ΣΧΟΛΙΑ-ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
26/09/2025 | 17:01
Οι αντιδράσεις των τουρκικών ΜΜΕ στις δηλώσεις Ερντογάν περί επαναλειτουργίας Θεολογικής Σχολή της Χάλκης κατά τη συνάντησή του με τον προέδρο Trump
Ευρεία κάλυψη έχει στα τουρκικά ΜΜΕ η αναφορά που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν στο θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης στον Λευκό Οίκο όπου έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ.
Όπως επισημαίνεται, ο Τούρκος πρόεδρος, αναφερόμενος στη Θεολογική Σχολή επισήμανε: «Είμαστε ήδη έτοιμοι να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί για τη Σχολή της Χάλκης. Όταν επιστρέψω, θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω το θέμα αυτό με τον κύριο Βαρθολομαίο».
Η αναφορά του θέματος της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής είχε ως αποτέλεσμα την επαναφορά του στον Τύπο με δημοσιεύματα ενδεικτικοί τίτλοι των οποίων παρατίθενται ως κάτωθι:
- cumhuriyet: «Τι είναι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Θα ανοίξει ξανά η Σχολή της Χάλκης»; και υπότιτλο: «Η συνάντηση του Προέδρου του ΑΚΡ, Rejep Tayyıp Erdoğan, με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, συζητήθηκε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ένα από τα θέματα που σχολιάστηκαν ήταν και η Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Λοιπόν, τι είναι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Θα ανοίξει ξανά»;
- hurriyet: «Θα ανοίξει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Ο Πρόεδρος Ερντογάν απάντησε… Δείτε την ιστορία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης!»
- zafergazetesi: «Θα επαναλειτουργήσει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης»; και υπότιτλο: «Τι είναι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ήρθε στην επικαιρότητα και κατά τη συνάντηση του Προέδρου Erdoğan με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump; Γιατί παραμένει κλειστή; Θα ανοίξει ξανά»;
- ntv: «Πάνω από μισός αιώνας αβεβαιότητας: Θα ανοίξει ξανά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης»;
- tgrthaber: «Πού βρίσκεται η Θεολογική Σχολή της Χάλκης και θα ανοίξει εκ νέου»;
και υπότιτλο: «Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ήρθε στην επικαιρότητα πριν από τη συνάντηση του Προέδρου Erdoğan με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Trump, συγκαταλέγεται στα ζητήματα που προκάλεσαν μεγάλο ενδιαφέρον». - tv5: «Θα ανοίξει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Γιατί ήρθε ξανά στην επικαιρότητα»;
και υπότιτλο: «Ο Πρόεδρος Erdoğan απάντησε στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων πριν από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump. Κάνοντας δηλώσεις πριν τη συνάντηση, ο Erdoğan ανέφερε ότι τόσο κατά την πρώτη όσο και κατά τη δεύτερη θητεία του Trump, υπήρξαν διαφορετικές φάσεις στις σχέσεις Τουρκίας–ΗΠΑ.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με το αν θα ανοίξει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, απάντησε:
«Ό,τι μας αναλογεί σχετικά με τη Σχολή της Χάλκης, είμαστε ήδη έτοιμοι να το πράξουμε» - iscihaber: «Θα ανοίξει ξανά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Πότε και γιατί έκλεισε;
και υπότιτλο: «Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Rejep Tayyıp Erdoğan, απάντησε στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων πριν από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump. Όταν ρωτήθηκε αν η Σχολή της Χάλκης θα ανοίξει ξανά, απάντησε:
«Ό,τι μας αναλογεί σχετικά με τη Σχολή της Χάλκης, είμαστε ήδη έτοιμοι να το πράξουμε.» Τι ισχύει λοιπόν; Θα ανοίξει ξανά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Πότε και για ποιον λόγο έκλεισε»; - milligazete: «Συνάντηση Erdoğan-Trump στον Λευκό Οίκο: «Θα κάνουμε ό,τι μας αναλογεί για τη Σχολή της Χάλκης»
- gazetearena: «Ανοίγει ξανά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Διαδοχικές δηλώσεις από τον Υπουργό Tekin και τον Πρόεδρο Erdoğan » και υπότιτλο: «Οι δηλώσεις που έκανε ο Πρόεδρος Erdoğan κατά την επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες επανέφεραν στο προσκήνιο τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η οποία έκλεισε το 1971.
Θα ανοίξει ξανά η Σχολή; Πώς εξελίσσεται η διαδικασία; Δείτε την ιστορική πορεία και τις τελευταίες εξελίξεις…» - birgun: «Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης και πάλι στην επικαιρότητα: Γιατί είχε κλείσει και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να ξανανοίξει;»
Το ιστορικό της υπόθεσης
Στα δημοσιεύματα επισημαίνεται το γεγονός ότι η κατάσταση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που εδώ και χρόνια βρίσκεται στην ατζέντα των σχέσεων της Τουρκίας με τον Δυτικό κόσμο και τις ΗΠΑ, ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν, χθες, στη συνάντηση μεταξύ του Προέδρου της Τουρκίας, Rejep Tayyıp Erdoğan, και του Προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.
Μετά τις δηλώσεις, τονίζεται, ο Πρόεδρος Erdoğan, εξέφρασε την η πιθανότητα της εκ νέου επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής, ενώ σημειώνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν ζητήσει επανειλημμένα την επαναλειτουργία της.
Υπογραμμίζεται δε ότι το εν λόγω αίτημα είχε εκφραστεί αρκετές φορές από τις ΗΠΑ ενώ γίνεται αναφορά στον Πρόεδρο, Barak Obama, o οποίος είχε θέσει το θέμα στον κ. Erdoğan στο περιθώριο των εργασιών της Διάσκεψης για την Πυρηνική Ασφάλεια το 2012, δηλώνοντας: «Χαίρομαι που ακούω ότι αποφασίστηκε να ανοίξει ξανά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης», προκαλώντας μεγάλη αίσθηση. Ωστόσο, μετά από αυτή τη δήλωση δεν έγινε κανένα ουσιαστικό βήμα. Στα δημοσιεύματα αναφέρεται επίσης η δήλωση, πριν τέσσερα χρόνια, του εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ned Price, ο οποίος σε μήνυμά του, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 50 ετών από το κλείσιμο της σχολής, είχε καλέσει την Τουρκία να την επαναλειτουργήσει.
Τονίζεται ότι το μέλλον και το καθεστώς της σχολής έχει απασχολήσει την επικαιρότητα ήδη από τη δεκαετία του 1990, κατά τη διάρκεια των προσπαθειών ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα τα τελευταία 15 χρόνια έχουν γίνει πολλές δηλώσεις υπέρ της επαναλειτουργίας της.
Το 2019, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, επισκέφθηκε τη Θεολογική Σχολή μαζί με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, γινόμενος ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που την επισκέφθηκε. Στα δημοσιεύματα γίνεται αναφορά ότι ο Πρόεδρος Erdoğan πέρυσι δήλωσε ότι «γίνονται προσπάθειες για την επαναλειτουργία της Σχολής» καθώς και ότι στις 26 Δεκεμβρίου 2024, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επισκέφθηκε τον Πρόεδρο Erdoğan στο Προεδρικό Μέγαρο και συζήτησαν το μέλλον της σχολής.
Από πλευράς Πατριαρχείου ανακοινώθηκε, σημειώνεται χαρακτηριστικά, ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Erdoğan για τις προσπάθειες επανέναρξης ζητώντας βοήθεια για την επιτάχυνση των διαδικασιών.
Επισημαίνονται δε, οι ενέργειες από πλευράς του υπουργού Παιδείας, Ysuf Tekin,ο οποίος σε συνέντευξή του στο CNN Türk είχε αναφέρει: «Το άνοιγμα της Σχολής είναι πολιτική απόφαση. Αυτή τη απόφαση λαμβάνουν ο Πρόεδρος και το Υπουργείο Εξωτερικών. Αν μου δοθεί εντολή να ανοίξει, έχουμε κάνει την προετοιμασία και θα ετοιμάσουμε το σχέδιο δράσης. Θα κάνουμε μια τελική συνάντηση σύντομα.»
Αναφορά γίνεται επίσης και στις αντιδράσεις επαναλειτουργίας της Σχολής υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τη Συνθήκη της Λωζάννης, καθώς οι αντιτιθέμενοι σε αυτήν υποστηρίζουν ότι η Σχολή θα εκπαιδεύει Ορθόδοξους κληρικούς, δίνοντας έτσι εκκλησιαστικό προνόμιο στο Πατριαρχείο Φαναρίου, και ότι η επαναλειτουργία της θα παραβίαζε τις διεθνείς συμφωνίες, αποτελώντας μια «παραχώρηση ειδικών δικαιωμάτων».
Αντίθετως, όσοι υποστηρίζουν την επαναλειτουργία της τονίζουν ότι η Συνθήκη της Λωζάννης δεν απαγορεύει το άνοιγμα σχολών και ρητά στο άρθρο 40 αναφέρεται στην ελευθερία των θρησκευτικών μειονοτήτων να ασκούν θρησκευτικές τελετές και να ιδρύουν σχολές και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Υποστηρίζουν ότι αυτή η ελευθερία περιλαμβάνει και σχολές εκπαίδευσης κληρικών και ως εκ τούτου, το κλείσιμο της Σχολής ήταν παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης, σημειώνεται χαρακτηριστικά.
