ΓΝΩΜΕΣ
10/04/2025 | 06:10
Ελλάδα ίσον Φώς, Έρωτας, Μυστήριο, Παιδεία για ελεύθερους ανθρώπους: Η ελληνική ψυχή θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Χριστού το «πάνυ ακριβές» και τον Όντως Θεό ως τον Ήλιο της Δικαιοσύνης…
Γράφει ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ *
«Η ομορφιά στο πρόσωπό σου, χαστούκι στον πολιτισμό», τραγουδά η Μαρινέλα. Κι εννοεί ένα πολιτισμό που δεν αναγνωρίζει την ομορφιά και τη μοναδικότητα του προσώπου.
Ένα πολιτισμό και μια νεκροθαπτική τεχνική παιδεία που νεκρώνουν τις καρδιές των ανθρώπων και τυφλώνουν τα μάτια τους για να μην μπορούν να βλέπουν και να ερωτεύονται το κάλλος, τη μοναδικότητα και την ομορφιά στο βλέμμα και το πρόσωπο του συγκεκριμένου ανθρώπου.
Να μην πάσχουν για το κάλλος, την ωραιότητα και τη μοναδικότητα. Ο Έρωτας του Ωραίου γεννά την ανδρεία, την ελευθερία και τη δημοκρατία.
Στην Ελλάδα η Παιδεία είναι ταυτισμένη με τον Έρωτα. Ο Έρωτας είναι η συστατική θεϊκή δύναμη του ανθρώπου ώστε να φθάσει να ζήσει στην αλήθεια, την ομορφιά, την καλοσύνη, τη δικαιοσύνη, και την ελευθερία. Στη μοναδικότητα του προσώπου.
Δίχως έρωτα δεν έχουμε ούτε πόλη, ούτε δημοκρατία. Δίχως έρωτα όλα είναι νεκρά. Ο έρωτας είναι δύναμη ασκητική ώστε να καταστεί ο άνθρωπος Θεός κατά Χάριν και να αναστήσει όλους τους νεκρούς.
Για τον Έλληνα είναι «αεί απορούμενον και αεί ζητούμενον τι εστί το όν». Απορία, για το τί είναι αυτό που υπάρχει. Απορία για το μυστήριο που στέκεται εμπρός μας, μας κοιτάζει με χίλια βλέμματα και μας προσκαλεί στη δική του περιοχή της καλοσύνης και της ομορφιάς.
«Σχίζω τα βουνά και παντού ρωτάω, ποιός είδε τα μάτια που αγαπάω», θα πει ένα άλλο λαϊκό τραγούδι μας. Πώς, αλήθεια, η Ελλάδα του τώρα, των τελευταίων πενήντα χρόνων, γέρασε και νεκρώνεται, λησμονώντας την αιώνια Ελλάδα του Φωτός της Αναστάσεως και της Ωραιότητας;
Χωρίς τον έρωτα δεν υφίσταται ζωή αλλά θάνατος. Τί είναι όμως ο έρωτας;
Σαφώς είναι η δύναμη της ανθρώπινης καρδιάς να αναγνωρίζει και να πάσχει αιωνίως για τη μοναδικότητα, το κάλλος και την ομορφιά του συγκεκριμένου προσώπου. Να πάσχει, δηλαδή, για την Αλήθεια. Διότι αλήθεια είναι το αλησμόνητο κάλλος. Αυτό στα ελληνικά γράμματα ονομάζεται με μια λέξη: Πρόσωπο.
Το πρόσωπο είναι το αλησμόνητο Ένα που μας έλκει στο Φως και τη Ζωή. «Ουδέν ενικώτερον του προσώπου», θα πουν οι Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας. Η Εκκλησία θα ψάλλει: «Ο εμός έρως εσταύρωται». Δίχως την παιδεία της μοναδικότητας του προσώπου δεν έχεις ούτε πόλη, ούτε πατρίδα, ούτε δημοκρατία.
Στο μυστήριο των κτιστών προσώπων, στην παρακατιανή θεοείδεια, όπως έλεγαν ο Κώστας Ζουράρης κι ο Κωστής Μοσκώφ, εικονίζεται η Άκτιστη Τριαδική Θεοείδεια και το Άκτιστο Τριαδικό Κάλλος, όπως μας έδειξε με τη Σάρκωσή του Ο Είς της Τριάδος που έγινε τέλειος άνθρωπος μένοντας τέλειος Θεός.
- Η αρχαία Ελλάδα από την άμορφη και άσχημη πέτρα θα σμιλέψει πρόσωπα και σώματα με ομορφιά θεϊκή και κάλλος θεϊκό. Η Αθηνά, ο Απόλλωνας, ο Δίας, η Ήρα, η Αφροδίτη και ούτω καθεξής.
- Το κάλλος είναι το αληθινό ένδυμα και η θεϊκότητα του γυμνού σώματος. Η Ελλάδα εξ αρχής θα θελήσει να σαρκωθεί ο Θεός στην ύλη και το σώμα. Γι᾽ αυτό λέμε ότι η Ελλάδα είναι εξ αρχής Χριστιανική και Ορθόδοξη.
Πρόσωπο σημαίνει, δια του ενός το πάν. Αν είδες ένα πρόσωπο, αν ερωτεύθηκες έστω και μια φορά το συγκεκριμένο πρόσωπο και βλέμμα ενός ανθρώπου, τότε πάσχεις για όλους. Τότε κράζεις στον χώρο και τον χρόνο για να τους βρεις όλους. Δεν δέχεσαι τίποτε και κανένας να χαθεί και να πέσει στο μη όν.
Αν ερωτεύθηκες έστω και μια φορά ένα συγκεριμένο πρόσωπο με σάρκα και οστά, τότε τα βάζεις με τον θάνατο και απαιτείς να αναστηθούν όλοι οι νεκροί. Τότε σέβεσαι τα πάντα και τους πάντες. Τότε δεν αντέχεις ούτε ένα μυρμήγκι να πατήσεις. Τότε σέβεσαι τη γη και το χώμα και σκύβεις και τα προσκυνάς, διότι η γη και το χώμα είναι γεμάτα από τα νεκρά οστά όλων των ανθρώπων που έζησαν μέχρι σήμερα.
Μετά τον Νεοπλατωνισμό, στους Ελληνιστικούς χρόνους, άρχισε η φθορά της ελληνικότητας, διότι το συγκεκριμένο όν με σάρκα και οστά υποτάχθηκε στο γενικό και αόριστο, στην ψυχρή και απρόσωπη ιδέα. Μέχρι τον Αριστοτέλη, από τον Όμηρο, τον Ηράκλειτο, τον Παρμενίδη, τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα, η Ελλάδα βιώνει την παρουσία του Θεού και τη μυστήρια παρουσία του συγκεκριμένου και απερίγραπτου μέσα στον κόσμο.
Το συγκεκριμένο είναι το «τόδε τι». Αυτό εδώ. Αυτός εδώ ο άνθρωπος. Αυτό εδώ το λουλούδι. Αυτό εδώ το αστέρι. Δηλαδή, το συγκεκριμένο όν καμωμένο από ύλη και σώμα δεν αφομοιώνεται και δεν νεκρώνεται από τη γενική ιδέα και το γενικό είδος.
- Ακόμη και ο Πλάτωνας, που κατηγορείται πως διέδωσε το μίσος προς το σώμα και την ύλη χάριν των ιδεών, δεν είναι πλατωνιστής, όπως φαντάστηκαν μέχρι σήμερα πολλοί μαθητές του.
Διότι ο Πλάτωνας ως Έλληνας, θρηνεί για τη φθορά των αισθητών και εφήμερων όντων. Και θα αγωνιστεί να διασώσει, όσο του είναι δυνατόν, το αισθητό κι εφήμερο μέσα στην αιώνια ιδέα του.
Λυπάται που φθείρεται και χάνεται η ομορφιά του αισθητού όντος, το πρόσωπο, το άνθος, το βλέμμα, ή που κυριαρχεί η αδικία, και θα αναζητήσει το όντως ωραίο, το όντως καλό, το όντως δίκαιο, στον κόσμο των ιδεών.
Γι᾽ αυτό ο Έλληνας θα τιμά και θα μετρά τους νεκρούς εξίσου με τους ζωντανούς. Γι᾽ αυτό ο Έλληνας θα πιστέψει στον Χριστό. Διότι τιμά τους νεκρούς και το σώμα και θέλει οπωσδήποτε να αναστηθούν οι νεκροί.
Στους Ελληνιστικούς χρόνους θα εισβάλει στον ελληνικό κόσμο ο ασιατισμός και η μαγεία ως απρόσωπη και ανέραστη εξουσία επί του κόσμου. Ο Έλληνας Λόγος θα υποταχθεί στη διάνοια, στην αφαίρεση, στο απρόσωπο. Θα υποταχτεί στην άσκηση και την ανέραστο φυγή από τον κόσμο των σωμάτων και της ύλης, προς τον κόσμο των ιδεών.
Ο Κέλσος θα κατηγορήσει τους Χριστιανούς ως φιλοσώματο γένος, επειδή μιλούσαν για την ανάσταση των νεκρών. Αλλά ο Κέλσος έχει χάσει την ελληνική εμπειρία του συγκεκριμένου, και θα μιλήσει ως Ασιάτης εραστής του απρόσωπου Μπράχμα. Γι᾽ αυτό δεν θα αναγνωρίσει τον Χριστό και δεν θα ακολουθήσει τους Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας. Θέλει ένα Θεό απόκοσμο, ψυχρό, νεκρό κι απρόσωπο, αδιάφορο για τον θάνατο και τη φθορά των ανθρώπων και των σωμάτων.
- Η ελληνική ψυχή όμως θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Χριστού το «πάνυ ακριβές» και τον Όντως Θεό ως τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, ως τον μανικό εραστή του ανθρώπου, για τον οποίο ο σαρκωμένος Θεός Ιησούς θα σταυρωθεί, για να τον αναστήσει και να τον ανασύρει από τον ανήλιο Άδη και την έρημο των νεκρών οστών στην πόλη των ζώντων προσώπων και την όντως δημοκρατία, όπου ο δήμος νικά και ελευθερώνεται από τον θάνατο.
Ο Οδυσέας θα εγκαταλείψει το νησί της αγέραστης θεάς Καλυψούς με τις άφατες ηδονές της και θα θαλασσοπνιγεί στο πέλαγος, ενώ γυμνός και ματωμένος θα επιστρέψει στη θνητή Πηνελόπη στην Ιθάκη.
Η Πηνελόπη είναι το συγκεκριμένο και απτό, με σάρκα και οστά. Το πρόσωπο το μοναδικό κι ανεπανάληπτο. Το ίδιο και η Αντιγόνη. Θα προτιμήσει τον θάνατο παρά να υποταχθεί στον ανθρώπινο νόμο του Κρέοντα που της επιβάλλει να περιφρονήσει τον αδερφό της Πολυνείκη και να τον αφήσει άθαφτο.
Το ίδιο, σήμερα, η Μαρία Καρυστιανού και οι άλλοι γονείς των αδικοχαμένων παιδιών στα Τέμπη, θα ξυπνήσουν τις νεκρές καρδιές των Ελλήνων για να απαιτήσουν Δικαιοσύνη.
- Το ίδιο και ο Νίκος Παπαδόπουλος, δεν θα αντέξει την παραμόρφωση του προσώπου της Παναγίας και του Χριστού, και θα αποκαθηλώσει στην Εθνική Πινακοθήκη την ύβρη προς το Πρόσωπο του Σαρκωμένου Θεού, της Μητέρας του και των φίλων του.
Αυτή η Αναστάσιμη παιδεία του Κάλλους και του Έρωτος που διασώζεται στην Ορθόδοξη Θεία Λειτουργία θα αναστήσει την Ελλάδα, και δια της Ελλάδος όλο τον κόσμο.
* Γεώργιος Παύλος
τ. Καθηγητής Φυσικής και Φιλοσοφίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
-
Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
