ΓΝΩΜΕΣ
03/08/2025 | 05:50
Και όμως… Η Ελλάδα έχει μία χρυσή ευκαιρία ολικής επαναφοράς στη Λιβύη και την Αφρική: Μπορεί η Αθήνα να να χτίσει στέρεες σχέσεις με όλους τους πρωταγωνιστές και να προωθήσει αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες;
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Defence Point
Εάν το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θέλει να αναστρέψει την προβληματική, όπως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων, πρόσβαση και συνεπακόλουθα επιρροή στην κρίσιμη για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα Λιβύη, η επικαιρότητα αναδεικνύει ένα θέμα που δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό, το οποίο θα μπορούσε, δυνητικά, να αποτελέσει χρυσή ευκαιρία ολικής επαναφοράς της Ελλάδας…
Στην «The African Mirror» (Ο Αφρικανικός Καθρέπτης), με έδρα τη Νότια Αφρική, δημοσιεύθηκε ένα πολύ ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό άρθρο, το οποίο αφορά στην πρωτοβουλία τριών προσωπικοτήτων χωρών της «μαύρης ηπείρου», με στόχο την ενοποίηση της Λιβύης και την επαναφορά της στην Αφρικανική Ένωση.
- Πρόκειται για τον Δρ. Martin Kabwelulu, πρώην υπουργό από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τον Δρ. Ahmed Tolba, πρώην υπουργό από τη Μαυριτανία, και τον μηχανικό Taha Muftah Buishi, ειδικό στις αφρικανικές υποθέσεις και γενικότερα τις διεθνείς σχέσεις με έδρα τη Λιβύη.
Η πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται στην έκκληση του προέδρου της Ουγκάντα, Yoweri Museveni, υπό την ιδιότητά του ως προέδρου του Συμβουλίου Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης.
Οι τρεις προσωπικότητες προτείνουν, ο εορτασμός της ιστορικής επετείου ίδρυσης της Αφρικανικής Ένωσης στις 9 Σεπτεμβρίου του 1999 (οριστικά μετεξελίχθηκε το 2002, από τον αρχικό «Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας» που είχε ιδρυθεί το 1963) να πραγματοποιηθεί στη Σύρτη της Λιβύης, στην πόλη που γεννήθηκε η Αφρικανική Ένωση πριν 26 χρόνια. Είχε υπογραφεί εκεί το 1999, η ιστορική «Διακήρυξη της Σύρτης».
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, καλεί «τους αξιωματούχους της Λιβύης και τα πολιτικά κόμματα να ανταποκριθούν θετικά, τιμώντας αυτή την ιστορική διακήρυξη», όπως αναφέρουν οι διοργανωτές στην ανακοίνωσή τους. Τελικός στόχος είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας στη Λιβύη και εν τέλει στην αποκατάσταση του ρόλου της χώρας εντός της κοινότητας της Αφρικανικής Ένωσης.
Οι τρεις αφρικανικές προσωπικότητες ευελπιστούν πως μια τέτοια πρωτοβουλία μπορεί να αποτελέσει «τον πυρήνα για την έναρξη μιας νέας φάσης ενότητας, ειρήνης και σταθερότητας για ένα λιβυκό κράτος που θα είναι συμφιλιωμένο με το παρελθόν και ενωμένο να προσβλέπει στο μέλλον του».
Η Διακήρυξη της Σύρτης της 9ης Σεπτεμβρίου 1999 ήταν μια κομβική ιστορική εξέλιξη για τις αφρικανικές υποθέσεις, καθώς οδήγησε στη δημιουργία βασικών θεσμών της αφρικανικής ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικανικής Οικονομικής Κοινότητας, της Αφρικανικής Κεντρικής Τράπεζας, της Αφρικανικής Νομισματικής Ένωσης, του Αφρικανικού Δικαστηρίου και του Αφρικανικού Κοινοβουλίου. Φαίνεται πως η πρωτοβουλία αφυπνίζει εθνικά αντανακλαστικά στη Λιβύη και η υποδοχή της πρότασης είναι θετική.
Η ευκαιρία για την Ελλάδα
Σε αυτό το περιβάλλον, εκτιμάται ότι η πρωτοβουλία αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για την ελληνική διπλωματία, υπό την προϋπόθεση ότι θα κινητοποιηθεί άμεσα. Η πρωτοβουλία πρεσβεύει όλα όσα υποστηρίζει στη ρητορική της η ελληνική εξωτερική πολιτική.
Υιοθετώντας την και επιδιώκοντας άμεσες ενημερωτικές επαφές με τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον, με στόχο Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ να ρίξουν το ειδικό διπλωματικό τους βάρος στηρίζοντας την πρωτοβουλία, η Ελλάδα μπορεί να επανέλθει δυναμικά στα τεκταινόμενα της περιοχής.
Δεν είναι εύκολο, όμως θα αποδείξει στην πράξη ότι η Ελλάδα κινητοποιείται και δε μένει στις συνήθεις πολιτικές διακηρύξεις άνευ ουσιαστικού νοήματος. Θα εξασφαλίσει επαφές και με τις δυο πλευρές της Λιβύης, προωθώντας δυναμικά και το ελληνικό εθνικό συμφέρον και τον στόχο μιας συντεταγμένης εξόδου από το σημερινό αδιέξοδο για τη χώρα της βόρειας Αφρικής.
Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας στηρίζουν το όραμα μιας Αφρικής που θα επιλύει εσωτερικά τις υποθέσεις της και θα μειώσουν δραστικά την εξάρτηση της ηπείρου, που θα μπορεί να αρθρώνει μια ανεξάρτητη φωνή στο διεθνές περιβάλλον.
Ωστόσο, οι πραγματικά ειλικρινείς προθέσεις της ελληνικής διπλωματίας απέναντι σε μια ήπειρο που επηρέασε πολιτισμικά και ουδέποτε επιχείρησε να εκμεταλλευτεί, δίνει στην Αθήνα ένα ισχυρό όπλο να χτίσει στέρεες σχέσεις με όλους τους πρωταγωνιστές και να προωθήσει αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες.
Μια τέτοια πρωτοβουλία θα διεμβόλιζε και τη δράση της τουρκικής διπλωματίας στην Αφρική. Η Άγκυρα, παρόλο που το κίνητρό της μόνο ιδεαλιστικό δεν είναι, έχει το πλεονέκτημα ότι επενδύει πολλά δισεκατομμύρια δολάρια. Προωθεί τα αμυντικά και άλλα προϊόντα της, χτίζει σχέσεις με ισχυρούς παράγοντες σε διάφορες χώρες, αξιοποιώντας ακόμα και την… ιδιοτελή φύση του ανθρώπου, στηρίζοντας τις προσωπικές τους ατζέντες.
Μένει να αποδειχθεί εάν η ελληνική διπλωματία θα επιδείξει τα αντανακλαστικά και αφού συλλάβει την ευκαιρία, να κινητοποιηθεί για να την αξιοποιήσει.
* O Μιχαήλ Βασιλείου είναι αρθρογράφος του ιστότοπου Defence Point
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
