Ο Μακρόν μεταξύ σφύρας και άκμονος: Ήρθε η ώρα για την αποκαθήλωση του… μοναχικού καβαλλάρη; Η αποσταθεροποίηση της Γαλλίας και οι τεράστιοι κίνδυνοι για την Ευρώπη

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κιλιάν Μπαπέ, μία διασημότητα σε «ελεύθερη πτώση»: Μόλις το 54% των Γάλλων έχει θετική άποψη για τον επιθετικό της Ρεάλ Μαδρίτης

Η Παρί νίκησε «σβηστά» 3-1 τη Ρεν κι ανέβηκε μόνη πρώτη – Πήρε φόρα η Μίλαν, 3-0 τη Λέτσε και έπιασε κορυφή με την Τορίνο [video]

Οι Γάλλοι θυμούνται την ελληνική χρεοκοπία και ανησυχούν για την οικονομία τους: Δημοσιεύματα για τα ακριβότερα γαλλικά από τα ελληνικά επιτόκια δανεισμού

Μια νηφάλια αποτίμηση της απόφασης του Emmanuel Macron να διαλύσει το Κοινοβούλιο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές επιχειρεί ανάλυση των Financial Times διερευνώντας κατά πόσον η υψηλού ρίσκου πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου συνιστά έξυπνη κίνηση ή απερίσκεπτη ενέργεια.

Ο δημοσιογράφος Tony Barberαναφέρει χαρακτηριστικά

Εκ πρώτης όψεως, το στοίχημα του Macron φαίνεται να έχει γίνει μπούμερανγκ: Μια εκλογή που, για τον πρόεδρο και τους υποστηρικτές του, έχει σκοπό να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες για την υπεράσπιση της μετριοπαθούς φιλελεύθερης δημοκρατίας, δείχνει να ενισχύει, αντίθετα, τα πολιτικά άκρα τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς.

• Η εφημερίδα επικαλείται τον François Brousseau στο κύριο άρθρο του αυτή την εβδομάδα για τη συντηρητική εφημερίδα του Παρισιού Le Figaro υπό τον τίτλο «Το χαρακίρι της διάλυσης [του κοινοβουλίου] από τον Macron».

Ο δημοσιογράφος εφιστά την προσοχή στις αμφιβολίες που εγείρονται στο στρατόπεδο του Macron σχετικά με τη σοφία της πρωτοβουλίας του, παραπέμποντας στον υπουργό Οικονομικών Bruno Le Maire ο οποίος υπογραμμίζει ότι «ήταν απόφαση ενός και μόνο ανθρώπου. Έχει δημιουργήσει ανησυχία, ακατανοησία, μερικές φορές θυμό στη χώρα».

Αυτή η διάθεση αντανακλά την τάση των δημοσκοπήσεων, που υποδηλώνουν ότι το ακροδεξιό Rassemblement National της Marine Le Pen θα κερδίσει τις εκλογές, ένας αριστερός συνασπισμός θα ακολουθήσει στη δεύτερη θέση με μικρή διαφορά και οι κεντρώες δυνάμεις του Macron θα τερματίσουν πολύ πίσω στην τρίτη θέση (αν και μια νέα δημοσκόπηση που δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της Πέμπτης τους έδειξε να ανακάμπτουν λίγο).

Είναι ασφαλές να εκτιμήσει κανείς ότι οι περισσότεροι ηγέτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ θα υποδέχονταν ένα τέτοιο αποτέλεσμα με ανησυχία, για να μην πούμε πανικό. Μια εξαίρεση είναι ο Viktor Orbán, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας.

Σε συνέντευξή του συνέδεσε την ήττα του Macron από την ακροδεξιά στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτού του μήνα, με την υποστήριξη της Γαλλίας στην Ουκρανία στον πόλεμο αυτοάμυνας κατά των Ρώσων εισβολέων: «Στη χώρα κλειδί της Γαλλίας…όπου βρίσκεις ανθρώπους που ίσως ήταν πιο αφοσιωμένοι στην αποστολή δυτικών στρατιωτών στον πόλεμο στην Ουκρανία, το πολιτικό σύστημα έχει ανατραπεί. Τώρα πρέπει να διεξαχθούν εκεί πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές, όπου υπάρχει καλή πιθανότητα επανάληψης της νίκης [της 9ης Ιουνίου] για το κόμμα υπέρ της ειρήνης».

Ο Orbán υπονοεί την επιθυμία του Macron να στείλει στρατιώτες στο έδαφος στην Ουκρανία. Επιπλέον, ο όρος του «κόμμα υπέρ της ειρήνης» – σιωπηρά, το ακροδεξιό – παραβλέπει το γεγονός ότι οποιαδήποτε ειρήνη αυτή τη στιγμή θα παγιώνει τα ρωσικά εδαφικά κέρδη από το 2022 και, μάλιστα, από την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.

Ωστόσο, αυτά που λέει ο Orbán έχουν ένα νόημα όταν λέει ότι μια δεύτερη εκλογική ήττα για τον Macron μέσα σε ένα μήνα θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τη φιλοουκρανική στάση της Γαλλίας. Γράφοντας για το The Globalist, ο Holger Schmieding λέει: «Το γαλλικό κοινοβούλιο ελέγχει τα πορτοφόλια της χώρας. Ενώ ο Macron ως αρχιστράτηγος θα μπορούσε πιθανότατα να στείλει όπλα ή πιθανώς ακόμη και στρατιώτες στην Ουκρανία, το κοινοβούλιο θα μπορούσε να του αρνηθεί τα κονδύλια για οποιαδήποτε σημαντική νέα πρωτοβουλία…Το μήνυμα που θα έστελνε το τέλος των γαλλικών χρημάτων για την Ουκρανία θα μπορούσε να ενθαρρύνει περαιτέρω τον Vladimir Putin να πιστέψει ότι μπορεί να επικρατήσει».

Συνεχίζοντας, η εφημερίδα συνοψίζει ως εξής τα τρία πιο εύλογα σενάρια για την έκβαση των εκλογών:

1.  σχετική πλειοψηφία για τις δυνάμεις του Macron,
2. «συγκατοίκηση», στην οποία το RN κερδίζει την πλειοψηφία και ο Macron διορίζει τον Jordan Bardella πρωθυπουργό και
3. ένα κοινοβούλιο όπου κανένα κόμμα ή συνασπισμός δεν θα διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία και ο πολιτικός κατακερματισμός θα αυξάνεται.

• Η Tullia Bucco, οικονομολόγος με έδρα το Μιλάνο για την UniCredit, την ιταλική τράπεζα, θεωρεί το πρώτο αποτέλεσμα ως απίθανο, το δεύτερο ως πιθανό και το τρίτο ως το πιο πιθανό.

Γράφει για το τρίτο σενάριο: «Αυτό θα επιδεινώσει το σημερινό αδιέξοδο, με τον πρόεδρο να μην μπορεί να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση [την Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου] πριν περάσει ένας χρόνος, σύμφωνα με το γαλλικό Σύνταγμα. Τελικά, ο Macron μπορεί να αποφασίσει να άρει το αδιέξοδο ζητώντας νέες προεδρικές εκλογές με την ελπίδα ότι αυτό θα φέρει πολιτική σταθερότητα».

Φυσικά, ο νικητής των πρόωρων προεδρικών εκλογών μπορεί να είναι η Le Pen – μια «ανησυχητική» προοπτική, όπως έγραψε ο Shahin Vallée για τους FT, δεδομένων των εκτεταμένων εκτελεστικών εξουσιών της προεδρίας υπό την Πέμπτη Δημοκρατία.

Οι δημοσιονομικές και οικονομικές προοπτικές της Γαλλίας δεν ήταν ελπιδοφόρες ήδη προτού ο Macron προκηρύξει εκλογές. Όμως, με την προοπτική ενός νομοθετικού σώματος που θα κυριαρχείται από την ακροδεξιά και την αριστερά, οι χρηματοπιστωτικές αγορές, οι ηγέτες των επιχειρήσεων και οι εταίροι της Γαλλίας στην ΕΕ θα είναι πιο θορυβημένοι από ποτέ, όπως αναφέρεται σε αυτήν την ανάλυση των οικονομικών προγραμμάτων των κομμάτων της FT.

Η άποψη των αγορών συνοψίζεται από τον Ludovic Subran, επικεφαλής οικονομολόγο στην Allianz: «Η αριστερά θα προκαλούσε φυγή κεφαλαίων και η ακροδεξιά θα προκαλούσε κρίση χρέους»…και μια τεχνοκρατική κυβέρνηση [σε ένα ‘παραλυμένο’ κοινοβούλιο], λίγο και από τα δύο. Το γαλλικό ασφάλιστρο κινδύνου μπορεί να μην υποχωρήσει σύντομα».

Η αναφορά του Subran στη φυγή κεφαλαίων ωθεί στη συνέχεια την εφημερίδα να εξετάσει τους παραλληλισμούς μεταξύ αυτών των εκλογών και των περίφημων εκλογών του 1936 που κέρδισε το Λαϊκό Μέτωπο, ένας αριστερός συνασπισμός. Η σημερινή Αριστερά θυμίζει συνειδητά το αντιφασιστικό πνεύμα εκείνης της εποχής, χαρακτηρίζοντας τον εαυτό της «Νέο Λαϊκό Μέτωπο». Υπάρχουν ενδιαφέρουσες ομοιότητες – αλλά και κρίσιμες διαφορές, σημειώνει η εφημερίδα.

Σε μια άλλη εποχή

Σαν σήμερα, η διεθνής κατάσταση το 1936 ήταν ανησυχητική: η ναζιστική Γερμανία βρισκόταν σε άνοδο και ο ισπανικός εμφύλιος έφερνε το Λαϊκό Μέτωπο προ δραματικών επιλογών. Αλλά σε αντίθεση με το 1936, η σημερινή Αριστερά δεν είναι ενωμένη στο να βλέπει τη Ρωσία ως απειλή με τον τρόπο που έβλεπε το Λαϊκό Μέτωπο τον Αδόλφο Χίτλερ. Όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα, υπήρχε και τότε μια εγχώρια ακροδεξιά απειλή στη Γαλλία. Οι υπερεθνικιστικές ταραχές τον Φεβρουάριο του 1934 ήταν το πιο βίαιο επεισόδιο στη γαλλική πρωτεύουσα από την Κομμούνα του Παρισιού το 1871.

Αλλά το RN διαφέρει από τα ακροδεξιά κόμματα της δεκαετίας του 1930 στο βαθμό που επιδιώκει να ανατρέψει το πολιτικό κατεστημένο όχι στους δρόμους αλλά μέσω της κάλπης. Αυτό μπορεί να μην κάνει το RN λιγότερο επικίνδυνο – αλλά υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα του κόμματος να απαλλαγεί από την εικόνα ενός νεοφασιστικού «ταραξία» και να αποκτήσει τη δημοκρατική νομιμότητα ενός νικητή ελεύθερων, δίκαιων εκλογών.

Όσον αφορά την Αριστερά, το Λαϊκό Μέτωπο του 1936 ήταν το ίδιο κατακερματισμένο όπως το διάδοχό του σχήμα σήμερα. Αποτελούνταν από τρεις δυνάμεις — τους Ριζοσπάστες, τους Σοσιαλιστές και τους Κομμουνιστές. Παρά το όνομά τους, οι Ριζοσπάστες ήταν ένας πυλώνας πολιτικής μετριοπάθειας στη Γαλλία του Μεσοπολέμου, ιδιαίτερα ισχυρός στις επαρχίες με συντηρητικό πνεύμα, και δεν είχαν σχεδόν τίποτα κοινό με τους κομμουνιστές, πιστούς υπηρέτες του Ιωσήφ Στάλιν που υποστήριξαν αργότερα το ναζιστικό-σοβιετικό σύμφωνο του 1939. Σήμερα, οι κυρίαρχοι σοσιαλιστές, όπως ο πρώην πρόεδρος François Hollande – ο οποίος επανήλθε στην πολιτική σκηνή ως υποψήφιος για αυτές τις εκλογές – δεν βλέπουν με τον ίδιο αέρα τον Jean-Luc Mélenchon, τον ριζοσπαστικό αριστερό ηγέτη.

• Το τελευταίο σημείο αφορά τις πολιτικές του Λαϊκού Μετώπου του 1936. Αυτά περιελάμβαναν μια εβδομάδα 40 ωρών, αμειβόμενες αργίες και υψηλούς μισθούς για τους βιομηχανικούς εργάτες και υποτίμηση του φράγκου, το τελευταίο όμως είναι αδύνατο να γίνει σήμερα με τη Γαλλία στην Ευρωζώνη.

Ακολούθησε τεράστια φυγή κεφαλαίων καθώς οι αγορές τρόμαξαν – ακριβώς το σενάριο που περιγράφηκε παραπάνω από τον επικεφαλής οικονομολόγο της Allianz. Λιγότερο από ένα χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Léon Blum, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός, κήρυξε μια «παύση» στο πρόγραμμα του Λαϊκού Μετώπου με πολλές από τις μεταρρυθμίσεις του 1936 να ανατρέπονται στη συνέχεια από τις επόμενες κυβερνήσεις, μέχρι την εισβολή των Ναζί στη Γαλλία το 1940.

Κάτι παρόμοιο συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 1980 όταν ο François Mitterrand, ένας σοσιαλιστής πρόεδρος, και μια αριστερή κυβέρνηση συνασπισμού προσπάθησαν να εφαρμόσουν ένα ριζοσπαστικό οικονομικό πρόγραμμα. Η αντίδραση της αγοράς ήταν τόσο σφοδρή που ο Mitterrand έκανε τελικά πίσω.

Συμπερασματικά, μπορούμε να κάνουμε μια εύλογη εικασία για το τι θα μπορούσε να συμβεί στην μάλλον απίθανη περίπτωση που η αριστερά θα βγει νικήτρια τον επόμενο μήνα. Όσο για την ακροδεξιά, ακόμα κι αν δεν κερδίσει τις εκλογές, οι προοπτικές της να αποκτήσει την εξουσία κάποια στιγμή αργότερα μέσα σε αυτή τη δεκαετία σίγουρα δεν θα εξαφανίζονταν.

Καταλήγοντας, η εφημερίδα υπογραμμίζει ότι τον Ιούνιο του 2014, το παρισινό ειδησεογραφικό περιοδικό Le Point σχολίασε ότι «η Γαλλία βρίσκεται τώρα σε μια προεπαναστατική κατάσταση όπου όλα γίνονται πλέον δυνατά».

Δέκα χρόνια αργότερα, μετά το στοίχημα του προέδρου Emmanuel Macron να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές, η πρόβλεψη του Le Point για το 2014 εξακολουθεί να έχει ισχύ, εκτιμά η εφημερίδα: Η ακροδεξιά μυρίζεται μια ευκαιρία, η αριστερά παραπέμπει στο πνεύμα του 1936 και η φιλελεύθερη δημοκρατία στριμώχνεται κάπου στη μέση.

Financial Times [France’s political extremes exploit Macron’s weakness]

Ο Σούνακ θα φύγει και… ατιμασμένος: Τρεις στενοί του συνεργάτες και ένα μέλος της φρουράς του έπαιζαν στοίχημα, ποντάροντας στην ημέρα των εκλογών