ΓΝΩΜΕΣ
14/09/2025 | 06:30
Το καλώδιο δοκιμάζει τις αντιστάσεις της Κύπρου και της Ελλάδος έναντι των τουρκικών εκβιασμών: Γιατί στέλνουν διαρκώς μηνύματα φινλαδοποιημένης χώρας προς τη πατρίδα του Αττίλα;
Του ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ* – Λευκωσία
Η νέα, αχρείαστη και ζημιογόνα, εν πολλοίς, αντιπαράθεση Αθήνας και Λευκωσίας για το καλώδιο ηλεκτρικής σύνδεσης της Κύπρου με την Κρήτη δοκιμάζει όχι μόνο τις ελληνικές-κυπριακές σχέσεις αλλά και τις αντιστάσεις Ελλάδας-Κύπρου στους τουρκικούς εκβιασμούς. Τις τελευταίες ημέρες σημειώθηκε καταιγισμός δηλώσεων και εξελίξεων.
Η αρχή έγινε κυρίως από την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για πιθανά ποινικά αδικήματα στην κατακύρωση του διαγωνισμού για το καλώδιο. Ήδη διερευνώνται πιθανές ποινικές ευθύνες πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων στην Κύπρο. Από την άλλη, δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών της Κύπρου, Μάκη Κεραυνού, προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και επικρίσεις εκ μέρους της Αθήνας.
- Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος, Μητσοτάκης, στην καθιερωμένη συνέντευξή του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (στις 7 Σεπτεμβρίου 2025), δήλωσε πως για να ολοκληρωθεί το έργο πρέπει πρώτα η Κυπριακή Δημοκρατία να αποδείξει «έμπρακτα» ότι το θέλει.
Και ότι «πράγματι η Κύπρος εννοεί αυτό το οποίο λέει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ότι το έργο αυτό είναι εθνικά επωφελές για την Κύπρο και κατά συνέπειαν θα πρέπει να ολοκληρωθεί». Η μετακύλιση της ευθύνης στην Κύπρο είναι και απαράδεκτη και ζημιογόνα. Ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, σήκωσε ευθύς το γάντι και σε δηλώσεις του (στις 8 Σεπυεμβρίου 2025):
- Πρώτον, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Κύπρου με τις διεθνείς πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει.
- Δεύτερον, Κύπρος και Ελλάδα έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και η Κύπρος θα τις τηρήσει, με την προσδοκία ότι και οι άλλοι θα πράξουν το ίδιο.
- Τρίτον, αναφέρθηκε στη διάσταση της εθνικής κυριαρχίας που συναρτάται προς το έργο.
Την ίδια μέρα, ο Υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ, επισήμανε ότι τον απασχολούν δύο μεγάλης σημασίας θέματα: Πρώτον, κανένας δεν γνωρίζει πόσα ακριβώς θα στοιχίσει το έργο στους καταναλωτές ρεύματος και, δεύτερον, πότε αυτό το έργο θα λειτουργήσει προς όφελος των καταναλωτών. Είπε πως υπάρχουν μόνο εκτιμήσεις για το τελικό κόστος, κάποιες από τις οποίες μιλούν για 2 δισ. ευρώ, κάποιες για 3 δισ. ευρώ και κάποιες για δυόμισι.
Ο Μάκης Κεραυνός είπε ακόμα ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρο, δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου, παραπέμποντας και σε γεωπολιτικά προβλήματα, που προκαλούν καθυστερήσεις στις θαλάσσιες έρευνες και στην πόντιση του καλωδίου. Αυτά τα «γεωπολιτικά προβλήματα, τα προκαλεί η Τουρκία. Γιατί;
- Διότι απέναντί της έχει μια τουρκοφοβική Αθήνα, που επικαλείται το Διεθνές Δίκαιο και ότι το έργο συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ, αλλά: «Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου θα συνεχιστεί στον κατάλληλο χρόνο που θα επιλεγεί και με βάση τον προγραμματισμό της αναδόχου εταιρείας». Ποιος είναι ο «κατάλληλος χρόνος»; Ποιος θα τον καθορίσει; Η εταιρεία; Η Ελλάδα και η Κύπρος; Μήπως πάλι η Τουρκία;
Πριν από έναν ακριβώς χρόνο, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, η εδώ Αμερικανίδα πρέσβης, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Γεραπετρίτης, με δηλώσεις τους διαβεβαίωναν ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα γίνει, όμως ο Κύπριος Πρόεδρος ήταν ξεκάθαρος (2/9/2024):
«Η απόφαση για να προχωρήσουμε με την ηλεκτρική διασύνδεση ήταν για να μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν οι επενδυτές δεν δώσουν ικανοποιητικές διευκρινίσεις στο κράτος, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα επιβαρυνθούν επιπρόσθετα οι καταναλωτές, η κυπριακή πλευρά δεν θα είναι θετική ως προς τα όσα ζητά η πλευρά του φορέα υλοποίησης».
- Από την πλευρά της η Αμερικανίδα πρέσβης, Τζούλι Φίσερ, υπογράμμισε (6/9/2024) ότι «η Κύπρος είναι ιδιαίτερα σημαντική στην περιοχή της Αν. Μεσογείου και η διασφάλιση της ενεργειακής τροφοδοσίας είναι κρίσιμη για την ίδια και τους πολίτες της». Ο δε Γεραπετρίτης διαβεβαίωνε ότι η πρόθεση της Ελλάδος ήταν να γίνει αυτό το έργο και ότι:
«Το όποιο γεωπολιτικό ρίσκο δεν θεωρούμε σε καμία περίπτωση ότι μπορεί να εμποδίσει τη συνέχιση του έργου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου. Η ελληνική Πολιτεία θεωρεί ότι δεν θα υπάρχει πρόβλημα σε ό,τι αφορά αυτό που ονομάζομαι γεωπολιτικό ρίσκο» (9/9/2024).
Ο Έλληνας ΥπΕξ παρέβλεπε και εμφανώς υποτιμούσε το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Παρέκαμπτε επίσης την κρίση του 2020, καθώς και το επεισόδιο της Κάσου, όπου η Αθήνα υπέκυψε σε τουρκικούς εκβιασμούς, που σταμάτησαν έρευνες για την πόντιση του καλωδίου. Ιδού, όμως, που ο Έλληνας ΥπΕξ αίφνης αφυπνίσθηκε και απείλησε την Τουρκία. Σε δηλώσεις του σε ελληνικό τηλεοπτικό σταθμό (2/9/2025) είπε:
«Η έρευνα και πόντιση του ηλεκτρικού καλωδίου θα συνεχισθεί το επόμενο διάστημα (…). Εάν υπάρξει διάθεση παρεμπόδισης από οποιαδήποτε τρίτη χώρα, είναι προφανές ότι θα υπάρξουν συνέπειες. Η δε Ελλάδα δεν πρόκειται να σταματήσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πεδίο. Έχουμε αποδείξει ότι δεν φοβόμαστε όταν πρόκειται να υποστηρίξουμε την πατρίδα στο πεδίο».
- Τίθενται μερικά ερωτήματα: Γιατί δεν υπήρξε εξ αρχής σοβαρή συνεννόηση Ελλάδας-Κύπρου-ΕΕ για το καλώδιο; Γιατί μια ιδιωτική εταιρεία, χωρίς προηγούμενη δράση στην παραγωγή ή μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, χρηματοδοτήθηκε με 658 εκατ. από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά μετά κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει το έργο;
Γιατί η Ελλάδα στέλνει διαρκώς μηνύματα φινλαδοποιημένης χώρας προς την Τουρκία; Γιατί δεν οριοθέτησε έγκαιρα την ΑΟΖ της με την Κύπρο, όπως εκλιπαρούσαν τρεις Κύπριοι Πρόεδροι; Γιατί προέβη σε εκπτώσεις στη χάραξη της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο;
H ηλεκτρική σύνδεση Κύπρου-Κρήτης είναι ύψιστης γεωπολιτικής, στρατηγικής, οικονομικής, ενεργειακής και πολιτικής σημασίας. Αίρει την απομόνωση της νήσου και θα προσελκύσει ειδικούς στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στην Τεχνολογία. Πρέπει να γίνει διότι:
- Πρώτον, στέλνει μήνυμα αποφασιστικότητας της Ελλάδας και της Κύπρου στην αναθεωρητική Τουρκία.
- Δεύτερον, εδραιώνει τις προθέσεις της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν. μίλια.
- Τρίτον, ακυρώνει έμπρακτα το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
- Τέταρτον, στέλνει μήνυμα ισχυρής αξιοπιστίας σε εταίρους, φίλους και συμμάχους (ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο).
Η ηλεκτρική σύνδεση Κύπρου-Κρήτης εμποδίζει τη δημιουργία από την Τουρκία νέου προηγούμενου νοτίως της Κρήτης, όπως επιχείρησε στην Κάσο, και διασφαλίζει την όδευση δικτύων στις ελληνικές θάλασσες. Επίσης επιβεβαιώνει ισχυρή εθνική στρατηγική αποτροπής έναντι της τουρκικής επιθετικότητας.
Χωρίς αβαρίες, μίζες, λαμογιές, επιζήμιες αντιπαραθέσεις, το έργο είναι πολλαπλώς εθνικά αναγκαίο και χρήσιμο. Οι Έλληνες της Κύπρου κουράστηκαν και αγανακτούν να πληρώνουν τον πιο ακριβό ηλεκτρισμό εξαιτίας ανεπαρκών, σπιθαμιαίων και ιδιοτελών πολιτικών. Απαιτούν σοβαρότητα, επιτέλους, ειλικρινή συντονισμό Αθήνας-Λευκωσίας, λιγότερα λόγια και μόνο πράξεις επωφελείς για την Ελλάδα και την Κύπρο.
* Ο Σάββας Ιακωβίδης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
