ΚΟΣΜΟΣ
05/06/2025 | 04:47
Politico: Άμυνα με λεφτά του Covid, η Κομισιόν αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού και καλεί τα κράτη-μέλη να ακολουθήσουν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άναψε το πράσινο φως στα κράτη-μέλη να χρησιμοποιήσουν κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) για την ενίσχυση της Άμυνας, σε μια εντυπωσιακή μεταστροφή προτεραιοτήτων σε σχέση με την εποχή της πανδημίας.
Η ανακοίνωση, που έγινε την Τετάρτη, σηματοδοτεί την στροφή της ΕΕ από την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, προς την ασφάλεια και την αποτροπή -με το βλέμμα πάντοτε στραμμένο στη ρωσική απειλή.
Το 2021, η Κομισιόν προσέφερε στα κράτη-μέλη χρηματοδότηση 650 δισ. ευρώ -σε δάνεια και επιχορηγήσεις- για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ψηφιοποίηση και άλλες αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις. Στο απόγειο της Πράσινης Συμφωνίας, η άμυνα δεν περιλαμβανόταν καν στις επιλέξιμες κατηγορίες.
Σήμερα, όπως παρατηρεί το Politico, η Κομισιόν δηλώνει πως έργα, όπως τα προγράμματα δορυφορικών επικοινωνιών, μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω του RRF, ενώ ενθαρρύνει την ένταξη ρητής πρόβλεψης για την Άμυνα στον κανονισμό του νέου Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP).
Ο Επίτροπος Οικονομίας, Βάλντις Ντομπρόβσκις, ανέφερε πως τα κράτη μπορούν να εντάξουν αμυντικά έργα στα πλάνα τους, υποστηρίζοντας ότι τέτοιες επενδύσεις εξυπηρετούν πλέον τους ευρωπαϊκούς στόχους. Παρότι οι σημερινοί κανόνες δεν περιλαμβάνουν ειδική πρόβλεψη για την Άμυνα, ο Ντομπρόβσκις επικαλέστηκε παραδείγματα, όπως η Ισπανία, που έχει ήδη συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό της δράσεις στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Η Κομισιόν ξεκαθαρίζει ότι η προθεσμία για την επίτευξη των στόχων και την εκταμίευση των κονδυλίων παραμένει σταθερά στον Αύγουστο του 2026. Παρά τις πιέσεις χωρών όπως η Ιταλία και η Ισπανία για παράταση, η Επιτροπή απορρίπτει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, τονίζοντας πως η αλλαγή θα απαιτούσε συμφωνία 27 κρατών και κύρωση από 20 Κοινοβούλια -ένα πολιτικά ριψοκίνδυνο και δαπανηρό σενάριο.
Η Επιτροπή καλεί τις κυβερνήσεις να τροποποιήσουν τα σχέδιά τους, ώστε να γίνουν πιο ρεαλιστικά, προτείνοντας ακόμη και τη μερική υλοποίηση έργων -π.χ. την ολοκλήρωση τμήματος ενός νοσοκομείου- ή την ανακατεύθυνση κονδυλίων σε υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το InvestEU ή οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες.
Η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία εμφανίζουν τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Η Ρουμανία ζητά επιχορηγήσεις ύψους 3% του ΑΕΠ της, ενώ η Ουγγαρία δεν έχει καταθέσει κανένα αίτημα πληρωμής. Η αποδέσμευση των κονδυλίων για τη Βουδαπέστη εξαρτάται από κρίσιμες μεταρρυθμίσεις στο κράτος δικαίου και μέτρα κατά της διαφθοράς. Αν δεν προχωρήσει, κινδυνεύει να χάσει 10,4 δισ. ευρώ.
Πηγή: Politico
