ΓΝΩΜΕΣ
02/04/2025 | 06:10
Κοιτάζοντας κατάματα την Τουρκία του Ερντογάν, του Ιμάμογλου αλλά και του Αζίζ Νεσίν: Η Άγκυρα με οποιόδήποτε καθεστώς σερβίρει στούς γείτονες καφέ τούρκικο και… βαρύ πικρό
Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΡΟΥΜΠΑΝΗ *
Ψυχραιμία πάνω απ’ όλα. Δεν πρόκειται το τουρκικό κράτος να αλλάξει φυσιογνωμία, είτε ο κεμαλιστής Ιμάμογλου μείνει στη φυλακή για καμιά 30αριά χρόνια, μέχρις ότου συνετιστεί όπως ο Οτσαλάν, είτε βγει αύριο το πρωί δεχόμενος συγγνώμη από τον ισλαμιστή Ερντογάν για την ίσως άσκοπη ταλαιπωρία που τον υπέβαλε.
Ακόμα και αν μεθαύριο διαδεχθεί τον σημερινό νεοσουλτάνο με ομαλές δημοκρατικές διαδικασίες, πάλι η φυσιογνωμία του δεν θα αλλάξει.
«Δύο πράγματα -έχει γράψει ο σπουδαίος Τούρκος συγγραφέας Αζίζ Νεσίν- δεν ευδοκιμούν στην Τουρκία: ο καφές και η δημοκρατία. Και τα δύο έρχονται από το εξωτερικό». Κι αφού εγκωμιάζει το μεράκι των συμπατριωτών του για τον καλό καφέ και καταγράφει τον καημό τους που το κλίμα στην Τουρκία δεν ευνοεί την καλλιέργειά του, παρατηρεί γεμάτος μελαγχολία:
«Ω Υψιστε, να γινόταν τόσο δα απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε από αυτόν τον καφέ, να καταλαβαίναμε και από δημοκρατία»…
Αυτόν τον καημό σαν σπόρο άφησε πίσω του ο Νεσίν, σαν έφυγε πριν από μερικά χρόνια από τον κόσμο, αλλά δεν έπιασε στα χώματα της πατρίδας του. Κι έτσι, ούτε το καφεόδεντρο ανθίζει ούτε έπαψε η μονοκαλλιέργεια του δεσποτισμού, του αυταρχισμού και της περιφρόνησης κάθε ανθρώπινου δικαιώματος.
- Επιπλέον δεν λέει ν’ ανθίσει κι ένα άλλο φυτό, που κι αυτό ήταν βαρύς καημός για τον Νεσίν, αυτό της ειρηνικής πια συνύπαρξης Ελλήνων και Τούρκων.
Οι εξελίξεις δεν είναι καθόλου ελπιδοφόρες. Οπως δεν είναι για τον καφέ και τη δημοκρατία στην ιδιότροπο γείτονα, έτσι δεν είναι και για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Και τέλος πάντων, όσον αφορά τα δικά τους, ας βρουν οι Τούρκοι τον δρόμο για ένα σύστημα που θα εγγυάται την ελευθερία, την ισοτιμία και τη δικαιοσύνη. Ομως στον τομέα των διεθνών σχέσεων δεν χωρούν ιδιοτροπίες.
Υπάρχουν κανόνες που έχουν θεσπιστεί ύστερα από οδυνηρούς και καταστροφικούς πολέμους, οι οποίοι άφησαν βαθιά τα σημάδια τους στην εξέλιξη του σύγχρονου (για να μείνουμε μόνο σ’ αυτόν) πολιτισμού.
Κανόνες α λα Τούρκα
Οι όμορες της Τουρκίας χώρες σήμερα -όπως και οι λαοί που έζησαν κατά την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπό την αυταρχικότητα του σουλτάνου- δοκιμάζονται σταθερά από την εμμονή της Αγκυρας στην αναπροσαρμογή των διεθνών κανόνων κατά τις απαιτήσεις της. Η Συρία είναι μία από αυτές. Αλλες είναι η Κύπρος που βρίσκεται υπό μόνιμη ομηρία και η Ελλάδα που απειλείται σταθερά.
- Υπό τον κεμαλιστή Αντνάν Μεντερές, το 1955, εξαπολύθηκε το πογκρόμ σε Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη εναντίον Ελλήνων και Αρμενίων. Ενώπιον του κεμαλιστή Ντεμιρέλ υποχώρησε το 1967 η χούντα των συνταγματαρχών και απέσυρε την ελληνική μεραρχία από την Κύπρο.
- Ο κεμαλιστής Μπουλέντ Ετζεβίτ ήταν που εισέβαλε παράνομα στη μεγαλόνησο. Της ίδιας ταξιανθίας των κεμαλιστών ήταν και η Τανσού Τσιλέρ, η οποία εισήγαγε το casus belli, το 1995, και απείλησε να το εφαρμόσει έναν χρόνο αργότερα διεκδικώντας τα Ιμια.
Την ίδια απειλή προβάλλει και ο ισλαμιστής Ταγίπ Ερντογάν για να εξουδετερώνει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο και να χτίζει σιγά σιγά τη «γαλάζια πατρίδα» του.
Καλά κάνουν λοιπόν όσοι παρακολουθούν και αναλύουν ποικιλοτρόπως τις εξελίξεις στην Τουρκία, αλλά ακόμα καλύτερα θα κάνουν αν συνυπολογίσουν τις διδαχές της σύγχρονης πολιτικής πραγματικότητας. Αριστα θα κάνουν από την πλευρά τους οι κρατούντες αν πάρουν τα μέτρα τους, κυρίως οικονομικά και διπλωματικά.
* Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
