ΑΜΕΡΙΚΗ
15/04/2025 | 23:29
Η Τουρκία βάζει φρένο στη συμφωνία για τα μαχητικά F-16, απαιτεί τα F-35: Σκέφτεται να επιχειρήσει να αγοράσει τα αεροσκάφη επόμενης γενιάς, εάν ο Τραμπ την δεχτεί ξανά στο πρόγραμμα
Η Τουρκία έχει επιβραδύνει μια συμφωνία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 που θα αγόραζε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η Άγκυρα στρέφει το ενδιαφέρον της προς την επανένταξή της στο πρόγραμμα επόμενης γενιάς των F-35.
Τα παραπάνω ανέφεραν στον ιστότοπο Middle East Eye (ΜΕΕ) δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Σύμφωνα με ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα η τουρκική προεδρία, ο ισλαμιστής πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε από τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ, να επανεξετάσει το αίτημα της Άγκυρας να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη F-35 κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τον Μάρτιο.
Μετά από αυτή την τηλεφωνική κλήση, και οι δύο κυβερνήσεις ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για να επιλύσουν το βασικό εμπόδιο που οδήγησε στον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα, το 2019: δηλαδή την απόκτηση από την Άγκυρα ρωσικών συστημάτων αεράμυνας S-400.
- Η Τουρκία ήταν ένας από τους κύριους εταίρους στην κοινοπραξία των F-35 και ήταν υπεύθυνη για την παραγωγή ορισμένων εξαρτημάτων. Επί του παρόντος, οι ΗΠΑ διατηρούν στις αποθήκες τα έξι F-35 που κατασκευάστηκαν για την Τουρκία και πληρώθηκαν πλήρως, αλλά βρίσκονται σε αδιέξοδο από το 2019.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν είπε ότι νομικοί εμπειρογνώμονες και από τις δύο πλευρές εξετάζουν βιώσιμες επιλογές που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην κυβέρνηση Τραμπ να άρει τις κυρώσεις που σχετίζονται με τους S-400.
Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για ευρύτερες αμυντικές δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς ανταλλακτικών και πυρομαχικών αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Πέρυσι, η Τουρκία μείωσε το σχέδιο προμήθειας F-16, αποκλείοντας 79 κιτ εκσυγχρονισμού και δεσμεύτηκε να αγοράσει 40 F-16 Vipers μαζί με τα σχετικά πυρομαχικά, μειώνοντας τη συνολική αξία της συμφωνίας από 23 δις δολάρια σε 7 δις δολάρια.
- «Η Τουρκία έβαλε φρένο στη συμφωνία για τα F-16», είπε μια πηγή στο Middle East Eye. «Η προκαταβολή που κατέβαλε η Άγκυρα θα μπορούσε ενδεχομένως να αναδρομολογηθεί προς το πρόγραμμα των F-35, εάν η Ουάσιγκτον συμφωνήσει να επαναδεχτεί την Τουρκία».
Η πηγή πρόσθεσε ότι η Άγκυρα δεν σχεδιάζει να ακυρώσει εντελώς τη συμφωνία για τα μαχητικά F-16, αλλά θέλει να δώσει προτεραιότητα στα F-35. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε τον Νοέμβριο ότι η Άγκυρα είχε καταβάλει αρχική πληρωμή 1,4 δισ. δολαρίων για τα F-16.
Μια δεύτερη πηγή σημείωσε ότι εφόσον τόσο τα F-16 όσο και τα F-35 κατασκευάζονται από την αμερικανική αμυντική εταιρεία Lockheed Martin, η ανακατεύθυνση της πληρωμής θα ήταν εφικτή.
“Υπάρχει μεγάλη ουρά παραγωγής για τα F-16. Η Άγκυρα μπορεί να χρειαστεί να περιμένει χρόνια πριν παραλάβει τα πρώτα της τζετ”, είπε η πηγή, δείχνοντας τη Βουλγαρία, η οποία περίμενε τρία χρόνια για την πρώτη παράδοση των F-16 της.
«Η Τουρκία χρειάζεται κάθε εναέριο πλεονέκτημα που
μπορεί να εκμεταλλευτεί στα πολλαπλά
θέατρα όπου λειτουργεί», δήλωσε η πηγή
Εάν η Τουρκία γίνει εκ νέου δεκτή στο πρόγραμμα F-35, θα μπορούσε αμέσως να αποκτήσει την κυριότητα των έξι αεροσκαφών που έχουν ήδη κατασκευαστεί για αυτήν. Ο Γκιουλέρ είπε τον Νοέμβριο κατά τη διάρκεια κοινοβουλευτικής συνεδρίασης ότι η Άγκυρα σκοπεύει να αγοράσει συνολικά 40 F-35 από τις ΗΠΑ.
Η κίνηση αυτή είναι επίσης στρατηγικής σημασίας στο πλαίσιο της ισορροπίας δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα πρόκειται να παραλάβει τα πρώτα της F-35 το 2028, ενώ ο γηρασμένος στόλος F-16 της Τουρκίας συνεχίζει να παρουσιάζει επιχειρησιακές προκλήσεις.
Η Τουρκία διαθέτει επί του παρόντος πολλές αεροπορικές βάσεις σε όλη την περιοχή, με σχέδια να επεκταθεί περαιτέρω στη Συρία τους επόμενους μήνες.
- «Η Τουρκία χρειάζεται κάθε εναέριο πλεονέκτημα που μπορεί να εκμεταλλευτεί σε πολλά θέατρα λειτουργίας της», είπε η δεύτερη πηγή, επαναλαμβάνοντας ότι η πρόθεση της Άγκυρας δεν είναι να ακυρώσει τη συμφωνία για τα F-16 αλλά να δώσει προτεραιότητα στο πρόγραμμα F-35 εάν υπάρξει απτή πρόοδος.
Ωστόσο, περιφερειακοί παράγοντες – κυρίως το Ισραήλ, αλλά και η Ελλάδα – πιέζουν την Ουάσιγκτον για να εμποδίσει την πώληση. Το Ισραήλ έχει από καιρό διατηρήσει ένα de facto βέτο στις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ σε χώρες της Μέσης Ανατολής για να διατηρήσει το ποιοτικό στρατιωτικό του πλεονέκτημα.
Η διαμάχη των ΗΠΑ και της Τουρκίας για τα F-35 χρονολογείται από το 2019, όταν η Άγκυρα αγόρασε το ρωσικό σύστημα S-400 από τη Ρωσία, με αποτέλεσμα την απομάκρυνσή της από το πρόγραμμα F-35. Το 2020, η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία λόγω της εξαγοράς αυτής.
- Το MEE ανέφερε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι η Άγκυρα εξετάζει την προσωρινή ανάπτυξη των συστημάτων S-400 στη Συρία – ειδικά στις αεροπορικές βάσεις Τ4 ή Παλμύρα – για να εξασφαλίσει τον εναέριο χώρο κατά την ανακατασκευή της βάσης, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει στην άρση των κυρώσεων.
Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση και η κίνηση θα απαιτούσε την έγκριση της Ρωσίας. Η Middle East Eye ζήτησε σχόλια από το τουρκικό υπουργείο Άμυνας.
