Η Ευρώπη να ασκήσει ουσιαστικές πιέσεις προς την Τουρκία, ζητά η Ελίζα Βόζενμπεργκ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τεράστια πρόκριση για την εθνική πόλο νεανίδων: Eπικράτησε των ΗΠΑ με 13-8 και προκρίθηκε στον τελικό του Παγκόσμιου Πρωτάθληματος που διεξάγεται στην Κίνα
‘Επεσαν επιτέλους οι υπογραφές, προχωράει κανονικά η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου–Κρήτης: Τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο συζήτησαν ο Χριστοδουλίδης και ο Μακρόν
Συνέντευξη της Ελίζας Βόζενμπεργκ στην Έλλη Αυξεντίου για την ιστοσελίδα mignatiou.com
- Το Αιγαίο έχει μετατραπεί σε υγρό τάφο. Παιδιά, γυναίκες, άντρες, νέοι, γέροι… Η εξαθλίωση συνεχίζεται… Από την άλλη, χιλιάδες άνθρωποι καθημερινά παλεύουν στην κυριολεξία με τα κύματα. Δίνουν τη δική τους μάχη για ζωή και λίγη ελπίδα… Ποιά είναι η δική σας τοποθέτηση γύρω από το θέμα του προσφυγικού, τόσο ως ευρωβουλευτής αλλά και ως άνθρωπος.. Οι δικές σας εισηγήσεις;
Ως μέλος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Αντιπρόεδρος της Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για Νομικές και Εσωτερικές Υποθέσεις, παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς τη θεσμική και πολιτική «αντίδραση» της ΕΕ στα αυξανόμενα προσφυγικά κύματα που την κατακλύζουν, τα οποία εξελίσσονται σε μία εν δυνάμει ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αξιών της, όπως επανειλημμένως έχω υπογραμμίσει.
Δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση καθυστέρησε να αντιληφθεί ότι το προσφυγικό δεν είναι μόνο πρόβλημα του Νότου, της Ελλάδας, της Ιταλίας ή της Μάλτας, αλλά ένα πρόβλημα ευρωπαϊκό και τώρα πια διεθνές. Το κλειδί για την επίλυσή του, δεν είναι άλλο από τη διαχείριση των αθρόων προσφυγικών ροών, μέσω της ουσιαστικής συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης των ανθρώπων αυτών και ιδιαίτερα την Τουρκία.
Είναι αναγκαίο η Ευρώπη να ασκήσει ουσιαστικές πιέσεις προς την Τουρκία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα και στρατηγικό περιφερειακό εταίρο της, ώστε να συνδράμει αποφασιστικά και χωρίς ανταλλάγματα στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Το πρόβλημα μας έχει ξεπεράσει κατά πολύ σε επίπεδο όγκου μεταναστευτικών ροών που καταφθάνουν στα ευρωπαϊκά εδάφη. Η αποκλειστική δημιουργία κέντρων διαλογής και ταυτοποίησης μεταναστών (hot spots) στα παράλια της Τουρκίας αποτελεί σημαντικό βήμα για την πρόληψη περισσότερων θανάτων στο Αιγαίο και παράλληλα θα αναχαιτίσει την αποδεδειγμένα ανεξέλεγκτη δράση των εγκληματικών δικτύων διακίνησης ανθρώπων στη γείτονα χώρα.
- Πώς κρίνετε τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης γύρω από το θέμα;
Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμώ ότι μια τέτοια πρόταση περί σύστασης «hotspots» στα τουρκικά παράλια πρέπει να υποστηριχθεί σθεναρά και από την ελληνική κυβέρνηση τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, υφίσταται το μεγαλύτερο προσφυγικό και μεταναστευτικό βάρος από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Η κατάσταση αυτή, δυστυχώς, έχει επιδεινωθεί περαιτέρω από λάθη και παραλείψεις της ελληνικής κυβέρνησης, όπως, μεταξύ άλλων, η πολιτική “ανοικτών συνόρων” χωρίς ελέγχους, η ανυπαρξία εθνικού σχεδιασμού για το προσφυγικό ζήτημα, η αδυναμία αξιοποίησης πολύτιμων κοινοτικών πόρων, οι σημαντικές καθυστερήσεις στη δημιουργία κέντρων πρώτης υποδοχής μεταναστών και προσφύγων αλλά και οι ελλείψεις στη στελέχωση των μεταναστευτικών δομών.
Οφείλουμε ως χώρα να υιοθετήσουμε ένα εθνικό σχέδιο δράσης, να αξιοποιήσουμε χωρίς άλλες καθυστερήσεις όλα τα ευρωπαϊκά κονδύλια και τους μηχανισμούς αλληλεγγύης της ΕΕ, να ενισχύουμε τη φύλαξη των συνόρων μας σε συνεργασία με τη Frontex και το νέο υπό σύσταση οργανισμό ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και να επιταχύνουμε τις διαδικασίες διαχωρισμού και ταυτοποίησης μεταναστών.
Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να αναδείξει πολιτικά με κάθε τρόπο την ανάγκη σύνδεσης του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος με τη δραματική δημοσιονομική κατάσταση της χώρας μας. Σύμφωνα με σχετική έκθεση του ΔΝΤ, το δημοσιονομικό κόστος για τους πρόσφυγες που ζητούν άσυλο στην Ελλάδα ανήλθε για το 2015 στα 300 εκ ευρώ.
Μπορεί το παραπάνω ποσό σε απόλυτους αριθμούς να μην ακούγεται ιδιαίτερα υψηλό, δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η Ελλάδα βρίσκεται για έβδομη συνεχόμενη χρονιά σε πρόγραμμα αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής, διερχόμενη τη σοβαρότερη οικονομική κρίση της μεταπολιτευτικής της ιστορίας, ενώ παράλληλα υφίσταται το μεγαλύτερο μεταναστευτικό βάρος από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Το γεγονός αυτό καθιστά ακόμη πιο ισχυρή την υποχρέωση της ελληνικής κυβέρνησης να συνδέσει τα δύο ζητήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαπραγμάτευσης, να καταστήσει σαφείς στους Ευρωπαίους εταίρους μας τις αντικειμενικές δυνατότητες της γονατισμένης ελληνικής οικονομίας για την υποδοχή προσφύγων και να ασκήσει πιέσεις, ώστε να τύχει η χώρα ηπιότερης και ευμενέστερης μεταχείρισης από τους δανειστές της.
- Ποιές θεωρείτε πως πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της ΕΕ γύρω από το προσφυγικό;
Η Ευρώπη, η οποία έστω και με καθυστέρηση αντιλήφθηκε ότι το μεταναστευτικό δεν είναι πρόβλημα μόνο των χωρών του Nότου, έχει λάβει ήδη μια σειρά μέτρων, όμως ακόμη μένουν πολλά να υλοποιηθούν.
Οι προσπάθειες μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κινούνται προς την κατεύθυνση ταχείας υιοθέτησης ενός μόνιμου και πρωτίστως δεσμευτικού μηχανισμού μετεγκατάστασης προσφύγων εντός των κρατών μελών βάσει υποχρεωτικών ποσοστώσεων, που έχει ομολογουμένως καθυστερήσει. Παράλληλα, είναι επιτακτική η ανάγκη τροποποίησης των παρωχημένων πλέον συνθηκών του Δουβλίνου και άσκησης ισχυρών πιέσεων προς την Τουρκία για την εφαρμογή των συμφωνιών επανεισδοχής που έχει συνάψει με την ΕΕ αλλά και των εν γένει δεσμεύσεων της, για τη διαχείριση των ανεξέλεγκτων προσφυγικών ροών, που διέρχονται από τα εδάφη της με προορισμό την Ευρώπη.
Επιπροσθέτως, απαιτείται διεύρυνση των συμφωνιών επανεισδοχής της ΕΕ με τρίτες χώρες, ειδικά της Αφρικανικής Ηπείρου, με την οποία ουδεμία τέτοια συμφωνία υφίσταται σήμερα. Ζωτικής σημασίας είναι επίσης η πρόσθετη οικονομική ενίσχυση των χωρών που υφίστανται το μεγαλύτερο βάρος – και δη της Ελλάδας – και η εφαρμογή των αρχών της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης από την πλευρά των κρατών μελών που εμφανίζονται απρόθυμα να αναλάβουν το βάρος της αναλογικής τους ευθύνης. Ασφαλώς, προκειμένου να τεθεί υπό έλεγχο το μεταναστευτικό και προσφυγικό κύμα, εμμένουμε στη λειτουργία κέντρων καταγραφής προσφύγων στα τουρκικά παράλια, όπως προανέφερα.
- Η Ευρώπη των δικαιωμάτων και της αλληλεγγύης πώς είναι δυνατόν να είναι τόσο σιδηρόφρακτη;
Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να κατανοήσουμε ότι το να υψώνουμε φράχτες στην Ευρώπη – πόσο μάλλον εντός ζώνης Σένγκεν – συνιστά οπισθοδρόμηση, δεν απηχεί τα ιδεώδη, στα οποία στηρίζεται η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τελικά υπονομεύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο της ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων και ιδεών εντός ΕΕ. Άλλωστε, οι μεταναστευτικές ροές δεν σταματούν σε κανένα εμπόδιο, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, έως ότου οι απελπισμένοι αυτοί άνθρωποι φτάσουν εκεί, όπου θα αισθανθούν ασφαλείς.
Έχω εξαρχής υποστηρίξει ότι χρειαζόμαστε μία Ευρώπη με ανοιχτά μεν αλλά ελεγχόμενα σύνορα, για να γνωρίζουμε, ποιός περνάει από αυτά και από πού έρχεται. Γι’ αυτό το λόγο έχουμε καλωσορίσει την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία μίας νέας υπηρεσίας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, που θα ενισχύσει την προσπάθεια των κρατών μελών στην πρώτη γραμμή, να φυλάξουν πιο αποτελεσματικά τα εξωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα.
Αυτό το μέτρο, όμως, από μόνο του δεν αρκεί. Δεν είναι δυνατόν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, που φθάνουν κατά χιλιάδες στην ήπειρό μας, να εγκλωβιστούν σε ένα κράτος και αναφέρομαι βεβαίως στην Ελλάδα. Σε αυτή την περίπτωση η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική θα έχει αποτύχει παταγωδώς.
Ήρθε η ώρα να εφαρμοστεί από όλους έμπρακτα η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, όπως ορίζουν άλλωστε οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Καίτοι δεν αρέσει σε κάποιους, οι ποσοστώσεις για την υποδοχή προσφύγων (βάσει ΑΕΠ, πληθυσμού, όγκου αιτήσεων ασύλου και ποσοστών ανεργίας) πρέπει να γίνουν υποχρεωτικές για όλα τα κράτη μέλη, με την απειλή ενδεχομένως κυρώσεων για όσους εσκεμμένα δεν συμμορφώνονται.
Από την άλλη, πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι φράχτες δεν αποτελούν τον κανόνα στην ΕΕ. Υπάρχουν κράτη (βλ. Γερμανία, Σουηδία) που έχουν αναλάβει και με το παραπάνω τα βάρη που τους αναλογούν από τη μεταναστευτική κρίση. Το παράδειγμά τους, όμως, πρέπει να ακολουθήσουν άμεσα και τα υπόλοιπα κράτη μέλη. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε, ότι εκκρεμεί ακόμα από το Σεπτέμβριο του περασμένου έτους η απόφαση για μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων από χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Η διαδικασία κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς λόγω της απροθυμίας ορισμένων κυβερνήσεων να «ανοίξουν» θέσεις στις χώρες τους για τους πρόσφυγες, αφού το μέτρο εφαρμόζεται σε αμιγώς εθελοντική βάση. Από την Ελλάδα μέχρι σήμερα έχουν μετεγκατασταθεί μόλις 84 άνθρωποι.
- Οι οργανώσεις αλλά και οι κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να προστατεύσουν τις γυναίκες πρόσφυγες από τη μάστιγα της κακοποίησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης… Ποιά είναι κατά τη γνώμη σας τα κατάλληλα μέτρα προστασίας για τις γυναίκες πρόσφυγες;
Αναμφισβήτητα οι γυναίκες πρόσφυγες, όπως και τα παιδιά, αποτελούν μία ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα μετακινούμενων πληθυσμών, που χρήζουν ειδικής φροντίδας και μεταχείρισης σε όλα τα επίπεδα. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει η αναμενόμενη ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτό τον τομέα.
Στην Επιτροπή Γυναικών και Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην οποία συμμετέχω, πρόκειται να ψηφιστεί μία ειδική έκθεση με θέμα την κατάσταση των γυναικών και κοριτσιών προσφύγων που ζητούν άσυλο εντός ΕΕ. Σκοπός της έκθεσης είναι να αναλυθούν σε βάθος τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οι γυναίκες πρόσφυγες ως επακόλουθο του αναγκαστικού εκτοπισμού τους, όπως για παράδειγμα η βία, η εκμετάλλευση και οι διώξεις λόγω φύλου, συμπεριλαμβανομένης της σωματεμπορίας για λόγους σεξουαλικής και εργασιακής εκμετάλλευσης.
Οι προτάσεις μας, προκειμένου να καταγγέλλονται τέτοια φαινόμενα και να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των γυναικών κατά τις διαδικασίες ασύλου, προσανατολίζονται καταρχάς στην παροχή συνθηκών υποδοχής και υπηρεσιών υποστήριξης με γνώμονα το φύλο. Απαραίτητη είναι σε αυτό το πλαίσιο η ολοκληρωμένη και υποχρεωτική κατάρτιση για υπεύθυνους συνεντεύξεων και διερμηνείς σε θέματα σεξουαλικής βίας και ψυχολογικού τραύματος. Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί επιπλέον για τις εγκύους και νέες μητέρες, με άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες περίθαλψης και φροντίδας.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα σημαντική είναι η υπογραφή και κύρωση από όλα τα κράτη μέλη της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Η σύμβαση προβλέπει την πρόσβαση των γυναικών που αιτούνται άσυλο σε ειδικές υπηρεσίες υποδοχής ενώ περιέχει σημαντικές διατάξεις και για θέματα κράτησης γυναικών.
- Τις τελευταίες μέρες έχουμε δει τη διαδικτυακή εκστρατεία γύρω από το Νόμπελ Ειρήνης για τους ήρωες του Αιγαίου… Εσείς προσωπικά στηρίζετε αυτή την προσπάθεια;
Η ελληνική κοινωνία έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Έχει αποδείξει επανειλημμένως και με ποικίλους τρόπους το ανθρώπινο πρόσωπό της στο δράμα των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που αναζητούν μία καλύτερη τύχη στην Ευρώπη.
Μακριά από ξενοφοβικά παραληρήματα και ρατσιστικές κορώνες, που κερδίζουν έδαφος σε άλλα κράτη μέλη της Ένωσης, οι κάτοικοι των νησιών μας αλλά και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, απλοί άνθρωποι και επαγγελματίες κάθε λογής, δίνουν μία σκληρή και άνιση μάχη. Προσφέρουν όχι μόνο υπηρεσίες διάσωσης αλλά ο,τιδήποτε περνάει από το χέρι τους (τροφή, νερό, περίθαλψη, στέγη, φιλοξενία), για να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο.
Είναι αυτονόητο σε όλους εμάς τους Έλληνες, ότι έχουμε να κάνουμε πρωτίστως με ένα πρόβλημα που έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και το αναφαίρετο δικαίωμά του να ζει ελεύθερος σε περιβάλλον δημοκρατίας και ασφάλειας.
Ως εκ τούτου, στηρίζω σθεναρά με κάθε τρόπο τη διαδικτυακή εκστρατεία για την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στους αφανείς αυτούς ήρωες του Αιγαίου. Το έχω πράξει μέσω των προσωπικών μου λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μάλιστα, εντός των προσεχών ημερών οι Έλληνες Ευρωβουλευτές θα κοινοποιήσουμε στη Νορβηγική Επιτροπή για τα Νόμπελ σχετική επιστολή στήριξης της υποψηφιότητας των κατοίκων των ελληνικών νησιών για τις ακάματες προσπάθειές τους.
- Ο φόβος γεννάει ρατσισμό;
Ο φόβος αποτελεί αναμφισβήτητα το χείριστο σύμβουλο, ειδικά όταν έχουμε να διαχειριστούμε μεγάλες ανθρωπιστικές κρίσεις, που απαιτούν ψυχραιμία, λογική και προσήλωση στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Έχω δηλώσει πρόσφατα, υπό το φως και των αλλεπάλληλων τρομοκρατικών επιθέσεων σε διαφορετικές γωνιές του πλανήτη, ότι ο φόβος και η μισαλλοδοξία φέρνουν τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκουμε, μας καθιστούν μέρος του προβλήματος και όχι τη λύση του, γεννούν νέες κρίσεις και εντείνουν τις ήδη υπάρχουσες. Δεν είναι δυνατόν, ως απάντηση σε μία τεράστια ανθρωπιστική κρίση, να υψώνουμε πραγματικούς ή νοητούς φράχτες στον ανθρώπινο πόνο, να ξεχνάμε τις σημαντικές κατακτήσεις της ευρωπαϊκής ηπείρου στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να γυρνάμε δεκαετίες πίσω, σε εποχές πολιτικού μεσαίωνα.
Άλλωστε, πέραν της προσφυγικής κρίσης, και οι τρομοκράτες αυτό ακριβώς επιδιώκουν, να ενσπείρουν το φόβο μεταξύ των πολιτών και τελικά να πετύχουν την περιθωριοποίηση των ευρωπαϊκών αξιών. Οφείλουμε να μην επιτρέψουμε να συμβεί κάτι τέτοιο, να ενισχύσουμε στην Ευρώπη το διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο και να αναδείξουμε την αναγκαιότητα σεβασμού της πολιτιστικής, θρησκευτικής και ανθρωπιστικής πολυμορφίας εντός και εκτός ΕΕ.
Μην ξεχνάμε ότι το τελευταίο διάστημα η Ευρώπη δίνει σκληρή μάχη για να ανταποκριθεί σε μία εξόχως κρίσιμη συγκυρία που βιώνει, εν μέσω της ανεξέλεγκτης ροής μεταναστών, της αυξανόμενης εισόδου στην ΕΕ στρατολογημένων μαχητών της θρησκευτικής τρομοκρατίας και της εξάπλωσης του διασυνοριακού οργανωμένου εγκλήματος με κύριο στόχο την Ευρώπη και τους πολίτες της. Εμείς απαντούμε στο φόβο και την τρομοκρατία, με περισσότερα δικαιώματα και περισσότερη δημοκρατία για τους πολίτες μας και για όσους επιθυμούν να ενσωματωθούν στις κοινωνίες μας, κυνηγημένοι από τη λαίλαπα του πολέμου.