Ποιανού το παιγνίδι παίζει ο Νορβηγός Άιντα; Τα γεγονότα, η ερμηνεία και τα συμπεράσματα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ
Όσο χρόνο ήταν ζεστή η διαδικασία των συνομιλιών, ακούστηκαν, γράφτηκαν και λέχθηκαν πολλές υπερβολές. Αλλά, δυστυχώς, και ανακρίβειες -για να μην χρησιμοποιήσω άλλη λέξη.
Τώρα, που τα πράγματα «ψύχραναν» λίγο, ο θόρυβος καταλάγιασε και σιγά-σιγά επανέρχεται -ελπίζω- η ψυχραιμία, εύχομαι οι διαγνώσεις και διαπιστώσεις να αρχίσουν να προσγειώνονται στα πραγματικά γεγονότα.
Πρώτον παράδειγμα η απίστευτη σύγκρουση γύρω από το ποιος φέρει την κύρια ευθύνη για το άλυτο Κυπριακό. Η Τουρκία, βέβαια. Όπως γράφει και η εφ. «Αλήθεια» (26/1/2017), το 1984 «η Τουρκία διεμήνυσε στον τότε Γ.Γ. του ΟΗΕ, Πέρεζ ντε Κουεγιάρ, ότι “απορρίπτει οποιανδήποτε μορφή λύσης, στην οποία δεν θα περιλαμβάνονται οι τουρκικές εγγυήσεις στην Κύπρο”. Σήμερα, 33 χρόνια μετά, η Τουρκία αντιμετωπίζει το Κυπριακό με τον ίδιο τρόπο και τορπιλίζει και πάλι κάθε προσπάθεια λύσης. Τα χρόνια περνούν, τα πρόσωπα αλλάζουν, αλλά η τουρκική στάση παραμένει η ίδια και αυτή».
Να, λοιπόν, που τώρα, όταν πια καταλάγιασαν τα πάθη, έστω για λίγο, αναδεικνύεται η πραγματικότητα. Και όχι μόνο επιμένει στις ίδιες αναχρονιστικές και αποικιοκρατικού χαρακτήρα θέσεις, αλλά προσθέτει, εν έτει 2017 και νέες παράλογες απαιτήσεις. Όπως το να απολαμβάνουν τις τέσσερις ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι Τούρκοι υπήκοοι στην Κύπρο. Νέο εμπόδιο, δηλαδή, στην πορεία λύσης.
Το θέμα, όμως, του ποιος είναι ο κύριος ένοχος για τη μη λύση του Κυπριακού δεν είναι το μόνο που μας δίχασε ανόητα για δυο μήνες τώρα, έντονα και παθιασμένα. Υπήρξαν και άλλα. Όπως, για παράδειγμα, η ανιστόρητη θέση ότι πρώτη φορά κατατέθηκε χάρτης από την τ/κ πλευρά. Αν υπήρξε κάτι νέο στο θέμα χάρτες, ήταν το γεγονός ότι κατατέθηκαν, όντως για πρώτη φορά, ταυτόχρονα.
Υπερβολή και δυσκολία αναγνώρισης γεγονότων υπήρχε και από όσους δεν πρόβαλαν τη σαφέστατη και ουσιαστική τοποθέτηση του νέου γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Δεν μας έφτανε, όμως, η δική μας άγνοια, οι δικές μας υπερβολές και εξάρσεις, είχαμε και αυτές του κ. Άιντα. Δυο φορές, τουλάχιστον, πιάστηκε να αγνοεί, ελπίζω, βασικά γεγονότα αναφορικά με το Κυπριακό. Στη Γενεύη, στη διάσκεψη για την Κύπρο, ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχει ψήφισμα του ΟΗΕ το οποίο να ζητά απόσυρση των κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Κι όμως: Στις 16/5/1983 το ψήφισμα 37/253 στις παραγράφους 7 & 8, γράφει:
«7/ Θεωρεί την αποχώρηση όλων των κατοχικών στρατευμάτων από την Κυπριακή Δημοκρατία ουσιαστική βάση για γρήγορη και αμοιβαία αποδεκτή λύση του κυπριακού προβλήματος.
8/ Απαιτεί την άμεση αποχώρηση όλων των κατοχικών στρατευμάτων από την Κυπριακή Δημοκρατία».
Στο ίδιο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στην παράγραφο 4, γράφει: «Καλωσορίζει την πρόταση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας για πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Δημοκρατίας της Κύπρου». Όταν, όμως, έγραψα και διατύπωσα αυτή τη θέση τους τελευταίους δύο μήνες, για να υπενθυμίσω μια πραγματικότητα, έτυχα αμφισβήτησης από γνώστες του Κυπριακού.
Πέραν τούτου, ο κ. Άιντα έριξε λάδι στη φωτιά της μεγάλης συζήτησης και αντιπαράθεσης γύρω από τη διάσκεψη περί Κύπρου, με δύο τρόπους:
Πρώτον δηλώνοντας ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας ότι πρόκειται για πενταμερή και, δεύτερον -και κυρίως- λέγοντας ότι ουδέποτε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας έλαβαν μέρος σε τέτοιου τύπου διάσκεψη. Κι όμως, έλαβαν! Τον άδειασε κανονικά και εύστοχα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, υποδεικνύοντάς του την πρόσφατη τέτοια διάσκεψη για το Ιράν. Προφανώς διέφυγε του κ. Άιντα.
Επί του ιδίου θέματος, της διεθνούς διάσκεψης, η ιδέα της υιοθετήθηκε από τα πρώτα-πρώτα χρόνια, μετά το 1974, όταν το Κόμμα πρώτο έκανε την ορθότατη ανάλυση περί της εσωτερικής και διεθνούς πτυχής του Κυπριακού.
Δυστυχώς, η λογική της αμφισβήτησης γεγονότων, όχι ερμηνείας τους, επεκτάθηκε και σε άλλα θέματα. Όπως, για παράδειγμα, ότι όντως για πρώτη φορά η Τουρκία μπήκε σε επίσημο διάλογο για ασφάλεια και εγγυήσεις. Ανεξαρτήτως του γιατί μπήκε, πώς μπήκε και τι προτείνει, το γεγονός είναι γεγονός: Εισήλθε σε διάλογο για ασφάλεια και εγγυήσεις.
Θα μπορούσα να αναφέρω και πολλά άλλα. Νομίζω, όμως, ότι όσα ανέφερα είναι αρκετά για να καταδείξω αυτό που στόχευα. Ότι, δηλαδή, όταν συζητάμε πρέπει να υπάρχει μια σιδερένια λογική με μια απλή σειρά: Πρώτα αναγνώριση πραγματικών γεγονότων, που προϋποθέτει γνώση, δεύτερον ερμηνεία τους και έπειτα συμπεράσματα.