ΚΟΣΜΟΣ
15/08/2025 | 04:52
Ο «ειρηνοποιός» και ο «παίκτης που δεν μπορεί να αγνοηθεί»: Τι θέλει ο Τραμπ από τον Πούτιν και τι ο Ρώσος πρόεδρος από τον Αμερικανό στη συνάντηση της Αλάσκας – Με ποιες ατζέντες προσέρχονται
Με φόντο τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, η πολυαναμενόμενη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα πραγματοποιείται σε κλίμα αντιφατικών προτεραιοτήτων και περιορισμένων, κατά πολλούς, προσδοκιών -ή μήπως δεν είναι έτσι;
Ο Αμερικανός πρόεδρος και ο Ρώσος ομόλογός του ετοιμάζονται να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι στην Αλάσκα, με επίκεντρο τις συζητήσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ωστόσο, οι δύο ηγέτες προσέρχονται με εντελώς διαφορετικές προτεραιότητες. Ο Πούτιν παραμένει αμετακίνητος στην επιδίωξή του να εδραιώσει τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας, ενώ ο Τραμπ φιλοδοξεί να παρουσιαστεί ως ειρηνοποιός στη διεθνή σκηνή.
Οι στόχοι του Κρεμλίνου
Για τον Ρώσο πρόεδρο, σύμφωνα με το BBC, η ίδια η πραγματοποίηση της συνόδου συνιστά νίκη, καθώς αποδεικνύει -κατά την ανάγνωση της Μόσχας- ότι οι προσπάθειες της Δύσης να τον απομονώσουν έχουν αποτύχει. Η κοινή συνέντευξη Τύπου που έχει ανακοινώσει το Κρεμλίνο ενισχύει αυτό το αφήγημα.
Η επιλογή της Αλάσκας έχει διπλή σημασία: από τη μια, βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τα ρωσικά εδάφη της Τσουκότκα, προσφέροντας ασφάλεια στη μετακίνηση του Πούτιν. Από την άλλη, η γεωγραφική της απομάκρυνση από την Ευρώπη και την Ουκρανία υπογραμμίζει την πρόθεση της Ρωσίας να παρακάμψει το Κίεβο και τους Ευρωπαίους ηγέτες, επιδιώκοντας απευθείας συνεννόηση με την Ουάσινγκτον.
Η Μόσχα επικαλείται και ιστορικούς συμβολισμούς, υπενθυμίζοντας την πώληση της Αλάσκας από την τσαρική Ρωσία στις ΗΠΑ τον 19ο αιώνα, επιχειρώντας να δικαιολογήσει τις σημερινές αναθεωρητικές της βλέψεις. Πέρα όμως από τα σύμβολα, ο Πούτιν ζητά κάτι πολύ πιο ουσιαστικό: τη διατήρηση όλων των εδαφών που η Ρωσία έχει καταλάβει σε Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, με ταυτόχρονη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από τις περιοχές που εξακολουθούν να ελέγχουν.
Για το Κίεβο, αυτή η απαίτηση είναι αδιανόητη. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι «οι Ουκρανοί δεν θα παραδώσουν τη γη τους στον κατακτητή». Το Κρεμλίνο ωστόσο θεωρεί ότι, αν αποσπάσει την υποστήριξη του Τραμπ, τότε η άρνηση της Ουκρανίας θα μπορούσε να οδηγήσει τον Λευκό Οίκο στη διακοπή της βοήθειας προς το Κίεβο, ανοίγοντας τον δρόμο για νέα αμερικανορωσική προσέγγιση.
Από την άλλη πλευρά, η ρωσική οικονομία πιέζεται έντονα: τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μειώνονται, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα αυξάνεται. Εάν αυτά τα προβλήματα ενταθούν, το Κρεμλίνο ίσως αναγκαστεί να αναζητήσει συμβιβασμούς. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν υπάρχουν ενδείξεις υποχώρησης, με τη Μόσχα να επιμένει ότι διατηρεί την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης.
Οι κινήσεις του Τραμπ
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δεσμευτεί ήδη από την προεκλογική του εκστρατεία το 2024 ότι θα τερματίσει τον πόλεμο σε λίγες ημέρες. Η υπόσχεση αυτή εξακολουθεί να τον ακολουθεί, καθώς μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να φέρει απτά αποτελέσματα.
Η σχέση του με το Κίεβο είναι τεταμένη: σε συνάντηση με τον Ζελένσκι τον περασμένο Φεβρουάριο στον Λευκό Οίκο υπήρξαν έντονες διαφωνίες, ενώ για ένα διάστημα ανεστάλη η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, ο Τραμπ έχει σκληρύνει τη ρητορική του απέναντι στον Πούτιν, επιβάλλοντας νέες κυρώσεις, αν και συχνά υπαναχωρεί από τις ίδιες του τις προθεσμίες.
Η φιλοξενία του Ρώσου προέδρου σε αμερικανικό έδαφος και οι αναφορές του Τραμπ σε «ανταλλαγή εδαφών» έχουν ανησυχήσει το Κίεβο, που φοβάται ότι θα τεθεί στο τραπέζι ένα σενάριο παραχωρήσεων έναντι ειρήνης. Ο ίδιος ο Τραμπ, επιχειρώντας να μειώσει τις προσδοκίες, χαρακτήρισε τη συνάντηση «διερευνητική», αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα κρίνει μέσα σε λίγα λεπτά αν υπάρχει περιθώριο συμφωνίας.
Παρά τις αντιφατικές του δηλώσεις, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει κρύψει ότι θα επιθυμούσε να καταγραφεί στην ιστορία ως «ειρηνοποιός». Στην εναρκτήρια ομιλία του είχε αναφέρει ότι θέλει η κληρονομιά του να είναι η ειρήνη, ενώ δεν είναι μυστικό ότι θα επιδίωκε και μια διεθνή διάκριση, όπως το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Στην Ουάσινγκτον, πάντως, υπάρχει επίγνωση ότι η υπόθεση της Ουκρανίας είναι πιο περίπλοκη απ’ όσο υπολόγιζε ο Τραμπ. Ο ίδιος παραδέχθηκε πρόσφατα: «Νόμιζα ότι αυτός ο πόλεμος θα ήταν ο πιο εύκολος να λυθεί. Αποδεικνύεται ο πιο δύσκολος».
Προσδοκίες και ρίσκα
Η σύνοδος της Αλάσκας δεν αναμένεται να φέρει άμεση λύση, καθώς μόνο μία πλευρά της σύγκρουσης θα εκπροσωπείται στο τραπέζι. Ωστόσο, για τον Τραμπ αποτελεί μια ευκαιρία να δείξει ότι κινεί τις διαδικασίες προς την ειρήνη, ενώ για τον Πούτιν μια απόπειρα να κατοχυρώσει διεθνή αναγνώριση και να δοκιμάσει τα όρια της αμερικανικής στήριξης στο Κίεβο.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι και οι δύο θα επιχειρήσουν να φύγουν από το τραπέζι, έχοντας κερδίσει πολιτικά: ο Τραμπ ως πιθανός διαμεσολαβητής και ο Πούτιν ως παίκτης που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
