Άλλο AfD, άλλό Χίτλερ; Μια φορά κι έναν καιρό …η Γερμανία είχε εκλέξει “Εθνικοσοσιαλιστές”
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ακροδεξιά με ναζιστικές κορώνες προηγείται στις εκλογές στην Αυστρία την Κυριακή: Σε αμηχανία τα άλλα κόμματα γέρνουν όλο και πιο δεξιά- Η μετανάστευση το προεκλογικό χαρτί [videos]
Πρωτόγνωρες εικόνες για τη γερμανική μεταπολεμική κοινοβουλευτική ιστορία στη Θουριγγία: Φιάσκο η πρώτη προσπάθεια σύστασης του κοινοβουλίου υπό την ακροδεξιά AfD [video]
Του Μιχαήλ Βασιλείου
Υπάρχει άραγε λόγος ανησυχίας από την εκλογή ενός λαϊκιστικού ακροδεξιού κόμματος με ποσοστό 13,5% στο γερμανικό Κοινοβούλιο; Είναι σωστό να παρομοιάζουμε την εξέλιξη με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, με τη δυναμική εμφάνισή τους στο εκλογικό προσκήνιο της Γερμανίας του «εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος», το οποίο στη συνέχεια δυνάμωσε και τα αποτελέσματα είναι γνωστά και καταγεγραμμένα από την Ιστορία. Όποιος όμως βιάστηκε να εξάγει συμπεράσματα από τον τίτλο που επιλέχτηκε για την παρούσα ανάρτηση… έπαιξε κι έχασε.
Θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά πρόωρο αν όχι και επικίνδυνο να σπεύσουμε να χαράξουμε «παράλληλες γραμμές» και να εξομοιώσουμε με περισσή επιπολαιότητα το γερμανικό AfD με το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ που αιματοκύλησε την Ευρώπη έχοντας δημιουργήσει στρατιές από γερμανικό «κρέας για τα κανόνια» που συμπαρέσυρε εκατομμύρια ανθρώπους στον θάνατο.
Μπορεί στο πίσω μέρος του μυαλού πολλών εκ των οπαδών του, όπως και στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής στην Ελλάδα, να επικρατούν ρατσιστικές – φασιστικές θεωρίες, στερεότυπα και πρακτικές. Είναι μια ανησυχητική ένδειξη, δεν είναι όμως επαρκής για να τεκμηριώσει και να πείσει για «βίους παράλληλους», οπότε να επιχειρήσουμε να… μασήσουμε φύλα δάφνης προλέγοντας το μέλλον.
Ομοιότητες υπάρχουν; Ασφαλώς. Δεν έχει όμως καν σημασία να επιχειρήσουμε ιστορική ανάλυση αναζητώντας ομοιότητες και διαφορές, αφού το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι ότι τα φαινόμενα αυτά αποτελούν απάντηση σε κάτι… «η κακή ειρήνη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου έσπειρε τον σπόρο του Β’ ΠΠ», είναι ένα συμπέρασμα κοινά αποδεκτό από την ιστορική έρευνα, διότι οδήγησε στο φαινόμενο του Χίτλερ και όσων αυτός πρέσβευε.
Σήμερα, τροφοδότης της διαμαρτυρίας που εκφράζεται σε κόμματα σαν το AfD είναι η ανησυχία πολλών – όπως αποδείχθηκε και αν δεν προσεχθεί το θέμα πολύ περισσότερων στο μέλλον – Γερμανών, για τον «εποικισμό» της Ευρώπης με άξονα τη λαθρομετανάστευση ορδών προερχομένων από χώρες με κουλτούρα εντελώς ασύμβατη με την ευρωπαϊκή και τη μετατροπή της σε μια… Ευραβία.
Πληθυσμών οι οποίοι, αργά ή γρήγορα, όπως δείχνει η μέχρι τώρα εμπειρία, επιδιώκουν να κουβαλήσουν μαζί τους στοιχεία τα οποία η Ευρώπη έχει αφήσει πίσω της ακόμα και από τον Μεσαίωνα και συνδέονται με τα θρησκευτικά τους πιστεύω. Κάτι το οποίο σημαίνει ότι εάν εξέλειπα οι λόγοι που τους οδήγησαν εκτός της χώρας τους, δεν θα είχαν διάθεση να μετακινηθούν.
Και στη δημιουργία αυτών των κινήτρων έχει παίξει ρόλο η «Δύση» και η πολιτική της. Κάπου εκεί ξεκινά και ένας φαύλος κύκλος. Βιομηχανικές ελίτ επιθυμούν φθηνά εργατικά χέρια για να παραμείνουν συμπιεσμένες οι τομές των προϊόντων που παράγουν και εξάγουν στις διεθνείς αγορές, καθώς οι χώρες από τις οποίες κάποτε (βλ. αποικιοκρατία) προμηθεύονταν οικονομικά πρώτες ύλες και όχι μόνο, εκεί όπου στήριξαν το οικονομικό τους θαύμα οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, αναζητούν πλέον έξοδο από τη φτώχεια και τη δική τους ευκαιρία για ανάπτυξη και ευημερία.
Κάποτε όλοι φώναζαν για την Κίνα και τον αθέμιτο ανταγωνισμό λόγω της πάμφθηνου εργατικού κόστους. Πλέον η Κίνα αναπτύχθηκε, οι ανάγκες του πληθυσμού άλλαξαν και πλέον η «σκυτάλη» πέρασε σε χώρες όπως το Βιετνάμ, με την Κίνα να παίζει πλέον δυναμικά στο παιχνίδι της ανάπτυξης διά της κατοχής και ανάπτυξης τεχνολογίας… Είναι μια διαδικασία που δε σταματά.
Το αδιέξοδο του δυτικού κόσμου που βλέπει τον πληθυσμό του να γερνάει, είναι μεγάλο. Το συνταξιοδοτικό κόστος αυξάνεται όχι μόνο έλλειψης γεννήσεων, ενώ οι υπανάπτυκτες – ή σύμφωνα με τον πολιτικώς ορθό όρο του ΟΗΕ «αναπτυσσόμενες» – χώρες αυξάνουν συνεχώς τον πληθυσμό τους, αλλά και λόγω της επέκτασης του προσδόκιμου επιβίωσης και γενικώς, ο λογαριασμός δεν βγαίνει.
Προφανώς, τη λύση δεν πρόκειται να τη δώσουν κόμματα σαν το AfD και νοοτροπίες – ιδεολογίες που συνδέονται με τον ακροδεξιό λαϊκισμό που εκφράζουν. Είναι όμως ταυτόχρονα και αυτοκτονικό το να μη δίνεται η πρέπουσα προσοχή σε όσα έχουν νόημα από αυτά που πρεσβεύουν και προπαγανδίζουν.
Όχι απαραίτητα στις λύσεις που προτείνουν, αλλά στην ανάγνωση του προβλήματος και την κατανόηση της ανησυχίας της κοινωνίας που έχει λόγους να μην συμμερίζεται τη μακαριότητα και την απραξία του πολιτικού συστήματος. Διότι υπάρχουν και οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες… με τη συμπεριφορά και την αδιαφορία μας, φέρνουμε τελικά πιο κοντά αυτό που υποτίθεται επιθυμούμε να αποτρέψουμε.
Διότι εάν επιλεγεί η υπεροπτική αντιμετώπιση και μια πολιτική που δεν θα αντιμετωπίζει τη ρίζα του προβλήματος, οι πολιτικές ελίτ απλώς θα επιχειρούν να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το «χαλί», δηλαδή ό,τι ακριβώς επιθυμούν τέτοια κόμματα για να συνεχίσουν τη διείσδυσή τους στην κοινωνία.
Διότι καλώς ή κακώς, το πλεονέκτημα με την επικοινωνία με τα μεσαία και χαμηλά στρώματα του πληθυσμού δεν το έχουν οι ελίτ, αυτά τα κόμματα το έχουν, είτε προέρχονται από την ακροδεξιά είτε από την ακροαριστερά.
Μήπως να ψάχναμε για ομοιότητες όσο αφορά τη «μηχανική» της κοινωνικής εξέλιξης, τη λογική που οδήγησε τους περιθωριακούς του ΣΥΡΙΖΑ της δεκαετίας του 1990, ενός κόμματος που αγωνιζόταν να περάσει το «κατώφλι» του 3% στην εξουσία; Διότι εάν υπάρχουν ας μη διαμαρτύρονται για την ανάδυση του AfD.
Κι αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα της «επανάστασης» αυτής στην Ελλάδα, καλό θα ήταν να τρομοκρατηθούμε και να κινητοποιηθούμε, διότι αυτό που συνέβη σε μας, να εξελιχθεί σε κόμμα συστημικότερο των συστημικών που πέρασε όσα οι υπόλοιποι δεν θα μπορούσαν καν να διανοηθούν, με παράλληλη εξασφάλιση σχετικής κοινωνικής ηρεμίας, είναι η μία όψη του νομίσματος.
Το άλλο θα ήταν η στρατηγική του «γαία πυρί μειχθήτω»… κι εάν στην Ελλάδα έχει επαρκώς αναλυθεί το τι θα γινόταν εάν είχε επιλεγεί η σύγκρουση, τι θα γινόταν άραγε εάν ένα «αντισυστημικό» κόμμα τύπου AfD που για κάποιον λόγο θα αποφάσιζε να ακολουθήσει απαρέγκλιτα την ατζέντα του οδηγώντας σε τρομερές ανατροπές την Ευρώπη;
Θα ψάχναμε άραγε για άλλες ομοιότητες με το παρελθόν, όταν η Γηραιά Ήπειρος έλυνε τις διαφορές της με εκατόμβες νεκρών; Η οικονομική ισχύς της Γερμανίας που οδήγησε σε έλεγχο της Ευρώπης με μη πολεμικά μέσα (…) θα γυρνούσε μπούμερανγκ και θα οδηγούσε στην εκ νέου καταστροφή της, όπως κάποτε συνέβη με τη στρατιωτική της ισχύ;
Η λίστα των σεναρίων θα μπορούσε να είναι ατελείωτη. Αυτό που έχει σημασία είναι να λαμβάνονται εγκαίρως σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες που εκφράζουν οι κοινωνίες και βρίσκουν έκφραση εκλογική μέσω της στήριξης αμφιλεγόμενων πολιτικών σχηματισμών, με ατζέντα πολύ ευρύτερη από το επίμαχο σε μια χρονική συγκυρία θέμα που απασχολεί μια κοινωνία.
Κι αυτό πρέπει να γίνει, εάν δεν θέλουμε να δημιουργηθούν ευρύτερα προβλήματα από το πουθενά, τα οποία θα οδηγήσουν στην επικράτηση δυνάμεων που προκρίνουν «δυναμικές» λύσεις, χωρίς φυσικά να αναλογίζονται τι θα συμβεί, εάν από την πλευρά της, η όποια πλευρά θεωρεί πως θίγεται, προκρίνει και αυτή εξίσου «δυναμικές»… επιλογές.