα είναι δύσκολο εγχείρημα.
Η Λευκωσία, βρίσκεται σε δύσκολη θέση καθώς «η απρόβλεπτη Τουρκία είναι σήμερα προβλέψιμη και αποφασισμένη να επιβάλλει τετελεσμένα». Η Κυπριακή Δημοκρατία ανέμενε διαφορετική αντίδραση και στήριξη από τρίτους. Βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με κυβερνήσεις και είναι προφανές πως ακόμη δεν έχει εξασφαλίσει οτιδήποτε ισχυρό από αμερικανικής πλευράς. Παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες και τις ψηλές προσδοκίες, η δημόσια στάση των Αμερικανών παραμένει ουδέτερη και χλιαρή. Η κυπριακή κυβέρνηση βρίσκεται, πάντως, σε ανοικτή γραμμή με Τελ Αβίβ και Κάιρο, χώρες της περιοχής, που μπορούν, όπως εκτιμάται, να βοηθήσουν. Με το Ισραήλ, θα γίνουν τις επόμενες ημέρες και κάποια πρακτικά βήματα, που θα στείλουν μηνύματα.
Πάντως, είναι σαφές πως η κρίση αυτή δεν μπορεί εύκολα να εκτονωθεί. Κυρίως γιατί η Άγκυρα φαίνεται πως θα τεντώσει στο σχοινί κανείς δεν ξέρει που θα οδηγήσει τούτο.
Αποφάσισε για «Μπαρμπάρος» προσωπικά
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραμένει για το διεθνή παράγοντα ένας «αστάθμητος παράγοντας», ο οποίος μπορεί να αντιδράσει ανά πάσα στιγμή διαφορετικά. Όπως αναφέρουν ξένοι διπλωμάτες, την έξοδο του «Μπαρμπάρος» στην περιοχή νοτίως της Κύπρου, την αποφάσισε ο ίδιος προσωπικά και την εντάσσει στην προσπάθεια να «κερδίσει πόντους» εντός και εκτός Τουρκίας.
Ο Ερντογάν Θεωρεί πως οι εξελίξεις τον ευνοούν να προκαλέσει κρίση έχοντας αντίπαλο τον «πιο αδύνατο κρίκο της περιοχής». Την ίδια ώρα γνωρίζει ότι τον έχουν ανάγκη στο πόλεμο κατά των τζιχαντιστών και αυτό θα το διαπραγματευτεί σκληρά. Το κλίμα στα διεθνή ΜΜΕ δεν είναι ευνοϊκά για τον νεοσουλτάνο της Άγκυρας, ωστόσο, είναι προφανές ότι αυτό δεν ενοχλεί κάποιες κυβερνήσεις να συνεχίσουν να φλερτάρουν με τον Ερντογάν.
Δύσκολο σταυρόλεξο για τον κ. Άιντα
Ο ΝΕΟΣ ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στο Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, γνώριζε πως ανελάμβανε μια δύσκολη αποστολή, πλην όμως ήλπιζε πως διάφορες συγκυρίες και παράγοντες θα ευνοούσαν το «άστρο του». Γρήγορα αντιλήφτηκε ότι το έργο του θα είναι δύσκολο και οι προσπάθειες του ιδιαίτερα περίπλοκες. Όλα τα ταξίδια του στην Κύπρο, από της ανάληψης των καθηκόντων του και εντεύθεν χαρακτηρίστηκαν από αρνητικές εξελίξεις. Τα παράνομα διαδοχικά ταξίδια Ερντογάν και Νταβούτογλου στα κατεχόμενα και εσχάτως η δέσμευση της περιοχής νοτίως της Κύπρου για έρευνες από το «Μπαρμπάρος», προκαλούν εντάσεις και περιπλέκουν την κατάσταση.
Τι θα κάνει ο Νορβηγός αξιωματούχος του ΟΗΕ; Παρόλο που έφυγε χωρίς να ενημερώσει για τα επόμενα του βήματα, είναι προφανές πως θα συνεχίσει να εργάζεται και να προετοιμάζεται για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων. Θα περιοριστεί μεν σε ασκήσεις επί χάρτου, θα προχωρήσει ωστόσο να ετοιμάσει γεφυρωτικές προτάσεις. Αν και τούτο θα γινόταν με τη συζήτηση των διαφόρων θεμάτων και κεφαλαίων, ωστόσο, θα επιχειρήσει να το κάνει από τώρα έχοντας ενώπιον του υλικό που έχει παραχθεί με βάση τις συζητήσεις που διεξάγονται από το 2008 και εντεύθεν. Όπως και δημόσια ανέφερε, οι γεφυρωτικές του προτάσεις θα αφορούν τις λεγόμενες ήπιες διαφωνίες.
Η μεθοδολογία των Ηνωμένων Εθνών, όπως την έχει συμφωνήσει με τους εμπλεκόμενους αφορά τη συζήτηση των διαφόρων πτυχών του Κυπριακού παράλληλα και αλληλοσυνδέοντας τα κεφάλαια. Τούτο, όμως, επί του παρόντος μπαίνει στο συρτάρι μέχρι την επανάληψη της διαδικασίας. Ποιος θα κάνει το πρώτο βήμα για να ξεπαγώσει η διαδικασία; Μπορεί να γίνει κίνηση από τη Λευκωσία πριν αρθούν οι τουρκικές προκλήσεις; Θα τραβήξει στα άκρα με τις ενέργειες της η Τουρκία; Όλα αυτά είναι ερωτήματα, τα οποία απασχολούν το Διεθνή Οργανισμό και την ομάδα Κυπριακού.
ΠΗΓΗ: WWW.PHILENEWS.COM