ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
30/03/2025 | 10:52
Προς τι η χειμερινή και η θερινή ώρα; Η παραβίαση της «ηλιακής ώρας» και η επικράτηση της πολιτικής*Η πρόταση για 4 μεσημβρινούς, Ελλάδα -Κύπρος [videos]
Η εποχιακή αλλαγή των ρολογιών έχει αποδειχθεί δύσκολο να απορριφθεί, ενώ οι ζώνες ώρας δεν ταιριάζουν με την ηλιακή ώρα σε πολλές χώρες της ΕΕ.
Η διακοπή της εποχικής αλλαγής της ώρας δεν είναι εύκολη υπόθεση, κυρίως για πολιτικούς λόγους. Αυτή την Κυριακή οι Ευρωπαίοι θα χάσουν και πάλι μια ώρα ύπνου καθώς τα ρολόγια θα γυρίζουν προς τα εμπρός.
Είναι κάτι που λίγοι απολαμβάνουν, όπως δείχνει έρευνα του 2018, σύμφωνα με την οποία το 84% των πολιτών της ΕΕ τάσσεται κατά του φαινομένου.
Σύμφωνα με έρευνες, η αλλαγή ώρας μπορεί να διαταράξει την ευθυγράμμιση του σώματός μας με το ηλιακό φως, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε στέρηση ύπνου και να επηρεάσει αρκετές ασθένειες.
Η αλλαγή του ρολογιού ανά εποχή έρχεται επίσης σε αντίθεση με τον αρχικό στόχο της πρακτικής – την εξοικονόμηση ενέργειας – όπως εξηγεί στο Euronews η Αντριάνα Γκουελ Σανς, αναπληρώτρια διευθύντρια της Time Use Initiative.
«Έχει αποδειχθεί ότι είναι λάθος και έτσι δεν μας βοηθά πλέον στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς δημιουργήθηκε σε μια εποχή που δεν υπήρχε το διαδίκτυο, όπου η κατανάλωση ενέργειας ήταν αρκετά διαφορετική από ό,τι σήμερα», δήλωσε.
Πράγματι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε να τερματίσει τις εξαμηνιαίες αλλαγές του ρολογιού με μια οδηγία που κατατέθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία και ευρεία πολιτική συναίνεση: 410 ψήφους υπέρ, 192 κατά και 51 αποχές.
Ωστόσο, οι χώρες δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν και μπλόκαραν την πρόταση. Οι κυβερνήσεις αποθαρρύνονται από το να ενεργούν ανεξάρτητα στα θέματα αυτά, καθώς η ΕΕ επιθυμεί η όποια αλλαγή να είναι ταυτόχρονη για την προστασία της λειτουργίας της ενιαίας
αγοράς.
Η Λιθουανία ενδέχεται να θέσει εκ νέου το θέμα κατά τη διάρκεια της προεδρίας της στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2027, σύμφωνα με σύμβουλο του προέδρου Γκιτάνας Ναουσέντα.
«Εξακολουθούμε να πιστεύουμε σήμερα ότι μια συντονισμένη λύση θα ήταν εφικτή», δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όταν ρωτήθηκε για το θέμα, προσθέτοντας: «Ενθαρρύνουμε την ανανέωση των συζητήσεων για την εξεύρεση λύσης, αλλά πιστεύουμε ότι είναι καλύτερο τα κράτη μέλη να αποφασίσουν μεταξύ τους».
Το τέλος της αλλαγής δεν είναι το τέλος του προβλήματος
Ωστόσο, το να μπει ένα τέλος στην αλλαγή των ρολογιών σημαίνει ότι πρέπει να ληφθεί μια απόφαση για το αν θα διατηρηθεί η χειμερινή ή η θερινή ώρα. Πρόκειται για ένα αμιγώς πολιτικό ζήτημα, καθώς οι ζώνες ώρας επηρεάζονταν πάντα από πολιτικές αποφάσεις.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Γερμανία επέβαλε τη δική της ζώνη ώρας στην κατεχόμενη Γαλλία και τις χώρες της Μπενελούξ, ενώ ο δικτάτορας Φρανσίσκο Φράνκο αποφάσισε να ευθυγραμμίσει την Ισπανία με τη Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ.
Πιο πρόσφατα, το ουκρανικό κοινοβούλιο ακύρωσε τη μετάβαση στη θερινή ώρα μόνο και μόνο για να αποφύγει την ευθυγράμμιση για το μισό έτος με την κανονική ώρα της Μόσχας (UTC+3), την οποία η Ρωσία είχε επιβάλει στα κατεχόμενα εδάφη της στην Ουκρανία.
Τέτοιες επιλογές δεν ταιριάζουν απαραίτητα με την ευθυγράμμιση της λεγόμενης «ηλιακής ώρας». «Θα πρέπει να ευθυγραμμιστούμε όσο το δυνατόν περισσότερο με τη φυσική μας ζώνη ώρας. Για να το πω απλά, αυτό σημαίνει πως, όταν το ρολόι μου δείχνει 12 το μεσημέρι, ο ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του», εξηγεί η Γκουέλ Σανς.
Αυτό δεν ισχύει για τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, των οποίων τα ρολόγια είναι σημαντικά μπροστά από την ηλιακή ώρα. Το αποτέλεσμα, ειδικά το καλοκαίρι, είναι η καθυστερημένη ανατολή και δύση του ήλιου, που επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητα σε χώρες όπως η Ισπανία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Time Use Initiative προτείνει μια ριζική αλλαγή με τέσσερις ζώνες ώρας βασισμένες στους μεσημβρινούς.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία και οι χώρες της Μπένελουξ θα υπάγονται στην ίδια Δυτικοευρωπαϊκή Ζώνη Ώρας, η οποία αντιστοιχεί στην τρέχουσα μέση ώρα Γκρίνουιτς. Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία θα ευθυγραμμιστούν με την Ισλανδία στη ζώνη ώρας των Αζορών, μία ώρα πίσω, ενώ ολόκληρη η κεντρική Ευρώπη (συν την Ελλάδα και την Κύπρο) θα είναι μία ώρα μπροστά και η ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Βαλτικής, θα είναι δύο ώρες μπροστά.
Αυτή η νέα διαμόρφωση θα παρουσιάσει ωστόσο νέα προβλήματα – για παράδειγμα, η Ιρλανδία και η Βόρεια Ιρλανδία θα έχουν διαφορετικές ώρες, γεγονός που πιθανώς θα προκαλέσει ένα νέο πολιτικό ζήτημα.
Με πληροφορίες από gr.euronews.com
