Η πανδημία, η οικονομία και το φάντασμα της αβεβαιότητας: Τι θα συμβεί με τον τουρισμό;
File Photo: Ένας άντρας παρακολουθεί το μόνιτορ του χρηματιστηρίου στην Ταϊβάν. EPA/DAVID CHANG
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αν μας έλεγε κάποιος πριν μερικά χρόνια το τι θα συνέβαινε το 2020, αυτή την χρονιά που πριν ένα μήνα μας άφησε, σίγουρα στην καλύτερη περίπτωση δεν θα τον πιστεύαμε.
Αυτό που βίωσε ολόκληρος ο πλανήτης είναι κάτι πρωτοφανές και ουδείς έμεινε ανεπηρέαστος. Κανείς μας δεν πρόκειται να ξεχάσει αυτή την χρονιά που όλοι αντιμετωπίσαμε και εξακολουθούμε να αντιμετωπίζομε έναν φονικό ιό, αλλά και την σκληρή πραγματικότητα της αβεβαιότητας για το τι θα γίνει μετά.
- Αν κάνουμε ένα σύντομο οικονομικό απολογισμό για την χρονιά του 2020, που έφυγε, θα δούμε ότι η οικονομία βυθίστηκε στην βαθύτερη ύφεση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο! Οι αγορές μετοχών κατρακύλησαν στα τέλη Φεβρουαρίου και Μαρτίου, ενώ μετά παρατηρήθηκε μια έντονη άνοδος κυρίως λόγο της άνευ προηγουμένου στήριξης από Κυβερνήσεις και Κεντρικές Τράπεζες.
Οι επιχειρήσεις -μικρές, μεσαίες, μεγάλες- συνεχίζουν μετράνε τις πληγές τους, που ακόμα δεν έχουν κλείσει και «τρέχουν» ζημιές, ενώ πλέον πολλές από αυτές ειδικά στον χώρο της εστίασης, απειλούνται με «λουκέτα». Από την άλλη μεριά το 2021 έχει κάνει ήδη την εμφάνιση του και έχει μπει θα λέγαμε με το «αριστερό», κυρίως λόγο των μεταλλάξεων του ιού. Αυτές οι μεταλλάξεις φυσικά θα συνοδευτούν και με νέα πρόσθετα μέτρα, λογικά πιο αυστηρά!
Όσον αφορά την οικονομία για το 2021 η αναζήτηση αποδόσεων θα γίνει πιο δύσκολη, ενώ ο COVID-19 δεν θα μας αφήσει έτσι εύκολα. Ίσως οι Κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν πάλι επιδημιολογικές κρίσεις και μετά το 2ο κύμα, να έχουμε και 3ο όπως πολλοί πιστεύουν.
Βέβαια πλέον έχουν ως συμμάχους τους σημαντικούς παίκτες, πρώτον την εμπειρία μετά και το 2ο κύμα που ήδη αντιμετωπίζουμε και δεύτερον το εμβόλιο που ήδη έχει κάνει την εμφάνιση του στην αγορά και όλες οι χώρες έχουν ξεκινήσει τους μαζικούς εμβολιασμούς. Ίσως υπάρχουν βέβαια κάποιες καθυστερήσεις, αλλά η λύση πιστεύω δεν θα αργήσει να έρθει και να ξεπεραστεί και αυτό το εμπόδιο!
Συγκεκριμένα, η ανάκαμψη για την Ελλάδα το 2021, φαίνεται έντονη. Βέβαια αξίζει να σημειώσουμε ότι όπως φαίνεται να παραδέχεται το ΔΝΤ ένα μεγάλο ποσοστό για το ράλι που έρχεται για την χώρα μας θα οφείλεται στα χρήματα που θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η αλήθεια είναι πως αναμένεται μια δυνατή χρονιά, αν αναλογιστεί κανείς και την έκδοση του νέου 10ετές ομολόγου με επιτόκιο μόλις 0.75% που είναι ένα νέο ιστορικό χαμηλό για οποιαδήποτε διάρκεια έκδοσης. Το χρηματιστήριο έχει πάρει σε γενικές γραμμές ένα μερικό ριμπάουντ αν και ακόμα υποτιμημένο και ενώ τις τελευταίες ημέρες κυριαρχούν οι πωλητές. Από την άλλη ξένοι οίκοι που είχαν φύγει το 2015, επιστρέφουν, όπως το East Capital Asset Management.
Οι τράπεζες αντιμετωπίζουν τα κόκκινα δάνεια αποτελεσματικά, ενώ ταυτόχρονα ετοιμάζονται και για το σχέδιο του «Ηρακλή 2», που αν όλα πάνε καλά θα απορροφήσει τιτλοποιήσεις ύψους περίπου 32 δισ. Υπολογίζεται πως τα νέα NPE’s που θα δημιουργηθούν λόγο της πανδημίας, θα είναι διαχειρίσιμα και δεν θα δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα για τις τράπεζες. Ακόμα η σταδιακή άρση των περιορισμών του COVID-19, θα ενισχύσει την τουριστική βιομηχανία και η τουριστική σεζόν είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει και νωρίτερα από προηγούμενες χρονιές.
- Προσωπικά προβλέπω σημαντική αύξηση στον τουρισμό αν αναλογιστεί κανείς το γεγονός ότι το προηγούμενο καλοκαίρι όλοι μας στερηθήκαμε τις καλοκαιρινές διακοπές. Μην ξεχνάμε ότι περιμένουμε και την εισροή κεφαλαίων από την ΕΕ.
Το ΑΕΠ σύμφωνα με πρόβλεψη της ΕΕ το 2021 θα φτάσει το 5%, από την ύφεση του 11,7% για το γ’ τρίμηνο σε ετήσια βάση σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε ύφεση της τάξης του 9% για το 2020. Τέλος αξιοσημείωτη να αναφερθεί είναι και η ψηφιακή στροφή που κάνουν πολλές επιχειρήσεις ώστε να ενισχύσουν τις πωλήσεις τους και τελικά να καταφέρουν να επιβιώσουν. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει χρηματοδότηση για την δημιουργία e-shop, ενώ έχει προδημοσιευθεί και το αντίστοιχο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ.
Αν πρέπει να κάνει κανείς μια πρόβλεψη για το τι έρχεται μετά θα λέγαμε ότι η ύφεση δεν έχει φανεί ακόμα στην αγορά και στην πραγματική οικονομία. Τα δύσκολα είναι μπροστά. Όταν το Κράτος δεν θα στηρίζει οικονομικά τις επιχειρήσεις με προγράμματα και πολλές από αυτές θα πρέπει να σταθούν μόνες τους στα πόδια τους και να ορθοποδήσουν ξανά, τότε θα φανεί το πραγματικό αντίκτυπο της πανδημίας στην οικονομία.
Όλες οι επιχειρήσεις λοιπόν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που απαρτίζουν την πραγματική οικονομία θα πρέπει να καταλάβουν πλέον ότι αν δεν μειώσουν τα κόστη τους, δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Αυτό ίσως είναι κάτι αυτονόητο στην αγορά, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνεται. Βέβαια αποτελεί μονόδρομο για την νέα πραγματικότητα στην οποία καθημερινά ενσωματωνόμαστε!
Να κλείσω λέγοντας ότι όλα τα θετικά στοιχεία που φαίνεται να φέρνει μαζί του το 2021 δεν σημαίνουν φυσικά ότι η πανδημία σταματάει εδώ, απλά ο ρυθμός ανάπτυξης μπορεί να σταθεροποιηθεί και στα επόμενα έτη του 2022 και του 2023 να έχουμε επανέλθει πλήρως σε μια νέα κανονικότητα πιο αποδοτική!
-Φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, στο τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.