ΓΝΩΜΕΣ
14/06/2025 | 06:20
Πώς κλείνει η «τρύπα» με το παράνομο εμπόριο από την κατεχόμενη Κύπρο; Η «τρύπα» της παρανομίας μπορεί να κλείσει -και πρέπει- με κυπριακή πρωτοβουλία στην Ε.Ε.
Του ευρωβουλευτή ΚΩΣΤΑ ΜΑΥΡΙΔΗ* – Βρυξέλλες
Για τα κατεχόμενα, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) έχει θεσπίσει δύο Κανονισμούς (νομοθεσίες), που η Κύπρος υποχρεωτικά εφαρμόζει:
- α). Τον Κανονισμό για οικονομική στήριξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας και
- β). τον Κανονισμό για το επιτρεπόμενο εμπόριο.
Ανάμεσα στους δύο Κανονισμούς υπάρχει μια σημαντική διαφορά. Ο Κανονισμός για οικονομική στήριξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας υποχρεώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίζει εκ των προτέρων ότι οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για έργα στα κατεχόμενα (π.χ. δρόμος, χώρος ανακύκλωσης σκυβάλων κλπ), δεν παραβιάζει τα δικαιώματα φυσικών και νομικών προσώπων, συμπεριλαμβανομένης της ακίνητης ιδιοκτησίας, βάσει της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Έτσι, κάθε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στα κατεχόμενα για έργα, προαπαιτεί τον σεβασμό του νόμιμου ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
- Ωστόσο, στον Κανονισμό για το εμπόριο δεν υπάρχει τέτοια πρόνοια για τα επιτρεπόμενα προϊόντα, με αποτέλεσμα μια τεράστια «τρύπα» παρανομιών αφού η συντριπτική παραγωγή προϊόντων (π.χ. φθαρτά, φρούτα, τούβλα), γίνεται κατά παράβαση της νόμιμης ιδιοκτησίας.
Οι όποιες καταγγελίες υποβάλλονται στην ΕΕ, λαμβάνουν την απάντηση που έλαβα το 2017.
Η Ε.Ε. παρακολουθεί και θέτει το θέμα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (δεν σχολιάζει τον αθέμιτο ανταγωνισμό), αλλά αδυνατεί για περαιτέρω αφού βάσει της Συνθήκης Προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, το κοινοτικό κεκτημένο έχει ανασταλεί για τις κατεχόμενες περιοχές όπου δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο το κυπριακό κράτος.
- Κατά καιρούς, προκύπτουν ζητήματα για παρανομίες κι αθέμιτο ανταγωνισμό αφού στα κατεχόμενα δεν υπάρχει πιστοποίηση της παραγωγής σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα υγείας, περιβάλλοντος, ασφάλειας, συνθηκών εργασίας κ.ά., τα οποία όμως εφαρμόζονται στις ελεύθερες περιοχές υποχρεωτικά.
Έτσι, ντομάτες, φράουλες και κεράσια Τουρκίας βαφτίζονται ενίοτε χωρίς ελέγχους … «κυπριακά», επιχειρήσεις στις ελεύθερες περιοχές αντιμετωπίζουν σοβαρό αθέμιτο ανταγωνισμό και επιπλέον προκύπτει περιβαλλοντική καταστροφή λόγω της ανεξέλεγκτης και παράνομης λατόμευσης στον κατεχόμενο Πενταδάκτυλο.
Λόγω άγνοιας προβάλλονται ανέφικτες προτάσεις ή για εντυπωσιασμό της εσωτερικής κοινής γνώμης.
- Προσωπικά, αφού έλαβα την απάντηση το 2017, επεδίωξα να πείσω τις κυπριακές αρχές ότι επιβάλλεται αλλαγή στον Κανονισμό για το εμπόριο από τα κατεχόμενα ώστε να «κλείσουν» σοβαρές παρανομίες αλλά χωρίς ανταπόκριση. Μάλιστα, προχώρησα τότε σε ενημερωτικές συγκεντρώσεις ανά επαρχία.
Η πλέον εφικτή αλλαγή βάσει και ευρωπαϊκής νομιμότητας με σοβαρές θετικές πολιτικές προεκτάσεις, βρίσκεται στην διαφορά ανάμεσα στους Κανονισμούς.
Απαιτείται ανάλογη πρόνοια στον Κανονισμό για το εμπόριο από τα κατεχόμενα για διασφάλιση ότι η παραγωγή προϊόντων γίνεται με σεβασμό του νόμιμου ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως ισχύει και στον άλλον Κανονισμό. Ενόσω διατηρείται η «τρύπα» στο εμπόριο από τα κατεχόμενα, η παρανομία θα συνεχίζεται.
- Για παράδειγμα, ένας Τουρκοκύπριος ή έποικος σφετεριστής Ελληνοκυπριακής περιουσίας (π.χ. γη, εργοστάσιο), μπορεί να την χρησιμοποιεί παράνομα για παραγωγή προϊόντων, τα οποία μετά πωλούνται στις ελεύθερες περιοχές ως νόμιμα!
Η «τρύπα» της παρανομίας στο εμπόριο από τα κατεχόμενα μπορεί να κλείσει με κυπριακή πρωτοβουλία στην ΕΕ, είτε πολιτικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ομοφωνία, είτε μέσω του Δικαστηρίου της ΕΕ, αλλά η χρόνια «σιωπή» είναι συνενοχή.
Με την προτεινόμενη τροποποίηση κάθε προϊόν από τα κατεχόμενα που περιλαμβάνεται στο επιτρεπόμενο εμπόριο, θα πρέπει να παράγεται σε νόμιμη ιδιοκτησία και όχι ανεξέλεγκτα όπως ισχύει τώρα.
(*) Ο Κώστας Μαυρίδης είναι Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ (S και D)
– [email protected]
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
