Ο Μάας θέλει να φέρει Έλληνες και Τούρκους σε ένα τραπέζι: Ο “άχαρος” ρόλος της Γερμανίας!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Όπλο στην αντιμετώπιση του δημογραφικό προβλήματος και η κάλυψη κρυοσυντήρηση ωαρίων από τα δημόσια ταμεία, υποστηρίζει στέλεχος της Ελληνικής Μαιευτικής Εταιρείας

Συνάντηση στα Χανιά Μητσοτάκη με Αμερικανούς Ρεπουμπλικανούς Γερουσιαστές: Βασικά θέματα ενέργεια και η διμερής αμυντική συνεργασία-Παρών ο Δένδιας

Βήμα προσθές για τα Ελληνικά πανεπιστήμια: Στόχος η διεθνοποίησης τους και δη το άνοιγμα προς τις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Pharos 3.0

Όταν ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου  συνομιλεί με τον Γερμανό συνάδελφό του Χάικο Μάας, έχει κυρίως μία επιθυμία: Να αρθεί το συντομότερο δυνατόν η ταξιδιωτική προειδοποίηση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για την Τουρκία.

Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό ειδικά για τον Cavusoglu, καθώς η τουριστική μητρόπολη Alanya είναι η γενέτειρά του και η εκλογική του περιφέρεια.

Έτσι ξεκινά η ανταπόκριση του Gerd Höhler από την Αθήνα στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt. Τίτλος: «Ο Υπουργός Εξωτερικών Maas θέλει να φέρει Έλληνες και Τούρκους σε ένα τραπέζι». Υπότιτλος: «Οι εντάσεις μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας απασχολούν τη γερμανική Προεδρία της ΕΕ. Ο Υπουργός Εξωτερικών Maas διερευνά τρόπους με τους οποίους τα κράτη θα μπορούσαν να προσέλθουν σε συνομιλίες»

• Ο Cavusoglu ήρθε στο Βερολίνο ειδικά γι’ αυτό το λόγο στις αρχές Ιουλίου. Την περασμένη Παρασκευή είχε και πάλι τηλεφωνική συνομιλία με το Maas. Αλλά αυτή τη φορά θα πρέπει να αφορούσε ένα θέμα, το οποίο απασχολεί το Maas ολοένα και περισσότερο: Τις πρόσφατες εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

Ο Maas επισκέφθηκε την Αθήνα για συναντήσεις με τον Έλληνα συνάδελφό του Νίκο Δένδια και τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Το διακύβευμα ήταν η διερεύνηση του τρόπου, με τον οποίο οι δύο γειτονικές χώρες θα προσέλθουν σε συνομιλίες, και κατά πόσον η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει ως προς αυτό. Με αυτήν την ατζέντα, ο Maas είχε θέσει υψηλούς στόχους.

Καμία σύγκρουση στην Ευρώπη δεν είναι τόσο περίπλοκη όσο οι ελληνοτουρκικές διαφορές. Και πουθενά στην ήπειρο δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος στρατιωτικής σύγκρουσης απ’ ό,τι στο Αιγαίο. Τούρκοι και Έλληνες πιλότοι μαχητικών αεροσκαφών σχεδόν καθημερινά καταδιώκουν ο ένας τον άλλον στον διαφιλονικούμενο εναέριο χώρο και πραγματοποιούν επικίνδυνους ελιγμούς.

Για δεκαετίες, οι δύο γειτονικές χώρες βρίσκονται σε αντιπαράθεση για τα σύνορα, τις ζώνες κυριαρχίας και τις αρμοδιότητες ελέγχου στο Αιγαίο. Η σύγκρουση είναι ιδιαίτερα συναισθηματικά φορτισμένη, επειδή η σημερινή Ελλάδα αποτελούσε για περίπου τέσσερις αιώνες κομμάτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η τουρκική κυριαρχία έληξε μεν πριν από διακόσια χρόνια με τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα, αλλά πολλά από τα σημερινά ζητήματα έχουν τις ρίζες τους στην οθωμανική κατοχή.

Οι εντάσεις έχουν αυξηθεί επικίνδυνα, από τότε που ανακαλύφθηκαν στην Ανατολική Μεσόγειο πολλά υποσχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αμφισβητεί τις ΑΟΖ που δικαιούνται Ελλάδα και την Κύπρος βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

• Στα τέλη του 2019, ο Erdogan υπέγραψε συμφωνία με τον μεταβατικό Πρωθυπουργό της Λιβύης Fayiz as-Sarradsch, με την οποία και οι δύο χώρες οριοθετούν τις ΑΟΖ τους. Μέσω αυτής, η Λιβύη και η Τουρκία διεκδικούν το θαλάσσιο διάδρομο μεταξύ των ακτών τους, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα ελληνικά νησιά της Κρήτης, της Κάρπαθου και της Ρόδου που βρίσκονται στην περιοχή. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η συμφωνία αντιβαίνει στο Διεθνές Δίκαιο.

Με τη συμφωνία, η Τουρκία δεν εγείρει απλώς νέες αξιώσεις στην ελληνική ΑΟΖ. Θέλει επίσης να μπλοκάρει την προγραμματισμένη κατασκευή του αγωγού EastMed που χρηματοδοτείται από την ΕΕ. Ο αγωγός έχει σχεδιαστεί να μεταφέρει στην Ευρώπη φυσικό αέριο από τις περιοχές άντλησής του στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ προειδοποίησαν την Τουρκία πριν από μια εβδομάδα να μην προχωρήσει στις έρευνές της για φυσικό αέριο στη Μεσόγειο, τις οποίες θεωρούν «παράνομες». Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Josep Borell, προετοιμάζει τώρα κυρώσεις κατά της Άγκυρας.

Ο Ερντογάν δεν εντυπωσιάζεται από όλα αυτά. Από το Σάββατο, το τουρκικό σκάφος γεώτρησης βαθέων υδάτων «Yavuz» αναζητά φυσικό αέριο 90 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Κύπρου -σε μια θαλάσσια περιοχή, για την οποία η κυβέρνηση στη Λευκωσία έχει ήδη συνάψει συμφωνίες παραχώρησης με τις εταιρείες ενέργειας Total και Eni. Ο Erdogan πλήττει πλέον και τα συμφέροντα της Γαλλίας και της Ιταλίας στη Μεσόγειο.

Ο Τούρκος αρχηγός του κράτους βασίζεται κατά τα φαινόμενα στο ότι με τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες έχει ισχυρό μέσο πίεσης έναντι της ΕΕ. Το πώς μπορεί να το χρησιμοποιήσει καταδείχθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου, όταν φρόντισε να μεταφερθούν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες σε μία πολιορκία των ελληνικών συνόρων.

• Μια ειδική Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ θα ασχοληθεί τον Σεπτέμβριο με την Τουρκία. Ο Υπουργός Εξωτερικών Maas ελπίζει να βρει στην Αθήνα σήμερα σημεία αφετηρίας του διαλόγου. Ένα πρώτο βήμα θα μπορούσε να είναι η επανέναρξη των εν υπνώσει ελληνοτουρκικών συνομιλιών για «Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».

Η Καγκελάριος πληροφορήθηκε μόλις πρόσφατα το πόσο άχαρος μπορεί να είναι ο ρόλος του μεσολαβητή: Με πρωτοβουλία της, η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Έλληνα Πρωθυπουργού Μητσοτάκη, Ελένη Σουράνη, και ο έμπιστος του Erdogan Ibrahim Kalin συναντήθηκαν με τον σύμβουλο Εξωτερικής Πολιτικής της Merkel, Jan Hecker.

Συμφωνήθηκε αυστηρή εμπιστευτικότητα. Η συνάντηση θα έπρεπε να παραμείνει μυστική. Ωστόσο, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Cavusoglu αναφέρθηκε την επόμενη μέρα σε αυτήν. Ο επικεφαλής σύμβουλος του Erdogan, Kalin, εμφανίστηκε ως κάποιος που δεν τηρεί το λόγο του.

Κύκλοι της ελληνικής κυβέρνησης βλέπουν την αδιακρισία ως προσπάθεια της Τουρκίας να τορπιλίσει τη διαδικασία προσέγγισης, πριν ακόμη καν ξεκινήσει. Και στο Βερολίνο υπάρχει δυσαρέσκεια για την παραβίαση της εμπιστοσύνης από πλευράς της Τουρκίας, λέγεται σε διπλωματικούς κύκλους.

• Ο Erdogan δημιουργεί τώρα νέα πεδία σύγκρουσης με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Το κτίριο ήταν ένας από τους σημαντικότερους καθεδρικούς ναούς του Χριστιανισμού, έως ότου οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη το 1453 και μετέτρεψαν την εκκλησία σε τζαμί. Το 1934, ο ιδρυτής της Τουρκικής Δημοκρατίας Atatürk μετέτρεψε το κτίριο σε μουσείο.

Ο Erdogan πανηγυρίζει την επανα-μετατροπή σε τζαμί ως «ανάσταση» και «ολοκλήρωση της κατάκτησης» της Κωνσταντινούπολης. Η κίνηση δεν συνεχίζει να δηλητηριάζει μόνον τις σχέσεις με την Ελλάδα.

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ Borell άσκησε κριτική στην απόφαση του Erdogan, λέγοντας πως «αναπόφευκτα θα προκαλέσει υποψίες, θα οδηγήσει σε νέες εντάσεις μεταξύ των θρησκευτικών κοινοτήτων και θα υπονομεύσει τις προσπάθειές μας για διάλογο και συνεργασία».

Οι εντάσεις θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σημαντικά στην Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι την προγραμματισμένη ειδική Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Σεπτέμβριο. Ο Erdogan έχει ήδη ανακοινώσει την έρευνα για φυσικό αέριο στον τουρκο-λιβυκό διάδρομο.

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης θα βρεθεί υπό πίεση να αντιδράσει, εάν τουρκικά διερευνητικά πλοία, συνοδευόμενα από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό, εμφανιστούν τις επόμενες εβδομάδες στα ανοικτά της Κρήτης ή το μικρό ελληνικό νησί Καστελόριζο. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα μπορεί πλέον να περιοριστεί σε διπλωματικά διαβήματα. Θα ξυπνήσουν αναμνήσεις από την κρίση των Ιμίων.

Στο αποκορύφωμα της κρίσης, γύρω από το σύμπλεγμα των νησιών το απόγευμα της 30ης Ιανουαρίου 1996 βρέθηκαν αντιμέτωπα σχεδόν 30 τουρκικά και ελληνικά πολεμικά πλοία.

Σε νυχτερινές τηλεφωνικές συνομιλίες με την Αθήνα και την Άγκυρα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Bill Clinton κατάφερε την τελευταία στιγμή να αποκλιμακώσει την κρίση. Είναι αβέβαιο εάν τώρα πια κάποιος θα τηλεφωνήσει στον Λευκό Οίκο και με ποιο αποτέλεσμα.

Σε μία τέτοια περίπτωση, είναι πιθανόν η Γερμανική Προεδρία της ΕΕ να κληθεί να ενεργήσει.

ΠΗΓΗ: Gerd Höhler από την Αθήνα για τη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt

Αυστηρό διάβημα της Ελλάδας στο τουρκικό ΥΠΕΞ επέδωσε ο πρέσβης μας στην Άγκυρα