ΠΟΛΙΤΙΚΗ
05/03/2025 | 17:36
Άρχισε η 3ήμερη συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας προς την κυβέρνηση από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, «Πλεύση Ελευθερίας», «Νέα Αριστερά» – Μητσοτάκης: «Συμμαχία των προθύμων με το ζόρι»
Η Βουλή συζητά από το απόγευμα της Τετάρτης την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, την οποία υπογράφουν από κοινού 85 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, της Πλεύσης Ελευθερίας, της Νέας Αριστεράς, οι έξι ανεξάρτητοι βουλευτές προσκείμενοι στο Κίνημα Δημοκρατίας και οι ανεξάρτητοι Ευ. Αποστολάκης, Ιω. Σαρακιώτης και Μπ. Μπαράν.
Απάντηση Βορίδη στις βολές της αντιπολίτευσης
“Έχουμε να κάνουμε πολύ περισσότερη δουλειά και θα την κάνουμε για να αποδείξουμε στους συμπολίτες μας αυτό που είναι αλήθεια: ότι δεν έχουμε κάνει την παραμικρή πράξη συγκαλύψεως κι ότι αντιθέτως έχουμε κάνει ότι μπορούμε σε όλα τα επίπεδα ώστε να μην παραμείνει η παραμικρή σκιά σε αυτή την υπόθεση” τόνισε ο υπουργός Επικρατείας, Μάκης Βορίδης, απαντώντας στους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους των κομμάτων της Αντιπολίτευσης, που κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι “συγκαλύπτει το έγκλημα των Τεμπών”.
“Μας απασχολεί πολύ, μας προβληματίζει και μας ενοχλεί βαθιά ότι υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας, που θεωρούν ότι συγκαλύπτουμε την υπόθεση αυτή. Έχουμε απαριθμήσει κατ’ επανάληψη, αλλά αν χρειαστεί να τα πούμε χίλιες φορές μέχρι να μην μείνει κανείς που να μην καταλαβαίνει ότι αυτή η κυβέρνηση κάνει ότι μπορεί για να διευκολύνει στην διερεύνηση αυτής της τραγωδίας”, προσέθεσε ο κ. Βορίδης.
Αντιγύρισε δε τα βέλη στα κόμματα, επικαλούμενος τις έρευνες, που δείχνουν ότι το 75% των ίδιων ερωτηθέντων (που αναφέρουν ότι κυβέρνηση συγκαλύπτει) αναφέρουν επίσης ότι η Αντιπολίτευση κάνει πολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας των Τεμπών για να θέσει το ερώτημα: “Εμάς μας απασχολεί το πρώτο. Εσάς σας απασχολεί το δεύτερο για την στάση σας και τον τρόπο που στέκεστε απέναντι σε αυτή την τραγωδία;”.
Ο υπουργός Επικρατείας δέχθηκε τα σφοδρά πυρά των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, οι οποίοι ακολούθησαν στο βήμα μετά τον κ. Βορίδη, ο οποίος μίλησε πρώτος από την πλευρά της κυβέρνησης κατά την πρώτη ημέρα συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας.
Ο Παύλος Γερουλάνος εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ, διερωτήθηκε αν απέναντι σε αυτή την κινητοποίηση του λαού, θα περάσουμε τις τρεις μέρες της συζήτησης γελώντας γι αυτά που κάνει και λέει η ΝΔ και προσέθεσε ότι αν αυτό είναι το σχέδιο στο τέλος δεν θα μπορούν από την κυβερνητική παράταξη να πλησιάσουν ούτε στα χωριά τους. “Κοιτάζετε μόνον την μία πλευρά κι αυτή είναι το να μην τιμωρηθούν αυτοί που φταίνε. Το πρόβλημα είναι ότι έτσι όχι μόνον δεν θα μάθουμε την αλήθεια, αλλά ότι δεν θα διασφαλίσετε την ασφάλεια των σιδηροδρόμων” είπε.
“Επειδή μιλήσατε επιτιμητικά και μας είπατε ότι πρέπει να ντρεπόμαστε για τα θέματα της συγκάλυψης, σας υπενθυμίζω ότι εμείς κάναμε δικαίωμα της μειοψηφίας με την συνταγματική αναθεώρηση, την Εξεταστική Επιτροπή. Και σας καλώ να μου πείτε μου αν υπάρχει κοινοβουλευτικό προηγούμενο κατά το οποίο να στέργει η πλειοψηφία στην συγκρότηση Επιτροπής για να εξετασθούν ενδεχομένως ποινικές ευθύνες μέλος κυβερνήσεως. ‘Αρα λοιπόν εμείς που μας κατηγορείτε για συγκάλυψη έχουμε κάνει πράγματα που δεν έκανε κοινοβουλευτική πλειοψηφία 30 χρόνια δεν έχουν συμβεί στον πολιτικό βίο” απάντησε ο κ. Βορίδης.
«Κύριε Βορίδη, δίπλα σας υπάρχει ένα κενό έδρανο. Είναι η θέση του βασικού κατηγορούμενου για το έγκλημα το οποίο συζητάμε. Σας ενημέρωσε ο κ. Μητσοτάκης αν θα έρθει ως μάρτυρας στην προανακριτική; Θα δώσει, στοιχειωδώς, ένα σήμα ότι εννοεί πως όλα θα έρθουν στο φως; Διότι όταν του απηύθυνε το ερώτημα ο Σωκράτης Φάμελλος, νωρίτερα, τον είδαμε να ταράζεται. Μας είπε να ζητήσουμε να έρθει και να δούμε», είπε από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ο Νίκος Παππάς.
“Το αν θα έρθει ο πρωθυπουργός στη Βουλή, είναι μια απόφαση που πρέπει να την λάβει η Επιτροπή. Πρέπει να τον καλέσει. Αυτό είναι ένα ζήτημα της κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Αντιλαμβάνομαι ότι θα υποβάλλετε συγκεκριμένο αίτημα, θα αξιολογηθεί το αίτημα από την Επιτροπή κι από κει πέρα προφανώς όλα είναι ανοιχτά και όλα εξετάζονται” απάντησε προς τον κ. Παππά ο υπουργός Επικρατείας.
Ο Θανάσης Παφίλης από το ΚΚΕ, αναφέρθηκε στο συλλαλητήριο έξω από τη Βουλή και απευθυνόμενος προς την κυβέρνηση είπε πως πρέπει να συνηθίσει αυτή την κοσμοπλημμύρα γιατί αυτό θα γίνεται συνέχεια. “Μέχρι τέλους λένε τα λαϊκά στρώματα μέχρι τέλους λέμε κι εμείς. Η ελπίδα είναι στο λαό και όχι στα τερτίπια και τον λαϊκισμό μέσα στο Κοινοβούλιο. Πρέπει να βλέπετε εφιάλτες στον ύπνο σας κι αυτοί οι εφιάλτες θα γίνουν και πραγματικότητα” προσέθεσε. .
Ότι θα πρέπει να ντρέπονται όσοι κυβέρνησαν και πέρασε από τα χέρια τους η σύμβαση 717, διότι αυτή είναι ο κύριος λόγος που θρηνούμε θύματα σήμερα, είπε ο Β. Χήτας από την Ελληνική Λύση. Συνέχισε δε λέγοντας ότι η πιο σοβαρή πρόταση δυσπιστίας είναι της κοινωνίας, δεν είναι του ΠΑΣΟΚ, “των ερασιτεχνών” δηλαδή πολιτικών που στο τέλος θα ισχυροποιήσουν την κυβέρνηση.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Νάσος Ηλιόπουλος ανέφερε ότι είναι πρωτότυπη η πρόταση δυσπιστίας γιατί είναι πρωτότυπη η στιγμή. «Όταν το 80% της ελληνικής κοινωνίας πιστεύει ότι μία κυβέρνηση συγκαλύπτει τον θάνατο 57 ανθρώπων, το λες πρωτότυπο», είπε χαρακτηριστικά.
“Το νέο γεγονός είναι ότι συγκαλύπτετε ένα έγκλημα και έχετε βάλει απέναντί σας όλη την κοινωνία και τους συγγενείς των θυμάτων. Είστε μια απονομιμοποιημένη κυβέρνηση” υποστήριξε ο Αλ. Καζαμίας, από την Πλεύση Ελευθερίας.
“Νομιμοποίηση σε μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, δίνουν οι εκλογές και περαιτέρω νομιμοποίηση δίνει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Έχουμε την νομιμοποίηση από τις εκλογές και θέλετε να δοκιμάσετε αν έχουμε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο;. Θα πάρετε την απάντηση την Παρασκευή. Οι συγκεντρώσεις των πολιτών είναι απολύτως σεβαστές και είναι απολύτως κατοχυρωμένο το συνταγματικό τους δικαίωμα, το δικαίωμα της συναθροίσεως. Ακούμε πολύ προσεχτικά τί θέλουν να μας πουν οι πολίτες και αυτοί που συγκεντρώνονται για να διαμαρτυρηθούν ενδεχομένως για πολιτικές μας, για ότι δεν κάναμε καλά κι όσα πρέπει να κάνουμε. Ακούμε όμως και τους πολίτες που δεν κατεβαίνουν σε συγκεντρώσεις, αλλά μας μιλάνε καθημερινά, διότι η ΝΔ παραμένει η μεγαλύτερη λαϊκή παράταξη σ’ αυτόν τον τόπο με άμεση και στενή επαφή με τον ελληνικό λαό την οποία κάνουν οι βουλευτές της ΝΔ, τους οποίους σήμερα απαξιώνετε”, κατέληξε κλείνοντας τον κύκλο των απαντήσεών του προς τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους ο υπουργός Επικρατείας.
Δουδωνής: Απονομιμοποιημένη η κυβέρνηση από την κοινωνία
«Τη διάρρηξη και την οριστική άρση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας καταδεικνύει η συμπεριφορά των κυβερνητικών στελεχών και του ίδιου του πρωθυπουργού απέναντι στο έγκλημα των Τεμπών», σύμφωνα με τον γενικό εισηγητή του ΠΑΣΟΚ, Παναγιώτη Δουδωνή.
Ανοίγοντας την τριήμερη συζήτηση στη Βουλή, επί της κοινής πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, ο κ. Δουδωνής την επέκρινε για αλαζονική και καθεστωτική συμπεριφορά, τονίζοντας ότι «είναι πλέον απονομιμοποιημένη, έχει την κοινωνία απέναντι της με εδραιωμένη την πεποίθηση της για τις ευθύνες της και τις προσπάθειες συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών.
«Η κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας είναι η κοινοβουλευτική έκφραση του αιτήματος εκατομμυρίων πολιτών που βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας αλήθεια και δικαιοσύνη», είπε.
Παράλληλα, απαντώντας στις αιχμές του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη που χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας «ετερόκλητη συμμαχία των προθύμων του μηδενισμού», ο κ. Δουδωνής έκανε λόγο για «παράσταση επιστημονικής φαντασίας που θέλει η κυβέρνηση να ανεβάσει», ενώ τον κατηγόρησε για απρεπή και αντικοινοβουλευτική την συμπεριφορά του απέναντι στον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
«Όλη η ηθική και της χρεοκοπίας αυτής της κυβέρνησης, συμπυκνώνεται σε μια φωτογραφία. Στη φωτογραφία με τους βουλευτές της ΝΔ να χειροκροτούν με ενθουσιασμό τον πρώην Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Κώστα Καραμανλή, που διαβεβαίωνε λίγες μέρες πριν το έγκλημα στα Τέμπη, ότι ο σιδηρόδρομος είναι ασφαλής.
«Η τραγωδία των Τεμπών είναι ο καθρέφτης του κ. Μητσοτάκη. Χρέος δικό μας είναι να απαντήσουμε στις αήθεις υβριστικές, αλαζονικές συμπεριφορές της κυβέρνησης και να αποτελέσουν παρελθόν», επεσήμανε ο κ Δουδωνής.
Νοτοπούλου: Η κοινωνία σας έχει απορρίψει
«Δεν αποσταθεροποιεί την χώρα η αντιπολίτευση. Εσείς έχετε αποσταθεροποιηθεί από την δύναμη του λαού. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να φύγετε όσο πιο γρήγορα γίνεται για να έρθει η προοδευτική διέξοδος», είπε η δεύτερη εισηγήτρια της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Κατερίνα Νοτοπούλου.
Όπως είπε, «οι συγγενείς των θυμάτων και οι επιζήσαντες απαίτησαν να μάθουν τα πώς και τα γιατί που κόστισαν τη ζωή 57 συνανθρώπων μας. Όχι μόνο δεν τους ακούσατε, όχι μόνο δεν διευκολύνατε την έρευνα, αλλά τους στοχοποιείσατε με χυδαία προπαγάνδα. Κλείσατε τα αυτιά και τα μάτια σας αλλά και κάθε δρόμο για την διερεύνηση ευθυνών και την απόδοση δικαιοσύνης.
Τους αναγκάσατε να ψάξουν ότι είχε απομείνει από τα νεκρά παιδιά τους, τα δολοφονημένα, στα χώματα πέταξα. Τους αναγκάσατε να ακούσουν τη φωνή των παιδιών τους να φωνάζουν δεν έχουμε οξυγόνο».
Όμως, πρόσθεσε, «οι συγγενείς των θυμάτων, οι πολίτες, ο ελληνικός λαός δεν υπέκυψαν είτε στην τρομοκρατία ούτε στην συκοφάντηση. Ο ελληνικός λαός δεν σας φοβάται. Είναι εκεί έξω και διαμαρτύρεται, και θα είναι κάθε μέρα μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη. Εσείς, όμως, κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, φοβάστε.. » συνέχισε η κα Νοτοπούλου.
Υποστήριξε, επίσης, ότι η κοινωνία έχει ήδη απορρίψει την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη: «Βρίσκετε θεωρίες συνωμοσίας περί δήθεν αποσταθεροποίησης της χώρας. Δεν αποσταθεροποιεί τη χώρα η αντιπολίτευση. Ούτε η μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του ελληνικού λαού.
Εσείς έχετε αποσταθεροποιηθεί από την δύναμη του λαού. Μόνη λύση για να ανοίξουμε το δρόμο στη ζωή του λαού είναι να φύγετε όσο πιο γρήγορα γίνεται και να έρθει προοδευτική διέξοδος. Ο ελληνικός λαός ότι δε σας εμπιστεύεται. Γιατί γνωρίζει τις ευθύνες σας. Γνωρίζει τις ευθύνες σας για το έγκλημα των Τεμπών» είπε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ζήτησε να δεσμευτεί ο πρωθυπουργός ότι «θα θέσει τον εαυτό του στη διάθεση της προανακριτικής επιτροπής [. . .] Να μας πει εάν έδωσε ή όχι εντολή στον κ. Τραντόπουλο να συντονίσει την συγκάλυψη. Διότι η εισαγγελία Λάρισας, μετά από ερώτηση μας, έδειξε πολιτική εντολή».
Τέλος, είπε ότι ο λαός ήρε ηχηρά την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση της ΝΔ και ότι ο πρωθυπουργός είναι απονομιμοποιημένος: «Η κυβέρνηση σας δεν μπορεί να σταθεί με αυτό το μέγεθος των κινητοποιήσεων, των διαμαρτυριών και της δυσπιστίας [. . .] Ο λαϊκός παράγοντας καθοδηγεί τις εξελίξεις. Αξιώνει αλήθεια και δικαιοσύνη. Κύριε Μητσοτάκη, το έδρανο του πρωθυπουργού, επί τρεις ημέρες μετατρέπεται σε εδώλιο του κατηγορουμένου. Εδώ θα πρέπει να είστε, να απολογείστε για όσα έγιναν και δεν έγιναν» είπε η κα Νοτοπούλου.
Βορίδης: Απόλυτη στήριξη της ΝΔ στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό
«Στην πραγματικότητα τα κόμματα που κατέθεσαν την πρόταση δυσπιστίας δεν θέλουν απαντήσεις, Κατέθεσαν την πρόταση δυσπιστίας για πολιτική εκμετάλλευση», σχολίασε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ο πρώτος υπουργός που ανέβηκε στο βήμα προκειμένου να απαντήσει στη πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης.
«Πρέπει να καταλήξετε στο εξής. Είναι ένοχος ή υπόλογος ή ύποπτος ο πρωθυπουργός;», είπε ο Μάκης Βορίδης, μετά τις αναφορές βουλευτών της αντιπολίτευσης ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός είναι ο «ένοχος της συγκάλυψης».
«Ένοχος», ακούστηκε να απαντά από το έδρανό της, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου.
«Εσάς σας έχουμε δεδομένη. Μην στενοχωριέστε…. Δεν υπάρχει άγχος ως προς αυτό. Είναι ξεκάθαρα τα πράγματα. Δεν χρειάζεται. Για εσάς τα θέματα είναι δεδομένα. Λέω για τους υπόλοιπους, μήπως έχουν κάποια διαφορετική άποψη, στάση…», απάντησε στην πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας ο Μάκης Βορίδης.
Και συνέχισε: «ο κ. πρωθυπουργός είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του κ. Τριαντόπουλου και ό,τι του αποδίδετε; Ρωτώ, ποια είναι η άποψή σας; Διότι αν η άποψή σας είναι αυτή, γιατί δεν τον συμπεριλάβατε στην πρόταση για την προκαταρκτική; Θα τον καλέσετε ως μάρτυρα, αλλά θα εννοείτε ότι θέλατε να τον έχετε κατηγορούμενο και ύποπτο; Αυτή είναι η προσέγγισή σας και μετά στενοχωριέστε που σας λέμε για πολιτική εκμετάλλευση;».
Για όλα αυτά, είπε ο υπουργός Επικρατείας, έχουν δοθεί κατ΄επανάληψη απαντήσεις και συνεπώς το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι η πτώση της κυβέρνησης. «Ζητάτε, εσείς από το ΠΑΣΟΚ, να πέσει η κυβέρνηση. Έτσι δεν είναι; Να υπερψηφίσουμε- αυτό ζητάτε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας- να υπερψηφίσουμε την πρόταση δυσπιστίας, να πέσει η κυβέρνηση και πάμε σε εκλογές. Αυτό δεν θέλετε;
Το ΠΑΣΟΚ ερωτώ, προκειμένου να υλοποιήσετε το σχέδιο, που βλέπουμε να υλοποιείται, με αυτή την πρόταση δυσπιστίας, δηλαδή, τη λεγόμενη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων; Δηλαδή να έρθει μια κυβέρνηση κύριε Δουδωνή, με τον κ. Παππά, με πρωταγωνιστικό ρόλο της κυρίας Κωνσταντοπούλου, προεξαρχούσης υποθέτω, και της Νέας Αριστερας;
Αυτό είναι το σχέδιο στο οποίο θέλετε να στέρξουμε και αυτό προτείνετε στον ελληνικό λαό; Την απάντησή της από την ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας, σε αυτό το σχέδιο καταστροφής της χώρας, θα την πάρετε την Παρασκευή που θα διαπιστώσετε την απόλυτη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση μας και στον πρωθυπουργό μας».
Προηγουμένως ο κ. Βορίδης σχολίασε και όσα είχε δηλώσει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Νοτοπούλου σε βάρος της κυβέρνησης για την πολιτική της ιδιωτικοποίησης στο σιδηρόδρομο.
«Ακούσαμε ότι ένας από τους λόγους που προξένησε αυτή την τραγωδία των Τεμπών, στην οποία κυρίως αναφέρεται η πρόταση δυσπιστίας, ήταν η ιδιωτικοποίηση του σιδηροδρόμου, για την οποία ‘ευθυνόμεθα εμείς’.
Και το άκουσα από την ομιλήτρια του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα. Αν δεν απατώμαι 14.09.2017, επωλήθη η ΤΡΑΙΝΟΣΕ στη Ferrovie Dello Stato Italiane έναντι 45 εκατομμυρίων ευρώ. Και ήρθαν και μας είπανε ότι εμείς φταίμε για την ιδιωτικοποίηση! Αυτή είναι η σοβαρότητα των επιχειρημάτων».
Ο υπουργός Επικρατείας απάντησε και στην αναφορά του ΣΥΡΙΖΑ, για τον τρόπο που χειρίστηκε το ζήτημα της έρευνας σε σχέση με τη σύμβαση 717, ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης. «Ακούσαμε ότι ο κ. Σπίρτζης είναι γενναίος και ο ΣΥΡΙΖΑ, και αυτοί είναι γενναίοι. Διότι ετόλμησαν και εζήτησαν να προχωρήσει προκαταρκτική. Ξέρετε πόσο γενναίος είναι ο κ. Σπίρτζης; Ζήτησαν τον έλεγχο για εξαλειφθέν αξιόποινο», είπε ο κ. Βορίδης.
Καλαφάτης: Είμαστε προσανατολισμένοι να φθάσουμε στην αλήθεια
Στη Νέα Δημοκρατία, είμαστε προσανατολισμένοι σ’ ένα στόχο: Μέσα από τους συντεταγμένους θεσμούς της Πολιτείας να φθάσουμε στην αλήθεια. Να αποδοθεί δικαιοσύνη χωρίς αστερίσκους. Να κάνουμε οτιδήποτε είναι ανθρωπίνως δυνατό» τόνισε ο γενικός γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, Σταύρος Καλαφάτης.
Υπογράμμισε ότι «θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε, όσο κι αν απέναντί μας έχουμε πολιτικούς αντιπάλους που παράγουν και αναπαράγουν μιζέρια, τοξικότητα και fake news».
Η τραγωδία των Τεμπών, είπε ο γενικός γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ, «μας έχει συγκλονίσει όλους. Όμως κανείς από εμάς, ούτε ένας από τους τριακόσιους, δεν μπορεί να μπει στο μυαλό, στην ψυχή και στην καρδιά των συγγενών των θυμάτων αυτής της ανείπωτης τραγωδίας. Ούτε ένας! Και κανένας από μας δεν δικαιούται να ισχυρίζεται ότι πενθεί περισσότερο. Γιατί κανένας δεν μπορεί να μπει στη θέση αυτών των γονιών».
Ο ίδιος καταλόγισε στην αντιπολίτευση ότι «είναι ηθικά πολιτικά, κοινωνικά ανεπίτρεπτο το να εργαλειοποιούν μια τέτοια τραγωδία προκειμένου να αποκομίσουν κομματικά οφέλη», ότι «πατά πάνω στον ανείπωτο αυτό πόνο για να διώξει την κυβέρνηση».
Πως πρόκειται για «αντιπάλους που θέλουν να στήσουν λαϊκά δικαστήρια, που επιτίθενται σε δικαστές και εισαγγελείς, αδιαφορώντας αν με αυτή τους τη στάση πλήττουν κορυφαίους θεσμούς της Δημοκρατίας όπως είναι η Δικαιοσύνη».
Χαρακτήρισε «ανεπίτρεπτο τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εργαλειοποιούν μια τέτοια τραγωδία προκειμένου να αποκομίσουν κομματικά οφέλη. Και αυτό το κάνετε συστηματικά και προκλητικά, γι’ αυτό είστε και υπόλογοι στην κοινωνία».
Οι Έλληνες, είπε ο κ. Καλαφάτης «έχουν νου και γνώση. Και στο τέλος της ημέρας κρίνουν, συγκρίνουν και προκρίνουν τι είναι καλό γι΄αυτούς, για τον τόπο μας και το μέλλον των παιδιών μας. Ξέρουν ποιοι επενδύουν στο χάος και στην αβεβαιότητα και ποιοι εγγυώνται ασφάλεια σ΄έναν κόσμο που αλλάζει προς το άγνωστο. Ποιοι κάνουν την ανυπαρξία πολιτικού λόγου χολή και την έλλειψη προγράμματος άναρθρες κραυγές».
Εκκίνηση με κόντρα Μητσοτάκη-Ανδρουλάκη
Την ανακοίνωση στη Βουλή έκανε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης κάνοντας λόγο για μνημείο εγκληματικής ανικανότητας από την πλευρά της κυβέρνησης ως προς τη διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών και για μια «κυβέρνηση βυθισμένη στην αναξιοκρατία και τη διαφθορά».
Αμέσως τον λόγο πήρε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης οποίος επεσήμανε ότι με το ζόρι μάζεψε ο κ. Ανδρουλάκης την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ κάνοντας λόγο για «συμμαχία των προθύμων με το ζόρι».
Αρχικά αναμενόταν η πρόταση δυσπιστίας να κατατεθεί μετά την ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη στην προ ημερησίας συζήτηση, ωστόσο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έκανε γνωστό πως αυτό θα γινόταν μετά το πέρας των ομιλιών των πολιτικών αρχηγών.
Η απάντηση Μητσοτάκη
«Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω επισημαίνοντας ένα προφανές κοινοβουλευτικό παράδοξο μίας προαναφερθείσας πρότασης δυσπιστίας η οποία δεν κατατίθεται στο τέλος της συνεδρίασης, όπως θα ανέμενε κανείς, για μία πρόταση που με τόση ένταση είχατε ζητήσει όλη η αντιπολίτευση αλλά στη μέση της συνεδρίασης, στερώντας ουσιαστικά από τον πρωθυπουργό αλλά και από τους άλλους αρχηγούς τη δυνατότητα της δευτερολογίας και της απάντησης στα ερωτήματα τα οποία θέσατε», ανέφερε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης λαμβάνοντας τον λόγο στη Βουλή.
«Είμαι 21 χρόνια στο Κοινοβούλιο, φαντάζομαι ότι αν ανατρέξετε στα πρακτικά της Βουλής τέτοια πρόταση δυσπιστίας δεν θα έχουμε ξαναδεί», είπε.
- «Καταλαβαίνω ότι είχατε κάποια προβλήματα συνεννόησης. Ήταν τέτοιος ο ενθουσιασμός της υποβολής τής πρότασης που την υποδεχθήκατε και οι τέσσερις με μία εκκωφαντική σιωπή και με το ζόρι μαζέψατε τη μισή κοινοβουλευτική σας ομάδα την ώρα που την ανακοινώνατε. Ας υποθέσω ότι δεν είναι μία πρόταση-αγγαρεία την οποία υποβάλατε πολύ απλά επειδή την είχατε προαναγγείλει».
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι ουσιαστικά είναι η δεύτερη πρόταση μομφής με το ίδιο ουσιαστικά θέμα. «Και πέρυσι είχαμε έρθει στη Βουλή για το ζήτημα της περιβόητης “μονταζιέρας”», ανέφερε.
«Βρισκόμαστε και πάλι εδώ με μία πολύ ενδιαφέρουσα και ετερόκλητη συμμαχία των προθύμων. Τέσσερα κόμματα. ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας μπορώ να το καταλάβω. Εξάλλου έχετε γεννηθεί από την ίδια κομματική μήτρα μαζί με δύο τρία άλλα κόμματα τα οποία προέκυψαν από τον πάλαι κρατεό ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά εσείς όμως κύριε Ανδρουλάκη ουρά της κ. Κωνσταντοπούλου και του κ. Φάμελου και του κ. Χαρίτση;», ανέφερε ο πρωθυπουργός. Προσέθεσε ότι ο κ. Βελλόπουλος λείπει μόνο για να συμπληρωθεί αυτή η ετερόκλητη συμμαχία. «Αναρωτιέμαι αν είναι πρόκριμα μελλοντικών κυβερνητικών συνεργασιών ή φιλοδοξιών που μπορεί να έχετε», επισήμανε.
- «Είδαμε σήμερα πόση αυτοτέλεια έχετε. Συμμαχία των προθύμων του μηδενισμού χωρίς καμία απολύτως πρόταση», σημείωσε.
«Η πρόταση είναι να φύγουμε. Πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση κυρία Κωνσταντοπούλου, αλλά προς το παρόν στις τελευταίες εκλογές εμείς πήραμε 41% κι εσείς μόλις 3%. Θα κριθεί λοιπόν αυτή η πρόταση στο Κοινοβούλιο κατ’ αρχάς και στη συνέχεια στις εθνικές εκλογές όταν αυτές γίνουν το 2027.
Ανέφερε στη συνέχεια ότι όσον αφορά την κυβέρνηση «κάθε πρόταση δυσπιστίας είναι προφανώς καλοδεχούμενη. Είναι πάντα μία ευκαιρία να μιλήσουμε εφ’ όλης της ύλης».
- Είπε ότι «προφανώς το βράδυ της Παρασκευής θα επαναβεβαιωθεί το αυτονόητο: η απολύτως αρραγής κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ που θα περιβάλλει την κυβέρνηση με την πλειοψηφία της».
Απευθυνόμενος στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ανέφερε: «Το προηγούμενο που δημιουργήσατε κύριε Ανδρουλάκη είναι ένα πολύ ενδιαφέρον προηγούμενο το οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να το αποδομήσουμε πολιτικά και κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης».
Και κατέληξε:
- «Η κυβέρνηση ζητά από το προεδρείο και από την Εθνική Αντιπροσωπεία η συζήτηση να ξεκινήσει αμέσως. Αμέσως, δηλαδή στις 19.00 το απόγευμα. Δεν φαντάζομαι να είστε απροετοίμαστοι κυρίες και κύριοι της αντιπολίτευσης. Εξάλλου τόσο καιρό τη δουλεύατε αυτήν την πρόταση δυσπιστίας. Καταφέρατε να συνεννοηθείτε επιτέλους. Στις 19.00 κύριε πρόεδρε να ξεκινήσουμε».
Η διαδικασία για την συζήτηση της πρότασης
Η κυβέρνηση, διά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ζήτησε να ξεκινήσει η συζήτηση αμέσως.
Στην πρόταση δυσπιστίας τονίζεται ότι, δύο χρόνια μετά «το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών [. . .] τα ογκώδη και πρωτοφανή σε συμμετοχή λαϊκά συλλαλητήρια της 26 Ιανουαρίου και της 28 Φεβρουαρίου 2025 διαμήνυσαν την εδραιωμένη πεποίθηση της κοινωνίας για τις ευθύνες της Κυβέρνησης αναφορικά τόσο με το ίδιο το δυστύχημα-έγκλημα και τις συνθήκες που οδήγησαν στη σύγκρουση των τρένων, που επί 12 λεπτά κινούνταν στην ίδια γραμμή, όσο και για την απόπειρα συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών, για πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στην πρόκληση της τραγωδίας. Η κοινωνική αυτή πεποίθηση, που εδράζεται στη συμπεριφορά, τις δημόσιες και αποκαλυπτόμενες πράξεις και παραλείψεις των κυβερνητικών στελεχών και στελεχών του κυβερνώντος κόμματος, και πρωτίστως του ίδιου του Πρωθυπουργού, στις στοχευμένες και επανειλημμένες, αλαζονικές και αυτοαναιρούμενες δηλώσεις, μεθοδεύσεις και ενέργειες, καταδεικνύει τη διάρρηξη και οριστική άρση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό, ως αρχηγό της. Η κοινωνική αποδοκιμασία για τις μεθοδεύσεις της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης που βαρύνουν την Κυβέρνηση, έχει ήδη διαμορφώσει μια ισχυρή, παλλαϊκή απαίτηση για απονομή Δικαιοσύνης και για ασφαλείς σιδηροδρομικές μεταφορές, στόχους που ξεκάθαρα αυτή η Κυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά να υπηρετήσει. Πρόκειται πλέον για μια απονομιμοποιημένηΚυβέρνηση και έναν απονομιμοποιημένο Πρωθυπουργό».
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας, επιφέρει διακοπή των εργασιών της και έναρξη τριήμερης διαδικασίας συζήτησης επί της πρότασης αυτής.
- Η διαδικασία αρχίζει με ομιλίες δύο εκ των βουλευτών, που την υπογράφουν, και ακολουθούν κύκλοι 15-16 ομιλητών, με εναλλαγή συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων βουλευτών, κατ’ αναλογία της δύναμης των κομμάτων.
Στη συζήτηση μπορούν να μετέχουν οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών ομάδων, οι υπουργοί, και οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι.
- Το ενδιαφέρον κορυφώνεται την τελευταία ημέρα της συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας, με τις κεντρικές ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, κατ’ αντίστροφη σειρά.
Η συζήτηση κλείνει με ονομαστική ψηφοφορία. Σημειώνεται ότι μία πρόταση δυσπιστίας γίνεται δεκτή, μόνο αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. 6. Πρόταση δυσπιστίας δεν μπoρεί να υπoβληθεί πριν περάσει εξάμηνo από την απόρριψη προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός αν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.
Το πλήρες κείμενο της πρότασης δυσπιστίας έχει ως εξής:
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης
Αθήνα, 5 Μαρτίου 2025
Προς τον κ. Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων
Θέμα: «Πρόταση δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης
(άρθρα 84 παρ. 2 του Συντάγματος και 142 Κανονισμού της Βουλής)»
Το δυστύχημα-Έγκλημα των Τεμπών, στις 28 Φεβρουαρίου 2023, αποτελεί τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία στην ιστορία της Ελλάδας, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα σιδηροδρομικά δυστυχήματα παγκοσμίως. Η σύγκρουση επιβατικού τρένου Intercity, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη, μεταφέροντας απλούς ανθρώπους και πολλά νέα παιδιά, με εμπορική αμαξοστοιχία, αλλά και η ανάφλεξη που ακολούθησε τη σύγκρουση, είχαν ως τραγικό αποτέλεσμα να χάσουν άδικα τη ζωή τους 57 άνθρωποι, και να τραυματιστούν δεκάδες ακόμη – κάποιοι εξ αυτών πολύ σοβαρά.
Σήμερα, δύο χρόνια μετά, τα ογκώδη και πρωτοφανή σε συμμετοχή λαϊκά συλλαλητήρια της 26 Ιανουαρίου και της 28 Φεβρουαρίου 2025 διαμήνυσαν την εδραιωμένη πεποίθηση της κοινωνίας για τις ευθύνες της Κυβέρνησης αναφορικά τόσο με το ίδιο το δυστύχημα-έγκλημα και τις συνθήκες που οδήγησαν στη σύγκρουση των τρένων, που επί 12 λεπτά κινούνταν στην ίδια γραμμή, όσο και για την απόπειρα συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών, για πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στην πρόκληση της τραγωδίας. Η κοινωνική αυτή πεποίθηση, που εδράζεται στη συμπεριφορά, τις δημόσιες και αποκαλυπτόμενες πράξεις και παραλείψεις των κυβερνητικών στελεχών και στελεχών του κυβερνώντος κόμματος, και πρωτίστως του ίδιου του Πρωθυπουργού, στις στοχευμένες και επανειλημμένες, αλαζονικές και αυτοαναιρούμενες δηλώσεις, μεθοδεύσεις και ενέργειες, καταδεικνύει τη διάρρηξη και οριστική άρση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό, ως αρχηγό της. Η κοινωνική αποδοκιμασία για τις μεθοδεύσεις της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης που βαρύνουν την Κυβέρνηση, έχει ήδη διαμορφώσει μια ισχυρή, παλλαϊκή απαίτηση για απονομή Δικαιοσύνης και για ασφαλείς σιδηροδρομικές μεταφορές, στόχους που ξεκάθαρα αυτή η Κυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά να υπηρετήσει. Πρόκειται πλέον για μια απονομιμοποιημένηΚυβέρνηση και έναν απονομιμοποιημένο Πρωθυπουργό.
Η άρση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Κυβέρνηση, προήλθε μετά από σειρά γεγονότων, μεταξύ των οποίων και όσα αναφέρουμε παρακάτω:
Στις 20 Φεβρουαρίου του 2023, λίγες ημέρες μόνο πριν την τραγωδία, ο τότε αρμόδιος Υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής διαβεβαίωνε με θρασύτητα τη Βουλή των Ελλήνων ότι δεν υφίσταται απολύτως κανένα θέμα ασφάλειας στη λειτουργία των σιδηροδρόμων στη χώρα, τονίζοντας χαρακτηριστικά «..μια υπεύθυνη πολιτεία δεν πρέπει να παίζει με την ασφάλεια των πολιτών». «Είναι ντροπή και ντρέπομαι» έλεγε με έμφαση, επισείοντας ονειδισμό σε όποιον αμφισβητούσε την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα.
Δυστυχώς, μία μόνο εβδομάδα αργότερα, αποκαλύφθηκε με τον πλέον τραγικό τρόπο, ότι η λειτουργία των ελληνικών σιδηροδρόμων είναι όχι μόνο προβληματική, αλλά παρουσιάζει τραγικές ελλείψεις σε βασικά συστήματα ασφαλείας, τα οποία είτε βρίσκονταν εκτός λειτουργίας, είτε δεν είχαν καν τοποθετηθεί, αλλά και σε προσωπικό, ενώ δεν λειτουργούσαν ούτε κανόνες διαφάνειας και αξιοκρατίας για την στελέχωση. Η Κυβέρνηση δε, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ήδη έχουν δημοσιοποιηθεί, είχε πλήρη γνώση των ελλείψεων αυτών, καθώς είχε λάβει επανειλημμένως, ρητώς και εγγράφως σχετικές προειδοποιήσεις από υπηρεσιακούς παράγοντες και κυρίως από εκπροσώπους των εργαζομένων, οι οποίοι επεσήμαναν, σε διάφορους χρόνους, την επείγουσα ανάγκη να υπάρξουν άμεσες πρωτοβουλίες και μέριμνα για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρόμου και προειδοποιούσαν για τον πραγματικό κίνδυνο που διέτρεχαν επιβάτες και εργαζόμενοι στα τρένα. Ωστόσο, η Κυβέρνηση και ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Καραμανλής, όχι μόνο είχαν επιλέξει να αδιαφορήσουν, αλλά διατείνονταν με αλαζονεία ότι δεν υφίστατο καν θέμα ασφάλειας στη λειτουργία των σιδηροδρόμων. Όπως μάλιστα κυνικά δήλωσε μια μόλις εβδομάδα μετά την τραγωδία στέλεχος της Κυβέρνησης και ειδικότερα ο κ. Α. Γεωργιάδης: «Είσαι ο Υπουργός Μεταφορών. Μπορείς να πας στη Βουλή και να πεις “ναι, έχουν πρόβλημα ασφαλείας τα τρένα”; Αν το πεις αυτό, δεν θα μπει αύριο άνθρωπος στα τρένα….».
Στην εγκληματική ολιγωρία και αδιαφορία της Κυβέρνησης στο διάστημα πριν το δυστύχημα προστέθηκε και η εξίσου εγκληματική και μεθοδευμένη προσπάθεια εκ των υστέρων συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών στην υπόθεση. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τη συνειδητή παρεμπόδιση της δυνατότητας περαιτέρω διερεύνησης της ύπαρξης ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων λόγω της μη ορθής και έγκαιρης υλοποίησης της σύμβασης 717/2014, η οποία αφορούσε στην ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης σε τμήματα του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, με την απόρριψη από την κυβερνητική πλειοψηφία ως δήθεν προδήλως αβάσιμης της πρότασης για σύσταση σχετικής ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος, στις 24 Νοεμβρίου 2023. Η κυβερνητική πλειοψηφία αγνόησε, μάλιστα, επιδεικτικά το πόρισμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην υπόθεση αυτή, το οποίο, μεταξύ άλλων, αναφερόταν στην ύπαρξη αιτιώδους σχέσης μεταξύ της μη ολοκλήρωσης της ως άνω σύμβασης και της τραγωδίας στα Τέμπη.
Η απόπειρα απόκρυψης των κυβερνητικών ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών συνεχίστηκε και κατά τις εργασίες της εντέλει συσταθείσας Εξεταστικής Επιτροπής «για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών και όλων των πτυχών που σχετίζονται με αυτό». Στο πλαίσιο αυτό και παρά τις συνεχείς αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, κατευθυνόμενοι από τον Πρωθυπουργό, στο πλαίσιο της διατεταγμένης κομματικής πειθαρχίας, προέβησαν στην πρόσκληση ως μαρτύρων προσώπων που δεν είχαν καμία γνώση της τρέχουσας κατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου, αποκλείοντας ταυτόχρονα μάρτυρες κομβικής σημασίας για τη διαλεύκανση της υπόθεσης με πολύτιμη και άμεση γνώση της σημερινής κατάστασης του δικτύου, της διαχείρισης της σύμβασης 717/2014 και των πολιτικών αποφάσεων του κ. Καραμανλή ως Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ή καλώντας τους καθυστερημένα, αφότου αυτοί είχαν περιέλθει σε θέση κατηγορουμένου, ώστε να προφασισθούν το δικαίωμα στη σιωπή, που ασμένως δέχθηκε η Κυβερνητική πλειοψηφία.
Παράλληλα, δρώντας ως εντολοδόχοι του Πρωθυπουργού, ολοκλήρωσαν πρόωρα και βίαια τις εργασίες της Εξεταστικής Επιτροπής, την ώρα που διαβιβαζόταν από τη Δικαιοσύνη τμήμα της Ανακριτικής δικογραφίας, και συνέταξαν και ψήφισαν μόνοι τους τελικό πόρισμα 700 σελίδων επιχειρώντας να αποδώσουν την πλήρη ευθύνη για την τραγωδία αποκλειστικά σε «ανθρώπινο λάθος», σε πλήρη συμμόρφωση με το πρωθυπουργικό αφήγημα, αγνοώντας πλήρως ακόμα και το πόρισμα της τριμελούς επιτροπής εμπειρογνωμόνων που η ίδια η Κυβέρνηση συνέστησε και από το οποίο προέκυπταν σαφώς η απουσία τοπικού συστήματος τηλεδιοίκησης στη Λάρισα, η μη λειτουργία του κεντρικού δευτεροβάθμιου συστήματος ελέγχου στην έδρα του ΟΣΕ, στην οδό Καρόλου στην Αθήνα, η μη ενεργοποίηση συστήματος GSM-R και η ελλιπής και ανεπαρκής εκπαίδευση του μοιραίου σταθμάρχη που παράνομα είχε μεταταχθεί στη θέση αυτή από κυβερνητικό παράγοντα. Δεν πρόκειται για «αστοχίες» της Εξεταστικής Επιτροπής, αλλά για υποκινούμενη από τον Πρωθυπουργό- στάση των βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών της, με σκοπό τη συσκότιση και την συγκάλυψη. Παρ’ όλα αυτά, μετά το Συλλαλητήριο της 26ης Ιανουαρίου 2025 ο Πρωθυπουργός δήλωσε «η Εξεταστική Επιτροπή [για τα Τέμπη] δεν ήταν η καλύτερη στιγμή της Βουλής», αρνούμενος να αναλάβει την ευθύνη για την συντεταγμένη συμπεριφορά των βουλευτών του, που ο ίδιος είχε διατάξει.
Εξάλλου, η συντεταγμένη προσπάθεια συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών είχε, ήδη εκκινήσει αμέσως μετά την τραγική σύγκρουση. Πριν από σχεδόν έναν χρόνο προέκυψε, βάσει εγγράφων των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων της ΕΛ.ΑΣ, ότι μόλις μερικές ώρες μετά τη σύγκρουση κάποιοι αφαίρεσαν παράνομα τις συνομιλίες του μοιραίου σταθμάρχη από τον ΟΣΕ και, κατόπιν τεχνικής επεξεργασίας (μοντάζ), τις έδωσαν αλλοιωμένες στη δημοσιότητα την επομένη του δυστυχήματος, σε μία προφανή απόπειρα να υποβαθμιστούν οι υφιστάμενες κυβερνητικές ευθύνες αναφορικά με την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου και να ενισχυθεί το -προαποφασισμένο και ήδη διατυπωμένο το πρωί της ίδιας ημέρας από τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη- επίσημο κυβερνητικό αφήγημα που ήθελε την τραγωδία να οφείλεται αποκλειστικά σε ανθρώπινο λάθος, να διαμορφωθεί δηλαδή στην κοινή γνώμη η πεποίθηση ότι το «ανθρώπινο λάθος» είναι ο αποκλειστικός παράγοντας στον οποίο οφείλεται η τραγωδία.
Ο ίδιος δε ο Πρωθυπουργός ομολόγησε σε συνέντευξή του τον Απρίλιο 2024 ότι πιθανώς οι συνομιλίες που δόθηκαν αρχικά στη δημοσιότητα να είναι προϊόν μοντάζ, ισχυριζόμενος, ωστόσο, πως δεν γνωρίζει ποιος το έκανε. Παρόλα αυτά, έως σήμερα εξακολουθεί να παραμένει άγνωστο ποιος, πέραν του προσωπικού του ΟΣΕ, είχε πρόσβαση στο σύστημα καταγραφών και επικοινωνιών του Οργανισμού, ώστε να μπορεί να προβεί στις ενέργειες αυτές, με κυβερνητικά στελέχη σε πολλές περιπτώσεις να αρνούνται ακόμα και την ίδια την διάπραξη του μοντάζ, παρά τη ρητή παραδοχή του Πρωθυπουργού! Σήμερα δε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός υιοθέτησε την άρνηση του μοντάζ, το οποίο είναι απόλυτα βεβαιωμένο και αποδεδειγμένο, όπως είναι αποδεδειγμένο ότι από το μοντάζ και την διοχέτευσή του σε ΜΜΕ ωφελήθηκε ο ίδιος και προωθήθηκε η χαλκευμένη θεωρία του ανθρώπινου λάθους, με βάση την οποία έφταιξε ένας μόνον άνθρωπος, ο διορισμένος χωρίς προσόντα σταθμάρχης, και δεν υπήρχαν δήθεν πολιτικές και υπηρεσιακές ευθύνες για την σύγκρουση, που αφέθηκε να συμβεί, ενώ ήταν προδιαγεγραμμένη και πολλαπλώς καταγεγραμμένη στις προειδοποιήσεις των εργαζομένων, ακόμη και λίγες ημέρες πριν την τραγωδία.
Στην ίδια κατεύθυνση και υπηρετώντας τον ίδιο σκοπό, με διαταγή που δόθηκε στις 3 Μαρτίου 2023 επήλθε παράνομη αλλοίωση του τόπου της τραγωδίας, που αποτελεί τόπο εγκλήματος, στον οποίο ουδείς μπορεί να παρέμβει χωρίς γνώση και εντολή της αρμόδιας ανακριτικής αρχής, αλλοίωσης που έγινε με την εσπευσμένη και βίαιη μεταφορά των βαγονιών των δύο συρμών, την αποχωμάτωση και εκχέρσωση της περιοχής, με μεταφορά στοιχείων του εδάφους και του περιβάλλοντος χώρου, αλλά ακόμη και ανθρώπινων υπολειμμάτων των θυμάτων, προσωπικών αντικειμένων, οστών και βιολογικού υλικού, εν κρυπτώ, για να ανακαλυφθούν 9 μήνες αργότερα, από τους συγγενείς και τους πραγματογνώμονες-τεχνικούς συμβούλους, με ομάδα ειδικών σκυλιών ανίχνευσης, που κατέγραψαν σε πόρισμα την σύλιση του τόπου του εγκλήματος και των νεκρών, αλλά και ευρήματα που διατηρήθηκαν μετά από 9 μήνες και ας είχαν μεσολαβήσει οι καταστροφές του Σεπτεμβρίου 2023 και του Daniel.
H καταστροφή πολύτιμων για τις έρευνες αποδεικτικών στοιχείων επιβεβαιώθηκε και από το ήδη δημοσιοποιηθέν πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ενώ έχει προηγουμένως καταγγελθεί και στοιχειοθετηθεί πολλαπλώς από τους συγγενείς των θυμάτων και έχουν διαβιβασθεί στη Βουλή τα στοιχεία που αποδεικνύουν την παρέμβαση στον τόπο του εγκλήματος, που συνιστά και παραβίαση όλων των κανόνων της ανακριτικής, της ιατροδικαστικής, της εγκληματολογίας, της τοξικολογίας και βέβαια της ποινικής δικονομίας.
Αναφορικά δε με το ζήτημα της αλλοίωσης του χώρου του δυστυχήματος, που συνιστά παρέμβαση στον τόπο του εγκλήματος και έγινε με την παρουσία στελεχών του Κυβερνώντος κόμματος και στενών συνεργατών του Πρωθυπουργού και χωρίς γνώση ή άδεια των αρμοδίων ανακριτικών αρχών, ο Πρωθυπουργός σε συνεντεύξεις του ισχυρίσθηκε ότι δήθεν επρόκειτο για αμιγώς υπηρεσιακές αποφάσεις των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών που δρούσαν στο πεδίο και ότι δεν υπήρξε καμία κυβερνητική εμπλοκή σε αυτές, καθώς η Κυβέρνηση και ο ίδιος ούτε τις γνώριζαν ούτε όφειλαν να τις γνωρίζουν, επιχειρώντας με πρωτοφανή κυνισμό να εξαφανίσει το γεγονός ότι κυβερνητικά και κομματικά στελέχη, με στενή σύνδεση με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, προΐσταντο και παρίσταντο στις διαδικασίες. Δήλωνε, μάλιστα, ο κ Πρωθυπουργός, σίγουρος πως όσες ενέργειες έγιναν, έγιναν «για καλό σκοπό». Ο δε Υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης έφτασε στο σημείο να δηλώσει ανερυθρίαστα, προκαλώντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα και τους συγγενείς των θυμάτων που έδωσαν και δίνουν αγώνα για να αποκαλύψουν όσα η Κυβέρνηση συγκαλύπτει, πως «είναι για τα μπάζα όσοι μιλούν για μπαζώματα» και παρά τις σχετικές αποκαλύψεις παραμένει στη θέση του, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτές οι δηλώσεις και αυτές οι προκλήσεις τυγχάνουν της απόλυτης έγκρισης και εντολής του Πρωθυπουργού, που ακολουθεί την τακτική της αντιστροφής της πραγματικότητας και της σπίλωσης των θυμάτων και των οικογενειών που δίνουν αγώνα για αλήθεια και δικαιοσύνη.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με καταθέσεις στελεχών της Αστυνομίας και της Τροχαίας, ασκήθηκε πολιτική πίεση προκειμένου να συναινέσουν στο «μπάζωμα» της περιοχής, παρά τις ρητές επιφυλάξεις και προειδοποιήσεις τους ότι ήταν καθ’ ύλην αναρμόδιοι να λάβουν μια τέτοια απόφαση καθώς, στον βαθμό που είχε σχηματισθεί δικογραφία για τη διερεύνηση ποινικά κολάσιμων πράξεων και παραλείψεων και είχαν επιληφθεί, μετά την Τρίτη μέρα, οι ανακριτικές αρχές, επρόκειτο για «τόπο εγκλήματος» και απαιτούνταν η γνώση, άδεια και σχετική εντολή των ανακριτικών αρχών.
Παρόλα αυτά, ο τόπος του εγκλήματος καθαρίστηκε πλήρως ήδη την αμέσως επόμενη μέρα, με διάφορες ατύπως διακινούμενες δικαιολογίες και προσχήματα, μεταξύ των οποίων η επαναλειτουργία των σιδηροδρόμων, η οποία, ωστόσο, φέρεται ότι έλαβε χώρα σχεδόν ένα μήνα αργότερα, στις 29 Μαρτίου 2023, ενώ μέχρι σήμερα ουδείς Κυβερνητικός παράγοντας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων με τον Πρωθυπουργό να παραπέμπει στο έτος 2027 ως το χρονικό σημείο στο οποίο στη χώρα θα έχουμε ασφαλείς σιδηροδρόμους και να συνομολογεί έτσι ότι μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση θέτει σε διαρκή διακινδύνευση επιβάτες και εργαζομένους στα τρένα.
Στη συντονισμένη αλλοίωση του χώρου του εγκλήματος μετείχε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, και μέλος της Κυβέρνησης, ο τότε Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, όπως προκύπτει τόσο από ένορκες καταθέσεις των στελεχών της Αστυνομίας, όσο και από δηλώσεις του ίδιου του κ. Τριαντόπουλου. Πράγματι, ο κ. Τριαντόπουλος, ανακοίνωσε με δελτίο τύπου στις 6 Μαρτίου 2023 την ολοκλήρωση των «έργων αποκατάστασης» του χώρου του δυστυχήματος «με απόλυτο σεβασμό στα θύματα του τραγικού δυστυχήματος που συγκλόνισε την πατρίδα μας και τις οικογένειές τους», ενώ έχει παραδεχθεί δημοσίως σε πλήθος συνεντεύξεων: «έτυχε με εντολή του Πρωθυπουργού να το διαχειριστώ να βρεθώ στο σημείο [του δυστυχήματος] για πέντε μέρες».
Επιπλέον, σύμφωνα με τη Διάταξη της Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας, η οποία διέταξε περαιτέρω προκαταρκτική εξέταση σε βάρος των μελών του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας που συγκροτήθηκε για το δυστύχημα και σε βάρος μελών της Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του κ. Τριαντόπουλου, προς διερεύνηση ενδεχόμενης τέλεσης των αδικημάτων της παράβασης καθήκοντος και της υπόθαλψης εγκληματία για τις πράξεις αυτές, τις επόμενες μέρες του δυστυχήματος απομακρύνθηκαν από τον χώρο σημαντικά αποδεικτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να καθίσταται «δυσχερής, αν όχι αδύνατη» η πλήρης συγκέντρωση και αξιοποίηση όλων των ευρημάτων προκειμένου να εντοπιστούν οι αιτίες του δυστυχήματος και συνακόλουθα οι πράξεις και παραλείψεις των υπαιτίων που οδήγησαν σε αυτό.
Η Διάταξη της Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας καταλήγει ότι «είναι βέβαιον ότι το υλικό που απομακρύνθηκε από τον τόπο του εγκλήματος ήταν εξαιρετικά σημαντικό για αποδεικτική αξιοποίηση, σε κάθε δε περίπτωση αποτελούσε τμήμα του αποδεικτικού υλικού, αφού περιείχε πειστήρια και ίχνη (προσωπικά αντικείμενα, γενετικό υλικό επιβατών που χάθηκαν κ.ο.κ.). Περαιτέρω, είναι προφανές ότι καμία νόμιμη απόφαση δεν ελήφθη για την απομάκρυνση αυτού του αποδεικτικού υλικού, ούτε καταγράφηκε σε οποιοδήποτε έγγραφο αυτή η ενέργεια, και μάλιστα είναι άξιον απορίας πώς μεταφέρθηκαν με φορτηγά τόνοι αδρανών υλικών από το σημείο, μολονότι ο χώρος φυλασσόταν από αστυνομικές δυνάμεις σε 24ωρη βάση […]».
Επιπλέον, πριν μερικές ημέρες, έγγραφο της Εισαγγελίας Λάρισας που διαβιβάσθηκε και κατατέθηκε στη Βουλή, προς απάντηση στην αντιπολίτευση, αναφέρει πως δεν υπήρξε εισαγγελική παραγγελία για την αλλοίωση του τόπου του σιδηροδρομικού δυστυχήματος-εγκλήματος στα Τέμπη. Ακόμα ένα στοιχείο που συνηγορεί στο ότι η σχετική εντολή δόθηκε από μέλος της Κυβέρνησης.
Παρόλα αυτά, ο κ. Τριαντόπουλος παρέμεινε μέλος της Κυβέρνησης μέχρι και εχθές, μέχρι δηλαδή τη στιγμή της αποδοχής της πρότασης για σύσταση ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος σχετικά με τις ποινικές ευθύνες του στην υπόθεση της αλλοίωσης του χώρου του εγκλήματος – πρόταση, την οποία ο Πρωθυπουργός και η κυβερνητική πλειοψηφία αναγκάστηκαν, σύμφωνα με δημόσια δήλωσή τους, να κάνουν αποδεκτή, όχι επειδή επιθυμούν την ουσιαστική διερεύνηση της υπόθεσης και την αποκάλυψη της αλήθειας, αλλά συρόμενοι από τα γεγονότα και εγκλωβισμένοι από την αταλάντευτη, ηχηρή, παλλαϊκή απαίτηση για αποκάλυψη της αλήθειας, τέλος της συγκάλυψης και της ατιμωρησίας, και απονομή Δικαιοσύνης.
Τα ανωτέρω στοιχεία ενισχύονται εμφατικά και από το πρόσφατο πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών & Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων & Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), το οποίο η Κυβέρνηση επικαλείται ως απαλλακτικό για την ίδια, αλλοιώνοντας το περιεχόμενό του, σύμφωνα με το οποίο η αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος στέρησε από τη Δικαιοσύνη πολύτιμα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία θα μπορούσαν να ρίξουν φως σε διάφορες πτυχές των αιτίων του δυστυχήματος και, συνακόλουθα, των κυβερνητικών ευθυνών στην υπόθεση.
Όσον αφορά στη διερεύνηση των αιτίων της ανάφλεξης και πυρκαγιάς, με τον σχηματισμό μιας τεράστιας πυρόσφαιρας που έχει αποτυπωθεί στο βίντεο παρακείμενων καμερών, από την οποία έχασαν τη ζωή τους μετά τη σύγκρουση άνθρωποι που είχαν επιζήσει, το πόρισμα αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Τα αποτελέσματα της χημικής ανάλυσης (που έγινε από το Γενικό Χημείο του Κράτους) κρίθηκαν ασαφή, λόγω της καθυστέρησης των 28 ημερών και της επιμόλυνσης της σκηνής».
«[…] βρέθηκαν ίχνη από διάφορους υδρογονάνθρακες, μεταξύ των οποίων κυρίως ίχνη ξυλολίου […]»
«[…] το ξυλόλιο δεν εντοπίζεται συνήθως εκεί ως αποτέλεσμα μόλυνσης ή άλλων φυσικών αιτίων. Αυτό ενισχύει τη μη φυσιολογική παρουσία ξυλολίου στο πρώτο δείγμα. Εάν γινόταν σωστή δειγματοληψία και ανάλυση στον τόπο του ατυχήματος την 1η Μαρτίου 2023 (10-12 ώρες μετά το ατύχημα), θα υπήρχαν αρκετές πληροφορίες για τον προσδιορισμό του τύπου και της θέσης της πηγής για το άγνωστο καύσιμο»
«Η μεγάλη πυρόσφαιρα στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών που έλαβε χώρα εντός 0,5 δευτερολέπτων από τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών δεν μπορεί να αποδοθεί στα έλαια των μετασχηματιστών (PDMS), τα οποία, αν και εύφλεκτα σε αρκούντως υψηλές θερμοκρασίες (> 400) δεν θα μπορούσαν, για λόγους κινητικής αντίδρασης, να αναφλεγούν στις επικρατούσες συνθήκες. Επομένως, η προέλευση της πυρόσφαιρας που να συνάδει με μερικούς τόνους εύφλεκτου πτητικού καυσίμου πρέπει να αναζητηθεί αλλού» (σελ. 108 του Πορίσματος, παρ. 495).
Τα ευρήματα και συμπεράσματα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφορικά με τη μη φυσιολογική παρουσία ιχνών ξυλολίου στον χώρο του δυστυχήματος διαψεύδουν πλήρως τις κατηγορηματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού, ο οποίος 3 εβδομάδες μετά το δυστύχημα, σε συνέντευξή του στον Στ. Θεοδωράκη, δήλωνε με βεβαιότητα και επικαλούμενος προσωπική του γνώση ότι το τρένο δεν μετέφερε καμμία ύποπτη και παράνομη ουσία, ενώ σε μεταγενέστερη συνέντευξή του τον Απρίλιο του 2024 είχε απορρίψει ως «τερατουργίες» και θεωρίες συνωμοσίας οποιαδήποτε πιθανότητα μεταφοράς παράνομου και εύφλεκτου υλικού από την εμπορική αμαξοστοιχία, αλλά και οποιαδήποτε πιθανότητα αλλοίωσης του χώρου του δυστυχήματος εν γένει.
Δεν δίστασε, μάλιστα, να ισχυριστεί πως το μόνο λάθος της Κυβέρνησής του στην υπόθεση αυτή ήταν πως δεν απάντησαν σε αυτές τις «θεωρίες συνομωσίας» και πως σε αυτό το σημείο και μόνο κάνει την αυτοκριτική του. Ακόμη και σήμερα, ο Πρωθυπουργός δεν παραδέχεται ότι έκανε λάθος, ισχυριζόμενος απλώς ότι οι περυσινές δηλώσεις του αποτελούσαν προϊόν παραπλάνησής του από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τη Hellenic Train, μη διστάζοντας, μάλιστα, να …απειλήσει την τελευταία, με την επίρριψη πολιτικών ευθυνών σε περίπτωση που αποδειχθεί η μεταφορά παράνομου φορτίου από την εμπορική αμαξοστοιχία!
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα παραπάνω ευρήματα αξιολογούνται από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ τόσο σημαντικά που, σύμφωνα με το πόρισμα, «άλλοι παράγοντες που αναμφίβολα επηρέασαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο συνέβη το δυστύχημα (π.χ. η εξέλιξη της σύμβασης 717, η χρηματοδότηση επενδυτικών έργων, οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί μηχανισμοί ελέγχου των επενδύσεων) ελήφθησαν υπόψη, αλλά, μετά από αρχική αξιολόγηση, αποφασίστηκε να μην αναλυθούν περαιτέρω στην παρούσα διερεύνηση, καθώς κρίθηκαν λιγότερο σχετικοί με την άμεση και μεσοπρόθεσμη βελτίωση του σιδηροδρομικού συστήματος».
Αξίζει, τέλος, να τονίσουμε το γεγονός ότι μέχρι τον Φεβρουάριο του 2025 και παρά τις επανειλημμένες αιτήσεις των συγγενών και της ανάκρισης δεν υπήρχαν βίντεο που να απεικονίζουν την φόρτωση και την πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας, καθώς άλλα φέρεται να καταστράφηκαν, άλλα φέρεται ότι επανεγγράφηκαν, άλλα παραδόθηκαν από λάθος και αφορούσαν την επιβατική αμαξοστοιχία. Με προκλητικό τρόπο τον Φεβρουάριο 2025, μετά από δημόσια ευχή του Πρωθυπουργού να υπήρχε επιτέλους ένα βίντεο που να απεικονίζει την εμπορική αμαξοστοιχία, «εμφανίσθηκαν» βίντεο αμφιβόλου προελεύσεως και περιεχομένου, στη βάση των οποίων η κυβέρνηση επιχειρεί να αντικρούσει την αποδεικνυόμενη μεταφορά μη καταγεγραμμένου και εύφλεκτου υλικού, το οποίο στοιχειοθετείται εργαστηριακά λόγω της έκρηξης-ανάφλεξης.
Πρόσφατα, ο Πρωθυπουργός δήλωσε σε συνέντευξή του πως με τα πρόσφατα, μαζικά λαϊκά συλλαλητήρια για το Έγκλημα των Τεμπών, οι πολίτες ζητούν τρία πράγματα: «να μάθουν την αλήθεια, να αποδοθεί Δικαιοσύνη και να τιμωρηθούν οι ένοχοι, καθώς και να εξασφαλίσει η Κυβέρνηση ότι μια τέτοια τραγωδία δεν θα ξανασυμβεί και θα αποκτήσει η Ελλάδα σύγχρονα, ασφαλή, αξιόπιστα ευρωπαϊκά τρένα».
Όπως προκύπτει σαφώς από τα ανωτέρω, ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνησή του έχουν αποτύχει παντελώς να εξασφαλίσουν στον λαό τα δύο πρώτα, αλλά και την απόδοση κυβερνητικών, πολιτικών και ποινικών ευθυνών.
Στο επίπεδο δε, της ασφάλειας των σιδηροδρόμων, αξίζει να επισημανθεί τί ακριβώς έχει κάνει η Κυβέρνηση για να εξασφαλίσει σήμερα, μετά από 6 σχεδόν χρόνια διακυβέρνησης της Χώρας, την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών, η οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Πρωθυπουργού, αποτελεί «τη μέριμνα» της Κυβέρνησής του:
Δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών, ο ελληνικός σιδηρόδρομος δεν διαθέτει ακόμη ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS), ήτοι σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών. Το ETCS, το οποίο αποτελείται από παρατρόχιο εξοπλισμό (στις ράγες) και επιτρόχιο εξοπλισμό (στο τρένο), μεταδίδει όλες τις πληροφορίες του παρατρόχιου συστήματος στην καμπίνα του οδηγού. Το ETCS έχει τη δυνατότητα να ενεργοποιήσει το σύστημα αυτόματης πέδησης, ήτοι να επιβραδύνει ή να φρενάρει αυτόματα την αμαξοστοιχία. Ωστόσο, η λειτουργία του προϋποθέτει αφενός ότι το σύστημα έχει εγκατασταθεί στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου και των συρμών, καθώς διαφορετικά δεν μπορεί να λειτουργήσει× αφετέρου, ότι ο εξοπλισμός που βρίσκεται στις ράγες των τρένων και τα συστήματα που βρίσκονται εντός των τρένων είναι συμβατά μεταξύ τους, ώστε να μπορούν να «επικοινωνούν».
Σήμερα, ολοκληρωμένο σύστημα ETCS δεν υπάρχει στην Ελλάδα, καθώς μηχανισμοί του ETCS έχουν εγκατασταθεί μόνο αποσπασματικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο και δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως ενιαίο σύνολο, ενώ ακόμη και σε περιπτώσεις όπου παρατρόχια συστήματα έχουν εγκατασταθεί, δεν έχουν τοποθετηθεί στους συρμούς οι απαραίτητοι υπολογιστές ETCS, οι κονσόλες μηχανοδηγού και οι δέκτες δεδομένων, προκειμένου το σύστημα να μπορεί να λειτουργήσει.
Συνεπώς, το κεντρικό σύστημα αυτόματης προστασίας των συρμών εξακολουθεί και παραμένει ημιτελές και, εξ αυτού, μη λειτουργικό και ανενεργό.
‘Αμεσα συνδεδεμένο όμως, με τη λειτουργία του συστήματος είναι και το σύστημα GSM-R, δηλαδή το σύστημα κινητής επικοινωνίας για τη μετάδοση δεδομένων και φωνητικών εντολών μεταξύ αμαξοστοιχιών και κέντρων ελέγχου που επιτρέπει την απευθείας επικοινωνία του οδηγού ενός συρμού με τα σταθμαρχεία ή με τους οδηγούς άλλων συρμών σε περίπτωση ανάγκης. Όπως και το ETCS, το σύστημα GSM-R πρέπει να είναι εγκατεστημένο στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου και των συρμών, πράγμα που μέχρι σήμερα δεν συμβαίνει.
Συνεπώς, και το κεντρικό σύστημα κινητής και απευθείας επικοινωνίας μεταξύ αμαξοστοιχιών και κέντρων ελέγχου, εξακολουθεί και παραμένει ημιτελές και εξ αυτού, μη λειτουργικό και ανενεργό.
Περαιτέρω, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι εξακολουθούν να μην διαθέτουν σήμερα ολοκληρωμένα συστήματα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης σε όλες τις γραμμές, συστήματα που ούτως ή άλλως θα αποτελούσαν προϋπόθεση για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος ETCS, καθώς θεωρούνται οι βάσεις της περαιτέρω ανάπτυξης των συστημάτων ασφαλείας του σιδηροδρόμου. Η άμεση σύνδεση της ύπαρξης και λειτουργίας των συστημάτων αυτών με την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών είναι αυτονόητη, γεγονός που έχει τονίσει τόσο η Δικαιοσύνη όσο και η Ειδική Επιτροπή Διερεύνησης που είχε συγκροτηθεί από την Κυβέρνηση μετά το δυστύχημα. Η μη ύπαρξη τηλεδιοίκησης έχει καταγραφεί ενώπιον καμερών, λίγες ημέρες μετά το δυστύχημα, από εργαζόμενο ο οποίος μιλώντας στους δημοσιογράφους, ενώπιον του απεσταλμένου τότε Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλου, που εμφατικά δήλωνε ότι υπάρχει τηλεδιοίκηση, ξεκαθάρισε με εμφατικό τρόπο ότι «Δεν υπάρχει τηλεδιοίκηση», για να του υποδειχθεί στη συνέχεια, από συνεργάτη του Υφυπουργού, με χαρακτηριστική κίνηση του χεριού, να σταματήσει.
Περαιτέρω, όσον αφορά την σημερινή κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, το πολυδιαφημισμένο από την Κυβέρνηση πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ τονίζει ότι ο ΟΣΕ δεν παρέχει προληπτική συντήρηση του βασικού εξοπλισμού που αφορά στον έλεγχο, την παροχή εντολών και τη σήμανση, με τις παρεμβάσεις του να περιορίζονται μόνο σε περιπτώσεις διακοπής λειτουργίας (βασικού) εξοπλισμού. Επιπλέον, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ τονίζει πως ο ΟΣΕ δεν εξασφαλίζει σήμερα πως οι σταθμάρχες του διαθέτουν τις απαιτούμενες ικανότητες για την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων τους που αφορούν στην ασφάλεια, ενώ δεν υφίσταται κανένα σύστημα προκειμένου ο ΟΣΕ να μπορεί να παρακολουθεί τυχόν επιδείνωση των επιδόσεών τους σε τέτοια ζητήματα (σελ. 13 του Πορίσματος, παρ. 13). Στο πόρισμά του, ο ΕΟΔΟΣΑΑΜ αναφέρεται, επίσης, και στην ανεπάρκεια των τεχνικών και οργανωτικών υποδομών που παρέχει ο ΟΣΕ στο -πολύ μικρότερο σε αριθμό από το κανονικό- προσωπικό του, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να εξαντλούνται τα όρια του επιχειρησιακού προσωπικού και οι συνθήκες εργασίας τους να βαίνουν πέραν του ανθρωπίνως αποδεκτού με βιώσιμο τρόπο (σελ. 13 του Πορίσματος, παρ. 14).
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει διατυπώσει 17 συστάσεις ως αποτέλεσμα της έρευνάς του για το δυστύχημα στα Τέμπη, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να δημιουργηθεί άμεσα ένα πλαίσιο, στο οποίο οι διάφοροι υπεύθυνοι φορείς του σιδηροδρομικού τομέα θα διαθέτουν τα ανθρώπινα, οικονομικά και οργανωτικά μέσα που απαιτούνται για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ανάπτυξης και της διατήρησης ενός βιώσιμου και ασφαλούς σιδηροδρομικού συστήματος.
Οι ανωτέρω εγκληματικές παραλείψεις στις σιδηροδρομικές μεταφορές αποδεικνύονται και από σειρά συμβάντων και παρ’ ολίγον σιδηροδρομικών δυστυχημάτων που συνέβησαν εντός της τελευταίας διετίας, δηλαδή μετά το Έγκλημα των Τεμπών. Ενδεικτικά, στις 13 Σεπτεμβρίου 2024, δύο τρένα μπήκαν στην ίδια γραμμή στη διαδρομή μεταξύ Αθήνας και Αγίων Αναργύρων και μια νέα τραγωδία αποφεύχθηκε μόνο επειδή ο ένας εκ των δύο μηχανοδηγών αντιλήφθηκε τί είχε συμβεί και πρόλαβε να αντιδράσει. Οι δύο αμαξοστοιχίες παραλίγο να συγκρουστούν, αφού από λάθος κινούνταν σε μονή γραμμή, σε αντίθετη κατεύθυνση, κατόπιν εντολών που έλαβαν από τους εκατέρωθεν σταθμούς.
Στις 22 Νοεμβρίου 2023 μία επιβατική αμαξοστοιχία που εκτελούσε το δρομολόγιο Ρίο – ‘Αγιος Ανδρέας Πατρών εκτροχιάστηκε μερικώς.
Στις 9 Οκτωβρίου 2024, συρμός του Προαστιακού της Αθήνας αναγκάστηκε σε οπισθοπορεία, καθώς είχε λάβει εντολή από τον Σταθμάρχη να εισέλθει σε λάθος γραμμή και, συγκεκριμένα, στη γραμμή του Μετρό στην περιοχή της ΔουκίσηςΠλακεντίας! Ο λόγος που αποφεύχθηκαν τα χειρότερα στην περίπτωση αυτή ήταν αφενός η ύπαρξη λειτουργικού συστήματος τηλεδιοίκησης στο σημείο, αφετέρου η άμεση αντίδραση του οδηγού του συρμού, ο οποίος κατάλαβε ότι του είχε υποδειχθεί λανθασμένη πορεία.
Για σοβαρές ελλείψεις στην ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών έχει εγκαλέσει την Κυβέρνηση Μητσοτάκη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της άσκησης σωρείας προσφυγών λόγω παραβάσεως. Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα (INFR(2023)2036), ζητώντας τη συμμόρφωση της Χώρας με την ενωσιακή νομοθεσία (Οδηγία 2016/798) για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Στον ίδιο Κύκλο Παραβάσεων (Infringement cycle), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε, μάλιστα, προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα (INFR(2024)2237) και λόγω της μη συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές που αφορούν στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας / αεροναυτιλίας βάσει του Κανονισμού 2017/373, και, συγκεκριμένα, για την μη προμήθεια και εγκατάσταση των απαιτούμενων, σύγχρονων συστημάτων αναγνώρισης αεροσκαφών και ραντάρ, τα οποία θα ενίσχυαν τις υπηρεσίες παρακολούθησης της αεροπορικής κίνησης και, έτσι, την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας, ειδικά κατά τους επιβαρυμένους με αυξημένη αεροπορική κίνηση καλοκαιρινούς μήνες.
Ενόψει όλων των ανωτέρω, είναι κατανοητό γιατί, στις 30 Ιανουαρίου 2025, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, κ. Μαρινάκης, δήλωσε πως «[α]ν εγγυόμουν την ασφάλεια των επιβατών στα τρένα θα ήμουνα ασυνείδητος», ανασκευάζοντας πλέον τις δηλώσεις του κ. Καραμανλή στη Βουλή των Ελλήνων τον Φεβρουάριο του 2023, τον οποίο ο κ. Μαρινάκης πανηγυρικώς «αδειάζει», αλλά και συνομολογώντας την κατάσταση των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα που περιγράφηκε παραπάνω. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πολλοστή δημόσια δήλωση του Πρωθυπουργού, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μόλις στις 2 Μαρτίου 2025, αλλά και σήμερα στη Βουλή, ότι θα περάσουν ακόμη δύο έτη έως ότου, το 2027, η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη καταστεί «άρτια και ασφαλής», πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι τότε η Κυβέρνηση δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της ασφάλειας επιβατών και εργαζομένων στα τρένα.
Η Κυβέρνηση συνεπώς εξακολουθεί καθημερινά να παίζει «κορώνα-γράμματα» τη ζωή χιλιάδων πολιτών, επιβατών, εργαζομένων, παιδιών που χρησιμοποιούν τα τρένα, το πιο οικονομικό και οικολογικό μέσο μεταφοράς, για τις μετακινήσεις τους, όπως έπαιξε κορώνα-γράμματα τις ζωές των ανθρώπων που επέβαιναν στη μοιραία αμαξοστοιχία και των εργαζομένων και στις 2 αμαξοστοιχίες. Πρόκειται για μια Κυβέρνηση που περιφρονεί την ανθρώπινη ζωή και δεν αναλαμβάνει το καθήκον της ασφάλειας για τους πολίτες και επιβάτες.
Κατόπιν των ανωτέρω, προκύπτει αβίαστα ότι δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών και μετά από έξι χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης, η Κυβέρνηση δεν μπορεί να εγγυηθεί ακόμη την στοιχειώδη ασφάλεια των σιδηροδρόμων και των μεταφορών εν γένει, όπως αποδεικνύεται από όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, ακόμη και από το πρόσφατο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, από τις προσφυγές λόγω παραβάσεως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και από τις ίδιες τις κυνικές ομολογίες του Πρωθυπουργού.
Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση όχι μόνο έχει αποτύχει να διασφαλίσει, αλλά αντιθέτως παρεμποδίζει ενεργά τόσο την απονομή Δικαιοσύνης για το δυστύχημα, που συνιστά έγκλημα, σύμφωνα με τις ήδη ασκηθείσες διώξεις, ενώ εκκρεμούν αιτήματα αναβάθμισης και επέκτασης των κατηγοριών, όσο και τη διαλεύκανση της υπόθεσης, δεδομένου ότι όλες οι ενέργειες κατατείνουν στην απόκρυψη των κυβερνητικών ευθυνών για την αφαίρεση 57 ανθρώπινων ζωών, την πρόκληση σοβαρότατων τραυματισμών και το δια βίου μαρτύριο επιζώντων και συγγενών.
Η κυβερνητική συμπεριφορά τα τελευταία δύο χρόνια δεν αποτελεί παρά μία ακόμη αδιαμφισβήτητη ένδειξη της διαρκούς υποβάθμισης του Κράτους Δικαίου και της Δημοκρατίας στη Χώρα μας από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπως επισημάνθηκε άλλωστε και το 2024 από το Ψήφισμα- κόλαφο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το εν λόγω Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπενθυμίζεται ότι ανέδειξε τις ευθύνες της Κυβέρνησης και προσωπικά του Πρωθυπουργού για το σκάνδαλο των υποκλοπών, της παράνομης χρήσης και εξαγωγής τεχνολογίας παρακολούθησης, και καταδίκασε τις προσπάθειες συγκάλυψης και τις επιθέσεις από Υπουργούς της Νέας Δημοκρατίας προς τις Ανεξάρτητες Αρχές που επιτελούν το ελεγκτικό τους έργο.
Η επίθεση στις Ανεξάρτητες Αρχές, οι παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη, το σκάνδαλο των υποκλοπών, όπου είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση πολιτικοί αντίπαλοι του κ. Μητσοτάκη, το μισό του υπουργικό συμβούλιο, η ηγεσία του στρατού, δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί και δημοσιογράφοι, και η διαρροή προσωπικών δεδομένων για εκλογική χρήση του κυβερνώντος κόμματος είναι γεγονότα, τα οποία δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά σε κανένα ευρωπαϊκό κράτος, σε κανένα κράτος δικαίου, συνάδουν όμως με τις πρακτικές συγκάλυψης και τοποθέτησης ημετέρων και εκλεκτών σε θέσεις-κλειδιά για τον έλεγχο και την Δικαιοσύνη από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πρακτικές που είναι ορατές στην κοινωνία, η οποία για πρώτη φορά διατυπώνει με τόσο ηχηρό τρόπο τον κλονισμό της εμπιστοσύνης της όχι μόνον στην Κυβέρνηση, αλλά και την Δικαστική Εξουσία.
Οι πρακτικές υπονόμευσης του Κράτους Δικαίου και της απαξίωσης των θεσμών που μετέρχεται επίμονα, σταθερά και συνειδητά η Κυβέρνηση, κλονίζουν συθέμελα την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην πολιτική, στους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη και στις λειτουργίες του Κράτους, και προκαλούν αμφισβήτηση για την λειτουργία της Δημοκρατίας.
Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης επιδεικνύει αντιθεσμική συμπεριφορά και κρύβεται συστηματικά, το τελευταίο διάστημα για περισσότερο από έναν μήνα, από τη Βουλή και τον ελληνικό λαό. Τα αιτήματα για προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για το Έγκλημα των Τεμπών που κατατέθηκαν από την Αντιπολίτευση δεν προγραμματίστηκαν, με ευθύνη της Κυβέρνησης, εντός της προθεσμίας που ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής.
Αυτή η συνολική αντιθεσμική συμπεριφορά έρχεται να προστεθεί στην εδώ και καιρό διαρκή υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, με το εντεινόμενο κύμα της ακρίβειας, την ανοχή στην αισχροκέρδεια και στην εγκατάλειψη των πυλώνων του κοινωνικού κράτους -όπως η δημόσια εκπαίδευση και το δημόσιο σύστημα υγείας.
Ταυτόχρονα, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, πέρα από το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών και το σκάνδαλο των υποκλοπών, είναι η Κυβέρνηση των καρτέλ και της ακρίβειας.
Ο κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνησή του είναι υπεύθυνοι για την εκτεταμένη και οριζόντια φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες βρίσκονται μισθολογικά στον «πάτο» της Ευρώπης, με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια να κατατρώνε τα ήδη χαμηλά εισοδήματά τους, αποκλεισμένοι, παράλληλα από την πρόσβαση σε βασικές κοινωνικές παροχές. Η Κυβέρνηση, αντί να πάρει ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ουσιαστικά υπερασπίζεται τα ολιγοπώλια και τα καρτέλ σε ενέργεια και τράπεζες.
Η Ελλάδα, λοιπόν, μοιάζει όλο και λιγότερο με μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, καθώς η Κυβέρνηση αδυνατεί να διασφαλίσει στους πολίτες αξιοπρεπές εισόδημα, στοιχειώδη ασφάλεια και τα διαχρονικά κεκτημένα του κοινωνικού κράτους. Η απομάκρυνση της χώρας μας από το ευρωπαϊκό θεσμικό και κοινωνικό κεκτημένο έχει άμεση και δραματική επίδραση στην ευημερία των πολιτών και την πρόοδο της κοινωνίας, στην αποτελεσματική προάσπιση θεμελιωδών ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων και στη δίκαιη, ανθεκτική και βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, με δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου και σεβασμό στους ανθρώπους, το περιβάλλον, τα οικοσυστήματα, τις νέες γενιές.
Η θεσμική και πολιτική υποβάθμιση που πλήττει σήμερα την Χώρα μας ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων κυβερνητικών επιλογών και ενεργειών, λειτουργεί, αναμφισβήτητα σε βάρος των πολιτών, των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και της ποιότητας ζωής τους, προκαλώντας τους απογοήτευση και στερώντας τους κάθε πίστη στους θεσμούς, στη Δικαιοσύνη και στη δυνατότητα για ένα καλύτερο αύριο. Υπό το πρίσμα αυτό, η παρούσα πρόταση δυσπιστίας αφορά σε όλες τις παραμέτρους ενός Κράτους Δικαίου, που έχουν κλονισθεί βαρύτατα μέσα από την παρατεταμένη αναξιοκρατία, διαφθορά και αδιαφορία για την ανθρώπινη ζωή κι ευημερία.
Το Έγκλημα των Τεμπών υπήρξε η θρυαλλίδα που κατέδειξε στην Ελληνική κοινωνία ότι η Διαφθορά σκοτώνει. Και ότι η Δικαιοσύνη είναι υπόθεση της Κοινωνίας, που δεν ανέχεται πλέον την ανισονομία και τα προνόμια ενός πολιτικού προσωπικού που ενδιαφέρεται μόνον για την διατήρηση της εξουσίας του κι αδιαφορεί για την ανθρώπινη ζωή, αλλά και δεν διστάζει να παρεμβαίνει στους θεσμούς του Κράτους Δικαίου και στην ίδια την Δικαστική λειτουργία.
Η ήδη διαμορφωθείσα κατάσταση, μετά και την πρόσφατη μεγαλειώδη παρουσία του Ελληνικού Λαού που διαδήλωσε για την Αλήθεια και τη Δικαιοσύνη, πιστοποιεί την πολιτική και ηθική απονομιμοποίηση της Κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού, οι χειρισμοί και οι ενέργειες των οποίων οδήγησαν τα εκατομμύρια πολίτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό στους δρόμους, με αίτημα την απονομή Δικαιοσύνης για τους 57 αδικοχαμένους συνανθρώπους μας, για τα επιζώντα θύματα και τις οικογένειες των νεκρών, με την πεποίθηση ότι αξίζουμε και δικαιούμαστε περισσότερα και με την αποφασιστική υπεράσπιση εκείνων που αγωνίζονται όλο αυτό το διάστημα για αλήθεια, διαφάνεια και δικαιοσύνη.
Για όλους αυτούς τους λόγους
Έχοντας συνείδηση της ευθύνης μας απέναντι στην κοινωνία και την ιστορία και απέναντι στον ελληνικό λαό, από τον οποίο πηγάζει κάθε εξουσία.
Υποβάλλουμε πρόταση δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης σύμφωνα με το άρθρο 84 παρ. 2 του Συντάγματος και το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής.
ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
Ανδρουλάκης Νικόλαος
Αποστολάκη Μιλένα
Αχμέτ Ιλχάν
Βατσινά Ελένη
Γερουλάνος Παύλος
Γιαννακοπούλου Κωνσταντίνα (Νάντια)
Γρηγοράκου Παναγιώτα (Νάγια)
Δουδωνής Παναγιώτης
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Καζάνη Αικατερίνη
Κατρίνης Μιχάλης
Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις)
Κωνσταντινόπουλος Οδυσσέας
Λιακούλη Ευαγγελία
Μάντζος Δημήτριος
Μιχαηλίδης Σταύρος
Μουλκιώτης Γεώργιος
Μπιάγκης Δημήτριος
Νικητιάδης Γεώργιος
Νικολαΐδης Αναστάσιος
Πάνας Απόστολος
Παπανδρέου Γεώργιος
Παππάς Πέτρος
Παρασκευαΐδης Παναγιώτης
Παραστατίδης Στέφανος
Παρασύρης Φραγκίσκος
Πουλάς Ανδρέας
Σπυριδάκη Αικατερίνη
Σταρακά Χριστίνα
Τσίμαρης Ιωάννης
Χνάρης Εμμανουήλ
Χρηστίδης Παύλος
Χριστοδουλάκης Εμμανουήλ
Φάμελλος Σωκράτης, Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Καλαματιανός Διονύσης
Ακρίτα Έλενα
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Γεροβασίλη Όλγα
Γιαννούλης Χρήστος
Δούρου Ειρήνη
Ζαμπάρας Μιλτιάδης
Καραμέρος Γιώργος
Κασιμάτη Νίνα
Κεδίκογλου Συμεών
Κόκκαλης Βασίλης
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μαμουλάκης Χάρης
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γιώργος
Παππάς Νίκος
Πολάκης Παύλος
Τσίπρας Αλέξης
Τσαπανίδου Πόπη
Ψυχογιός Γιώργος
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Έφη)
Ζεϊμπέκ Χουσεϊν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φερχάτ Οζγκιούρ
Φωτίου Θεανώ
Ζωή Ν. Κωνσταντοπούλου
Αλέξανδρος Καζαμίας
Ελένη Καραγεωργοπούλου
Διαμαντής Καραναστάσης
Γεωργία Κεφαλά
Σπύρος Μπιμπίλας
Αποστολάκης Ευάγγελος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Θεοδώρα Τζάκρη
Αλέξανδρος Αυλωνίτης
Κυριακή Μάλαμα
Γιώτα Πούλου
Δρ. Μιχαήλ Χουρδάκης
Ραλλία Χρηστίδου
Μπαράν Μπουρχάν
