LIFE
22/09/2025 | 12:16
Μετά από έρευνες δυο δεκαετιών πιστεύουν ότι είναι κοντά στον χαμένο τάφο της Κλεοπάτρας: Η ανακάλυψη του άγνωστου λιμανιού στην Ταπόσιρις Μάγκνα [videos]
Οι αρχαιολόγοι έκαναν μια πρωτοποριακή ανακάλυψη που θα μπορούσε επιτέλους να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ιστορίας: την τοποθεσία του τάφου της Κλεοπάτρας.
Μια ομάδα με επικεφαλής την Δομινικανή αρχαιολόγο Δρ Κάθλιν Μαρτίνεθ, σε συνεργασία με τον διάσημο θαλάσσιο εξερευνητή Δρ Ρόμπερτ Μπάλαρντ, αποκάλυψε ένα βυθισμένο αρχαίο λιμάνι στα ανοικτά των αιγυπτιακών ακτών κοντά στην Ταπόσιρις Μάγκνα.
Αυτό το αξιοσημείωτο εύρημα υποδηλώνει ότι το συγκρότημα του ναού ήταν πολύ πιο σημαντικό κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Κλεοπάτρας από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως.
- Η ανακάλυψη αποτελεί την κορύφωση σχεδόν δύο δεκαετιών αρχαιολογικής έρευνας στην Ταπόσιρις Μάγκνα, έναν ναό περίπου 48 χλμ. δυτικά της Αλεξάνδρειας.
Το Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου ανακοίνωσε τα ευρήματα, τα οποία επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός αρχαίου λιμανιού που συνδεόταν άμεσα με το συγκρότημα του ναού μέσω ενός υποθαλάσσιου συστήματος σηράγγων.
Επαναστατικά Αρχαιολογικά Στοιχεία
Η υποβρύχια έρευνα, που διεξήχθη με χρήση προηγμένης τεχνολογίας χαρτογράφησης σόναρ, αποκάλυψε τεράστιες πέτρινες κατασκευές διατεταγμένες σε συστηματικές σειρές κάτω από τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Η ομάδα του Δρα Μπάλαρντ ανακάλυψε πέτρινες και μεταλλικές άγκυρες διαφόρων μεγεθών, πολυάριθμους αμφορείς που χρονολογούνται από την Πτολεμαϊκή εποχή και αυτό που φαίνεται να είναι ένα εξαιρετικά γυαλισμένο δάπεδο ανάμεσα στα βυθισμένα ερείπια, εξηγεί το National Geographic.
Η γεωλογική και αρχαιολογική έρευνα έδειξε ότι η αρχαία ακτογραμμή βρισκόταν περίπου 4 χλμ. στην ενδοχώρα από την τρέχουσα ακτή. Αυτή η δραματική αλλαγή στη γεωγραφία υποδηλώνει ότι η σημαντική σεισμική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια των αιώνων προκάλεσε τη βύθιση σημαντικών τμημάτων του αρχαίου λιμανιού κάτω από τα κύματα.
Ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι τουλάχιστον 23 σεισμοί έπληξαν τις αιγυπτιακές ακτές μεταξύ 320 και 1303 μ.Χ.
Η Δρ Μαρτίνεθ περιέγραψε τη στιγμή της ανακάλυψης με βαθύ ενθουσιασμό: «Αυτή είναι μια από εκείνες τις στιγμές που νιώθεις τόσο ζωντανός. Μετά από 2.000 χρόνια κανείς δεν έχει πάει ποτέ εκεί. Είμαστε οι πρώτοι.»
Η υποβρύχια εξερεύνηση αποκάλυψε κατασκευές που η Μαρτίνεθ πιστεύει ότι μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά των λειψάνων της Κλεοπάτρας στον τελευταίο τόπο ανάπαυσής τους εντός του συγκροτήματος του ναού.
Συνδεδεμένο Δίκτυο Αρχαίων Περασμάτων
Η ανακάλυψη του υποβρύχιου λιμανιού συνδέεται άμεσα με τη σήραγγα μήκους 4.300 ποδιών που είχε ανακαλυφθεί προηγουμένως από την ομάδα της Μαρτίνεθ το 2022. Αυτό το αξιοσημείωτο πέρασμα, που βρίσκεται 12 μέτρα κάτω από το έδαφος και είναι εν μέρει πλημμυρισμένο με θαλασσινό νερό, εκτείνεται από τον ναό προς τη Μεσόγειο.
Μέσα στη σήραγγα, οι αρχαιολόγοι βρήκαν κεραμικά βάζα και κεραμικά από την Πτολεμαϊκή περίοδο , παρέχοντας κρίσιμα στοιχεία χρονολόγησης.
Η έρευνα αποκάλυψε επίσης μια επέκταση αυτού του συστήματος σηράγγων που φτάνει σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται ως «Σαλάμ 5», όπου οι δύτες ανακάλυψαν αντικείμενα που υποστηρίζουν τη θεωρία της αρχαίας θαλάσσιας δραστηριότητας.
Μεταξύ των πιο σημαντικών ευρημάτων ήταν ορθογώνιες πέτρινες κατασκευές διατεταγμένες σε συστηματικά μοτίβα, βάθρα από βασάλτη που μοιάζουν με αυτά που βρέθηκαν στον ναό και ένας σχηματισμός που ονομάστηκε «Τρεις Αδελφές» – τρεις πυλώνες διατεταγμένοι σε κοντινή απόσταση.
Ο Σαρίφ Φατί, υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, τόνισε την ιστορική σημασία: «Αυτή η ανακάλυψη αντικατοπτρίζει το ιστορικό και ναυτικό βάθος της αρχαίας Αιγύπτου, τονίζοντας ότι οι ακτές της δεν ήταν απλώς αστικά κέντρα, αλλά στρατηγικοί κόμβοι για το εμπόριο και την πολιτιστική επικοινωνία με τον αρχαίο κόσμο», αναφέρει η Daily Mail .
Η Στρατηγική Ναυτική Κληρονομιά της Κλεοπάτρας
Το πρόσφατα ανακαλυφθέν λιμάνι παρέχει αδιάσειστα στοιχεία ότι η Ταπόσιρις Μάγκνα χρησίμευσε ως σημαντικός ναυτιλιακός εμπορικός κόμβος κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Κλεοπάτρας από το 51 έως το 30 π.Χ.
Αυτό το εύρημα ευθυγραμμίζεται με ιστορικές αναφορές για τις εξελιγμένες ναυτικές επιχειρήσεις της Κλεοπάτρας και τη στρατηγική χρήση των μεσογειακών συνδέσεων της Αιγύπτου τόσο για πολιτικούς όσο και για οικονομικούς σκοπούς.
Ο Δρ Μοχάμεντ Ισμαήλ Χαλέντ, γενικός γραμματέας του Ανώτατου Αρχαιολογικού Συμβουλίου της Αιγύπτου, σημείωσε ότι οι αρχαίες πηγές δεν είχαν αναφέρει ποτέ αυτό το συγκεκριμένο λιμάνι, γεγονός που καθιστά την ανακάλυψη ακόμη πιο σημαντική. Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι το λιμάνι προστατευόταν από φυσικούς υφάλους και διέθετε εξελιγμένες υποδομές για αρχαίες ναυτιλιακές δραστηριότητες.
Προηγούμενες ανασκαφές στην Ταπόσιρις Μάγκνα έχουν αποφέρει πάνω από 2.600 αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων 337 νομισμάτων που φέρουν την εικόνα της Κλεοπάτρας, χάλκινων αγαλμάτων, λαμπών λαδιού και τελετουργικών αντικειμένων.
- Τα θεμέλια του ναού αποκάλυψαν επιγραφές τόσο σε ελληνικά όσο και σε ιερογλυφικά που αφιερώνουν το κτίσμα στη θεά Ίσιδα – μια θεότητα με την οποία η Κλεοπάτρα ταυτιζόταν στενά.
Η θεωρία της Μαρτίνεθ υποδηλώνει ότι αντί να υποταχθεί σε ρωμαϊκή αιχμαλωσία μετά την ήττα της στη Μάχη του Ακτίου, η Κλεοπάτρα ενορχήστρωσε ένα περίτεχνο σχέδιο για να κρύψει το σώμα της δίπλα σε αυτό του Μάρκου Αντώνιου σε μια τοποθεσία που οι Ρωμαίοι δεν θα σκεφτόντουσαν ποτέ να ψάξουν. Η σύνδεση της βασίλισσας με τη λατρεία της Ίσιδας και η αφοσίωση του ναού στη θεά υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση.
Η συνεργατική έρευνα συνεχίζεται με προγραμματισμένες υποβρύχιες ανασκαφές που επικεντρώνονται στην περιοχή «Salam 5» χρησιμοποιώντας εξειδικευμένο εξοπλισμό γεώτρησης και ομάδες καταδύσεων.
Ο Δρ Ballard έχει δημιουργήσει λεπτομερείς τεχνολογικούς χάρτες που καλύπτουν περίπου έξι μίλια υποβρύχιου εδάφους, παρέχοντας έναν ολοκληρωμένο οδηγό για μελλοντικές εξερευνητικές προσπάθειες.
Η Δρ. Μαρτίνεζ παραμένει ακλόνητη στην πεποίθησή της: «Κανείς δεν μπορεί να μου πει ότι η Κλεοπάτρα δεν βρίσκεται στην Ταπόσιρις Μάγκνα. Να μου πει ότι πρέπει να ανασκάψεις ολόκληρη την περιοχή και να μην τη βρεις». Με αυτή την τελευταία ανακάλυψη να προσθέτει ουσιαστικά στοιχεία στην εικοσαετή αναζήτησή της, το μυστήριο της τελευταίας κατοικίας της Κλεοπάτρας μπορεί επιτέλους να πλησιάζει στην επίλυση.
