ΚΟΣΜΟΣ
25/06/2025 | 05:43
«Πύρρειος» γύρος θριάμβου για τον Πρόεδρο Τραμπ στο ΝΑΤΟ: Δρέπει τα εύσημα για την εκεχειρία, αλλά οι εκτιμήσεις του Πενταγώνου για τη ζημιά στα πυρηνικά της Τεχεράνης, του… ψαλιδίζουν τα φτερά – «Έχουν καταστραφεί τελείως!» επιμένει
Εν πτήσει προς τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ολλανδία, μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, ο Ντόναλντ Τραμπ μοιράστηκε ένα προσωπικό μήνυμα από μια μάλλον απρόσμενη πηγή. Ήταν από τον Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος επαίνεσε τον Αμερικανό πρόεδρο για την χρήση των αμερικανικών βομβαρδιστικών κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
«Συγχαρητήρια και ευχαριστώ για την αποφασιστική δράση στο Ιράν» έγραψε ο Ρούτε σε μήνυμα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ δημοσίευσε στον λογαριασμό του στο Truth Social. «Ήταν κάτι πραγματικά εξαιρετικό και κανείς άλλος δεν τόλμησε να το κάνει».
Παρότι στο παρελθόν ο Τραμπ είχε έρθει σε σύγκρουση με το ΝΑΤΟ, αμφισβητώντας τη συμφωνία αμοιβαίας άμυνας και τις στρατιωτικές συνεισφορές άλλων χωρών-μελών, το νέο μήνυμα φαινόταν να σηματοδοτεί μια θεαματική μεταστροφή.
Ο Ρούτε αναφέρθηκε και σε αυτό, σημειώνοντας ότι ο Τραμπ «πετάει προς άλλη μια μεγάλη επιτυχία» στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπου τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να ικανοποιήσουν την απαίτησή του για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ τους.
«Θα είναι δική σου νίκη» κατέληξε.
Το διπλωματικό ισοζύγιο αλλάζει -προσωρινά
Τα θερμά λόγια -και η προθυμία του Τραμπ να τα προβάλει δημόσια- έδειχναν πόσο έχει μεταβληθεί η διπλωματική εξίσωση στη Μέση Ανατολή και στις σχέσεις των ΗΠΑ με τους συμμάχους τους -τουλάχιστον σε επικοινωνιακό επίπεδο.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ είχε αποχωρήσει πρόωρα από τη σύνοδο της G7 στον Καναδά, ενώ η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν είχε φτάσει σε κρίσιμο σημείο, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ να φαίνεται όλο και πιο πιθανή.
Το Σάββατο το βράδυ, οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν βομβαρδισμούς σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ως το πρωί της Τρίτης, ο πρόεδρος αναχωρούσε για νέο ταξίδι, αυτή τη φορά υπό το φως μιας εύθραυστης εκεχειρίας ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές.
Το μήνυμα του Ρούτε συμφωνεί με τις επίσημες και ανεπίσημες αφηγήσεις αξιωματούχων του Λευκού Οίκου. Οι ίδιοι τονίζουν ότι η στρατιωτική επέμβαση του Τραμπ εξουδετέρωσε την απειλή του ιρανικού πυρηνικού οπλοστασίου. Οι ενέργειές του, λένε, προκάλεσαν την εκεχειρία και έδωσαν τέλος σε αυτό που ο ίδιος ονομάζει «Πόλεμο των 12 Ημερών».
Η εκεχειρία, η πίεση και η αμφισβήτηση
Η εμπλοκή του Τραμπ και η πίεση που άσκησε -μεταξύ άλλων και με μια οργισμένη δημόσια τοποθέτηση το πρωί της Τρίτης και μια «εξαιρετικά αυστηρή και άμεση» τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου από το Air Force One- παρουσιάζονται ως καθοριστικά στοιχεία που εξασφάλισαν τη διατήρηση της εκεχειρίας.
Μόλις πριν από λίγες ημέρες, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ εξέφραζαν έντονη ανησυχία. Τώρα, ο Τραμπ έφτασε στην Ευρώπη με τη διάθεση να απολαύσει τους διπλωματικούς καρπούς -έστω και με ημερομηνία λήξης.
Όμως η εικόνα δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Παρότι η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αμερικανική επιδρομή «κατέστρεψε ολοσχερώς» το ιρανικό πυρηνικό ερευνητικό δίκτυο, στρατιωτικές πηγές των ΗΠΑ αποκάλυψαν στα αμερικανικά μέσα ότι οι καταστροφές δεν ήταν τόσο σοβαρές, όσο ισχυρίζεται ο Λευκός Οίκος.
Σύμφωνα με προκαταρκτική ανάλυση του Πενταγώνου, που δημοσίευσαν CNN, Washington Post και New York Times, το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης πιθανότατα καθυστέρησε μόνο κατά λίγους μήνες. Επιπλέον, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο CBS News, τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου δεν καταστράφηκαν.
Ο Λευκός Οίκος απέρριψε την έκθεση ως «εντελώς ανακριβή» και έκανε λόγο για «ξεκάθαρη απόπειρα υπονόμευσης» του Τραμπ.
Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, επιμένοντας, επανήλθε. «Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν καταστραφεί τελείως!» διαβεβαίωσε ξανά μέσω Truth Social, σε ανάρτηση με όλα τα γράμματα κεφαλαία, επιτιθέμενος στα μέσα ενημέρωσης που υποστηρίζουν το αντίθετο.
Παραμένουν ωστόσο αναπάντητα τα ερωτήματα σχετικά με την ποσότητα και τις τοποθεσίες αποθήκευσης του ιρανικού εμπλουτισμένου ουρανίου -ένα κρίσιμο στοιχείο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Επίσης, υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξη μίας μη δηλωμένης και αλώβητης ερευνητικής εγκατάστασης αλλού στο Ιράν.
Παρότι η κατάπαυση πυρός διατηρείται προς το παρόν, η ιστορία των εκεχειριών στη Μέση Ανατολή δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Η ιρανική ηγεσία έχει αποδυναμωθεί από δύο εβδομάδες σφοδρών ισραηλινών επιθέσεων, όμως το μέλλον της χώρας παραμένει αβέβαιο. Το φάντασμα της Συρίας -και του τι συμβαίνει όταν ένα αυταρχικό καθεστώς καταρρέει- πλανάται και πάνω από το Ιράν.
Ο Τραμπ μιλά για «αγάπη, ειρήνη και ευημερία», αλλά το σενάριο του χάους δεν έχει φύγει από το τραπέζι. Και ενώ εμφανίζεται να έβαλε φρένο στη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν, οι υπόλοιποι πόλεμοι -σε Γάζα και Ουκρανία- συνεχίζονται ανεξέλεγκτοι.
Προς το παρόν, οι προειδοποιήσεις των εγχώριων επικριτών του προέδρου, ακόμη και από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, δεν έχουν ευοδωθεί. Ο βουλευτής Τόμας Μάσι, που είχε σκοπό να καταθέσει νομοθεσία περιορισμού της στρατιωτικής εξουσίας του Τραμπ έναντι του Ιράν, δήλωσε ότι εγκαταλείπει το σχέδιο. Αυτό άνοιξε χώρο στον πρόεδρο για να προβάλει τις τελευταίες εξελίξεις ως απόλυτη επιτυχία της πολιτικής του.
Το νέο δόγμα και η παλινδρόμηση
Από την πρώτη στιγμή που επέλεξε τον Τζέι Ντι Βανς για υποψήφιο αντιπρόεδρό του, ο Τραμπ επιχειρεί να προσδώσει θεωρητικό βάθος στο «Πρώτα η Αμερική». Το πρωί της Τρίτης, ο Βανς ανήρτησε στο Truth Social μια ανάλυση για τις τρεις βασικές αρχές της εξωτερικής πολιτικής Τραμπ:
«1) ορισμός του αμερικανικού συμφέροντος, 2) επιθετική διαπραγμάτευση, 3) χρήση συντριπτικής ισχύος, αν χρειαστεί» έγραψε.
Ωστόσο, ως δόγμα, αυτό αφήνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Η εξωτερική πολιτική του Τραμπ μοιάζει συχνά περισσότερο αντιδραστική παρά στρατηγική -είτε αφορά στην επιβολή και άρση δασμών, είτε στις διαπραγματεύσεις με συμμάχους και εχθρούς.
Μέσα σε δύο εβδομάδες, ο Τραμπ μετακινήθηκε από την αποστασιοποίηση από τις επιθέσεις του Ισραήλ, στη στρατιωτική εμπλοκή· από την απαίτηση για «άνευ όρων παράδοση» του Ιράν, στην επίτευξη μιας εκεχειρίας με θολούς όρους· από την ιδέα της αλλαγής καθεστώτος, στην εξίσου θολή υπόσχεση για «ειρήνη και σταθερότητα».
Η πορεία, όπως παρατηρεί σε ανάλυσή του το BBC, θυμίζει περισσότερο… τρενάκι του τρόμου, με συνεχείς ανατροπές και κίνδυνο εκτροχιασμού.
Όμως, όπως λέγεται, τα αποτελέσματα μετρούν. Και αυτή την εβδομάδα, η ταραχώδης διαδρομή του Τραμπ κατέληξε σε έναν γύρο θριάμβου -όσο εύθραυστος κι αν είναι αυτός…
Πηγή: BBC
