ΠΟΛΙΤΙΚΗ
05/09/2025 | 07:02
Ο Αμερικανός ατζέντης της Τουρκίας κάνει πίσω στη Συρία, στηρίζει εμμέσως τους Κούρδους: Δεν υποστηρίζει πλέον μία ενωμένη χώρα, “βλέπει” προς την Ομοσπονδία…
Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών (ΗΠΑ) στη Συρία, Τόμας Μπαράκ, δήλωσε ότι η χώρα ίσως χρειαστεί να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις απέναντι σε ένα έντονα συγκεντρωτικό κράτος.
Σύμφωνα με την εφημερίδα The Washington Post (κείμενο Kareem Fahim και Zakaria Zakaria), ο κ. Μπαράκ, που είναι και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία και δρα ως ατζέντης του Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι αυτό που χρειάζεται η Συρία δεν είναι η “ομοσπονδιοποίηση” (federalism), αλλά κάτι λιγότερο, μια ρύθμιση που επιτρέπει σε όλους να διατηρήσουν την ενότητά τους, τον πολιτισμό και τη γλώσσα τους «χωρίς καμία απειλή από το πολιτικό Ισλάμ», όπως το έθεσε.
- Ο κ. Μπαράκ πρόσθεσε ότι όλοι όσοι γνωρίζουν το συριακό ζήτημα πιστεύουν ότι τα πράγματα πρέπει να προχωρήσουν με πιο ορθολογικό τρόπο.
Ο απεσταλμένος της κυβέρνησης Τραμπ για τη Συρία, ο οποίος υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του τζιχαντιστή προέδρου και των προσπαθειών του να ενώσει τη χώρα, αναγνώρισε μετά την αιματοχυσία στη Σουέιντα ότι η Δαμασκός ίσως χρειαστεί να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις αντί για ένα εξαιρετικά συγκεντρωτικό κράτος.
- «Όχι μια ομοσπονδία, αλλά κάτι λιγότερο από αυτό, στην οποία επιτρέπεις σε όλους να διατηρήσουν την ακεραιότητά τους, τον πολιτισμό τους, τη γλώσσα τους και καμία απειλή ισλαμισμού», δήλωσε σε μια ομάδα δημοσιογράφων. «Νομίζω ότι όλοι λένε ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να είμαστε πιο λογικοί», είπε.
Η δήλωση του θεωρήθηκε κάλυψη στις θέσεις των Κούρδων της Συρίας (YPG), που αρνούνται να υποδουλωθούν στους τζιχαντιστές της Δαμασκού.
Στο ρεπορτάζ της, η αμερικανική εφημερίδα σημείωσε ότι η εκτεταμένη βία σε όλη τη Συρία τροφοδοτεί τα αιτήματα των μειονοτήτων για αυτονομία, επισημαίνοντας ότι η κύρια σύγκρουση έγκειται τώρα στην τεταμένη σχέση μεταξύ της τζιχαντιστικής κυβέρνησης της Δαμασκού και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) -πρόκειται για τους Κούρδους του YPG- που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
- Η εφημερίδα ανέφερε ότι ο μεταβατικός τζιχαντιστής πρόεδρος Άχμαντ αλ-Σαράα επιδιώκει ένα κεντρικό κράτος με επικεφαλής τη Δαμασκό, παρόμοιο με τη δομή που είχε η Συρία πριν διασπαστεί κατά τη διάρκεια της εμφυλιακής σύγκρουσης, προειδοποιώντας ότι ανανεωμένα κύματα βίας απειλούν αυτά τα σχέδια.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι συνθήκες στη Συρία επιδεινώνονται αντί να βελτιώνονται, όπως ήλπιζαν οι Σύριοι μετά την πτώση του καθεστώτος του Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου 2024.
Δύο κύριες περιοχές παραμένουν εκτός της εξουσίας της κεντρικής κυβέρνησης στη Δαμασκό: η βορειοανατολική, όπου οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ δυνάμεις των SDF απαιτούν αποκέντρωση, και η Σουγουάιντα στο νότο, όπου οι φωνές γίνονται όλο και πιο δυνατές ζητώντας «ανεξαρτησία» από τη Συρία.
- Η συριακή κυβέρνηση δεν απορρίπτει όλες τις μορφές αποκέντρωσης, σύμφωνα με τον Κουτάιμπα Ιντλίμπτι, Διευθυντή Αμερικανικών Υποθέσεων στο Υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας.
Σε μια συνέντευξη, εξήγησε ότι η τρέχουσα προσέγγιση του κράτους στη διακυβέρνηση, ιδίως στην τοπική διοίκηση, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αποκέντρωση, ιδίως στη διοικητική αποκέντρωση.
Ο Ιντλίμπτι πρόσθεσε: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει πραγματικά κάποια συζήτηση ή διαφωνία σχετικά με τη διοικητική αποκέντρωση. Το πρόβλημα της Συρίας με τον συγκεντρωτισμό δεν ήταν ποτέ νομικό, αλλά πολιτικό».
Η Αυτόνομη Διοίκηση απορρίπτει τις βουλευτικές εκλογές
Στις 24 Αυγούστου, η Αυτόνομη Διοίκηση στη βορειοανατολική Συρία (Κούρδοι και άλλες δυνάμεις) εξέδωσε δήλωση με την οποία απορρίπτει τις βουλευτικές εκλογές στη χώρα, χαρακτηρίζοντάς τες ως «ένα επίσημο βήμα που δεν σχετίζεται με τη δημοκρατία και δεν αντιπροσωπεύει με κανέναν τρόπο τη βούληση των Σύριων».
Σύμφωνα με τη δήλωση, η τρέχουσα εκλογική διαδικασία αποκλείει σχεδόν τους μισούς Σύρους λόγω της αναγκαστικής εκτόπισης και των συστηματικών πολιτικών που εμποδίζουν τα ενεργά στοιχεία να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση του μέλλοντος της χώρας, επιβεβαιώνοντας ότι οι εκλογές δεν πληρούν τις προϋποθέσεις μιας συνολικής πολιτικής λύσης.
- Η δήλωση απαντούσε στην ανακοίνωση της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής την προηγούμενη ημέρα ότι οι εκλογές θα αναβληθούν σε τρεις επαρχίες: τη Ράκα και τη Χασακά (όπου οι SDF, ο στρατιωτικός βραχίονας της Διοίκησης, έχουν τον έλεγχο) και τη Σουγουάιντα.
Η Αυτόνομη Διοίκηση απέρριψε επίσης τον χαρακτηρισμό της βορειοανατολικής Συρίας ως «μη ασφαλούς» για να δικαιολογήσει πολιτικές αποκλεισμού, επιμένοντας ότι αυτές οι περιοχές είναι «ασφαλέστερες από πολλά άλλα μέρη της Συρίας».
Τόνισε ότι τυχόν μονομερείς αποφάσεις ή μέτρα δεν θα είναι δεσμευτικά για τους λαούς και τις περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας, καλώντας τη διεθνή κοινότητα και τα Ηνωμένα Έθνη να μην αναγνωρίσουν τις εκλογές, τις οποίες χαρακτήρισε «αντίθετες με το ψήφισμα 2254 του ΟΗΕ».
Η δήλωση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η λύση στη Συρία δεν θα προκύψει μέσω της αναπαραγωγής παλαιών πολιτικών, αλλά μέσω μιας ολοκληρωμένης πολιτικής διαδικασίας που θα περιλαμβάνει όλους τους Σύριους, με τις ποικίλες συνιστώσες τους και την ελεύθερη βούλησή τους, οδηγώντας σε μια δημοκρατική, πλουραλιστική και αποκεντρωμένη Συρία που εγγυάται δικαιώματα και ανοίγει προοπτικές για ειρήνη και σταθερότητα».
Συνάντηση ΗΠΑ-Δρούζων για τον περιορισμό των εντάσεων
Νωρίτερα, ο κ. Μπαράκ είχε συνάντηση με τον Σεΐχη Μοουαφάκ Ταρίφ, τον πνευματικό ηγέτη της κοινότητας Δρούζων στο Ισραήλ, για να συζητήσουν τις εξελίξεις στην επαρχία Σουγουάιντα (νότια Συρία), τρόπους για την άμβλυνση των εντάσεων και για την αποτροπή της διολίσθησης της κατάστασης σε ευρύτερες αντιπαραθέσεις.
Ο κ. Μπαράκ χαρακτήρισε τη συνάντηση «εγκάρδια και παραγωγική», τονίζοντας ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να συνεργάζονται με όλους τους τοπικούς και περιφερειακούς εταίρους για την προώθηση της σταθερότητας και της αποκλιμάκωσης, με έμφαση στην προστασία των αμάχων και στον σεβασμό των τοπικών ισορροπιών, σύμφωνα με ανάρτηση στον λογαριασμό του στο X.
ΟΙ ΚΟΥΡΔΟΙ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΝΤΑΙ…
Το πιο αποσταθεροποιητικό ρήγμα στη Συρία μπορεί να είναι η διαμάχη μεταξύ της κυβέρνησης και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), μιας πολιτοφυλακής υπό την ηγεσία των Κούρδων που απέκτησε τον έλεγχο μιας μεγάλης έκτασης εδάφους στη βορειοανατολική Συρία τα τελευταία χρόνια κατά τη διάρκεια του αγώνα κατά της τρομοκρατικής ομάδας Ισλαμικού Κράτους.
- Οι SDF, οι οποίες υποστηρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, κατέληξαν σε συμφωνία με τη συριακή κυβέρνηση τον Μάρτιο, η οποία εν μέρει ορίζει «την ενσωμάτωση όλων των πολιτικών και στρατιωτικών θεσμών» στο συριακό κράτος.
Ωστόσο, η συμφωνία δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί, εν μέσω διαφωνιών σχετικά με το πόση αυτονομία θα έχει η περιοχή που ελέγχεται τώρα από τις SDF. Περαιτέρω περιπλοκή της κατάστασης αποτελεί η συνεχιζόμενη βία μεταξύ των SDF και των πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
- Η Άγκυρα θεωρεί τις SDF ως αντίπαλο λόγω των δεσμών τους με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο διεξήγαγε μια μακρά εξέγερση εναντίον του τουρκικού κράτους.
Ένα συνέδριο μειονοτικών κοινοτήτων που διοργανώθηκε από τις SDF στην ανατολική πόλη Χασάκα αυτόν τον μήνα προκάλεσε την οργή της συριακής κυβέρνησης, καθώς ζήτησε, μεταξύ άλλων, ένα αποκεντρωμένο κράτος.
Η συγκέντρωση δεν «εκπροσωπούσε τον συριακό λαό», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας λίγες μέρες αργότερα, κατηγορώντας τους συμμετέχοντες ότι προσπάθησαν να «εκμεταλλευτούν τα γεγονότα στη Σουέιντα».
ΠΗΓΗ: The Washington Post – Kareem Fahim και Zakaria Zakaria
