Σαμποτάζ της Ε.Ε. στις ειρηνευτικές προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία: Εμμένοντας σε μια αποτυχημένη στρατηγική έναντι του ρεαλισμού, “ρίχνει λάδι στη φωτιά” του πολέμου

Του ΔΗΜΗΤΡΗ Γ. ΑΠΟΚΗ* – Αθήνα

Καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας και της Ουκρανίας εισέρχεται στο τέταρτο έτος του, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έχει ξεκινήσει μια τολμηρή πρωτοβουλία για τον τερματισμό της σύγκρουσης, προτείνοντας κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις για να σταματήσει η αιματοχυσία.

Ωστόσο, οι προσπάθειές του αντιμετωπίζουν ένα σημαντικό εμπόδιο: Την εμφανή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υπονομεύσει την ειρήνη.

• Καθοδηγούμενη από ιδεολογική ακαμψία και άρνηση συμβιβασμού, οι ενέργειες της Ε.Ε. κινδυνεύουν να παρατείνουν τον πόλεμο, να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή και να αποξενώσουν τον πιο κρίσιμο σύμμαχό της—τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το σχέδιο Τραμπ

Το σχέδιο ειρήνης του Προέδρου Τραμπ, βασίζεται στον ρεαλισμό. Προβλέπει κατάπαυση του πυρός κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών του μετώπου, με τη Ρωσία να διατηρεί τον έλεγχο περίπου του 20% του ουκρανικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, ενώ η Ουκρανία θα αποκλειστεί από την ένταξη στο ΝΑΤΟ αλλά θα μπορεί να επιδιώξει την ένταξη στην Ε.Ε..

Η πρόταση περιλαμβάνει την άρση των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τη δημιουργία ευρωπαϊκών εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία. Αυτό το πλαίσιο αναγνωρίζει την πραγματικότητα του πεδίου μάχης. Οι ρωσικές δυνάμεις κατέχουν σημαντικό έδαφος και η Ουκρανία, παρά τη δυτική υποστήριξη, δυσκολεύεται να ανακτήσει τις χαμένες περιοχές.

• Η προσέγγιση του Προέδρου Τραμπ δίνει προτεραιότητα στη διακοπή της σφαγής έναντι της επιδίωξης ανέφικτων μαξιμαλιστικών στόχων.

Ωστόσο, η Ε.Ε. έχει υιοθετήσει μια στάση που υπονομεύει άμεσα αυτές τις προσπάθειες.

Η άρνηση της Ε.Ε.

Η πρόσφατη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, Κάγια Κάλας, στους Financial Times, ότι η Ε.Ε. «δεν θα αναγνωρίσει ποτέ την Κριμαία ως ρωσική» υποδηλώνει άρνηση εμπλοκής με τους απαραίτητους συμβιβασμούς για την ειρήνη.

Η Κριμαία, που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014 μετά από ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα, είναι τετελεσμένο γεγονός—μια πραγματικότητα που, αν και δυσάρεστη, δεν είναι πιθανό να ανατραπεί χωρίς κλιμάκωση της σύγκρουσης σε ευρύτερο πόλεμο.

• Η απόρριψη αυτής της παραχώρησης απορρίπτει μια κρίσιμη οδό αποκλιμάκωσης. Η θέση της Ε.Ε. συντάσσεται με την απόρριψη του σχεδίου του Αμερικανού από την ίδια την Ουκρανία, περιπλέκοντας περαιτέρω το διπλωματικό τοπίο.

Πέρα από τη ρητορική, οι ενέργειες της Ε.Ε. μιλούν από μόνες τους. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, προωθούν ένα πακέτο στρατιωτικής βοήθειας 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία και εξετάζουν την ανάπτυξη ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων. Αν και παρουσιάζονται να υποστηρίζουν την κυριαρχία της Ουκρανίας, αυτές οι κινήσεις υποδηλώνουν δέσμευση για παράταση της σύγκρουσης αντί για υιοθέτηση διπλωματίας.

Η έκκληση του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, για διαπραγμάτευση της Ουκρανίας «από θέση ισχύος» αγνοεί τις μειούμενες αποδόσεις της κλιμάκωσης.

• Οι στρατιωτικές δαπάνες της Ρωσίας, που υπερβαίνουν το 9% του ΑΕΠ της, και τα εδαφικά της κέρδη υποδηλώνουν ότι περισσότερη δυτική βοήθεια δεν θα αλλάξει αποφασιστικά την ισορροπία. Αντιθέτως, εδραιώνει έναν κύκλο βίας που δεν εξυπηρετεί ούτε την Ουκρανία ούτε την Ευρώπη.

Αυτή η απόκλιση αποκαλύπτει ένα αυξανόμενο διατλαντικό χάσμα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, πληγωμένοι από τον αποκλεισμό τους από τις αρχικές συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας, διοργάνωσαν συνόδους στο Παρίσι και το Λονδίνο για να επιβεβαιώσουν την ανύπαρκτη επιρροή τους.

Αυτές οι συναντήσεις, που περιγράφονται από συστημικά μέσα ενημέρωσης, ως προσπάθειες να «κρατήσουν την Ευρώπη στο επίκεντρο», δεν έχουν καταφέρει να παράγουν συναίνεση για όρους κατάπαυσης του πυρός ή ρόλους ειρηνευτικής δύναμης.

Στρατηγική χωρίς ρεαλισμό

Η επιμονή της Ε.Ε. στην πλήρη εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ, που εκφράζονται από την Κάλας και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, συγκρούεται με την προσέγγιση της Ουάσιγκτον για ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή η δυσαρμονία με την Ουάσιγκτον αποδεικνύει την εγκληματική παραμονή των Βρυξελλών σε μια στρατηγική και πολιτικές που αντιβαίνουν στο ρεαλισμό και έχουν ηττηθεί πολιτικά και ιδεολογικά.

• Οι κινήσεις της Ε.Ε. είναι πολύπλοκες. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, θεωρώντας τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή, φοβούνται ότι οι παραχωρήσεις θα ενθαρρύνουν περαιτέρω επιθετικότητα.

Ηγέτες όπως ο Μακρόν και η ηγεσία της Γερμανίας, προσπαθούν με λάθος και εγκληματικό τρόπο να  επιβεβαιώσουν την ανύπαρκτη ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία, σε μια στιγμή που διακυβεύεται και η συνοχή του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, αυτή η στάση έχει υψηλό κόστος. Απορρίπτοντας εδαφικούς συμβιβασμούς και κλιμακώνοντας τη στρατιωτική υποστήριξη, η Ε.Ε. κινδυνεύει να αποξενώσει τις ΗΠΑ, τον μεγαλύτερο υποστηρικτή της Ουκρανίας.

• Η διαφαινόμενη εγκατάλειψη από την αμερικανική κυβέρνηση του ρόλου του μεσολαβητή στις ειρηνευτικές συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία, θα οδηγήσει την ήδη γονατισμένη Ευρώπη, να επωμιστεί μόνη της το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος—μια πρόκληση για την οποία οι κατακερματισμένες αμυντικές της ικανότητες δεν αντέχουν.

Η στάση της Ε.Ε. αγνοεί επίσης το ανθρώπινο κόστος της παράτασης του πολέμου. Η οικονομία της Ουκρανίας είναι κατεστραμμένη, ο πληθυσμός της εκτοπισμένος και οι υποδομές της ερείπια. Μια ειρηνευτική συμφωνία, αν και ατελής, θα σταματούσε την καταστροφή και θα επέτρεπε την ανοικοδόμηση.

Καταστροφή για την Ουκρανία 

Η άρνηση της Ε.Ε. να εξετάσει αυτό το αποτέλεσμα, είναι πιθανό, αν όχι βέβαιο, να οδηγήσει σε καταστροφικά μεγαλύτερη ήττα για την Ουκρανία εάν οι ρωσικές δυνάμεις προχωρήσουν περαιτέρω.

• Δίνοντας προτεραιότητα στην αποτυχημένη στρατηγική και ιδεολογία έναντι του ρεαλισμού, η Ε.Ε. προδίδει τις άμεσες ανάγκες της Ουκρανίας και σαμποτάρει την πρωτοβουλία ειρήνης του Αμερικανού Προέδρου και της κυβέρνησης του.

Η Ε.Ε. πρέπει να αναγνωρίσει ότι η ειρήνη απαιτεί δύσκολους συμβιβασμούς. Η ευθυγράμμιση με τις προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ, προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για μια σταθερή, έστω και ατελή, λύση. Η συνεχιζόμενη αδιαλλαξία δεν θα παρατείνει μόνο τα δεινά της Ουκρανίας αλλά θα βαθύνει και το διατλαντικό χάσμα, αφήνοντας την Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της δικής της ακαμψίας.

Για χάρη της Ουκρανίας και της περιφερειακής σταθερότητας, η Ε.Ε. πρέπει να επιλέξει τη διπλωματία έναντι του δόγματος και να υποστηρίξει έναν δρόμο προς την ειρήνη.

* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.

cf_relationship_post_title field=”related_inarticle_post”]

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Συμβατική υποχρέωση ή εθνικός διασυρμός; Ο προκλητικός τουρκικός χάρτης, ουσιαστικά διευρύνει το δόγμα της παράνομης “Γαλάζιας Πατρίδας”, διχοτομώντας το Αιγαίο…