Το δίκτυο Κουρδιστάν, Τουρκίας, Ιράν και η παράνομη αγορά πετρελαίου: Ένα περιφερειακό κέντρο παραοικονομίας και παραεμπορίου, που αδυνατεί να ελέγξει η κυβέρνηση του Ιράκ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γενς Στόλτενμπεργκ: Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι δύο πολύτιμοι και σημαντικοί Σύμμαχοι, που συμβάλλουν στην κοινή άμυνα και ασφάλεια

Η Τεχεράνη στηρίζει τον Χασάν Νασράλα και απειλεί το Τελ Αβίβ: Η απάντηση στο Ισραήλ θα είναι συντριπτική, δηλώνει ο διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης

«Πήρε αέρα» ο Χακάν Φιντάν και υποστηρίζει ότι δεν αποκλείεται οι ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις CAATSA σε βάρος της Τουρκίας: Θέλει επίσης και τα F-35

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Η Τουρκία και το Ιράν αποτελούν μέρος ενός παράνομου δικτύου μεταφοράς πετρελαίου από την ημιαυτόνομη περιοχή του Κουρδιστάν στο Ιράκ. Καθημερινά, χιλιάδες βυτιοφόρα διασχίζουν το Κουρδιστάν με βόρεια κατεύθυνση προς την Τουρκία και ανατολική κατεύθυνση προς το Ιράν.

Οι ποσότητες πετρελαίου, οι οποίες διακινούνται προς την Τουρκία και το Ιράν δεν είναι καταγεγραμμένες ούτε στην ημερήσια παραγωγή, αλλά ούτε και στις εξαγωγές του OPEC (Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών). Αντ’ αυτού εντάσσονται στην άτυπη, μαύρη αγορά του πετρελαίου.

Σύμφωνα με έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters και δημοσιεύθηκε προ ολίγων ημερών, πέραν των χιλίων βυτιοφόρων μεταφέρουν σε ημερήσια βάση, τουλάχιστον 200 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου, τα οποία πωλούνται στο Ιράν σε μειωμένη τιμή συγκριτικά με την παγκόσμια τιμή αγοράς πετρελαίου.

Ομοίως και η Τουρκία επωφελείται από την παράνομη εισαγωγή ποσότητας πετρελαίου σε επίσης χαμηλότερη τιμή. Η εν λόγω παραβιομηχανία πετρελαίου προς το Ιράν και την Τουρκία αποφέρει στο Κουρδιστάν και στους εμπλεκομένους μεσάζοντες περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια τον μήνα.

Η παράνομη ή καλύτερα μαυραγορίτικη επιχείρηση πετρελαίου από το Κουρδιστάν στο Ιράν και στην Τουρκία αναπτύχθηκε τον τελευταίο χρόνο, κατόπιν του τερματισμού της λειτουργίας του αγωγού Ιράκ – Τουρκίας.

• Μέχρι και τον Μάρτιο του 2023, οι μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου του Κουρδιστάν, περίπου 450 χιλιάδες βαρέλια ημερησίως, εξάγονταν δια μέσου του εν λόγω αγωγού.

Η λειτουργία του αγωγού τερματίστηκε κατόπιν προσφυγής της ιρακινής κυβέρνησης στο Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο, το οποίο λειτουργεί διαιτητικά σε περιπτώσεις εμπορικών διαφορών ανάμεσα σε κράτη και συνήθως, οι αποφάσεις του γίνονται αποδεκτές από τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Το Επιμελητήριο διαπίστωσε ότι η Τουρκία, κατά παράβαση της συμφωνίας με την κυβέρνηση του Ιράκ για τη λειτουργία του αγωγού, συνεργούσε με την περιφερειακή διοίκηση του Κουρδιστάν στη διοχέτευση ποσοτήτων πετρελαίου από το Κουρδιστάν στην Τουρκία χωρίς, βεβαίως, την έγκριση της Βαγδάτης.

Το Επιμελητήριο επιδίκασε πρόστιμο 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Τουρκία. Η Τουρκία αποδέχτηκε το πρόστιμο και η κυβέρνηση του Ιράκ τερμάτισε τη λειτουργία του αγωγού.

Η διοίκηση του Κουρδιστάν αντέδρασε δημιουργώντας μια μαύρη αγορά πετρελαίου. Η εν λόγω δραστηριότητα δεν επιτρέπει στο Ιράκ να προσαρμοστεί με τις αποφάσεις του OPEC για περικοπές στην ημερήσια παραγωγή πετρελαίου.

Ούτε η κυβέρνηση του Ιράκ, αλλά ούτε και η επίσημη αρμόδια αρχή της χώρας για τον έλεγχο και την έγκριση των εξαγωγών αργού πετρελαίου ενέκριναν τέτοιου είδους δραστηριότητα και δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσουν την αλυσίδα βυτιοφόρων, τα οποία μεταφέρουν εκατοντάδες χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου σε τρίτες χώρες.

Με άλλα λόγια, επιβεβαιώνεται η αδυναμία της κεντρικής κυβέρνησης στη Βαγδάτη να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο στην ομόσπονδη περιοχή του Κουρδιστάν.

Το Κουρδιστάν ακολουθεί τη δική του, αυτόνομη, εμπορική πολιτική με τρίτα κράτη. Η διαρκής αυτονόμηση του Κουρδιστάν σε ποικίλα πεδία εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής αναδεικνύει εμφανείς παθολογίες της ιρακινής κυβέρνησης και του μοντέλου διακυβέρνησης, το οποίο επιβλήθηκε κατόπιν της αμερικανικής εισβολής και κατοχής.

• Αν και ο OPEC διαπιστώνει τα ανωτέρω, καθότι πλήττονται τα συμφέροντα των κρατών – μελών του και παρόλο που το Ιράκ παραβιάζει τα συμφωνηθέντα περί των ημερήσιων περικοπών, δεν επιβάλλει κυρώσεις στη Βαγδάτη. Αναγνωρίζεται, σαφώς, ότι η κυβέρνηση του Ιράκ δεν μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο στον βασικότερο τομέα παραγωγής δημόσιου πλούτου.

Η Τουρκία και το Ιράν δημιουργούν ένα περιφερειακό δίκτυο παραοικονομίας και παραεμπορίου πετρελαίου με διεθνείς και περιφερειακές επιπτώσεις. Ταυτόχρονα, το δίκτυο Κουρδιστάν-Τουρκίας-Ιράν παρακάμπτει σοβαρές, διεθνείς κυρώσεις, οι οποίες έχουν επιβληθεί στο Ιράν.

Είναι, επίσης, γνωστό πως η Τουρκία συναλλάσσεται με όρους παραεμπορίου και παραοικονομίας με την ενεργειακή βιομηχανία του Ιράν, καθότι εισάγει παράνομα από τη χώρα πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Οι ιδιότροπες επιλογές και η εκλογική συμπεριφορά: Η πολιτική τάξη πρέπει να αντιληφθεί ότι οι κοινωνίες αντιδρούν λόγω της ατιμωρησίας και της ανυπαρξίας ελέγχου