ΓΝΩΜΕΣ
02/08/2025 | 09:00
Αντί της ισόβιας σιωπής επιμένουν στα ψέματα: Τι έγινε με την ομιλία του Προέδρου και Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στον ΟΗΕ, στις 19 Ιουλίου 1974, και πως κάποιοι φτιάχνουν ψεύτικα αφηγήματα…
Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ* – Λευκωσία
Οι ενοχές που κουβαλούν κάποιοι, τους οδηγούν στην παραχάραξη της ιστορίας. Σκοπίμως το πράττουν γιατί θεωρούν πως έτσι θα απαλλαγούν των ευθυνών τους. Ήταν και παραμένουν στη λάθος πλευρά της ιστορίας και θα κουβαλούν, όσοι επιμένουν, την ευθύνη για την τραγωδία της Κύπρου.
Και δεν μπορεί να υπάρξει ανοχή, ούτε δίνεται συγχωροχάρτι σε όσους παραμένουν αμετανόητοι. Καταστράφηκε η πατρίδα μας και δεν νομιμοποιείται κανένας να παραχαράσσει την ιστορία, να αλλάζει την αλήθεια και την πραγματικότητα.
- Αυτές τις ημέρες επανήλθε, από τους γνωστούς κύκλους, που όφειλαν να επιλέξουν την ισόβια σιωπή, το παραμύθι με την ομιλία του Μακάριου στο Συμβούλιο Ασφαλείας, που έγινε στις 19 Ιουλίου 1974. Και διατυπώνεται ανερυθρίαστα το αφήγημα ότι κάλεσε τους Τούρκους να εισβάλουν στην Κύπρο από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών.
Κι αυτό το λένε ενώ γνωρίζουν πως ήδη, την ώρα της ομιλίας, τα τουρκικά πολεμικά ήταν έξω από την Κερύνεια. Θα μπορούσε, ασφαλώς, σε εκείνη την ομιλία ο Μακάριος να απέφευγε κάποιες αναφορές, δεν προσκάλεσε ωστόσο την Τουρκία να εισβάλει.
Έκανε έκκληση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας να παρέμβει. Είναι δε ξεκάθαρο ότι ανεξαρτήτως του περιεχομένου της ομιλίας, χρονικά δεν επηρέαζε την απόφαση της κατοχικής Τουρκίας να εισβάλει.
Ο τουρκολόγος Σπύρος Αθανασιάδης δημοσίευσε το ημερολόγιο του Ραούφ Ντενκτάς. Ο πάλαι ποτέ ηγέτης του κατοχικού καθεστώτος, αναφέρει πως ενημερώθηκε για την εισβολή στις 19 Ιουλίου 1974 από τον Τούρκο πρέσβη στη Λευκωσία, Ασάφ Ινχάν:
- «Ώρα 07:45. Με ζητεί να με συναντήσει ο κ. Ασάφ Ινχάν. Τι θα μου πει άραγε; Aν και η απόσταση που με χώριζε από το γραφείο του ήταν μερικές εκατοντάδες μέτρα, μου φάνηκαν αρκετά μίλια.
- Ανέβηκα τα σκαλιά δυο δυο. Άνοιξα την πόρτα και μπήκα. Διέκοψε τη συνομιλία που είχε με τον Μπαυρακτάρ (στρατιωτικός διοικητής της ΤΜΤ) και γελώντας μου είπε: ‘’ Έλα κύριε Ντενκτάς. Ήλθε η μέρα που περίμενες’’.
- Μου έδωσε ένα μικρό σημείωμα. Μάλιστα, αύριο, το πρωί στις 05:00 θα έλθουν. Aισθάνθηκα το κεφάλι μου να βουίζει. Αγκαλιαστήκαμε, και κλαίγαμε. Έρχονται… Θα γλιτώναμε πλέον. Θα λυτρωνόμασταν, θα επέρχονταν η ειρήνη».
Στο ημερολόγιο του ο Ντενκτάς αναφέρει πως ξεκίνησε προετοιμασίες για την επόμενη ημέρα, έγραψε το διάγγελμα του που θα διάβαζε την επόμενη ημέρα, 20 Ιουλίου, από τον Μπαϊράκ. Περαιτέρω, ενημέρωσε στενούς του συνεργάτες όπως ο Οσμάν Ορέκ, ενώ φρόντισε να απροσανατολίσει τον αξιωματικό-σύνδεσμο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
«Άφθονο κρασί και κεμπάπ στον αξιωματικό συνδεσμό και το βοηθό του…», ανέφερε στο ημερολόγιο του, ενώ «έστησε» το αρχηγείο του στο υπόγειο του Συνεργατισμού.
Μήνες προετοιμασίας
Η Τουρκία προετοιμαζόταν μήνες πριν. Ο Τούρκος Διοικητής του 230ου Συντάγματος Συνταγματάρχης Νεζίχ Σιράλ στις αναμνήσεις του για το 1974, αναφέρει τα εξής:
- «Τελικά στις 25 Μαΐου του 1974 οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις τέθηκαν σε επιφυλακή. Ανακλήθηκαν οι άδειες. Στο Σύνταγμα και στη Μεραρχία και σε κάποιες Μονάδες κλήθηκαν πίσω οι στρατιώτες οι οποίοι υπηρετούσαν στη διοίκηση. Πήραμε μέτρα κατά της κατασκοπείας και για την ασφάλεια.
- Περιορίσαμε τις επισκέψεις για τους στρατιώτες. Στις 18 Ιουνίου 1974 κάναμε ασκήσεις με το Τάγμα Ελικοπτέρων του 2ου Σώματος Στρατού. Στις 19 και 20 Ιουνίου κάναμε όλη μέρα ασκήσεις για τη φόρτωση εφοδίων και βαρέως εξοπλισμού».
Αυτά και για τις προετοιμασίες από πλευράς Τουρκίας. Για τους χουντικούς, οι προετοιμασίες για την πραξικοπηματική ανατροπή του Μακάριου, μπήκαν στην τελική ευθεία από το Φεβρουάριο. Κι αυτό το γνώριζαν σε Ουάσιγκτον και Άγκυρα.
Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες που διαψεύδουν το όποιο αφήγημα παραχάραξης της ιστορίας. Το θέμα που τίθεται δεν είναι κατά πόσο κάποιος μπορεί να έχει διαφορετική οπτική για τα ιστορικά γεγονότα. Το θέμα είναι πως κάποιοι φτιάχνουν ψεύτικα αφηγήματα και εκμεταλλεύονται την απόσταση του χρόνου για τα πλασάρουν.
* Ο Κώστας Βενιζέλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας με έδρα τη Λευκωσία της Κύπρου.
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
