LIFE
10/05/2025 | 10:15
Μία δυσοίωνη πρωτιά: H Ζάκυνθος «πρωταθλήτρια» Ευρώπης στον υπερτουρισμό με 150 διανυκτερεύσεις επισκεπτών ανά κάτοικο
Η Ζάκυνθος μπορεί να υπερηφανεύεται για τα γαλαζοπράσινα νερά, τη διάσημη παραλία Ναυάγιο και τα εντυπωσιακά ηλιοβασιλέματα, αλλά πλέον βρίσκεται στο επίκεντρο για έναν διαφορετικό λόγο: είναι ο πιο υπερφορτωμένος τουριστικός προορισμός στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με έρευνα του Which? Travel που δημοσιεύθηκε στη Guardian, στο νησί των Επτανήσων αντιστοιχούν 150 διανυκτερεύσεις τουριστών για κάθε έναν κάτοικο – αναλογία που ξεπερνά κάθε άλλη περιοχή της ηπείρου.
Το φαινόμενο του υπερτουρισμού (overtourism), που μέχρι πρότινος έμοιαζε με όρο ακαδημαϊκού συνεδρίου, είναι πλέον καθημερινότητα για κατοίκους και επισκέπτες σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Όπως σημειώνει ο εκδότης του Which?, Ρόρι Μπόλαντ, «έχει φτάσει το σημείο καμπής, όπου τα αρνητικά – υψηλές τιμές στέγασης, πίεση στις υπηρεσίες, αντικοινωνική συμπεριφορά – ξεπερνούν τα οφέλη».
Στο Παρίσι η μεγαλύτερη πυκνότητα τουριστών
Η Ζάκυνθος δεν είναι η μόνη που «λυγίζει» υπό το βάρος της τουριστικής έκρηξης. Το Παρίσι καταγράφει τη μεγαλύτερη πυκνότητα τουριστών στην Ευρώπη, με 418.000 διανυκτερεύσεις ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ενώ η Μαγιόρκα έχει τους περισσότερους επισκέπτες σε απόλυτους αριθμούς. Όμως η Ζάκυνθος είναι αυτή που, σύμφωνα με τα δεδομένα, βιώνει τον πιο έντονο αντίκτυπο σε σχέση με τον πληθυσμό της.
Την ίδια στιγμή, πόλεις όπως η Βαρκελώνη και το Ντουμπρόβνικ, που επένδυσαν έντονα στον τουρισμό για την οικονομική τους ανάκαμψη, βρίσκονται πλέον αντιμέτωπες με κοινωνικές εντάσεις και περιβαλλοντική πίεση. Στη Βαρκελώνη, μάλιστα, ο τουρισμός είχε ανακηρυχθεί «εργαλείο αναγέννησης» μετά τους Ολυμπιακούς του 1992, κάτι που τώρα αμφισβητείται.
Η Ζάκυνθος φαίνεται πως ακολουθεί παρόμοιο μονοπάτι: ενώ το νησί στηρίζεται οικονομικά στον τουρισμό, αυξάνονται οι φωνές που μιλούν για εξάντληση των υποδομών, αύξηση του κόστους ζωής και απώλεια της τοπικής ταυτότητας. Το παράδοξο, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Ρίτσαρντ Μπάτλερ του Πανεπιστημίου Στραθκλάιντ, είναι πως παλιότεροι «μαζικοί» προορισμοί, όπως το Λας Βέγκας ή το Ορλάντο, δεν βιώνουν τον υπερτουρισμό με τον ίδιο τρόπο, καθώς χτίστηκαν εξαρχής για να τον αντέξουν.
Αντίθετα, οι πιο «αθώοι» προορισμοί –όπως το ιταλικό Ροκαράσο που κατέρρευσε από την ξαφνική άφιξη 10.000 επισκεπτών λόγω μιας TikTok influencer– αποκαλύπτουν τα όρια της ανθεκτικότητας μικρών κοινοτήτων.
Η Guardian καταλήγει ότι η λύση ίσως βρίσκεται στην επαναχάραξη της τουριστικής στρατηγικής και στην προώθηση λιγότερο δημοφιλών, αλλά αυθεντικών προορισμών. Ήδη το Which? προτείνει άγνωστες περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης, όπως το Ρίμπνικ στην Πολωνία ή χωριά της Ρουμανίας με παραδοσιακή αρχιτεκτονική και αυθεντική φιλοξενία.
Για την Ζάκυνθο –και πολλούς άλλους ελληνικούς προορισμούς– το στοίχημα δεν είναι απλώς να υποδέχεται τουρίστες, αλλά να μπορεί να τους διαχειρίζεται χωρίς να χάνει τον εαυτό της.
Με πληροφορίες από Guardian
