Η ώρα της μεγάλης αναμέτρησης ΗΠΑ-Κίνας: Η Ευρώπη γίνεται ξανά απαραίτητη για την Ουάσιγκτον

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έντονες οι ανησυχίες για απάντηση του Ιράν στην επίθεση του Ισραήλ: Συνεχίζονται οι επιθέσεις στο Λίβανο από τις IDF και Ισραηλινών πόλεων από την Χεζμπολάχ [βίντεο]

«Η Ελλάδα που παρουσιάζει ο κ. Μητσοτάκης δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή»: Επίθεση από τον ΣΥΡΙΖΑ στον πρωθυπουργό για την ακρίβεια και τα εργασιακά

«Πολύ σύντομα θα υπάρξουν εξελίξεις στις σχέσεις με τις ΗΠΑ» προαναγγέλει ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης: Στο επίκεντρο τα θέματα της άμυνας, της ασφάλειας και της καταπολέμησης της διαφθοράς

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ 

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μια ιστορική καμπή. Η καμπή αυτή, όταν αφορά στη διατήρηση του status quo της υπερδύναμης, είναι καμπή και για τον ίδιο τον κόσμο.

Αυτό που επιταχύνεται τους τρεις τελευταίους μήνες είναι η σύγκρουση της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο. Αυτή η επιτάχυνση ωθεί την Ουάσιγκτον να αλλάξει την πολιτική της απέναντι στην Κίνα.

Η οικονομική ζημιά που αναμένεται να εμφανιστεί στις ΗΠΑ υποχρεώνει τους Αμερικανούς αξιωματούχους που είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής να αλλάξουν την πολιτική τους έναντι της Κίνας. Πώς θα γίνει αυτό και με ποιους τρόπους θα εκδηλωθεί αυτή η αλλαγή;

Οι ΗΠΑ από την περίοδο του Αμερικανού προέδρου Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου είχαν σημαντικά ζητήματα με την Κίνα. Τα όσα έγιναν στην πλατεία Τιεν Αν Μεν το 1989 μολονότι καταδικάστηκαν από τις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Μπους προσπάθησε να κρατήσει χαμηλά την ένταση για να μην διαταραχθούν οι οικονομικές σχέσεις με την Κίνα.

• Μάλιστα, ο Μπους ίσως και να χρεώθηκε τις ”μυστικές” συναντήσεις υπουργών του στην Κίνα ενώ το Πεκίνο έδειχνε ένα απάνθρωπο πρόσωπο και αυτό του κόστισε μια δεύτερη τετραετία στον Λευκό Οίκο.

Ο Κλίντον προσπάθησε να δεσμεύσει την Κίνα για να πορευθεί πάνω στη σωστή πλευρά της ιστορίας, όπως είχε πει χαρακτηριστικά στο Rose Garden όταν τον είχε επισκεφτεί ο Κινέζος ομόλογός του. Η πίεση των ΗΠΑ στην Κίνα για να εφαρμόσει τα ανθρώπινα δικαιώματα συνδέθηκε με τη διατήρηση της ρήτρας του μάλλον ευνοούμενου κράτους ώστε να συνεχίζει η Κίνα να εκμεταλλεύεται τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου υπέρ της.

Τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια που την περίοδο εκείνη ωφελούσαν την αμερικανική οικονομία από τις συναλλαγές με την Κίνα, στάθηκαν εμπόδιο για να επιβάλλουν οι ΗΠΑ την ατζέντα τους. Μάλιστα, η ήττα για τις ΗΠΑ ήταν τέτοια ώστε οι Κινέζοι να κάνουν και μαθήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ΗΠΑ και ο Υπουργός Εμπορίου της κυβέρνησης Κλίντον να απολογείται στην Κίνα για παλαιότερες αμερικανικές συμβουλές σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα.

Οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις των δύο δυνάμεων ολοένα και αυξάνονταν και τελικά γιγαντώθηκαν, δημιουργώντας μια αλληλεξάρτηση που λόγω του όγκου της είχε γίνει σημείο αναφοράς για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Οι κυβερνήσεις Μπους του νεότερου και του Μπάρακ Ομπάμα αναλώθηκαν στο να προσπαθούν οι ΗΠΑ να ”δαμάσουν τον δράκο” μέσα από μια πολιτική ”κοινωνικοποίηση της Κίνας” στους διεθνείς θεσμούς στους οποίους δεσπόζουσα θέση είχαν οι ΗΠΑ.

Παρόλα αυτά, η Κίνα μπόρεσε να βγει πιο δυνατή και στο ΔΝΤ αλλά και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ο Τραμπ ήταν από την αρχή της θητείας του ιδιαίτερα επιθετικός απέναντι στην Κίνα αλλά ατένιζε τα προβλήματα των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας σε αυστηρά πλαίσια που αφορούν το εμπορικό ισοζύγιο των συναλλαγών τους.

• Η ώρα για μια συνολική πολιτική που θα αφορά την Κίνα έχει φτάσει και η πανδημία ουσιαστικά επιτάχυνε μια τέτοια πολιτική. Από την περίοδο που ο Ομπάμα εξήγγειλε το ”Pivot to Asia” έχουν υπάρξει εξελίξεις. Πλέον για τις ΗΠΑ είναι μόνο συμπληρωματική μια πολιτική που θα εστίαζε στην γειτονιά της ανατολικής Ασίας την οποία ο Χένρι Κίσινγκερ είχε χαρακτηρίσει από τη δεκαετία του 1970 αφιλόξενη για την Κίνα λόγω της εγγύτητάς της με τη Ρωσία, την Ιαπωνία και την Ινδία.

Το ΤΡΡ (Trans-Pacific Partnership) θα γίνει ξανά κομμάτι της πολιτικής των ΗΠΑ. Ο Τραμπ στην αρχή της θητείας του υπέγραψε την αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΤΡΡ ακολουθώντας το σκεπτικό ότι το άνοιγμα των ΗΠΑ σε εμπορικές συναλλαγές με ασιατικές χώρες δεν έδινε οφέλη στην αμερικανική οικονομία. Αργότερα, ο Τραμπ φαίνεται να μετάνιωσε ψάχνοντας άλλους όρους για την επανένταξη των ΗΠΑ στο ΤΡΡ.

Η γεωπολιτική αξία του ΤΡΡ είναι τεράστια για τις ΗΠΑ. Επίσης, η ανάσχεση του Οne Belt-One Road της Κίνας μετά την πανδημία θα γίνει προτεραιότητα για τις ΗΠΑ. Ο Δρόμος του Μεταξιού της Κίνας, ο οποίος θα κοστίσει από 1 έως 8 τρις δολάρια, δεν είναι μόνο ασιατικός αλλά και αφρικανικός και ευρωπαϊκός.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το ”Pivot to Asia” δεν θα περιορίσει από μόνο του την Κίνα. Η γη είναι μικρή για να φιλοξενήσει τον σινο-αμερικανικό ανταγωνισμό και αυτό που φαίνεται, με τα σημερινά δεδομένα, είναι πως ο κόσμος τείνει ξανά προς ένα διπολικό σύστημα όπου ΗΠΑ και Κίνα θα διεκδικήσουν την πρωτοκαθεδρία στις διεθνείς υποθέσεις.

• Οι ΗΠΑ θα υιοθετήσουν περισσότερο επιθετικές πρακτικές για την αντιμετώπιση της Κίνας και η τελευταία Σύνοδος του ΝΑΤΟ το απέδειξε, με την αναφορά που έγινε για την Κίνα ως απειλή.

Η Ευρώπη γίνεται για τις ΗΠΑ ξανά απαραίτητη και το αφήγημα ότι οι ΗΠΑ μπορούν μόνες τους να τα καταφέρουν σε αυτόν τον ανταγωνισμό με την Κίνα θα ανασκευαστεί από τον Αμερικανό πρόεδρο.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

Και στο τέλος πάντα χάνουν οι Γερμανοί; Το μείζον πρόβλημα της Ευρώπης και η deja vu στάση του Βερολίνου